یکی از مباحث مهم در تجهیزات کوهنوردی، لباس کوهنوردی است. انتخاب صحیح پوشاک برای کوهنوردی نه تنها راحتی فرد را در مسیر تضمین میکند، بلکه نقش مهمی در ایمنی و عملکرد بهتر در شرایط مختلف دارد.
لباس مناسب کوهنوردی
لباس کوهنوردی به علت سرعت در تغییر شرایط جوی و وضعیت بدنی، باید قابلیت انعطافپذیری و سرعت عمل را داشته باشد. البته منظور از انعطاف، تغییر پذیری با شرایط کوهنوردی است، نه لزوماً نرمی و لطافت پوشش! به علاوه، به دلیل تغییرات سریع در شرایط فیزیکی بدن، استفاده از لباسهای تکلایه ضخیم توصیه نمیشود. برای مثال، در ابتدای حرکت بدن سرد است، اما پس از ۱۵ دقیقه فعالیت، میزان سوخت و ساز بدن افزایش چشمگیری پیدا میکند و لباس مناسب کوهنوردی باید به گونهای طراحی شده باشد که اجازه کم کردن لایههای اضافی را در حین حرکت بدهد تا از تعریق و گرمای اضافی جلوگیری شود.
اگر به دنیای کوهنوردی علاقه دارید، مقاله «وسایل کوهنوردی مبتدی» رو از دست ندید! توی این مقاله با مهمترین تجهیزات برای شروع آشنا میشید و میفهمید که برای یک تجربه ایمن و لذتبخش به چه وسایلی نیاز دارید.
اما اگر شما یک لایه ضخیم به تن کرده باشید، نمیتوانید در آن تغییراتی ایجاد کنید. پس یکی از نکات مهم در پوشاک کوهنوردی لایه لایه بودن یا پوشش چند لایه است. این گونه پوشش به شما امکان میدهد که به هر میزان توانایی تغییر در پوشاک خود را داشته باشید.
سیستم لایه ای چیست؟ | این پوششهای چند لایه چگونه باید باشد؟
استفاده از سیستم پوشیدن لایهای لباس در کوهنوردی میتواند تأثیر و کارایی لباس کوهنوردی را به طور قابل توجهی افزایش دهد. این سیستم به گونهای طراحی شده است که با تغییرات مداوم حرارت بدن و شرایط جوی کوهستان سازگار باشد. هدف از سیستم لایهای این است که با حداقل وزن و حجم، حرارت بدن را در سطح مطلوب و مناسب برای فعالیتهای کوهنوردی حفظ کند، بهطوری که کوهنورد در طول مسیر از راحتی و عملکرد بهینه برخوردار باشد
برای این منظور، اغلب باید تنظیماتی در سیستم لباس ورزشی کوهنوردی انجام داد. بیشتر کوهنوردان با تجربه در اکثر فعالیتهای کوهنوردی خود از سیستمی استفاده میکنند که از چند لباس مختلف با کیفیت خوب تشکیل شده است و بسته به شرایط مختلف و نیازهای شخصی، ترکیبهای متنوعی از این سیستم را به کار میبرند. ممکن است لایه اساسی تغییر کند، وسایل عایق بیشتر یا کمتری استفاده شوند، یا حتی لباسهای لایهرویی جدیدی به سیستم اضافه و خریداری شوند. با این حال، اساس و هسته سیستم لایهای با گذشت زمان و به بازار آمدن لباسهای کوهنوردی با تکنولوژی پیشرفته، همچنان به همان شکل اولیه باقی مانده است.
پایه سیستم لایهای در لباس کوهنوردی برای ورزشهای درون طبیعت معمولاً متکی بر سه نوع لایه است: لایه اول برای خشک و تمیز نگه داشتن بدن در طول فعالیتهای فیزیکی؛ لایه دوم برای حفظ گرما و تأمین دمای مناسب بدن در طول فعالیت یا هنگام استراحت در کمپ و توقفها؛ و لایه سوم که بیرونیترین لایه است، برای محافظت از بدن در برابر باد، باران و برف، و ایجاد مانع در برابر شرایط جوی نامساعد.
*توجه: در برخی از سیستمها تعداد این لایه ها به ۴ لایه افزایش یافته، که تفاوت آن در تفکیک لایه میانی یا حرارتی به دو لایه مجزای ضد باد و گرمایشی است، که قابلیت انعطاف پذیری بیشتری را بالاخص در فصول سرد سال ایجاد میکند.
لایه اول:
این پوشاک شامل پیراهن، شلوار، دستکش، کلاه و حتی جوراب میشود. پوشاک این گروه، که جزو لباسهای کوهنوردی لایه اول به حساب میآید، در تماس مستقیم با بدن و پوست بوده و وظیفه انتقال رطوبت ناشی از تعریق به بیرون لباس یا لایههای بعدی را بر عهده دارند تا بدن در طول فعالیت خشک بماند.
در مدلهای پیشرفته و گرانقیمتتر، خاصیت ضدباکتری و ضد میکروبی به این لباسهای کوهنوردی افزوده شده تا از بروز بیماریهای پوستی جلوگیری کند، چرا که در بسیاری از برنامههای صعود به ارتفاعات، امکان استحمام برای کوهنورد وجود ندارد. یکی از ویژگیهای مهم پوشاک لایه اول، جذب یا استرچ بودن آنهاست. تمامی لباسهای این لایه، از کلاه تا دستکش، باید بهطور کامل جذب بدن باشند تا راحتی و آزادی عمل را فراهم کنند.
این لباسها در تماس نزدیک با پوست، رطوبت بدن را سریعتر جذب کرده و آن را خشک نگه میدارند. اگر دقت کرده باشید، اکثر لباسهای لایه اول کوهنوردی معمولاً به رنگ مشکی یا تیره تولید میشوند. دلیل این انتخاب رنگ، افزایش خاصیت محافظت از اشعه ماورای بنفش (SPF) است که به کمک آن، بدن شما در برابر آسیبهای اشعه UV محافظت میشود.
پیراهن و شلوار لایه اول در دو مدل زمستانی و تابستانی تولید میشوند. نوع تابستانی، که بسیار سبک است، بیشتر برای تبادل هوا طراحی شده تا بدن کوهنورد در فعالیتهای تابستانی خنک بماند و از گرمازدگی جلوگیری شود. اما پیراهن و شلوار لایه اول زمستانی معمولاً سنگینتر هستند و از پشم مصنوعی تولید میشوند تا بدن را در حین فعالیت گرم نگه دارند و کمی هم در برابر باد مقاوم باشند.
معمولاً تولیدکنندگان نوع تابستانی یا زمستانی این لباسها را مشخص میکنند. شاید در برنامههای کوتاهمدت تابستانی تا ارتفاع ۴۰۰۰ متر، لایه اول تابستانی کافی باشد، اما در برنامههای زمستانی، حداقل استفاده از دستکش و پیراهن لایه اول ضروری است، زیرا این دو ناحیه بیشتر در معرض آسیب در فصل زمستان هستند.
لایه میانی:
این پوشاک بر روی لباسهای کوهنوردی لایه اول پوشیده میشود و هدف اصلی آن گرم نگه داشتن بدن است؛ به همین دلیل به این لایه، لایه گرمایی (insulation) گفته میشود. لایه میانی میتواند از یک یا چند لباس ساخته شده از پشم مصنوعی، الیاف مصنوعی یا پر باشد. پوشاک گرمایی از جنس پشم مصنوعی برای گرم نگه داشتن بدن در حین فعالیتهای سبک یا در شرایط بسیار سرد مناسب است.
این نوع لباسها به این معنا هستند که گرم نگه داشتن بدن شما بستگی به میزان فعالیت دارد؛ به این معنی که در حین حرکت، بدن گرمای خود را حفظ میکند و شما احساس راحتی و تعادل دمایی خواهید داشت. اما اگر به مدت طولانی توقف کنید، ممکن است به تدریج احساس سرما به شما باز گردد. از این رو، این نوع پوشاک را “لایه فعال” یا Active Layer مینامند، زیرا بیشترین تأثیر را در هنگام فعالیت دارند.
در همین راستا، لباس کوهنوردی معمولاً از چنین ویژگیهایی برخوردار است و به شما کمک میکند تا در حین کوهنوردی دمای بدنتان را متعادل نگه دارید. اما اگر برای مدتی فعالیت نداشته باشید، پوشاکی که از جنس الیاف مصنوعی یا پر باشد، به حفظ دما و گرما کمک میکند، مانند مواقعی که در چادر استراحت میکنید یا مدتزمان طولانی توقف دارید
همچنین، برای راحتی بیشتر در خواب، استفاده از پوش کفش دوپوش و جوراب پر به شما کمک میکند تا گرما را بهتر حفظ کرده و از سرما جلوگیری کنید.
لایه بیرونی:
این لایه آخرین لباسی است که بر تن میکنیم و در معرض فضای آزاد قرار میگیرد. بنابراین، این پوشاک باید علاوه بر ضدباد و ضدآب بودن، قابلیت انتقال رطوبت یا بخار آبی که از لایه اول به لایه میانی و سپس به آن رسیده را نیز داشته باشد تا چرخه خشک ماندن بدن و لباسهای کوهنوردی تکمیل شود. به این عمل انتقال بخار آب از لباس به بیرون، اصطلاحاً «تنفس» گفته میشود. گتر، شلوار و کاپشن این لایه، جزء پوشاک ضروری در برنامههای زمستانی، حتی برای برنامههای یک روزه، به شمار میروند. شلوار و کاپشن این لایه در انواع یکلایه، دولایه و سهلایه تولید میشوند که بسته به نوع برنامه و ترکیب پوشاک لایه اول و دوم انتخاب میشوند.
این لایه بهطور کلی در دو دستهبندی معرفی میشود: لایه نرم (Soft shell) و لایه سخت (Hard shell). لایه نرم معمولاً از جنس پشم مصنوعی است و مقاومت بالایی در برابر باد و رطوبت دارد. در مقابل، لایه سخت از نوعی پلاستیک ساخته میشود که به پارچه چسبانده یا اصطلاحاً لمینیت میشود و این لایه قابلیت تنفس بالایی دارد و صد درصد ضدباد و ضدآب است.
لایه نرم خاصیت گرمایی بالایی دارد و میتواند کار لایه میانی را هم انجام دهد؛ به این معنا که میتوانید لایه میانی را حذف کرده و فقط با دو لایه (لایه اول و لایه نرم بیرونی) در یک برنامه کوهنوردی در هوای سرد شرکت کنید و از سبکی، گرمی و تنفس بالای لباس کوهنوردی خود لذت ببرید. این ویژگیها باعث میشوند تا لباس کوهنوردی شما هم در شرایط سخت و سرد، راحت و کارآمد باقی بماند.
اما باید توجه داشت که این پوشاک ضدآب و ضدباد نیست، بلکه فقط در برابر باد و رطوبت مقاوم است، به این معنی که به راحتی خیس نمیشود و آب را جذب نمیکند و میزان زیادی از نفوذ باد را هم مسدود میکند. بنابراین، این پوشاک بیشتر برای شرایط هوایی بدون بارندگی یا بارشهای خفیف مناسب است و در شرایط بارندگی شدید یا فعالیت طولانیمدت در بارش مناسب نخواهد بود.
اگر به کوهنوردی علاقه دارید، مقاله «نکات کوهنوردی» رو بخونید تا با نکات ضروری و کاربردی برای یک تجربه ایمن آشنا بشید.
فعالیتهای نصف روزه در تابستان
برای یک فعالیت نیمروزی در فصل تابستان ما یک سیستم دولایه را پیشنهاد میکنیم؛ تا زمانی که هوا گرم است و خیلی از شهر و امکانات شهری دور نشدهاید، نیازی به حمل لباسهای بسیار گرم نیست. اما توجه داشته باشید که امکان وزش باد یا حتی بادهای شدید در روزهای گرم تابستان هم وجود دارد. بنابراین استفاده از یک بلوز آستین بلند از جنس پشم یا الیاف مصنوعی به عنوان لایه اول به همراه یک بادگیر سبک و کم حجم، کافی و مناسب است. در این شرایط، لباس کوهنوردی شما بهویژه اگر از جنس مواد تنفسی و مقاوم در برابر باد باشد، شما را در برابر تغییرات ناگهانی دما محافظت کرده و راحتی لازم را فراهم میکند.
فعالیتهای یک یا چند روزه در تابستان (باحمل کوله پشتی)
ممکن است شرایط آب و هوا شما را یک فعالیت یک یا چند روزه در کوهستان و طبیعت، با پیشامدهای غیرقابل پیشبینی و متغیر از قبیل باد، طوفان، رعد و برق و کاهش دما در ارتفاع غافلگیر کند. بدون تجهیزات کافی مواجهه با چنین شرایطی نه تنها ناخوشایند است، بلکه خطرناک هم هست.
بنابراین بهتر است قدری محتاطتر عمل کنیم و برای هر شرایطی آماده باشیم. پیشنهاد ما استفاده از یک سیستم سه لایه است: لایه اول همانند فعالیت نیمروزی میتواند یک بلوز آستین بلند یقه زیپدار از پشم مرینوس یا الیاف مصنوعی باشد، بعلاوه یک لایه میانی نسبتاً گرم با وزن مناسب که با یک بالاپوش سبک ضد باد و آب کامل میشود.
این ترکیب در لباس کوهنوردی شما امکان تطبیق با شرایط مختلف دمایی و آب و هوایی را فراهم میکند و در صورت تغییر ناگهانی وضعیت، به راحتی میتوانید لایهها را تنظیم کنید. برای اطمینان بهتر است یک کلاه گرم هم همراه داشته باشید تا در صورت نیاز، از سر و گردن شما در برابر سرما و باد محافظت کند.
فعالیتهای زمستانی
برای هوای سردتر و فعالیتهایی که با رطوبت بیشتری سروکار داریم مثل یخنوردی یا اسکی یا کوهنوردی حرفهای، یک سیستم چهار لایه بهترین عملکرد را دارد و به شما این امکان را میدهد تا هنگام فعالیت زیاد در روز خنک و هنگام توقف در هوای سرد گرم بمانید.
لایهها را میتوان متناسب با شرایط کم یا زیاد کرد. یک لایه اول از الیاف مصنوعی یا پشم مرینوس به علاوه یک لایه میانی با وزن کم یا متوسط از پشم، البته در سیستم چهار لایه لازم نیست تا لایه میانی به گرمی سیستم سه لایه باشد چراکه شما از یک لایه جداگانه برای عایق گرمایی استفاده میکنید. این سیستم، به ویژه در لباس کوهنوردی، به شما امکان میدهد که در شرایط مختلف به راحتی تنظیمات دمایی داشته باشید و در برابر سرما و رطوبت شدید، همواره راحت و محافظتشده باقی بمانید.
اندازه لایه عایق گرمائی باید به گونهای باشد که بتوان آن را روی لایه های زیرین پوشید، که معمولاً از جنس پر یا الیاف مصنوعی است. گرچه الیاف مصنوعی سنگین تر و حجیم تر هستند ولی در فعالیتهای که امکان خیس شدن وجود داشته باشد تحمل وزن و حجم الیاف مصنوعی منطقی تر به نظر می رسد چراکه پر در حالت خیس هیچ کاربردی نخواهد داشت. لایه آخر یک لایه سخت است که با انتخاب جنسهای گورتکس یا مشابه آن شما را در برابر عوامل خارجی محافظت میکند
اگر به کوهنوردی علاقه دارید، مقاله «لوازم کوهنوردی» رو بخونید تا با تجهیزات ضروری برای یک صعود موفق آشنا بشید.
انتخاب جنس لباس کوهنوردی
لباسهای مناسب فعالیتهای هوای آزاد از الیاف مختلفی ساخته میشوند که هر کدام ویژگیها، مزایا و معایب خاص خود را دارند. به طور کلی، الیاف گوناگونی با توجه به خصوصیات و نیازهای خاص، در ساخت لباسهای کوهنوردی و سایر تجهیزات کوهنوردی مورد استفاده قرار میگیرند.
الیاف طبیعی:
در گذشته، تنها پوشاک کوهنوردی موجود، لباسهایی با الیاف طبیعی بودند. پنبه، پشم و پر از مهمترین این الیاف هستند. هرچند این الیاف در برخی شرایط به خوبی عمل میکنند، اما اغلب مستعد جذب آب هستند که در بسیاری از موارد میتواند یک امتیاز منفی به حساب آید. جذب آب میتواند باعث کاهش اثر بخشی عایقهای حرارتی این پوشاک شده و به سرعت باعث سرد شدن بدن در شرایط مرطوب شود.
-
پنبه: پنبه یا کتان در صورت خشک بودن، انتخابی مناسب و راحت برای لباسهای کوهنوردی به شمار میآید. اما در صورتی که این الیاف خیس شوند، خاصیت عایق بودن خود را از دست داده و معمولاً برای خشک شدن به زمان زیادی نیاز دارند. به دلیل همین ویژگیها، اتکا به لباسهای پنبهای یا کتانی برای گرم نگه داشتن بدن در شرایط سرد میتواند خطرناک باشد. در بسیاری از حوادث سرمازدگی، لباسهای پنبهای نقش مهمی ایفا میکنند.
با این حال، در هوای گرم، لباسهای پنبهای بهعنوان یک تهویهکننده طبیعی و عامل خنککننده عالی عمل میکنند و میتوانند محافظ مناسبی در برابر تابش مستقیم خورشید باشند. برای روزهای گرم، پوشیدن پیراهن پنبهای خیس میتواند به خنک شدن بدن شما کمک کند، زیرا بخار آب موجود در لباس باعث ایجاد حس خنکی میشود.
-
پشم: نسبت به پنبه، پشم رطوبت کمتری به خود جذب میکند و آب کمتری در خود نگه میدارد، بنابراین برای خشک شدن به زمان کمتری نیاز دارد. زمانی که پشم خیس میشود، الیاف آن مانند پنبه به هم نمیچسبند و از این رو مقداری هوای مرده بین الیاف آن باقی میماند، که باعث میشود هنوز بهعنوان لایه عایق مناسبی عمل کند. این ویژگی عدم چسبندگی الیاف پشم هنگام خیس شدن، آن را به ماده اولیه مناسبی برای ساخت جورابهای کوهنوردی تبدیل میکند.
یکی از معایب اصلی پشم، وزن سنگین و حجم آن است. لباسهای پشمی به روشهای مختلفی تولید میشوند و هرچه مرحله تولید آن کوتاهتر باشد (یعنی به پشم خام نزدیکتر باشد)، عایق بهتری در مقابل آب خواهند بود. پشم ممکن است باعث تحریک خارش شود، اما برخی انواع آن، مانند پشم مرینوس، در تماس با پوست بسیار نرم و راحت هستند. همچنین پشم نسبت به الیاف مصنوعی قابلیت جذب رطوبت بیشتری دارد و در برابر حرارت مانند الیاف مصنوعی ذوب نمیشود. به علاوه، الیاف پشم در تماس با سطوح لغزنده مانند برف، اصطکاک بیشتری ایجاد میکنند که این ویژگی میتواند در هنگام ترمز کردن بر روی سطوح شیبدار بسیار مفید باشد.
-
پر: پر غاز با کیفیت، گرمترین ماده عایق با وزن کم است. این ماده همچنین قابلیت فشردهسازی زیادی دارد و حتی اگر به کوچکترین حجم ممکن فشرده شود، پس از باز کردن، به سرعت هوا را در بین خود ذخیره میکند و به همین دلیل بسیار گرم است. این ویژگیها باعث شده که پر به یکی از محبوبترین انتخابها برای تولید لباسهای کوهنوردی، کت و کیسه خواب تبدیل شود.
هرچند پر بسیار گرم است و دوام بالاتری نسبت به بسیاری از مواد عایق دیگر دارد، قیمت آن معمولاً بالا است. متأسفانه، پر به محض اینکه خیس شود، همه ویژگیهای عایق خود را از دست میدهد و خشک کردن آن در شرایط رطوبتی تقریباً غیرممکن است. بنابراین، پر باید از رطوبت و نم بهطور ویژه محافظت شود تا عملکرد خود را حفظ کند.
الیاف مصنوعی :
امروزه الیاف مصنوعی بهطور گستردهای جایگزین الیاف طبیعی در ساخت لباسهای کوهنوردی شدهاند. بسیاری از این الیافها دارای خاصیت هیدروفوبیک (hydrophobic) هستند، به این معنی که تمایل کمتری به جذب آب دارند. لباسهای ساخته شده از الیاف مصنوعی اگرچه مقداری رطوبت به خود جذب میکنند، اما این رطوبت بین رشتهها و الیافها جای میگیرد، نه درون آنها. به این ترتیب، زمانی که این لباسها خیس میشوند، میتوان آنها را فشار داد و آب اضافی سریعاً تبخیر خواهد شد، که این ویژگی باعث سریعتر خشک شدن لباس میشود.
پولیستر و پولی پروپیلن:
این الیاف در جذب عرق بدن به شکل فتیلهای عمل میکنند و چون آب را به خود جذب نمیکنند، برای لایه مجاور پوست مناسب هستند. لباسهای کوهنوردی زیر از جنس پولی پروپیلن بهخوبی عمل میکنند، ولی ممکن است کمی خارشآور باشند و پس از مدتی بوی نامطبوعی ایجاد کنند. به همین دلیل، پولیاستر تا حد زیادی جایگزین لباسهای زیر از جنس پولی پروپیلن شده است.
الیاف پولیاستر در تماس با پوست احساس نرمی ایجاد میکنند و بوی نامطبوع کمتری تولید میکنند. علاوه بر این، زمانی که پولیاستر و پولی پروپیلن در مجاورت پوست استفاده شوند، میتوانند بهعنوان عایق خوبی عمل کنند. لباسهای زیر بلند با وزن بیشتر و همچنین ژاکت و شلوارهایی از الیاف بافته شده به شکل لباسهای ضخیم یا گشاد و راحت از جنس پولیاستر نیز در دسترس هستند. این لباسها اگرچه سبک هستند، اما مقاومت آنها در برابر باد کم است و برخی از آنها هم ممکن است حجم زیادی داشته باشند.
نایلون:
این الیاف مصنوعی در اشکال مختلفی تولید میشود و به همین دلیل بهعنوان یک الیاف چندمنظوره در دنیا شناخته میشود. در فعالیتهای کوهنوردی و فضای آزاد، الیاف نایلونی عمدتاً در لباسهای کوهنوردی لایه بیرونی استفاده میشوند. انواع مختلف نایلون خصوصیات متفاوتی دارند؛ برخی در برابر باد مقاوم هستند، در حالی که برخی دیگر لیز و نرم هستند. اما همه آنها به داشتن قدرت و دوام بالا معروف هستند.
یکی از نقصهای نایلون این است که در صورتی که بهخوبی عملآوری نشده باشد، ممکن است آب را به خود جذب کرده و خشک شدن آنها بهآهستگی صورت گیرد. زمانی که دو یا چند الیاف با هم مخلوط میشوند، خواص نهایی الیاف ترکیبشده، معمولاً مابین خواص الیافی است که بهعنوان مواد اولیه به کار رفتهاند.
الیاف ضد آب:
کاپشن و شلوارهای ضدآب معمولاً از جنس نایلون یا مواد ترکیبی نایلونی ساخته میشوند. با این حال، نایلون بهتنهایی ضدآب نیست. بنابراین، لباسهای کوهنوردی ضدآب این گروه خاصیت واترپروفی خود را از ترکیب الیاف دیگر یا شیوههای خاصی در تولید و عملآوری الیاف مصنوعی بهدست میآورند.
الیاف ضدآب – غیرتنفسی:
یکی از آسانترین روشها برای تولید لباسهای ضدآب، پوشاندن آنها با یک لایه پولیاورتین است. این لایه غیرتنفسی سبک و نسبتاً ارزان است، اما در برابر ساییدگی و کپکزدگی چندان مقاوم نیست. هرچند چنین لایهای مانع نفوذ باران از بیرون میشود، اما در برابر عرق و بخار حاصل از بدن هم مانع است.
به عبارت دیگر، زمانی که شما در حال فعالیت سخت هستید، بدن شما عرق و بخار تولید میکند که میتواند لایه عایق را خیس کند. بهطور مشابه، اگر یک لیوان چای گرم داشته باشید و روی آن یک درپوش پلاستیکی قرار دهید، بخار چای از درون درپوش بهراحتی جمع میشود. بدن شما در این شرایط مشابه یک لیوان چای گرم است و اگر عرق بدن راهی برای خروج از لایه بیرونی نداشته باشد، شما خیس خواهید شد.
الیاف ضدآب- تنفسی:
این الیاف بهمنظور کاهش مشکل حبس شدن رطوبت در داخل و خارج طراحی شدهاند. در هر سانتیمتر از این لایه نایلونی میلیاردها سوراخ ریز تعبیه شده است. مولکولهای بخار آب حاصل از تعرق بسیار کوچکتر از مولکولهای آب هستند و از این سوراخها به بیرون رانده میشوند. حفرههای موجود در این لایه برای عبور آب به شکل بخار بهاندازه کافی بزرگ هستند، اما برای عبور آب بهصورت مایع یا باران، سوراخها بسیار کوچک هستند. بنابراین، این لایه علاوه بر اینکه ضدآب باقی میماند، تنفسپذیر هم هست.
بدون هیچ تعجبی، لایههای لباس کوهنوردی ضدآب و تنفسی معمولاً قیمت بالاتری دارند. مانند بسیاری از تجهیزات کوهنوردی، لایههای پوششی ضدآب-تنفسی در مارکهای مختلف تولید و عرضه میشوند. از این رو، در اغلب موارد، مشورت با فروشنده برای کسب اطلاعات دقیقتر و انتخاب بهترین گزینه ضروری است.
الیاف چسباندنی ضدآب- تنفسی ممبرانی:
این ممبرانها که معروفترین آﻧﻬا گورتکس است، مانند لایه پوششی ضدآب- تنفسی سوراخهای میکروسکوپی ریزی در سطح لباس هستند. ممبران ها براساس همان تئوری که در مورد لایه پوششی ضدآب- تنفسی بیان شد عمل می کنند. اما در اینجا این لایه پوششی به صورت جداگانه بر روی نایلون تولید میشود. لباسهایی که با استفاده از لایه های این چنینی درست میشوند، از لباسهای دارای لایه پوششی ضدآب-تنفسی گرانتر هستند. اگر در نگهداری آﻧﻬا دقت شود، هر دو نوع این لباسها میتوانند مدت زیادی دوام بیاورند. هر چند الیاف ضدآب- تنفسی، تکامل یافته تر از لایه های قدیمی نایلون هستند، اما چیز کامل و ایده آلی نیستند.
اگر فعالیت زیاد و سختی داشته باشید، بدن شما عرق زیادی تولید میکند و لایه خارجی لباس از درون خیس می شود. از انجا که بخار عرق تبدیل به مایع شده است، بنابراین مواجه با همان مسئله قدیمی خواهید بود. رفع آب در سطح خارجی هم میتواند تولید مشکل کند. اگر آب باران آنقدر نباشد که آب روی لباس حرکت کند و به پائین بلغزد، بنابراین سطحی خارجی لباس را می پوشاند و سوراخ ها را کیپ می کند و به مقدار زیادی جلوی تنفس کردن لباس را می گیرد.
اغلب لباسهای ضد آب- تنفسی در قسمت ضدآب خود خوب عمل می کنند، اما طرح های مختلف آﻧﻬا بر روی تهویه آنان تأثیر می گذارد. این مسئله می تواند در رابطه با تکنیک ساختمان آﻧﻬا و چیزهایی مثل زیپ ها، زیربغلها و شکل ان در قسمت بالاتنه باشد. قدرت تنفسی اضافه معمولاً با بالارفتن قیمت هم همراه است.
انواع لباس کوهنوردی:
در هوای سرد، انتخاب لباس مناسب بسیار اهمیت دارد. برای نیمتنه بالایی، معمولاً لباسهایی مانند زیرپوشهای بلند، پیراهنهای پشمی یا الیاف مصنوعی، جلیقههای پولار، کت پر و یا لباسهای پر شده از الیاف مصنوعی مورد استفاده قرار میگیرند. برای نیمتنه پایینی نیز میتوانید از زیرشلوارهای گرم بلند، شلوارهای پشمی، الیاف ترکیبی، استرچ، نایلون بافته شده یا پولار استفاده کنید. در شرایط آب و هوایی سردتر، استفاده از لباسهای کوهنوردی عایق و گرمایی سرتاسری مانند لباسهای اسکی میتواند گزینه مناسبی باشد.
زیرپیراهن و عرق گیر
حفاظت در مقابل سرما میتواند از لایه زیرین شروع شود؛ بهویژه با استفاده از زیرپوشهای بلند که در لایه مجاور پوست قرار میگیرند. الیاف “فتیلهای” پولی پروپیلن و پولیستر در این زمینه بسیار محبوب هستند و برخی از کوهنوردان نیز پشم را ترجیح میدهند. این لباسها باید بهاندازه کافی بلند باشند تا بتوان آنها را درون شلوار قرار داد یا روی شلوار انداخت، زیرا فاصله بین شلوار و لباسهای لایه بالایی میتواند باعث فرار گرمای بدن شود.
لباسهای زیر و عرقگیرهای یقهدار، هرچند وزن بیشتری دارند، اما گرمای بیشتری نیز فراهم میکنند. زیرپوشهای بلند تیره در زیر نور آفتاب حرارت بیشتری جذب کرده و سریعتر خشک میشوند. لباسهای با رنگ روشن برای روزهای گرم مناسبتر هستند و بلندی آنها به حفظ پوست از آفتاب و حشرات کمک میکند.
در انتخاب لباسهای کوهنوردی مناسب، توجه به رنگ و نوع الیاف اهمیت زیادی دارد تا بتوانید در شرایط مختلف هوایی، راحتی و حفاظت بهینه از بدن را تجربه کنید.
پیراهن کوهنوردی
پیراهن کوهنوردی باید راحت و بلند باشد تا مانع حرکت آزادانه دستها و عضلات بدن نشود و تنفس به راحتی انجام گردد. در کوهستان، از پیراهنهایی با یقه سفت و زبر استفاده نکنید. در تابستان، پیراهنهای ترکیب نخ و الیاف گزینه مناسبی هستند، در حالی که در زمستان بهتر است از مدلهای کرکی، پشمی یا الیاف مصنوعی برای لباس کوهنوردی استفاده کنید. پیراهنهای کوهنوردی معمولاً دارای جیبهای بیشتری هستند و هیچگاه آستین کوتاه نمیباشند. زیرا پیراهن آستین بلند در کوهستان، بهویژه در معابر سنگی، از آسیب و خراشیدگی دستها و بازو جلوگیری کرده و پوست بدن را محافظت مینماید.
در زمستان، استفاده از بلوز یقه اسکی توصیه میشود که نوع پشمی آن بهعنوان بهترین گزینه شناخته میشود. این بلوز علاوه بر نگهداشتن حرارت بدن، عایق سرما بوده و به بدن اجازه میدهد که به راحتی تنفس کند. همچنین، عرق گیرهای نخی و لباسهای جین را بهتر است در خانه بگذارید و از آنها در کوهستانهای سرد استفاده نکنید.
کت گرم کوهنوردی
کت گرم کوهنوردی از تجهیزات ضروری برای لباس کوهنوردی است. معمولاً این کتها دارای کلاههایی هستند که تمام سر و گردن را میپوشاند، هرچند نوع بدون کلاه آن نیز در دسترس است. این کتها معمولاً از جنسهای الیاف پولیستر، پر قو یا پولار دوخته میشوند. نوع پر آن در بازار گرانتر است، اما بدن کوهنوردان را به خوبی گرم نگه میدارد. در هنگام انتخاب لباس کوهنوردی، سعی کنید کت گرم کمی گشادتر از کتهای معمولی باشد تا بتوانید آن را روی همه لباسهای دیگر پوشیده و راحتتر حرکت کنید.
بادگیر
بادگیر کوهنوردی باید به اندازهای باشد که بتوان سایر لایهها را نیز زیر آن پوشید، بدون اینکه فشردگی ایجاد شود یا حرکات و انعطاف بدن محدود گردد. این بادگیر باید دارای کلاه با نقاب باشد و در قسمت گردن، ریسمانهای کشیدنی برای تنظیم اندازه و کوچکتر کردن قسمت صورت داشته باشد، تا از خیس شدن صورت و گردن جلوگیری کند. کلاه باید آنقدر بزرگ باشد که بتوان یک کلاه ایمنی زیر آن قرار داد، اما بزرگی آن نباید باعث محدود شدن دید (مخصوصاً در جوانب) شود. بادگیر باید قابلیت باز شدن و تنظیم شدن در قسمتهای مختلف مانند جلو، کمر، زیربغل، جوانب و سرآستینها را داشته باشد تا امکان تهویه وجود داشته باشد و یا لباس را محکم بست.
دندانههای زیپها باید بزرگ و مقاوم باشند و روی زیپ، زبانهای برای جلوگیری از خیس شدن وجود داشته باشد، ولی در عین حال تهویه لباس را ممکن سازد. برخی زیپها از جنس ضدآب ساخته شدهاند. درزها و دوختهای بادگیر باید به خوبی ضدآب، عایق و محکم باشند. همچنین دسترسی به جیبها باید با دستکش و در حالیکه کولهپشتی را به پشت دارید، آسان باشد. جیبها باید دارای درپوش مناسب برای محافظت از باران باشند.
قد بادگیر باید به اندازه کافی بلند باشد تا قسمت کمر شلوار را بپوشاند و در این قسمت باید دارای یک بند کشیدنی باشد تا قسمت پایین تنه را محکم کند. آستینها باید مچ دست را کاملاً بپوشانند و چسبانک، قزن قفلی و گیرههای مخصوص مچ را به خوبی کیپ نگه دارند.
کاپشن بارانی
بارانیها در انواع مختلفی تولید میشوند. مدل استاندارد معمولاً دارای زیپ کامل در جلو است که تهویه هوا را آسانتر میکند. بسیاری از کوهنوردانی که به دنبال کاهش وزن و حجم تجهیزات خود و همچنین افزایش مقاومت در برابر باد هستند، انوراک (ژاکتهای بدون زیپ سراسری جلو) را ترجیح میدهند. در هنگام انتخاب بارانی، یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه کنید، قابلیت تنفسی الیاف آن است.
گرم کن زیرشلواری
گرمکنها و زیرشلواریها باید نرم و گرم باشند تا به راحتی به عضلات بدن اجازه حرکت و تنفس دهند. در ارتفاعات بالا، استفاده از زیرشلواریهای پشمی نرم توصیه میشود. برای کوهنوردیهای بلندمدت در ارتفاعات، استفاده از گرمکنها ضروری است تا عضلات پا گرم و محفوظ باقی بمانند.
شلوار کوهنوردی
یکی از وسایل ضروری در کوهنوردی شلوار مخصوص کوه است که متاسفانه کمتر به آن توجه میشود. اگرچه ممکن است برخی تصور کنند که شلوار کوهنوردی تفاوت زیادی با شلوار معمولی ندارد، این تصور فقط در مسیرهای ساده صادق است. در مسیرهای سنگی و فنی، شلوار کوهنوردی ضروری است. این شلوار به خوبی شکم، کمر و کلیهها را نگه میدارد و با بستن بند پایین شلوار، آزادی بیشتری برای حرکت عضلات پا فراهم میکند. پاچه شلوار به گونهای طراحی شده که از گیر کردن به سنگ و کلوخ جلوگیری کرده و بدن به راحتی در آن تنفس میکند.
شلوار گرم کوهنوردی
شلوارهای کوهنوردی معمولاً از الیاف پولیستر، پلار و پر قو دوخته میشوند که بسیار گرم و راحت هستند. این شلوارها برای ارتفاعات بالا، مناطق سردسیر و برنامههای زمستانی مناسب هستند. طراحی آنها به گونهای است که از هر طرف دارای زیپ است تا پوشیدن آنها راحت باشد. پارچه این شلوارها باید از الیاف فشرده ساخته شده باشد تا در برابر باد و سائیدگی مقاوم باشند. ترکیب پشم و مواد مصنوعی گزینه خوبی در این زمینه است.
شلوارهای پولار اگرچه وزن کمی دارند، ولی در برابر سائیدگی و باد مقاوم نیستند. بنابراین، بهتر است شلوارهایی انتخاب کنید که در قسمت نشیمنگاه و زانوها دارای لایههای مقاوم اضافی باشند. همچنین شلوارهایی با زیپهای جانبی میتوانند برای زمانی که از کرامپون یا اسکی استفاده میکنید، راحتتر پوشیده شوند.
شلوار بارانی
این لباس ها باید دارای زیپ سراسری باشد تا در حالی که کرامپون، کفش یا اسکی به پا دارید، بتوانید آنها را از تن در بیاورید و یا به تن کنید. از آنجا که شلوارهای بارانی نسبت به کاپشن بارانی کمتر پوشیده میشوند (چرا که معمولاً گترها کافی هستند) و این شلوارها در عبور از مناطق دارای درختچه و گیاه یا سرخوردن روی برف از بین میروند، بنابراین خرید شلوار بارانی از جنس غیرقابل تنفسی باعث صرفهجویی در پول شما میشود.
بعضی از کوهنوردان (مخصوصاً در هوای سرد) از شلوارهای ضد آب – تنفسی دارای بندهای روی شانه به عنوان قسمت پایینی لایه بیرونی استفاده میکنند. این شلوارها به طور قابل ملاحظهای گرمتر از شلوار بارانی هستند، چرا که قسمت بیشتری از بالاتنه را میپوشاند و از ورود برف در قسمت کمر جلوگیری میکند. همچنین، بعضی از این شلوارها دارای لایه عایق گرمایی هستند که مناسب استفاده در برنامههای خیلی سرد است. این شلوارها در شرایط کوهنوردی حرفهای و فنی به شدت کاربرد دارند و میتوانند به راحتی با سایر لایهها ترکیب شوند.
شلوارک کوهنوردی
بعضی از کوهنوردان ترجیح میدهند از شلوارکهای کوتاه تا زانو و بالای گتر استفاده کنند. این انتخاب به آنها این امکان را میدهد که هم راحتی بیشتری در حرکت داشته باشند و هم تهویه بهتری صورت بگیرد. علاوه بر این، این نوع شلوار در جلوگیری از خیس شدن پاچههای شلوار بر اثر تماس با برف و آب بسیار موثر است. چنین لباس کوهنوردی به کوهنوردان این امکان را میدهد که در شرایط مختلف جوی راحتتر و با کارایی بیشتر فعالیت کنند.
کلاه
یک ضربالمثل قدیمی میگوید: “اگر پاهایتان سرد است، یک کلاه به سر خود بگذارید.” بدون کلاه، سر انسان مانند یک رادیاتور عمل میکند که نصف گرمای بدن از آن خارج میشود. زمانی که بدن سرد میشود، سیستم داخلی بدن انتقال خون به دستها و پاها را کاهش میدهد و آن را برای گرم نگه داشتن نقاط حساس و مهم (از جمله سر) حفظ میکند.
اما زمانی که کلاه بر سر میگذارید، این اثر برعکس میشود. لباس کوهنوردی معمولاً شامل انواع مختلفی از کلاه کوهنوردی است که به کوهنوردان این امکان را میدهد تا با تغییرات حرارتی سریعاً تطبیق پیدا کنند. همراه داشتن چند کلاه باعث میشود که بتوانید به راحتی خود را با شرایط جوی متغیر وفق دهید.
جهت جلوگیری از بدشانسی و برده شدن کلاه توسط باد به قعر درهها، بهتر است که کلاه را با ریسمانی به لباس کوهنوردی خود گره بزنید یا بدوزید. کلاههای عایق و گرم معمولاً از جنس پشم، پولی پروپیلن یا پولار ساخته میشوند. همچنین کلاههای توفان که تمام گردن و سر را میپوشانند، کارکردهای چندجانبهای دارند و در سرمای شدید، میتوان آنها را به طور کامل پوشید. وقتی هوا گرمتر میشود، میتوان کلاه را تا کرده یا بالا زد تا تهویه بهتری برای قسمت یقه و گردن ایجاد شود
دستکش
شاید انگشتان سختترین قسمت بدن برای گرمکردن باشند، چرا که در شرایط سخت و سرد، خون به قسمتهای دیگر بدن ارسال میشود. متأسفانه این تغییر مسیر جریان خون باعث اختلال در کارهایی میشود که از طریق انگشتان انجام میشوند، مثل کشیدن زیپ یا گره زدن که میتواند باعث کندی حرکت گروه در مواقعی شود که نیاز به سرعت بیشتر برای پیداکردن پناهگاه دارند. برای پیدا کردن دستکش یا دستکش دو انگشتی مناسب برای خود، باید تجربه کسب کنید و بهترین گزینهها را انتخاب کنید. در این انتخاب، باید توافقی بین ضریبهای گرمایی و خوشدستی دستکش برقرار کنید تا بتوانید با راحتی بیشتر از آن در شرایط مختلف استفاده کنید.
بطور کلی، حجیم بودن دستکش به معنی گرم بودن آن است، اما خوشدستی آن را کاهش میدهد. انتخاب مناسب دستکش جزء ضروریات لباس کوهنوردی است که بهویژه در شرایط سخت کمک میکند تا عملکرد شما بهتر باشد.
هرچقدر صعود فنیتر میشود، مسئله سازگاری این دو ضریب (گرمایی و خوشدستی) نیز برجستهتر میشود. سیستم پوشیدن لایهای را میتوان در مورد دستکشها نیز به کار برد. اولین لایه میتواند یک دستکش پنج انگشتی باشد و برای لایه اضافی از یک دستکش دو انگشتی استفاده شود. دستکشهای دو انگشتی گرمتر از دستکشهای معمولی هستند، چرا که انگشتان در آنها کنار هم قرار میگیرند و یکدیگر را گرم نگه میدارند. دستکشها باید از الیافی ساخته شوند که در صورت خیس شدن، خاصیت گرمایی خود را حفظ کنند.
جوراب
جوراب باعث ایجاد یک لایه محافظ در زیر پا میشود که پا را گرم نگه میدارد و از اصطکاک بین پا و کفش جلوگیری میکند. اما جورابهای نخی به سرعت خیس میشوند و آب را جذب میکنند، که موجب چسبیدن به پا و ایجاد تاول میشود. اگر کفشهای شما قابلیت تنفس نداشته باشند، عرق پا در داخل کفش جمع میشود و باعث ناراحتی میشود.
جورابهای از جنس الیاف مصنوعی مانند پولیستر، نایلون و آکریل سریعتر از جورابهای پشمی خشک میشوند و از این رو برای کوهنوردی مناسبترند. بسیاری از کوهنوردان دو جفت جوراب میپوشند؛ یکی از آنها معمولاً نازک و از جنس نخی است که عرق پا را جذب کرده و آن را خشک نگه میدارد، و جوراب دوم که ضخیمتر است، رطوبت را از جوراب اول جذب میکند و به ایجاد یک لایه گرمایی در زیر پا کمک میکند.
همچنین، برخی کوهنوردان یک جفت جوراب نیمهکلفت یا ضخیم از جنس پشم یا الیاف مصنوعی انتخاب میکنند که معمولاً بخشی از مجموعه لباس کوهنوردی آنها به حساب میآید. در عین حال، استثناهایی نیز وجود دارد؛ به عنوان مثال، یک سنگنورد ممکن است ترجیح دهد که کفشهایش به طور کامل به پای او بچسبند و اصلاً جوراب نپوشد یا فقط از یک جوراب نازک استفاده کند.
یک کوهنورد در روزهای گرم ممکن است تنها از یک جفت جوراب استفاده کند، در حالی که در زمستان، برخی ممکن است سه جفت جوراب را در یک کفش بزرگ بپوشند. در هر صورت، باید طوری جوراب بپوشید که پاهای شما فضای کافی برای حرکت داشته باشند، زیرا لباس کوهنوردی شما باید به گونهای طراحی شود که مانع از محدودیت گردش خون و کاهش گرما نشود.
گتر
در طول فعالیتهای کوهنوردی، ورود آب، برف، شن و ماسه از بالای کفش میتواند باعث ناخوشایندی و حتی بروز مشکلات جدی شود. گتر یکی از تجهیزات ضروری است که میتواند فاصله بین کفش و شلوار را پوشش دهد و از ورود هرگونه آب، برف یا ذرات به داخل کفش جلوگیری کند.
کوهنوردان در هر دو فصل تابستان و زمستان از گتر استفاده میکنند، زیرا باران، شبنم، گل و برف میتوانند در تمام طول سال موجب خیس شدن شلوار، جوراب و کفش شوند. پاهای نمناک، انگشتان سرد و حتی سوراخهای کوچک در شلوار میتواند به راحتی مشکلات جدی ایجاد کند و در صورت عدم مراقبت، منجر به سرمازدگی شود. به همین دلیل انتخاب درست گتر برای حفاظت از پاها در برابر شرایط سخت بسیار اهمیت دارد و یکی از اجزای مهم لباس کوهنوردی است که باید به آن توجه ویژهای داشت.
متداولترین کاربرد گتر، جلوگیری از خیس شدن پاها و کفشها است. گتر باید کاملاً ضدآب باشد تا از ورود آب، برف و گل به داخل کفش جلوگیری کند. در حقیقت، گتر باید به گونهای طراحی شده باشد که خشکی پاها را در طول برنامه صعود تضمین کند. یک پای خشک از پای خیس بسیار گرمتر است و این موضوع میتواند از سرمازدگی و مشکلات ناشی از آن جلوگیری کند. همچنین گتر باید علاوه بر ضدآب بودن، به نگهداری گرمای بدن کمک کند تا خطر سرد شدن پاها به حداقل برسد.
گتر همچنین میتواند از فرسایش و آسیب به لباسها جلوگیری کند. در بسیاری از مواقع، سخمه کرامپونها به شلوار یا کفش گیر میکند و باعث پارگی آنها میشود. گترهای مقاوم که به درستی ساخته شدهاند، این خطر را کاهش میدهند و در صورت پارگی، هزینه تعویض گتر نسبت به شلوار کوهنوردی یا کفش بسیار کمتر است. گتر باید بهگونهای طراحی شود که بهطور کامل به رویه کفش بچسبد و از ورود برف بین کفش و گتر جلوگیری کند. این موضوع میتواند خطر گیر کردن سخمه کرامپونها را نیز کاهش دهد.
چـند نکتـه بسیار مـهم در انتخاب لباس مناسب کوهنوردی :
- توجه داشته باشید که هیچ لباسی به تنهایی مناسب همه کوهنوردان یا تمامی شرایط کوهنوردی نیست. هر کوهنوردی ممکن است با توجه به وضعیت جسمانی، سوخت و ساز بدن و نیازهای شخصی خود، سیستم لباسی متفاوتی انتخاب کند. همچنین، یک کوهنورد ممکن است در هر برنامه کوهنوردی از یک سیستم لباس خاص استفاده نکند و لباس کوهنوردی مختلفی را بسته به فصل و نوع صعود به تن کند. به این ترتیب، انتخاب لباس مناسب باید با توجه به نیازهای فردی و شرایط محیطی انجام گیرد. بهترین روش برای انتخاب لباس در کوهنوردی این است که با تجربه و امتحان، سیستم لایهچینی مناسبی پیدا کنید.
- اگر در کوهنوردی تازهکار هستید، بهتر است لباسهای بیشتری نسبت به آنچه که سیستم لایهها نیاز دارند به همراه داشته باشید تا بتوانید در شرایط مختلف خود را گرم و خشک نگه دارید. تنها زمانی باید یک لباس را از فهرست وسایل خود حذف کنید که مطمئن شوید در هر شرایطی میتوانید بدون آن لباس هم ایمن بمانید. همچنین، تلاش کنید که وزن لباسهای خود را پایین بیاورید، اما نه به بهای به خطر انداختن سلامتی و ایمنی خود. پیش از هر برنامه کوهنوردی، حتماً وضعیت آب و هوا را بررسی کنید و با توجه به پیشبینی شرایط جوی، وسایل مورد نیاز را بستهبندی کنید.
- هنگام خرید لباس کوهنوردی، حتماً از فروشنده در مورد ویژگیها و کارکردهای آن سؤال کنید و برچسبها و نوشتههای همراه لباس را به دقت مطالعه کنید. مهم است که عملکرد لباس را در شرایط مختلف، مانند وقتی که خیس میشود، ارزیابی کنید. همچنین، علاوه بر قیمت، باید به دوام، استفاده چندمنظوره و قابلیت اعتماد لباس توجه ویژهای داشته باشید. انتخاب لباس با کیفیت و مناسب میتواند تفاوت زیادی در راحتی و ایمنی شما در طول صعودهای کوهنوردی ایجاد کند.
- لباس کوهنوردی معمولاً از الیاف مصنوعی و قابل اشتعال تهیه میشوند، بنابراین قرار دادن آنها نزدیک شعله آتش برای خشک کردن یا گرم کردن میتواند بسیار خطرناک باشد. همچنین، این لباسها در تماس با اشیای داغ نیز آسیبپذیرند و ممکن است سوخته یا پاره شوند. به همین دلیل، هنگام استفاده از تجهیزات حرارتی یا نزدیک بودن به آتش، باید مراقب باشید و از تماس مستقیم لباسها با منابع حرارتی خودداری کنید تا از آسیبهای احتمالی جلوگیری شود.
- عرق، گل و هر گونه کثیفی میتوانند الیاف لباس کوهنوردی را آلوده کرده و سوراخهای تنفسی آن را مسدود کنند، که این امر موجب کاهش قدرت تنفسی لباس میشود. همچنین، برخی شویندهها و پاککنندهها میتوانند لایههای محافظ لباس را از بین ببرند. بنابراین، برای حفظ عملکرد لباسهای کوهنوردی و افزایش طول عمر آنها، بهتر است از فروشنده یا تولیدکننده مشورت بگیرید و از روشهای مناسب برای تمیز نگهداشتن لباستان آگاه شوید.
- گرچه لباسهای تنفسی باید همیشه تمیز نگه داشته شوند تا بیشترین کارایی و طول عمر را داشته باشند، اما شستن آنها پس از هر بار استفاده همیشه ایده خوبی نیست. حرکت دورانی ماشین لباسشویی میتواند باعث آسیب دیدن یا جدا شدن لایه ضدآب رویی لباس شود، که در نتیجه عملکرد لباس را کاهش میدهد. برای افزایش دوام لباسهای کوهنوردی، بهتر است روشهای شستشو و مراقبت خاصی را که توسط تولیدکنندگان توصیه میشود، دنبال کنید.
- هرگز لباس کوهنوردی خود را اتو نکنید و از شستشو با آب داغ یا مواد شوینده قوی خودداری کنید. برای شستشو بهتر است از آب ولرم و شویندههای ملایم استفاده نمایید. برای خشک کردن، لباسها را در سایه قرار دهید تا به آرامی خشک شوند و از پهن کردن آنها در مقابل آفتاب مستقیم پرهیز کنید، زیرا نور خورشید میتواند به الیاف و لایههای ضدآب لباس آسیب برساند.
- در برنامههای زمستانی، لباسهای خیس خود را ابتدا در چادر آویزان کنید و قبل از خواب آنها را به داخل کیسه خواب ببرید تا برای صبح روز بعد خشک و قابل استفاده شوند. به خشک کردن جورابها نیز توجه ویژهای داشته باشید؛ اگر احساس میکنید که ممکن است تا صبح داخل کیسه خواب نیز خشک نشوند، آنها را زیر پیراهن خود و روی شکمتان قرار دهید تا خشک شوند. همچنین، برف روی لباس کوهنوردی بیرونی و گترها را قبل از وارد شدن به چادر با برس یا فرچه کوچکی که همراه دارید، پاک کنید تا از خیس شدن وسایل داخل چادر جلوگیری شود و لباس کوهنوردی شما سریعتر خشک شوند.
- از آنجا که لباس کوهنوردی از تنفس بالایی برخوردارند، بدن شما هنگام فعالیت کمتر خیس میشود و تعرق بدنتان را کمتر متوجه خواهید شد. به همین دلیل، اگر بیش از حد نیاز لباس به تن داشته باشید، ممکن است با تعرق شدید، آب بدن خود را از دست بدهید، بدون آنکه متوجه شوید.
منبع : https://wikimountain.ir
با سلام بسیار کامل بود موضوع
سلام ممنون