فعاليت سامانه بارشي قوي و سرد همراه با بارش سنگين برف، وزش باد شديدو كولاك، سقوط بهمن، مه آلودگي و كاهش ديد، سرمايش شديد و كاهش شديد سوزباد( وقوع سرمازدگي و هايپوترمي)
ممنوعيت فعاليت هاي كوهنوردي براي روزهاي پاياني هفته در ارتفاعات البرز، ارتفاعات شمال تهران، ارتفاعات شمالغرب كشور، زاگرس شمالي و مركزي و همچنين ارتفاعات شمالشرق كشور
شرايط جوي طي روزهاي پنجشنبه و جمعه در مناطق كوهستاني مذكور نامساعد و همراه با مخاطره است
دراین مقاله میخواهیم ابتدا ذهن شما را برای کوهنوردی وتمامی چیزهایی که باید قبل صعود بدانید آماده کنیم.ممکن است شما نیاز به برخی از آموزش کوهنوردی پایه ، قبل از صعود به محل داشته باشید که باشگاه های کوهنوردی می توانند در دوره های آموزشی این مهارت ها را یاد بدهند.
با این حال، بهتر است نکات و آموزش های زیر را بدانید:
آموزش کوهنوردی : لوازم کوهنوردی
ازمهم ترین نکات قابل توجه در کوهنوردی لوازم کوهنوردی است که از لوازم اصلی و ضروری میتوان به کیف کمکهای اولیه ،کفش ،کوله پشتی ،کیسه خواب و باتوم اشاره کرد. برای صعود مؤثر به کوهها نیاز به ابزارهای متفاوتی است. البته در هر صعود بسته به نوع صعود، منطقه مورد نظر، زمان و فصل اجرای برنامه ممکن است ابزار و تجهیزات متفاوتی مورد استفاده قرار گیرد .
اصول گام برداری صحیح در کوهنوردی
با رعایت یک سری قواعد ساده می توانیم با گام برداری صحیح در کوهنوردی و تقسیم انرژی مناسب از آسیبهای رایج ورزش کوهنوردی اجتناب کنیم. خیلی از دوستان همنورد هستند که به علت رعایت نکردن همین اصول ساده، زانوهای خودشان را به دست فیزیوتراپها سپرده اند.
با خواندن مقاله اصول گام برداری صحیح در کوهنوردی با اصول و قواعد گام برداری آشنا میشوید.
تمرینات برای کوهنوردی
شاید این سوال به ذهن شما هم خطور کرده باشه ” مگر بدن شما با انجام کوهنوردی ، خود به خود تقویت و تمرین نمی بیند ؟ ” باید گفت که یک راه، همین است ، اما اگر قصد دارید که بعد از یک الی دو فصل به کوهنوردی برگردید یا دلتان می خواهد مسیر های طولانی تری را برای رسیدن به قله های بلند تر طی کنید، مطمئنا تمرین های خاص کوهنوردی، اهمیت دو چندانی پیدا می کنند
آموزش کوهنوردی : تنفس در کوهستان
باید عمیق و آرام نفس بکشید و عمل دم را از بینی انجام دهید زیرا تنفس از راه دهان باعث تشنگی و خشکی گلو و در هنگام سردی هوا باعث سرماخوردگی و چرک کردن لوزه ها می شود. توجه داشته باشید که تعداد ضربان قلب شما در دقیقه بیش از حد بال نرود، مدت استراحتهای موقت نباید بیش از ۱۱ الی ۱۵ دقیقه به طول انجامد چرا که بدن کوهنورد کم کم سرد می شود و حالت خشکی پیدا می کند. این امر، حرکت مجدد را با مشکالت روبه رو می سازد.
به سه (۳) دست لباس احتیاج دارید: یک دست مخصوص بالا رفتن ، یک دست برای ماندن در کمپ و یک دست مخصوص پایین آمدن . میتوانید آن را به ۲ دست لباس نیز کاهش دهید ، یک دست لباس برای بالا رفتن و دیگری نیز برای استفاده در محیط و پایین آمدن . اگر هوا در محیط کمپ شما سرد می شود حتما یک ژاکت و شلوار راحتی با خود بیاورید .
آموزش کوهنوردی : اصول تغذیه در کوهستان
بحث مهمی در کوهنوردی است و ﻣـﻮاد ﻏـﺬاﻳﻲ ﺑـﻪ ﺳـﻪ دﺳـﺘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ:
1.غذاهایی که ازحیوانات بدست می آیند مانند :ماهی ، گوشت ، تخم مرغ ،کره و…..
2.غذاهایی که از گیاهان بدست می آیند مانند : غلات، حبوبات ، سبزیجات ، میوه ها و….
3. ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﻌﺪﻧﻲ ﻛﻪ از ﻣﻮاد ﺣﻴﻮاﻧﻲ ،ﮔﻴﺎﻫﻲ و ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ
انواع بهداشت در کوهستان
بهداشت محیط ، بهداشت غذا ، بهداشت فردی ، بهداشت اجتماعی ، بهداشت خواب و ….
بهداشت فردی به مجموعه اقدامات و فعالیتهای اطلاق می گردد که یک فرد باید برای سالمت خود بکار بندد.با توجه به اینکه پیشگیری کم هزینه تر و راحت تر از درمان است، پس چه پسندیده است که با رعایت بهداشت ، خود را در مقابل عوارض برر وز بیماری و نیز ناتوانی هایی که در اثر آن ایجاد میشود ، مصون نگه داریم .رعایت بهداشرت فردی در محیط کوهرتان استراتژی خاصی رابا توجه به موقعیت مکانی و امکانات می طلبد که در این نوشتار سعی می گردد بهداشت اجزاء بدن بطور خالصه توضیح داده شود.
برای کوهنوردی در هرفصل نیازمند تجهیزات ،لباس مناسب آن فصل و تکنیک های تخصصی هستید.
فصل زمستان: باید در مورد بهمن ، کمپینگ زمستانی ، سرما زدگی اطلاعاتی داشته باشید هم چنین باید بدانید برای گرم ماندن باید چیکار کرد.
فصل بهار : ( خطراتی که در فصل بهار وجود دارد ،صاعقه و راه های مقابله با آن در کوهنوردی) باید با این موارد آشنا باشید و اطلاعات کاملی در موردشان داشته باشید.
فصل تابستان : به نحوه پیشگیری و درمان گرمازدگی در کوهنوردی ، لباس مناسب این فصل ،مقدار مناسب نوشیدن آب در کوهپیمایی توجه کنید.
جهت یابی در کوهستان
یافتن جهت های جغرافیایی در بسیاری از موارد کاربرد دارد. به طور مثال هنگامی که در جنگل، کوهستان و… راه را گم کرده ایم(هنر زنده ماندن در طبیعت) و یا حتی برای فهمیدن ساعت،جهت یابی لازم است.بهترین و دقیقترین روش برای تعیین جهت و مکان یابی، استفاده از GPS و قطب نما می باشد اما همیشه این ابزار، یا در دسترس نیست و یا احتمال خرابی آنها وجود دارد.
دوره آنلاین آموزش طراحی مسیر در کوهنوردی فرصتی عالی است برای یادگیری اصول و تکنیکهای طراحی مسیرهای کوهنوردی. شما میتوانید برای شرکت در این دوره و کسب اطلاعات بیشتر به سایت برم کوه مراجعه کنید.
خطرات کوهستان
خطر عموما شرایطی است كه دراثر ضعف یا عدم تشخیص در مراحل كنترل گروه بوجود می آید. گاهی خطر به حدی پیشرفت میکند كه گروه را وارد شرایط اضطراری یا بحران میکند. لذا بایستی خطر را بدرستی شناخت و آمادگی كامل را برای مقابله بدست آورد.
مهم نیست اگر برای بار اول و یا بیستم به کوهنوردی می پردازید . داشتن چند دوست کنارتان در هنگام صعود، نه تنها باعث حمایت روحی و روانی شما می شود، بلکه در بعضی مواقع نیز ضرورت خاصی دارد .پس بهتر است بجای انفرادی ، به صورت گروهی کوهنوردی انجام بدید.
برای اینکه بتوانید ازبرنامه ی گروه ها و باشگاه های کوهنوردی مطلع شوید و در برنامه آنها شرکت کنید میتوانید به سایت https://berimkouh.com/ مراجعه کنید .
۲. چند لایه لباس برای لایه بیرونی (پوشش): این لایهها هنگام تابش نور خورشید قابل در آوردن و هنگام سرما قابل پوشیدن مجدد هستند:
سینه بند ورزشی فیت
لایه های زیرین آستین بلند
پیراهن آستین بلند برای لایه میانی
شلوار های گشاد برای حرکت آسان
ژاکت اسپرت
در شرایط آب و هوایی آرام نیاز به لایههای ضد آب نیست. اما برای احتیاط بهتر است آن را در کوله پشتی خود را به همراه داشته باشید.
۳. دو جفت جوراب: جورابی از زیر برای جلوگیری از رطوبت کشیدن و تاول زدن پا و جورابی از روی آن برای گرم نگه داشتن پاها و ساق پا.
در هوای سرد نیاز به کالری بیشتری در تغذیه دارید، ولی در آوردن غذا افراط نکرده و کوله پشتی را با غذاهای سنگین و دیر هضم پر نکنید.
مهمترین نکات برای کوهنوردی در هوای سرد: آب و هوای سرد و وزش باد
مواجهه با باد مخصوصا اگر با بوران سرد همراه باشد، انرژی زیادی میگیرد.
در مورد لباس علاوه بر تمام موارد بالا، لباس های زیر را نیز به همراه داشته باشید:
کلاهی که گوشها را بپوشاند
شال گردن
جلیقه الیاف یا پشم سبک
ژاکت با کلاهی که محکم به آن وصل شده و هنگام وزش باد ثابت میماند.
دستکش های الیافی که لازم نیست حتما ضد آب باشند ولی ضخامت کافی برای حبس گرمای بدن را دارند.
همانطور که در عکس بالا میبینید با پوشیدن این لباس ها تنها روی صورت در مواجهه با باد قرار میگیرد.
غذای اضافی به خصوص غذای با چربی بالا بیاورید و آن را در فاصله های منظم و مکرر مصرف کنید تا بدن خود را گرم نگه دارید.
اگر به حمل غذای پرچرب عادت ندارید به جای آن آجیل، کره بادام زمینی، پنیر، شکلات تلخ و دیگر میان وعدههای با هضم آسان را به همراه داشته باشید.
مهمترین نکات برای کوهنوردی در هوای سرد: آب و هوای سرد، مرطوب و وزش باد
حال نوبت به استفاده از لباسهای ضد آب میرسد.
به کوله پشتی خود کلاهی گرمتر و دستکش های ضد آب را اضافه کنید.
ژاکت کلاه دار ایده خوبی است چرا که با رفتن ابرها میتوانید کلاه را کنار زده و نگاهی خوب به اطراف بیندازید.
پوشیدن گتر دفع کننده آب از روی کفش پاها را گرم و خشک نگه خواهد داشت.
برای خشک ماندن سر از باران و برف میتوانید از چتر مخصوص طبیعت گردی استفاده کنید.
اگر برنامه شما یک روزه است از کوله پشتی با پوشش ضد آب جدا شدنی استفاده کنید.
برای برنامه طولانی تر، با سرمایه گذاری در خرید یک کوله پشتی ضد آب مواد غذایی، لباس و تجهیزات خود را خشک نگه دارید.
میان وعدههای پر چرب مثل آجیل بخورید و از خوردن میان وعدههای شور که باعث آب خوردن اضافی میشود خودداری کنید. و البته به سیگنال گشنگی توجه کنید چرا که:
در آب و هوای سرد به دلیل نیاز بدن به ثابت نگه داشتن دما بسیار گرسنه تر از حالت معمول خواهید بود.
از آوردن غذاهای سرد و ترد که هضم آسانی ندارند خودداری کنید. مثلا:
به جای هویج، خرمای پرورده بیاورید.
به جای تخم مرغ سنگین و سرد آب پز، کلوچه کره بادام زمینی بیاورید.
به جای همراه داشتن بطری پلاستیکی نوشیدنی سرد، از بطری دو دره ایزوله آب گرم همراه با الکترولیت استفاده کنید.
کوهنوردی در هوای سرد لذت بخش است اما نیاز به آماده سازی بیشتر دارد
قبل از عزیمت برای کوهنوردی در آب و هوای سرد به نکات ایمنی زیر توجه کنید:
۲. تجهیرات خود را وارسی کنید و لوازم از کار افتاده را تعمیر یا تعویض کنید.
۳. به مرطوب نشدن وسایل توجه کنید و به جای پوششهای ارزان قیمت از لایه های ضد آب با دوام استفاده کنید.
۴. نشانههای هیپوترمی (سرمازدگی) را شناخته و از آن پیشگیری کنید.
۵. با توجه به نکات بالا بدن خود را گرم نگه دارید چرا که سرما در کنار خستگی و استرس باعث تاثیر منفی بر قدرت تصمیم گیری میشود.
۶. آب و هوای سرد معمولا همراه با روزهای کوتاه است. به برنامه زمانی خود وفادار باشید یا در صورت لزوم برنامه خود را کوتاه تر کنید. از همراه داشتن هدلایت سالم و لوازم روشن کردن آتش مطمئن شوید چرا که ممکن است در اندازه گیری طول مسیر اشتباه کرده باشید.
۷. برای استراحت مستقیما روی سطح سرد زمین ننشینید و در صورت لزوم کوله پشتی را بین خود و زمین قرار دهید.
۸. تا حد امکان حرکت را متوقف نکنید و با سرعتی منطقی حرکت کنید. عضلات خشک باعث کاهش سرعت و گرفتگی عضلات میشود.
۹. روحیه خود را خوب نگه دارید و به نکات مثبت تمرکز کنید.
نیازی نیست تا برنامه ی کمپینگ خود را به دلیل آب و هوای سرد و زمستانی کنسل کنید ! در حقیقت، راه های زیادی برای لذت بردن از صعود و کمپینگ در هوای سرد وجود دارد . در این مطلب به نکاتی ظریف راجع به کمپینگ در هوای سرد اشاره خواهیم کرد . با ما همراه باشید .
شرایط موجود را به خوبی بشناسید :
در مجله بریم کوه بخوانید : راهکارهایی برای کمپ زدن | اصول برقراری کمپ در کوهستان | لیست وسایل کوهنوردی و کمپینگ | کمپینگ زمستانی
برای آمادگی بیشتر در کمیپنگ های پاییزی و زمستانه ، باید میزان تقریبی دمای مقصد خود را بشناسید. علاوه بر شناسایی تقریبی دمای محیط ، برای آگاهی از خطرات پیش رو در محیط ، حتما با افراد محلی صحبت کنید . ( مطمئنان آن ها اطلاعات مفیدی راجع به محیط کمپینگ شما دارند )
صعود خود را به طور کامل برنامه ریزی کنید :
علاوه بر آگاهی بر شرایط جوی و محیطی کمپ، دانستن مقدار زمان و مسافت بین اردوگاه و کمپ ها، امری لازم و مفید است . در آب و هوای گرم، معمولا مشکلی برای برپایی اردوگاه و کمپ در محیط های ناشناخته وجود ندارد ،اما در آب و هوای سرد، جزئیات و محل های کمپینگ خود را از قبل مشخص کنید . زیرا در زمستان و پاییز، روز ها کوتاه تر هستند و نور کمتری برای کوهنوردی دارید . همچنین برپایی شتاب زده اردوگاه ها و کمپ ها در محیط های سرد و باز، خطر ابتلا به سرمازدگی و یخ زدگی را افزایش می دهد. علاوه بر این، مسیریابی در مسیر های برفی و بارانی بسیار سخت و مشکل تر می شود. پس مطمئن باشید تا به نشانه ها و علامت های محیط توجه می کنید و حتما یک نقشه و جی پی اس با خود دارید .
پیدا کردن محیط کمپینگ :
زمانی که دنبال مکانی برای کمپینگ هستید، بهترین مکان برای برپایی کمپ ، محیط های گرم ، خشک ، هموار و مصون در برابر بارش و ریزش های جوی می باشند. اگر امکان دارد قبل از صعود، در نقشه های خود به دنبال محیط های باشید که از قبل چادر و پوشش هایی برای جلوگیری از سرما و ریزش باران در آن ها وجود دارد ( بدون شک این محیط ها کمتر از سطح زمین یخ زده اند ) .
چادرهای کمپینگ :
شب ها، زمانی که در چادر کوهنوردی خود هستید ، به سبب اینکه در نقطه ای ثابت و ساکن هستید ، دیگر گرمایی که در هنگام کوهنوردی و صعود با خود حس می کرده اید را، ندارید . در این زمان ، دما در پایین تر نقطه ی خود قراردارد . برای همین، به شما پیشنهاد میکنیم که یک چادر کوهنوردی مخصوص زمستان و یا چهار فصل خریداری کنید .
داشتن این چادر های مخصوص زمستان و آب و هوای سرد، در تغییرات شدید جوی نیز، مفید می باشد . برف ، طوفان و باران، همگی دمای چادر شما را پایین می آورند. پس نیاز به چادری دارید که در برابر این ریزش ها ، عایق باشد . مثلا چادر هایی که دو لایه هستند و دما را تا حد امکان در خود نگه می دارند . چادر EMS TRAVERSE TENT ، چادری دو لایه و گرم و برای زمستان می باشد و با داشتن ویژگی glove-ready hardware، نیازی نیست برای برپایی آن دستان خود را در معرض آب و هوای سرد قرار دهید !
کیسه و تشک های خواب :
علاوه بر چادر های زمستانه و چهار فصل، شما نیاز به یک کیسه و تشک خواب راحت و خوب دارید . شاید برای خیلی ها خرید یک کیسه خواب گرم، پایان ماجرا باشد اما شما نیاز به یک زیرانداز گرم و ضخیم دارید تا عایقی میان شما و زمین سرد باشد. در این رابطه مقاله “تاثیر زیرانداز در کوهنوردی” را مطالعه نمایید.
مطئمن شوید تا کیسه خواب شما از درجه گرمایی خوبی برخوردار است و همچنین برای بالابردن دما و گرم ماندن بیشتر، چند لایه ” لاینر کیسه خواب ” نیز با خود داشته باشید . در شب، برای بکارگیری تمام فضا در کیسه خواب و بالابردن دما، لباس های خود را نیز درون آن قرار دهید .خوبی آن این است که در صبح نیز لباس گرمی برای تعویض، دم دست خود دارید !
پوشش و لباس :
مثل همیشه، نوع پوشش و چند لایه بودن آن ها، مهم ترین نکته در کمپینگ و صعود در زمستان و آب و هوای سرد است. مطمئن شوید از لایه های پشمی و مصنوعی استفاده می کنید :از پوشش های پشمی در لایه های زیرین ، از پوشش های مصنوعی به عنوان لایه ها میانی و از پوشش های قابل تنفس و ضدآب در لایه های بیرونی . باز هم اخطار می دهیم ! از لباس هایی با جنس کتان استفاده نکنید ! جنس کتان، رطوبت را هنگامی که عرق می کنید به خود جذب می کند و باعث می شود تا دمای بدن شما به شدت پایین بیاید .
مقاله ی پیشنهادی : 10 نکته برای گرم ماندن در کوه پیمایی های زمستانی
غذا :
ثبت نام در دوره آنلاین نقش تغذیه در اجرای موفق برنامه های کوهنوردی
بدن خود را یک کوره و تنور در نظر بگیرید ، هر چقدر سوخت ( غذا ) بیشتری به آن بدهید ، با دما و حرارت بیشتری می سوزد . در محیط کمپینگ احساس سرما می کنید ؟ کمی خوراکی بخورید . در کیسه خواب خود، لرز کرده اید ؟ چیزی بخورید و سعی کنید مایعات گرمی نیز با آن بنوشید . دمای پایین در صبح باعث شده است تا از بیرون آمدن از کیسه خواب امنتاع کنید ؟ لطفا چیزی بخورید !
زمانی که در کمپ های زمستانی به سر می برید ، بهتر است به جای اینکه نگران رژیم و وزن خود باشید، چیزی بخورید . از آنجایی هم که برای گرم ماندن بدن نیاز به غذا دارید ، دنبال غذاهایی با قند بالا ، چربی و کربوهیدارات ها باشید . میانه روی در خوردن و آشامیدن هنوز هم مهم است، اما توجه داشته باشید که بدن شما نسبت به روزهای معمولی، مقدار بیشتری از کالری می سوزاند . پس لازم نیست نگرانی راجع به” بیشتر غذا خوردن ” خود داشته باشید ! برای اطلاعات بیشتر در مورد تغذیه در کوهنوردی مقاله ی ” در کوهنوردی چه چیزی بخوریم ” را مطالعه فرمایید .
آب :
زمانی که سردتان شده است، شاید تنها چیزی که به آن فکر نمی کنید، آشامیدن مقداری آب است . اما آبرسانی کافی به بدن، یکی از اصول ضروری برای گرم ماندن در زمستان است ! در فواصل معین زمانی آب بخورید و یک بطری آب نیز، زمانی که در کیسه خواب هستید، با خود داشته باشید ( توجه داشته باشید اگر بطری آب را در کوله پشتی کوهنوردی خود رها کنید، تا صبح یخ میزند ! )
همچنین باید مقدار آب بیشتر از نیازتان، با خود داشته باشید . حتی اگر در نقشه خود منبع آب هایی برای پر کردن بطری در نظر گرفته اید، این احتمال را بدهید که شاید یخ زده باشند! هر چند اگر شاهد بارش برف بودید، می توانید خیلی راحت برف را بجوشانید و با تبدیل آن به آب، از آن استفاده کنید .
از شرایط پزشکی و بیماری ها، آگاهی داشته باشید :
همانطور که باید نسبت به پیچک های سمی مسیر ، گرمازدگی و پیچیدگی پا در آب و هوای گرم اطلاع داشته باشید ، باید اطلاعاتی نیز راجع به بیماری و شرایطی که هوای سرد موجب آن می شود، داشته باشید . سرمازدگی و یخ زدگی شانه، بعضی از این بیماری ها هستند . سرمازدگی خفیف، علائمی مثل ضعف در هماهنگی عضلات ، تنش و لرز ، تغییر در حالات رفتار فرد ( معمولا سکوت ) و دمای پایین بدن دارد. در این زمان می توانید با تعویض لباس های خیس خود با پوشش های گرم و چندلایه ، انجام چند تمرین ساده و یا انتقال گرما از بدن فرد دیگری، آن را کاهش دهید .
یخ زدگی معمولا گوش ها، بینی ، پا و دستان شما را درگیر می کند . پوست خاکستری متمایل به زرد و یا سفید بیش از حد، علائم این بیماری می باشد . همچنین سر شدن ، خارش زیاد و یا لمس عذاب آور این نقاط بدن، از نشانه های دیگر این بیماری است . برای درمان موضعی آن ، از گرمای مستقیم ( تجهیزات آشپزی و یا آتش ) خودداری کنید. بجای آن در محیطی گرم و سرپوشیده قرار بگیرید . از آب گرم و یا پتو ها ، روی نقاط یخ زده ی بدن خود استفاده کنید تا به صورت تدرجی دما به آن ها بازگردانده شوند و به حالت طبیعی برسند . برای اطلاعات بیشتر راجع به آسیب های کوهنوردی ” چگونه در مقابل آسیب دیدگی های کوهنوردی آماده باشیم ؟ ” را مطالعه فرمایید.
زمستان فرا رسیده است و شما چند گزینه در اختیار دارید . می توانید تمام روز خود را در مقابل تلویزیون سپری کنید و یا می توانید با آغوش باز به سراغ سرما بروید و زمستان خود را با لذت هرچه تمام تر در طبیعت سپری کنید . نکته ی کلیدی برای سپری کردن سفرهای زمستانی ، آماده بودن با وسیله های مناسب از قبیل لباس و از همه مهم تر نگرش شماست . ما لیستی شامل ” 10 نکته ی مهم برای گرم نگه داشتن خود در کوهپیمایی های زمستانی “برای شما آماده کرده ایم .. امیدواریم ، این نکات به شما اطلاعات و دلگرمی لازم برای تجربه ی این صعودهای زمستانه را بدهد . اگر بعد از خواندن این پست سوال های بیشتری راجع به پوشش های زمستانی دارید ، مقاله ی ” چگونه در زمستان به سلامت کوهنوردی نماییم ” را در مطالعه کنید .