زمان مطالعه: 6 دقیقه

یکی از اصلی‌ترین تجهیزاتی که کوهنوردان با خود حمل می‌کنند؛ تبریخ است. امروزه با توجه به عرضه تبرهای یخ مختلف، انتخاب یک تبریخ  مناسب بسیار سخت است و باید بگوییم که تعداد تبرهای یخ مناسب چندان زیاد نیست.

اگر برای نخستین بار است که می‌خواهید تبریخ برای صعود به ارتفاعات بالا تهیه کنید؛ باید تبر یخی را انتخاب کنید که مناسب نوع فعالیت شما باشد. شما باید تبریخی با طول مناسب انتخاب کنید و همچنین نسبت به قطعات مختلف آن آشنایی کامل داشته باشید.

در قسمت زیر می‌خواهیم موارد کاربرد تبریخ را بیان کنیم؛ و در هر مورد به کاربرد آن نیز اشاره خواهیم کرد:

کوهنوردی کلاسیک

اکثر تبر یخ ها برای بالارفتن از نوک قله‌های پوشیده از برف استفاده می‌شوند؛ همچنین برای عبور از یخچال‌ها و ایجاد شکاف‌های عمیق نیز از آنها استفاده می‌شود. از ویژگی‌های این تبر یخ ها  به موارد زیر می‌توان اشاره نمود:

طول آنها از اندازه انگشت شصت تا اندازه ساق پا می‌تواند متغیر باشد

دارای یک دسته آلومینیومی صاف هستند؛ یا اینکه دارای یک دسته منحنی شکل هستند

یک چنگک راحت به شما کمک زیادی می‌کند

سر آن از جنس استیل و دارای انحنا است

صخره نوردی

از تبر یخ برای بالارفتن از مکان‌های برفی یا مکان‌هایی که دارای شیب بسیار تند است نیز کاربرد بسیار زیادی دارد؛ البته در مکان‌هایی که شیب مسیر خیلی تند نیست می‌توانید از دست‌ها و پاهایتان نیز برای بالارفتن استفاده کنید. از ویژگی‌های تبر یخ مخصوص این کار می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

تبر یخ  مورد استفاده باید دارای طولی به اندازه 10 سانتی متر یا کمتر باشد

می‌توانید از تبر یخی استفاده کنید که دارای دسته صاف یا دسته انحنا دار باشد

سر آن از جنس استیل باشد و نوک آن دارای انحنا باشد

کوهنوردی یا بک پکینگ 

از تبریخ در مواقعی که می‌خواهید روی مسیری حرکت کنید که بخشی از آن پوشیده از برف است نیز می‌توانید استفاده کنید (استفاده از تبریخ در زمان گردش در مناطق برفی باعث افزایش ایمنی شما می‌شود). از خصوصیات آن می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

طول تبریخ شما باید 10 سانتی‌متر باشد؛ البته اگر می‌خواهید تبریخ فضای زیادی از کوله شما را اشغال نکند می‌توانید از طول کوتاه‌تری نیز استفاده کنید.

دسته آن هم می‌تواند صاف باشد و هم دارای انحنا

استفاده از یک چنگک روی دسته باعث راحتی شما می‌شود

سر آن می‌تواند از جنس استیل باشد و دارای انحنا باشد و همچنین از یک تبریخ آلومینیومی نیز استفاده کنید.

تبریخ برای یخنوردان 

این تبریخ ها برای صعود از آبشارهای یخ‌زده، صخره‌های یخی طراحی شده‌اند. در این مقاله؛ ما روی تبر یخ های کوهنوردی تمرکز می‌کنیم؛ اما اگر تفاوت‌های آن را در زمان خرید تشخیص دهید؛ به شما کمک زیادی خواهد کرد: در مقایسه با تبر یخ های قدیمی، تبر یخ های کوهنوردی کوتاه‌تر هستند؛ دارای دسته‌های خمیده هستند و سر آنها نیز دارای طراحی متفاوتی با تبر یخ های قدیمی است. یخ‌شکن‌های مخصوص یخ‌های عمودی (با شیب بیش از 60 درجه) معمولا بصورت جفتی هستند و کار صعود را راحت‌تر می‌کنند.

انتخاب طول مناسب برای تبریخ

منظور از اندازه تبر یخ فاصله بین ابتدای تبر یخ تا نوک سر یخ شکن است؛ فاصله‌ها را برحسب واحد سانتی متر بیان می‌کنند.

در اینجا می‌خواهیم نکاتی را برای انتخاب طول مناسب برای تبر یخ بیان کنیم:

1 – از یک فرد آشنا در این زمینه کمک بگیرید، با این کار می‌توانید روی انتخاب ویژگی‌های دیگر تمرکز کرده و از آن فرد بخواهید تا طول مناسب را انتخاب کند.

2- سر تبر یخ را در دست بگیرید، تیشه را رو به جلو بگیرید و از انگشت شصت خود برای این کار استفاده کنید.

3- در یک موقعیت راحت قرار بگیرید (با بازوی خود سر تبر یخ را نگهدارید)، اجازه دهید تا سخمه کلنگ تبر یخ به سمت زمین قرار بگیرد.

4- زمانی طول تبر یخ مناسب خواهد بود که نوک سخمه کلنگ روبروی قوزک پای شما یا یک اینچ بالاتر از آن قرار بگیرد.

نکته: اگر این کار را در خانه انجام می‌دهید (به جای رفتن به یک مغازه)، یک تبر یخ فرضی را در دست خود نگه دارید و سپس فاصله آن تا قوزک پای خود را اندازه گیری کنید.

دلایلی که باید یک تبر یخ کوتاه‌تر انتخاب کنیم

اصلی‌ترین دلیلی که افراد یک تبر یخ کوتاهتر انتخاب می‌کنند، کمتر بودن وزن آن است. اگر در مسیری که می‌پیمایید نیاز چندانی به استفاده از تبر یخ وجود نداشته باشد می‌توانید از تبر یخ های کوتاه استفاده کنید. تبر یخ شما نباید کمتر از 60 سانتی‌متر طول داشته باشد زیرا در این صورت ممکن است نوک سخمه کلنگ آن نزدیک اعضای مهم بدن شما قرار گیرد.

تبر یخ های مخصوص کوهنوردی را می‌توان کوتاهتر از 60 سانتی‌متر انتخاب نمود، زیرا شما در طول کوهنوردی نیاز خواهید داشت که آن را بچرخانید و درون یخ، سوراخ ایجاد کنید و هرچه تبر یخ کوتاه‌تر باشد انجام این کار راحت‌تر خواهد بود.

دلایل انتخاب یک تبریخ بزرگتر

شما زمانی‌که می‌خواهید روی زمین‌های برفی با شیب کم کوهنوردی کنید یا اینکه یک شکاف عمیق ایجاد کنید می‌توانید از یک تبر یخ بزرگتر استفاده کنید. دقت داشته باشید که طول تبر یخ شما نباید بیش از 70 سانتی‌متر باشد مگر اینکه به اندازه‌ای بلند قامت باشید که بتوانید بخوبی از آن استفاده کنید.

اجزای یک کلنگ یخ شکن

هنگامی‌که می‌خواهید یک تبر یخ خریداری کنید؛ بسیار مهم است که اجزای اصلی آن را بشناسید.

سر: از یک نوک و قسمت تیشه مانند تشکیل شده است. معمولا جنس آن از آلیاژ تقویت ‌شده استیل است. می‌توانید در مواقع غیرضروری از یک تبریخ با جنس سر آلومینیومی استفاده کنید (سبک‌تر است) تا اگر بصورت ناگهانی با یک محیط برفی یا یخی مواجه شدید، دچار مشکل نشوید.

نوک: منظور نوک سر تبر یخ است. برای ضربه زدن و همچنین چرخاندن درون یخ استفاده می‌شود؛ اکثر تبر یخ ها دارای نوک‌های دارای انحنا هستند (این کار به شما کمک می کند تا بتوانید راحت‌تر یخ‌ها را سوراخ کنید).

تیشه‌ای: این صفحه بیل مانند برای ایجاد یک مکان نشستن در برف یا یخ استفاده می‌شود (در تبر یخ های مخصوص یخ نوردی، به جای این قسمت از یک چکش استفاده می شود).

حلقه بیضی شکل مخصوص اتصال سخمه کلنگ به طناب: از این حلقه برای بستن بند تبر یخ به سخمه کلنگ آن استفاده می شود.

دسته (شافت): امروزه اکثر دسته‌ها را بخاطر سبک بودن و قوی بودن از جنس آلومینیوم می‌سازند.

دسته‌های مستقیم: برای کوهنوردی های معمولی مناسب است زیرا به راحتی از صعود شما پشتیبانی می‌کنند و در مسیرهای کم شیب نیز به راحتی با استفاده از آنها می‌توانید درون یخ سوراخ ایجاد کنید.

دسته‌های انحنادار: باعث می‌شود تا دستان شما دیگر تماسی با برف یا یخ نداشته باشد. این دسته برای مسیرهای پرشیب بسیار مناسب هستند (کوهنوردان برای اینکه بتوانند پیچاندن و حرکات آرگونومیک را با تبر یخ به راحتی انجام دهند از یک دسته انحنادار استفاده می‌کنند).

چنگک دسته: این چنگک به شما کمک می‌کند تا در دست گرفتن و چرخاندن آن راحت‌تر و ایمن‌تر شود.

سخمه کلنگ : این قسمت نوک تیز در پایین تبر یخ قرار گرفته و برای سوراخ کردن یخ استفاده می‌شود. این قسمت به شما کمک می‌کند تا به راحتی تبریخ را درون یخ فروکنید و از سقوط خود جلوگیری کنید. در برخی از تبر یخ ها برای کم‌کردن وزن، این قسمت قرار داده نمی‌شود و درعوض دسته را با زاویه‌ای طراحی می‌کنند تا اینکه بتواند عملکرد مشابهی داشته باشد.

بند مخصوص تبریخ

این قسمت را باید جداگانه بخرید؛ به شما کمک می‌کند که تبر یخ به پایین سقوط نکند. این طناب بسیار با ارزش است، زیرا اگر در زمان صعود از نقاط پرشیب و برفی تبر یخ خود را از دست دهید در شرایط بسیار خطرناکی قرار خواهید گرفت. در بسیاری از تورهای یخ‌نوردی استفاده از این طناب الزامی و اجباری است.

برخی کوهنوردان این طناب را از مغازه‌های مطمئن خریداری می‌کنند زیرا یک طناب بی‌کیفیت ممکن است در زمان سقوط پاره ‌شود و شما را در خطر قرار دهد. هنگامی‌که از موقعیت تبر یخ خود اطمینان داشته باشید با اعتماد به نفس بیشتری می‌توانید صعود کنید.

خودتان نیز می‌توانید با استفاده از یک طنابچه کوتاه 5 یا 7 میلیمتری یک طناب مخصوص برای تبر یخ خود بوجود بیاورید.

منبع: rei.com

زمان مطالعه: 8 دقیقه

یخ نوردی یکی از ورزش های مستقیم کوه نوردی است. اساس این رشته درگیری با آبشارها و یخچال های طبیعی یا مصنوعی و گذر از آنهاست که خود دارای شاخه ای گسترده و فنونی مستقل است. یخ نوردی خود نیز به چند شاخه و فعالیت تقسیم می شود که از آن جمله می توان به صعود یخچالهای بلند یا glacier climbing صعود آبشارهای یخی یا ice fall climbing و صعود مسیرهای سنگی با ابزارهای یخ نوردی یا Dry tooling اشاره کرد.

برای خیلی از افراد، نزدیک شدن به یخ به معنای لرزیدن و سرمای غیر قابل تحمله. اما ورزشی وجود داره که بهتون یاد میده از این سرما و از چالش کنار اومدن با شرایط و آب و هوای استثنایی لذت ببرید. ورزش یخ نوردی یکی از رشته های خیلی محبوب برای عاشقان هیجان و آدرنالینه که دوست ندارن زیبایی های طبیعت سرد رو از دست بدن. اگه شما هم به آب و هوای سرد و چالش های هیجان انگیز علاقه دارین، این مطلب میتونه علاقه مندتون کنه که ورزش یخ نوردی رو امتحان کنید.

این ورزش یکی از سخت ترین و شاید خطرناک ترین ورزش ها و چالش هایی می باشد که ورزشکاران انتخاب می کنند. در این ورزش اولین اشتباه می تواند آخرین اشتباه باشد و به مرگ ورزشکار بیانجامد. از این رو این ورزشکاران علی رغم داشتن مهارت بالا، به وسایل ضروری برای یخ نوردی نیز نیاز مبرم دارند که در ادامه مطلب به این لوازم مورد نیاز اشاره می نماییم .

• 

یخ نوردی شکل دیگری از سنگ نوردی است، به همان اندازه دشوار و مهیج، اما دو عامل سرما و یخ را نیز باید به آن افزود. کسانی که به دنبال نوع دیگری از صعود هستند و فقط رفتن به برنامه های زمستانی راضیشان نمی کند، شاید بخواهند ورزش هیجان انگیز و لذت بخش یخ نوردی را امتحان کنند.

مقاله پیشنهادی : تقویت انگشتان دست در ورزش سنگنوردی

مکان ورزشی یک یخ نورد، یک آبشار یخ زده طبیعی یا مصنوعی و یا یک یخچال طبیعی است. در برخی مکانها تنها زمستان و در برخی یخچال ها در فصول بهار و اوایل تابستان می توان یخ نوردی کرد. صعود یک دیواره یخی یا یخچال درست همانند سنگ نوردی نیازمند دانش تخصصی است.
یخچال های یخار، سیوله و دوبی سل در دماوند، یخچالهای هرم، کسره داغ و یخچال شمالی درسبلان و یخچال علم چال و اسپیلت در علم کوه، خواستگاه این ورزش در ایران هستند

یخ نوردی فعالیت بالا رفتن از اجسام یخی هست. این اجسام شامل صخره های یخی، آبشارهای یخ زده، و تکه های یخی در نواحی خیلی سرد میشه. برای توضیح بیشتر این فعالیت، باید یخ نوردی رو به دو دسته تقسیم کنیم: یخ نوردی کوهستانی و یخ نوردی آبی. یخ نوردی کوهستانی همونطور که از اسمش پیداست، در مکان های کوهستانی اتفاق میفته و معمولا هدف رسیدن به قله هست.

یخ نوردی آبی اما معمولا روی تکه یخ ها و صخره ها اتفاق میفته که در زیر اونها جریان آب وجود داره. یخ نوردی کوهستانی یه مسیر مشخص داره که احتیاج به تکنیک زیادی نداره. اما یخ نوردی آبی برای چالش بیشتری که برای یخ نورد ایجاد می کنه و تکنیک های زیادی که برای موفق شدن احتیاج داره شهرت بیشتری داره.

یخ نوردی یکی از ورزش هایی هست که بدون وجود امکانات امکان پذیر نیست. یه یخ نورد میتونه با توجه به نوع مسیر و جنس یخ، لوازم خودش رو انتخاب کنه و چالش هیجان انگیزی بین خودش و طبیعت ایجاد کنه. مثلا برای یخ نوردی روی یخ مسطح، تقریبا هر نوع چکمه ی استاندارد کوهنوردی میتونه کارتون رو راه بندازه. روی این چکمه وسیله ای به نام کرامپون بسته میشه تا یخ نورد بتونه خودش رو روی سطح لیز یخی نگه داره.

تجهیزات یخ نوردی :

کلنگ

کلنگ یکی از مهم‌ترین وسایل کوهنوردی در برف است. کلنگ‌ها بنا به نوع کاربری آن متفاوت است. امروزه از کلنگ‌های کوتاه ۶۵-۷۵ سانتی‌متری سبک استفاده می‌کنند و کلنگ‌های بلند کمتر در صعود‌های بزرگ کاربری دارند. بعضی از کلنگ‌ها بسیار سبک وزن هستند. این کلنگ‌ها در مسیر‌هایی با برف آلپاین کاربرد دارند. 

کرامپن

وسیله ای فلزی و دارای تیغه های بلند که به زیر کفش بسته می شود و مناسب حرکت بر روی یخ می باشد و به وسیله آن می توان راحت تر روی یخ حرکت نماییم بدون آن که سُر بخوریم. در واقع تیغه ها ایجاد اصطکاک می نمایند. کرامپونها در سه مدل ساخته می شوند که عبارت است از: کرامپون پیاده روی و کوهنوری، کرامپون صعود بر روی آبشارهای یخی و کرامپون معروف به یخ شکن. کرامپون صعود، دارای تیغه های اضافی در جلوی پا می باشند و طوری طراحی شده اند که در هنگام صعود به خصوص بر روی آبشارهای یخی در یخ گیر می کنند و فرد را ثابت نگه می دارد. کرامپونها معمولاً قابل تغییر هستند و روی کفش رگلاژ می شوند و توسط بندهایی محکم به کفش فیکس می شوند و یک کوهنورد با توجه به نوع فعالیتی که انجام می دهد کرامپون مورد نظر خود را انتخاب می نماید

لنگر برف

: یکی از لوازم یخ «لنگر برف» است که مانند لنگر کشتی در برف می نشیند و می توان با آن به خوبی حمایت کرد. لنگر برف دارای سیم بُکسلی کوتاهی است که می توان طناب را به آن بست. لنگر برف اگر درست در برف بنشیند، می تواند چند صد کیلوگرم وزن را تحمل کند. لنگر برف برای سطحهای پرشیب یخ زن به کار می رود، جایی که میخ یا پیچ یخ کارایی چندانی ندارد.

تبر یخ

تبریخ حد وسط چکش سنگ نوردی و کلنگ یخ است. نوک آن شبیه کلنگ و ته آن شبیه چکش، طول آن بین 55 تا 60 سانتی متر و وزن آن 650 تا700 گرم است. گفتنی است که تبر یخ در دیواره های یخی کاربرد دارد.

طناب یخ نوردی

طناب هایی که اغلب افراد در یخ نوردی استفاده می کنند یک یا دو قلو هستند. طناب های دو قلو بیشتر برای یخ های کوهنوردی بکار می روند زیرا یخ دارای لبه های تیز است و ایمنی با دو طناب بیشتر خواهد شد.

از دیگر لوازم فنی یخ نوردی می‌توان به قلاب چند منظوره یخ نوردی، پیچ قلاب دار یخ نوردی، دستگیره برای بستن پیچ یخ نوردی و نگهدارنده ابزار یخ نوردی است

کفش و لباس مناسب برای یخ نوردی

در یخ نوردی آنچه اهمیت دارد پوشش مناسب است به طوریکه افراد بتوانند از بدن خود در برابر سرما محافظت کرده و از طرفی کمترین وزن را داشته باشند.

لباس های پنبه ای برای فعالیت های شدید در فضای باز مناسب نخواهند بود که این شامل شلوار جین و تی شرت نیز می باشد. لباس های مخصوص و مدرن برای یخ نوردی مناسب تر خواهد بود و به طرز چشمگیری یک تجربه ی خوب را رقم خواهد زد.

شرایط لازم برای یخ نوردی

یخ نوردی نیازمند داشتن بدنی قوی و آشنا بودن با تکنیک‌های مخصوص است و برای یخ‌نوردی باید آگاهی و آمادگی کافی داشته باشید. این شرط اصلی یخ‌نوردی است.  محیطی که در آن به این رشته می‌پردازید یخ است.

هر لحظه، هر روز و هر ساعت تغییر شکل می‌دهد. مانند زمین فوتبال نیست که هميشه یک شکل داشته باشد. برای پرداختن به یخ‌نوردی به همراه داشتن ابزار مناسب و آگاهی کامل از تکنیک‌‌های مختلف صعود ضروریست. 

مانند همه ورزش‌‌های دشوار و طاقت فرسای دیگر، یخ نوردان باید از خطرات این رشته آگاهی داشته باشند. با این وجود، نگذارید این خطرات مانع لذت بردن شما از تجربه استثنایی صعود یخ شود. با داشتن دانش و تمرین کافی و بینش صحیح به سوی تجربه صعودی لذت بخش پیش روید!

ورزش یخ نوردی در ایران

یخ‌نوردی به‌صورت محدود و حرفه‌ای در گوشه‌و‌کنار ایران انجام می‌شود و مدرسه یخ‌نوردی میگون، در منطقه رودبار قصران، یکی از معروف‌ترین مدرسه‌های یخ نوردی ایران است.

معرفی برخی از مکان‌های مناسب برای یخ نوردی در ایران

یخچال یخار:

اگر به یخ‌نوردی علاقه‌مند هستید نخستین پیشنهاد ما یخچال یخار است. یخچال شرقی دماوند یکی از سخت‌‌‌ترین مسیر‌‌های صعود به این قله است. این یخچال عظیم و متغیر دارای 5 دهلیز بزرگ یخی بوده که مشهور‌‌ترین و بلند‌‌‌ترین آنها «یخـــار» نام گرفته است. 

در سمت چپ این یخچال دهلیز جنوبی یخار قرار دارد که به ابتدای بام برفی و یال سنگی تپه گوگردی ختم می‌شود. در سمت راست یخار 3 دهلیز فرعی وجود دارد که نخستین دهلیز از سمت راست به یال تخت فریدون (شمال‌شرقی) رسیده و دو دهلیز فرعی دیگر به قله ختم می‌شوند. 

به خاطر داشته باشید که جنس یخ دهلیز‌‌های فرعی مرغوب نبوده و برای صعود مناسب نیستند یخچال اصلی یخار از ارتفاع تقریبی 4100 متر شروع شده و تا قله ادامه می‌یابد که در سال‌‌های مختلف و با تغییر شرایط آب و هوایی بین 1300 تا 1700 متر یخچال ر ا در خود جای داده است و این در حالی است که در نقاط مختلف مسیر با شیب‌‌های متفاوتی از 50 تا 80 درجه میزبان صعود‌کنندگان از این مسیر است.

دلیل اصلی شکل‌گیری این یخچال بزرگ را می‌توان ذوب شدن برف‌‌های همیشگی قله و پس از آن انجماد در پشت دیواره‌‌هاي (برج ها) یخار دانست. 

چرا که زاویه قرارگیری دیواره‌‌های کناری یخار طوری است که تنها 2 تا 3 ساعت از هر روز در معرض تابش نور آفتاب قرار دارد و همین امر نیز باعث سرمای طاقت​فرسای این ناحیه از دماوند می‌شود.

از این رو می‌توان گفت بهترین نوع یخ در بین 5 دهلیز یخار در دهلیز مرکزی وجود دارد که جنس آن از نوع شکننده بلوری و به رنگ سبز و خاکستری است. 

آبشار آب نیک:

بسیاری از یخ نوردان ترجیح می‌دهند به جای یخ‌نوردی در یخچال‌‌های طبیعی، این رشته مهیج را در آبشار‌‌های یخ زده در فصل زمستان پیگیری کنند. یکی از این آبشار‌‌ها آبشار آب نیک است. آبشار در روستای آب نیک از توابع رودبار قصران شمیرانات قرار دارد. 

برای رسیدن به آن باید به 22 کیلومتری لواسان بروید و آن را بعد از فشم و روستای زایگان و سه راهی لالان ببینید. برای رفتن به آب نیک، اگر وسیله نقلیه ندارید، می‌توانید با اتوبوس و تاکسی خود را به میدان تجریش برسانید و از آنجا سوار بر مینی​بوس‌‌ها یا تاکسی‌‌های فشم شوید و از راننده بخواهید شما را تا آب نیک برساند. 

 

خرید تجهیزات برف و یخ 

آینده ورزش یخ نوردی

جام جهانی یخ نوردی در زمینه سبک یخ نوردی توسعه ابزارآموزش وبنا نهادن این ورزش به عنوان ورزشی جدی پیشرفت های چشم گیری داشته است.یخ نوردی از گروه های کوچک متخصص این زمینه تشکیل میشود. اما یکی از بزرگترین تفاوت های این ورزش با دیگر “ورزشهای غیر جمعی” این است که این ورزش برای تماشاگران ورسانه هایی که به صورت فعالانه درگیر این ورزش نمی باشندهم جذاب است زیرا یخ فاکتورهای جذابیت وزنده بودن را با خود دارد که حتی در ساختارهای مصنوعی شکل طبیعی خود را حفظ می کند .هنگامی که این افراد مشاهده گر یخ نوردانی هستند که حرکات آکروباتیک را در شرایط دشوار انجام می دهند ویا با سرعت زیادی یک دیوار یخی عمودی را بالا میر وند آن را حس می کنند خود را درگیر می بینند و این کمک بزرگی برای  این ورزش می باشد و همچنین به بنیاد نهادن وبین المللی کردن این ورزش کمک می کند

در اخر

به خاطر داشته باشید که به همراه داشتن ابزار مناسب و آگاهی کامل از تکنیک های مختلف صعود ضروریست. مانند همه ورزش های دشوار و طاقت فرسای دیگر، یخ نوردان باید از خطرات این رشته آگاهی داشته باشند. 

منابع :
http://gerdali.com

www.asemooni.com