تاثیر کوهنوردی بر زنان و سلامت آن‌ها | پزشکی کوهستان و بانوان

در این مقاله میخواهیم درباره تاثیر کوهنوردی بر زنان صحبت کنیم، تاثیرات مفید کوهنوردی  بر زنان به دلایل متفاوت است. زنان به دلیل آناتومی خاصی که از نظر استخوان‌ها و عضلات دارند نسبت به مردان بیشتر نیازمند پرداختن مستمر به برخی ورزش‌ها از جمله کوه‌نوردی یا کوه پیمایی و پیاده‌روی هستند.

کوهنوردی برخلاف بسیاری از رشته‌های ورزشی دارای طیف و تنوع وسیعی می باشد؛ از کوهپیمایی ساده روزهای تعطیل تا هیمالیانوردی و درگیری با سنگ و یخ، که بر اساس نوع فعالیت کوهنوردی تاثیرات فیزیولوژیک و جسمی و روانی این ورزش بر افراد می تواند بسیار متنوع باشد.

در پزشکی کوهستان آنچه بیشتر مورد توجه قرار می گیرد تاثیر ارتفاع و فعالیت شدید در ارتفاعات بالا بر جسم و روان افراد می باشد که این تاثیرات در زنان با توجه به ویژگیهای خاص آنها بررسی می گردد.

علی رغم تاثیر کوهنوردی سنگین همانند دیگر رشته های ورزشی، در تغییرات هورمونی و ایجاد بی نظمی در دوره های ماهیانه زنان، این امر نمی تواند مانع توصیه این ورزش مفید و مفرح به زنان و دختران شود.

کوهنوردی در دوران قاعدگی

ارتفاع باعث قطعی، طولانی شدن مدت آن، کوتاه تر شدن مدت آن یا بینظمی در قاعدگی زنان در کوهستان می شود. در این بین سایر عوامل و احتمالات مهمتر از ارتفاع، مثل تمرینات ورزشی، سرما، وزن و پرواززدگی روی دوران قاعدگی تاثیر دارند.

با وجود این موارد، به طور کل تمرینات ورزشی در دوران پریود، تاثیرات مثبتی هم دارد. به کاهش درد و گرفتگی عضلات در این دوران بسیار کمک می کند.

نکاتی در رابطه با کوهنوردی و دوران قاعدگی

۱-در حین کوهنوردی استفاده از تامپون بر نوار بهداشتی ارجحیت دارد، تامپون ها بر خلاف شهر، در حین کوهنوردی و طبیعت گردی ورزشی راحت تر از نوار بهداشتی هستند و از طرفی نوار بهداشتی در طولانی مدت با سایشی که ایجاد می کند می تواند حس بدی را به شما منتقل کند و باعث التهاب پوستی شود. برخی دیگر از ورزشکاران نیز استفاده از کاپ های قاعدگی چندبار مصرف را در این مدت توصیه می کنند.

۲– همواره دستمال مرطوب را در وسایل خود همراه داشته باشید تا با آن خود را پاک کنید. دستمال مرطوب گزینه چندان دوستدار محیط زیست نیست اما در این مورد بهترین گزینه برای استفاده است، پس آن را هیچ وقت از کوله پشتی خود جدا نکنید.

۳-داروی مسکنی را که همیشه مصرف می کنید را همواره درون کیف کمک های اولیه خودتان داشته باشید تا در هنگام درد آن را مصرف کنید.

۴-نواربهداشتی و تامپون را هرگز در طبیعت رها نکنید. برای حمل آن بهترین گزینه گذاشتن آنها در پلاستیک است، سپس پلاستیک را در یک زیپ کیپ پلاستیکی قرار دهید. از قبل اطراف زیپ کیپ را با چسب پهن آلومینیومی یا چسب پهن رنگی بپوشانید یا می تواندی یک فویل آلمینیومی نازک را در ابعاد زیپ کیپ آماده کرده و درون آن قرار دهید تا هم محتوای زیپ کیپ را از دیگران دور نگه دارید و هم برای خودتان آزار دهنده نباشد. می توانید درون زیپ کیپ یک عدد چای کیسه ای یا چند عدد قهوه بگذارید تا بوی نامطبوع هم ایجاد نکند.

۵-همیشه این را در نظر داشته باشید که ممکن است در حین کوهنوردی و طبیعت گردی ورزشی پریود شوید بنابراین همواره تمهیدات لازم را در نظر بگیرید، فعالیت ورزشی سنگین همواره می تواند این سیکل را دچار تغییر کند. در روزهایی که خونریزی زیاد دارید قید استفاده از شلوارهای زیبا با رنگ روشن خودتان را بزنید تا احیانا حس اعتماد به نفستان را از دست ندهید و از شلوار مشکی رنگتان استفاده کنید.

مقاله پیشنهادی :فواید طبیعت گردی برای سلامت جسم و روح

پزشکی کوهستان و بانوان

بطور کلی زنان ۵/۶۵ درصد قدرت بدنی مردان را دارا هستند. این میزان در اندام فوقانی ۵۰ درصد و در اندام تحتانی ۶۰ تا ۷۰ درصد می باشد. اگر قدرت بدنی را براساس توده خالص بدنی (بدون احتساب چربی بدن) بسنجیم زنان در اندام تحتانی گاه حتی کمی قوی تر از مردان نیز می باشند. با بررسی نوع فیبرهای عضلانی زنان و مردان بیشتر بودن استقامت عضلانی زنان توجیه پذیر خواهد بود به طوری که عضلات زنان نسبت به خستگی مقاوم تر بوده و باعث بهتر شدن عملکرد زنان نسبت به مردان مثلا در دویدن در مسافتهای بالای ۴۲ کیلومتر می شود.

درحدود ۲۵ تا ۳۰ درصد وزن زنان را چربی تشکیل می دهد در حالی که این میزان در مردان ۱۰ تا ۱۴ درصد است. با توجه به فیزیولوژی بدن زنان و خونریزی های طبیعی ماهیانه، شیوع کم خونی ناشی از فقر آهن در زنان بسیار زیاد می باشد و نیز تغییرات هورمونی ماهیانه در زنان باعث افت توان روحی اغلب زنان در برخی روزها می شود. همچنین تاثیرات ارتفاع و کاهش اکسیژن بر زنان در دوران بارداری حائز اهمیت می باشد. مواردی که ذکر گردید می توانند جزو محدود کننده های فعالیت زنان در رشته کوهنوردی باشند.

تاثیر کوهنوردی بر زنان باردار

• دستورالعمل NICE می‌گوید، در سه ماهه اول بارداری از هرگونه سفر به مناطق مرتفع خودداری کنید و توصیه می‌شود پیش از سفر حداقل یک بار اسکن بدهید. این کار برای این است که از بارداری سالم درون رحمی اطمینان یابید. پس از آن این دستورالعمل، اقامت کوتاه تا ۲۵۰۰ متر را در صورتی‌که بارداری شما با مشکلی همراه نیست توصیه می‌کند.
• دستورالعمل CDC توصیه می‌کند که از سفر به ارتفاع بیشتر از ۳۵۰۰ متر خودداری کنید.
• از فعالیت پرتنش جلوگیری کنید، از جمله ورزش سنگین، اسکی، دوچرخه سواری و سنگ نوردی، یا این‌که حداقل این را بدانید که این فعالیت‌ها باعث می‌شود نیاز بسیار بیشتری به اکسیژن پیدا کنید.
• به تدریج بالا بروید. این کار باعث می‌شود هرگونه تاثیر احتمالی کاهش یابد.
• خوب استراحت کنید و زیاد آب بنوشید. مسافران این مناطق گفته‌اند کم آبی عوارضی را که تجربه کرده‌اند بدتر کرده است.
• اطمینان یابید در منطقه ای که به آن سفر کرده‌اید به کمک پزشکی دسترسی آسان وجود دارد.
• از همه مهم‌تر، پیش از برنامه‌ریزی برای سفر از پزشک خود اجازه بگیرید و با دقت سیاست بیمه‌ خود را مطالعه کنید تا اطمینان یابید که شما را پوشش می‌دهد.

مشکلات بهداشتی بانوان در کوهنوردی

یکی از مسائلی که دغدغه‌ی فکری بسیاری از بانوان کوهنورد است و همیشه به عنوان یکی از مشکلات بانوان در کوهنوردی مطرح می شود؛ مسئله‌ی سرویس بهداشتی می‌باشد که شاید جدی گرفته نشده؛ اما موجب آسیب روحی و حتی جسمی و بروز مشکلات زنان در کوهنوردی شده است. بانوان در کوهنوردی به علت رعایت عرف و فرهنگ جامعه و پیدا نکردن مکانی مطمئن، از دفع ادرار خودداری می‌نمایند و در راستای همین تصمیم، از خوردن آب نیز ممانعت می‌کنند؛ اما آگاه باشید که این بی‌آبی شدیداً به بدن شما آسیب می‌زند و خصوصاً در کوهنوردی که به میزان بالایی از آب برای تصفیه بدن نیاز دارید این آسیب شدید‌تر می‌شود و در کنار این موضوع، جلوگیری از رفتن به سرویس بهداشتی به کلیه‌های شما نیز آسیب می‌زند. البته مشکلاتی چون زباله‌های بهداشتی هم گریبان‌گیر بانوان می‌شود. کاغذ توالت و پد‌های بهداشتی که مورد استفاده بانوان قرار می‌گیرد بهتر است جمع آوری شود و از طبیعت خارج گردد.

پیشنهاد ما: مقاله حل مشکل دستشویی در طبیعت و کوهستان

در پایان این را اضافه کنم که، در آمارهای پزشکی که از تحقیقات دانشمندان بدست آمده است ثابت شده، بانوانی که در طول زندگی علاقمند به ورزش بوده اند و تمرینات مداوم ورزشی را به صورت‌های مختلفی انجام داده اند دارای طول عمری ۳۰ درصد بیشتر از زنانی بوده‌اند که کمتر تحرک داشته اند. همچنین بر اساس همین تحقیقات بروز بیماری‌های روحی و روانی و آترواسکروز عروق کرونرو قلب و دیابت و فشار خون و آرتروز اندام‌های بدن و بیماری های گوارشی، در زنان ورزشکار نادر و یا اصلا مشاهده نمی شود، در عوض در زنانی که از تحرکات ورزشی دوری جسته و تمایل به زندگی ماشینی و کم تحرک امروزی را دارند و یا اینکه آلوده به سیگار و سایر مواد مخدر و الکل هستند میزان شیوع بیماری‌های ذکر شده بسیار فراوان‌تر از زنان ورزشکار و پرتحرک است، زیرا در این گروه از بانوان مکانیسم تعادلی بین هیدرات های کربن و کلسترول و پروتئین‌ها و ویتامین‌ها مختل شده و حرکات دودی روده ها نیز به کندی صورت گرفته و آنان را به بیماری‌قلبی عروقی و گوارشی سوق می دهد.