داشتن یک اجاق گاز کوهنوردی، می تواند تاثیر بسزایی در صعود ما داشته باشد. این بدین معناست که، بعد از کوه پیمایی های طولانی خود، برای عصر غذا داریم و صبح را نیز با یک قهوه داغ و چایی شروع می‌کنیم . اگرچه بعضی از کوهنوردان که مسیر طولانی ندارند و شب را نیز در کوه نمی گذرانند، می توانند به خوراکی های دم دستی خود اکتفا کنند، اما برای صعود های طولانی و شبانه ، یک اجاق گاز کوه نوردی نیازی مبرم می باشد.
با توجه به تنوع زیاد اجاق‌های کوهنوردی ، جستجو در مورد آن ها می تواند کمی گیج کننده باشد. ما در این مقاله به شما فاکتورهای یک اجاق گازی خوب را بازگو می‌کنیم تا در زمان خرید مشکلی از این بابت نداشته باشید . هم چنین در قسمت های پایانی هر پست نیز، چند نمونه از بهترین اجاق‌های کوهنوری را به شما معرفی می کنیم.
فاکتورهایی که برای خرید یک اجاق گاز کوهنوردی باید به آن توجه کنید :
وزن:
همانطور که وسایل و تجهیزات خود را در کوله پشتی کوهنوردی خود جا می‌دهید ، باید وزن اجاق گاز را نیز وارد این معادله کنید . توجه داشته باشید که باید هم وزن خود اجاق گاز و هم وزن سوخت مورد نیاز آن را حساب کنید . اگر برای کوهپیمایی‌هایی با مسیر‌های بلند، یک اجاق می‌خواهید، حتما باید سراغ اجاق های سنگین تر بروید و هم چنین حجم و فضایی که این اجاق به همراه سوخت خود می‌گیرد را در نظر بگیرید. اگر برای کوهنوردی های یک الی ۲ روزه به دنبال یک اجاق هستید ، وزن آن نباید زیاد شما را نگران کند.
کارایـــــی:
کارایی اجاق گاز کوهنوردی به نظر ما مهم ترین فاکتور در خرید است . این نکته بسیار از وزن آن مهم تر است ، زیرا یک اجاق گاز با کارایی بالا به این معنی است که به سوخت کمتری نیز نیاز دارد. بیشتر شب ها در قسمت های روستایی و بیابان ، من نیاز به جوشاندن آب دارم . پس دانستن این نکته که یک اجاق به چه مقدار زمان وسوخت برای جوش آوردن آب نیاز دارد حیاتی است .
عملکرد صحیح در ارتفاعات بلند و هوای سرد:
اگر قصد صعود به ارتفاعات بلند کرده اید، باید این نکته را بدانید که جوش آمدن آب در ارتفاعات، طولانی تر خواهد بود . پس داشتن یک اجاق با قابلیت ” جوش سریع آب ” بسیار مهم می باشد . همچنین بعضی از اجاق هایی که از سیلندر استفاده می کنند ، در هوای سرد بسیار کم فشار خواهند شد که استفاده از آن ها را سخت می‌کند. استفاده از بعضی از اجاق ها نیز در بعضی از مناطق و ارتفاعات بلند ممنوع است . این فاکتورهای مهم را در خرید اجاق خود حتما لحاظ کنید .
انواع اجاق گازهای کوهنوردی:
سه نوع اجاق گاز کوهنوردی وجود دارد : اجاق های مخزنی ، اجاق های سوخت مایع و اجاق های سوخت جایگزین .ما نقاط ضعف و قوت هر یک را بیان می کنیم و برای هر یک از این ۳ نوع ، اجاق های مورد علاقه خود را معرفی می کنیم .
نکته : زمان جوش آمدن آبی که در زیر به آن اشاره شده است برای یک لیتر از آب است . در بسیاری از مواقع شما مقدار کمتری را برای غذاهای خود نیاز دارید ،در نتیجه ،زمان جوش آمدن آن کمتر از مقداری است که در پایین لیست شده است .
دوره آنلاین اصول چیدمن کوله پشتی
اجاق گازهای مخزنی:
اجاق های مخزنی از محفظه ای بستۀ سوخت ( سیلندر ) استفاده می کنند . این سیلندرها حاوی مقداری ایزوبان فشرده شده و گاز پروپان است . دو نوع از اجاق های مخزنی وجود دارند : اجاق های مخزنی یک پارچه و اجاق های از راه دور مخزنی. این اجاق ها برای جوش آوردن آب برای غذاهای خشک شدۀ کمپینگ و پخت و پز ساده برای ۱ الی ۲ نفر بسیار مناسب هستند .
اجاق های مجتمع مخزنی ، اجاقی دارند که مستقیما به داخل منبع سوخت وارد شده اند . مثل Jetboil و یا MSR WindBurner Stove System . این اجاق ها همراه با یک دیگ آشپزی چسبیده که با اجاق جفت می شوند، عرضه می شوند . در کل این اجاق ها ، اجاق هایی کامل برای پخت و پز هستند .
اجاق های مخزنی از راه دور ، اجاقی دارای پایه ی جدا دارند که به وسیله شلنگ سوخت به سیلندر متصل می شوند. مزیت این اجاق این است که می توانید بجای استفاده از دیگ از پیش تعیین شده ی اجاق ، از دیگ و قابلمۀ خود استفاده کنید .
نقاط قوت اجاق گازهای مخزنی :
- استفاده از آن ها بسیار راحت است و کارایی بالایی دارند.
- سوخت های سیلندر، کاملا در محفظه مهر و موم شده اند، پس نگرانی بابت نشت گاز وجود ندارد.
- این اجاق ها معمولا به تعمیرات و نگهداری کمتری نیاز دارند.
- اجاق های مخزنی، معمولاٌ بسیار سبک وزن و کوچک تر از دیگر اجاق ها هستند .
نقاط ضعف اجاق گازهای مخزنی :
- سوخت های سیلندر می توانند بسیار گران باشند . هم چنین تخمین میزان سوخت باقی مانده در این اجاق ها مشکل است.
- سیلندرهای خالی این اجاق ها باید به شکل صحیح دفع شوند . بعد از جمع آوری این سیلندرها، آن ها را به مکان های بازیافتی و یا مکان های صحیح برای دفن کردن، ببرید.
- میزان سوخت ها در این مخزن ها، محدود است . پس قبل از صعود خود حتما محل هایی که این سوخت ها رو می فروشند، شناسایی کنید.
- با توجه به کوچک بودن آن ها ، این اجاق ها نمی توانند دیگ بزرگی را بر روی خود جا دهند.
- اگر در آب و هوای طوفانی باشید و سوخت اجاق کم باشد، شعله آن خیلی راحت خاموش می شود . توجه کنید، هیچ گاه از “صفحه های باد” به دلیل گیر انداختن گرما در کنار این اجاق ها استفاده نکنید، زیرا باعث انفجار اجاق می شود.
بهترین مدل های اجاق گاز مخزنی برای کوهنوردی :
MSR POCKETROCKET 2 :
این اجاق یکی از سبک وزن ترین ، فشرده ترین و راحت ترین اجاق های مخزنی از راده دور است که در بازار یافت میشود . همچنین یکی از ارزان ترین های اجاق های کوهنوردی نیز می باشد.
زمان مصرف سوخت : ۱۰۰ میلی گرم سوخت در ۶۰ دقیقه
میانگیـــن زمان جوش : ۳ دقیقه و نیم
وزن :تنها ۷۴ گرم ( بدون وزن دیگ )
JETBOIL MINIMO:
این اجاق به همراه یک دیگ وصل شدنی برای پختن، عرضه میشود، پس نگرانی بابت ظرف سازگار با آن وجود ندارد . این اجاق همچنین کنترل جوش بهتری نسبت به اجاق گازهای کوهنوردی دیگر دارد ، پس می توانید بدون اتمام سوخت ، همزمان هم آب را جوش بیاورید و هم غذاهای ساده خود را بپزید.
زمان مصرف سوخت : ۱۰۰ میلی گرم سوخت در هر ۶۰ دقیقه
میانگین زمان جوش : ۴ دقیقه و نیم ( اگرچه تست های ما نشان داد زمان از این کمتر است )
وزن : ۴۰۰ گرم ( همراه با دیگ )
راهنمایی کارآمد راجع به این اجاق گازی‌های کوهنوردی :
تخمین میزان سوخت باقی مانده در این اجاق ها بسیار سخت است . اینجا به دو مورد شناسایی آن می پردازیم:
- زمانی که در خانه هستید ، می توانید از ترازو برای وزن کردن سیلندر استفاده کنید . قیاس این وزن با وزن اصلی آن هنگام خرید می تواند به شما نشان دهد چه مقدار از سوخت باقی مانده است.
- زمانی که در مسیر های روستایی و یا بیابان هستید . می توانید سیلندر را در آب قرار دهید . سیلندر خالی بر روی آب شناور می شود اما سیلندر پر، مقداری در آب فرو می رود . این قیاس باعث می شود که بدانید چه مقدار از سوخت برای ادامه سفرتان باقی مانده است . اگر اینکار را در خانه انجام می‌دهید ، قبل از صعود خود ، می توانید یک نشان اولیه بر روی محفظه حک کنید .سپس زمانی که در سفر هستید سیلندر را در آب قرار دهید و بیبنید چقدر از آن را مصرف کرده است .
اجاق های سوخت مایع :
اجاق های سوخت مایع از گاز های سفید مانند نفت سفید ، سوخت دیزلی و یا گاز خودرو بجای ایزوبان فشرده و پروپان استفاده می کنند . این سوخت ها معمولا توسط یک شلنگ به اجاق وصل می شوند . اجاق های سوخت مایع ،معمولا گزینه های بهتری برای پخت و پز غذاهای پیچیده برای تعداد بیشتر می‌باشد .
نقاط قوت اجاق های سوخت مایع :
- میزان باقی مانده سوخت را با باز کردن بالای محفظه می توان به راحتی فهمید .
- شما می توانید قوطی های جداگانۀ سوخت آن را بجای دفن ، بازیافت یا خرید دوباره ، به راحتی دوباره پر کنید .
- این اجاق ها حتی در صعود ها مرتفع و هوای سرد نیز بخوبی کار می‌کنند .
- از آنجایی که این اجاق ها از گازهای مایع گوناگونی استفاده می کنند ، پیدا کردن سوخت های آن در سفر بسیار راحت تر خواهد بود .
نقاط ضعف اجاق های گاز مایع :
- این اجاق ها نیاز به اطلاعت بیشتر و جامع تری برای استفاده دارند . برای روشن کردن آن باید ابتدا سوخت را حرارت بدهید تا از حالت مایع به گاز تبدیل شود . کار سختی نیست ، اما قبل از رفتن به مناطق بیابانی و روستایی حتما آن را در خانه انجام دهید .
- نیاز به نگهداری و تمیز کردن بیشتری دارند .
- از آنجایی که محفظۀ سوخت برای پر کردن، باز و بسته می شود، احتمال نشت سوخت در آن وجود دارد .
- بطور میانگین ، این اجاق ها، از اجاق های مخزنی، سنگین تر هستند .
بهترین اجاق های سوخت مایع برای کوهنوردی :
MSR DRAGONFLY BACKPACKING STOVE:
این اجاق، برای صعود های بین المللی، گزینه ای عالی است و سوخت آن در خارج از شهر هم یافت می شود. قابلیت تنظیم شعله دارند پس برای پخت و پز غذا های پیچیده گزینه خوبی هستند . این اجاق از اجاق های دیگر بسیار سنگین تر است ، پس برای صعودهایی چندنفره که می توانید وزن تجهیزات خود را به دیگر کوهنوردان بسپارید از آن استفاده کنید.
زمان مصرف سوخت : ۵۶۷ گرم در هر ۱۲۶ دقیقه
میانگین زمان جوش : ۳ دقیقه و نیم
وزن : ۴۰۰ گرم ( به همراه دیگ و سوخت )
MSR WHISPER LITE UNIVERSAL BACKPACKING STOVE:
این اجاق دو مدل UNIVERSAL و INTERNATIONAL دارد که شباهت زیادی نیز به یکدیگر دارند. اما در مدل UNIVERSAL شما می توانید هم از سوخت های مایع و هم سوخت های مخزنی استفاده کنید که همین مورد باعث کارایی بالای این اجاق شده است . بار دیگر عرض میکینم ، این اجاق ها برای پخت و پز غذاهای پیچیده و افراد بیشتر استفاده می شود .
زمان مصرف سوخت : ۵۶۶ گرم در هر ۱۱۰ دقیقه
میانگین زمان جوش : ۳ دقیقه و نیم
وزن : ۳۹۰ گرم ( همراه دیگ و سوخت )
اجاق های سوخت جایگزین :
اجاق های سوخت جایگزین همواره در حال پیشرفت و تکامل و پیچیدگی بیشتر هستند . این اجاق ها دو نوع مختلف دارند : اجاق های احتراق چوب و اجاق های الکل سوز. در اینجا به نقاط ضعف و قوت هر یک نگاه اجمالی داشته ایم.
نقاط قوت اجاق های احتراق چوب :
- بسیار سبک وزن تر از دیگر اجاق ها هستند، زیرا نیازی به حمل سوخت ندارند.
- بعضی از مدل های آن انرژی اجاق را تبدیل به الکتریسیته می کنند و یک یو اس بی برای شارژ دستگاه های الکتریکی نیز دارند. مانند: ( موبایل ، لامپ الکتریکی و .. )
نقاط ضعف اجاق های احتراق چوب :
- فقط در مناطقی که در آن چوب یافت می شوند، قابل استفاده هستند و باید دائما در آن برای روشن ماندن، چوب بریزید.
- استفاده از آن در محیط های مرطوب و بارانی از آنجایی که نیاز به چوب و شاخه های خشک دارید ممکن نیست.
- استفاده از آن می‌تواند در ارتفاعات و بعضی از مناطق خاص که اجازه استفاده از آتش ندارید، ممنوع باشد.
نقاط قوت اجاق های الکل سوز :
- این اجاق ها در کل سبک وزن ترین اجاق ها هستند .
- الکل مصرفی آن بسیار ارزان بوده و همه جا یافت می شوند .
- تعمیرات چندانی ندارند و بسیار آسان مورد استفاده قرار می گیرند.
نقاط ضعف اجاق های الکل سوز :
- به قطعات دیگر نیز نیاز دارید ، مانند پرده های بادی ( وایند اسکرین )
- امکان نشت سوخت وجود دارد .
- الکل نمی تواند مانند سایر سوخت های گاز مایع و مخزنی، گرما ایجاد کند ، پس ممکن است برای جوش آوردن آب زمان زیادی را تلف کنید.
بهترین اجاق گازهای کوهنوردی سوخت جایگزین :
SOLO STOVE LITE STOVE:
با این اجاق هم می توانید از احتراق چوب و هم با متصل کردن قطعۀ احتراق الکل، از الکل استفاده کنید. عملکرد آن بدین صورت است که شما یک تیکه چوب و شاخه را در اجاق می‌گذارید. اجاق، هوا را از پایین به درون می‌کشد و در نتیجه شعله ور خواهد شد.
زمان مصرف سوخت : نا مشخص ( بستگی به میزان چوب یا الکل درون اجاق دارد )
میانگین زمان جوش : ۸ الی ۱۰ دقیقه برای یک چهارم حجم آب
وزن : ۲۵۵ گرم ( بدون دیگ )
BIOLITE CAMP STOVE 2:
این اجاق برای شروع کار با اجاق های احتراق چوب، بی نظیر است. در حقیقت BIOLITE CAMP STOVE 2 یک طراحی خلاقانه از اجاق های آشپزی است . موردی که این اجاق را از دیگر اجاق های هم ردۀ خود، متمایز می کند ، شارژ کردن گوشی و دیگر تجهیزات الکتریکی شما به وسیلۀ شعلۀ احتراق است . در نتیجه نیاز شما به حمل باطری ،شارژر و صفحه های خورشیدی در کوله پشتی، برطرف می شود. اما توجه داشته باشید که وزن آن نسبت به اجاق بالایی، مقداری بیشتر است . این اجاق تجهیزات جانبی محنصر بفردی از قبیل ، چراغ های قابل شارژ ، بسته های باطری و هم چنین کوره و کتری را نیز همراه دارد.
زمان مصرف سوخت: نامحدود ( زیرا از شاخه و تیکه های چوب استفاده می‌کنید )
میانگین زمان جوش : ۵ دقیقه برای ۱ چهارم حجم آب
وزن : ۶۸۰ گرم ( بدون دیگ )
تجهیزات جانبی اجاق گازهای کوهنوردی:
برای کامل کردن تجهیزات آشپزی خود در صعود نیاز به یک دیگ و ظرف دارید . ( در صورتی که JETBOIL استفاده نمی‌کنید ) . به همراه داشتن آن ها را در صعود خود، فراموش نکنید.
سوالات دیــــگــر در مورد آشپزی کوهستانی :
– اگر بدون اجاق گاز به کوهنوردی برویم چه میشود ؟
اگر تنها یک شب به این مناطق می روید ، همراه نداشتن اجاق نمی تواند مشکلی برای شما ایجاد کند . سالامی ، پنیر، ویفرها و یا ساندویچ های مربا و یا کره بادام زمینی می توانند نیاز شما را برطرف کنند اما توجه داشته باشید که داشتن یک غذای کامل و لذیذ پس از کوهنوردی در ارتفاعات می تواند بسیار رضایت بخش باشد. علاوه بر این، خوردن یک لیوان قهوه یا چایی گرم در صبح، یکی از باید ها برای شروع جستجوی مفرح در طبیعت است . اما همۀ این ها به انتخاب خود شما باز می‌گردد.
– آیا می‌توانم اجاق گاز کوهنوردی خودم را بسازم ؟
در گذشته خود ما نیز به این سوال برخورده ایم و در حقیقت کیم یکی از نویسندگان سایت، قبل از یکی از کوه پیمایی های طولانی خود می‌خواست اجاق الکل سوز خود را از یک قوطی کنسرو بسازد ! اطلاعات زیادی در اینترنت راجع به ساخت این اجاق ها وجود دارد . در پایان کیم توانست ۴۲۶۵ کیلومتر را با اجاق گاز دستی خود به سلامت، طی کند !
– آیا می توان از پخت و پز روی آتش استفاده کرد؟
پختن روی آتش در مناطقی که امکان آتش سوزی در آن کم است قابل انجام است . اگر به مناطقی می روید که امکان ایجاد آتش در طبیعت وجود دارد و قصد دارید پخت و پز را روی آتش انجام دهید به یک ظرف و درپوش فلزی( برای دور نگه داشتن خاکستر ) نیاز خواهید داشت. یک صفحۀ کوره نیز ، می تواند جایگزین خوبی برای پخت و پز در این شرایط باشد. همیشه به دنبال روشن کردن آتش در مکانی باشید که توسط کمپ های دیگر، در آن، آتش درست شده باشد تا از آسیب زدن بیشتر به طبیعت جلوگیری کنید و به یاد داشته باشید که آثاری از خود به جا نگذارید. در این رابطه مقاله ی ۱۰ راهکار برای آسیب کمتر به محیط زیست در کمپینگ را در سایت مطالعه فرمایید.
رعایت ایمنی آتش، یکی از مهم ترین موارد در این موضوع است و اگر در محیط خشک به اینکار می پردازید و یا در روشن کردن آتش در طبیعت ماهر نیستید، ما این کار را به شما توصیه نمی کنیم.
منبع : Bearfoottheory
نظرات کاربران