انتخاب تجهیزات و پوشش مناسب در فصل بهار به دلیل تغییرات آب و هوایی سریع و وضعیت متنوع جاده ها، اهمیت دو چندانی دارد. جدا از اینکه در کجای دنیا قصد کوهنوردی دارید ، فصل بهار در همه جای دنیا پیام آور باد و طوفان های شدید ، بارش های رگباری ، گل و لای در مسیر و مه می باشد.
در این مقاله قصد داریم تا شما را با پوشش و تجهیزات مناسب کوهنوردی در فصل بهار آشنا کنیم . با ما همراه باشید.
چکیده مطلب :
لیست تجهیزاتی که در فصل بهار برای کوهنوردی احتیاج خواهید داشت:
پوشش لایه ای درکوهنوردی( پوشش بیرونی باید ضد آب باشد )
بوت های ضد آب
باتوم های کوهنوردی
غذا با کالری بالا
آب ( در صورت وجود آب در مسیر، چند بطری آب و چند قرص تصفیه آب به همراه داشته باشید)
در ادامه مقاله ، وارد جزئیات تمام موارد خواهیم شد.
لیست تجهیزات کوهنوردی در فصل بهار : اصول اولیه
راحتی، ایمنی و لذت از اصول اولیه و اساسی کوهنوردی در فصل بهار هستند ! برای شروع کار، از راحتی و ایمنی شروع خواهیم کردو در پایان هم لذت و سرگرمی را به آن اضافه می کنیم. بالاخره در هر فعالیتی باید ” لذت و سرگرمی ” نیز وجود داشته باشد !
برای شروع لیستمان ، به چند مورد تجهیزات اساسی در آب و هوای سرد و خنک اشاره خواهیم کرد.
اصول اولیه برای کوهنوردی لذت بخش در فصل بهار :
اگر شما جزو آن دسته از افرادی باشید که در تمام طول سال کوهنوردی می کنند،احتمالا با آب و هوای سرد و خنک فصل بهار کاملا آشنایی دارید. اما اگر تنها در فصلی خاص کوهنوردی می کنید و برای اولین بار می خواهید کوهنوردی در فصل بهار را تجربه کنید، حواستان باشد که با آب و هوای سرد و طوفان های شدید در مسیر متعجب نشوید ! ( مخصوصا در مکان هایی که توسط درختان سبز احاطه شده اند و یا ابرهایی نزدیک به زمین مشاهده می کنید )
همچنین شاید برایتان جالب باشد با هر 1000 فیت افزایش ارتفاع ( 304 متر ) ، دمای هوا 3.5 درجه کاهش می یابد. پس این نکته ها را به خوبی به خاطر بسپارید تا هم از لحاظ فیزیکی و هم روانی آمادگی رویارویی با شرایط جوی فصل بهار را داشته باشید.
نکته ی آخر، نوسانات دمایی در فصل بهار و رطوبت شدید آن می باشد. برای حل این مشکل، باید سراغ پوشش های خود برویم !
پوشش راحت برای کوهنوردی در فصل بهار :
توصیه ما برای پوشش مناسب در فصل بهار ، انتخاب پوشش لایه ای ( حداقل 3 لایه ) می باشد. لایه ی اولیه ، لایه میانی و لایه ی بیرونی .
لایه اولیه : نیازی به لباس های زیر بلند نیست اما سعی کنید یک جفت ساق پوش و یک لباس زیر راحت داتشه باشید . اگر احساس می کنید نیازی به پوشیدن ساق پوش ندارید و از ناحیه پاها ، احساس سرما نمی کنید ، می توانید از پوشیدن آن ها صرف نظر کنید.
لایه میانی : یک تی شرت ویا پیراهن که رطوبت را به خوبی جذب می کند و یک شلوار نایلونی ضد آب. سعی کنید یک سویشرت و یا هودی پشمی نیز در کوله پشتی خود در صورت کاهش شدید دما با خود داشته باشید .
لایه بیرونی : یک کاپشن ضدآب و یک شلوار بارانی اضافه در کوله پشتی خود داشته باشید .
تجهیزات یدکی با خود داشته باشید !
اگر سرمایی هستید ، حتما قبل از صعودتان یک دستکش و کلاه پشمی نیز به لیست پوشش های خود اضافه کنید و زمانیکه که در مسیر توقف کرده اید و بدنتان تحرکی ندارد ، کلاه و دستکش های پشمی را به تن کنید. همچنین برای گرم ماندن بالاتنه خود ، سراغ یک جلیقه ضخیم بروید و هر زمانی احساس گرما کردید به راحتی آن را در آورید.
پوشش های ضدآب برای بدن ، کوله پشتی و وسایل الکتریکی خود را فراموش نکنید. به محض اینکه اولین قطره باران را روی پوست خود حس کردید، سریعا جایی توقف کنید و پوشش های ضد آب را رو کوله پشتی و بدنتان بکشید. کلاه خود را نیز فراموش نکنید.
اصول ایمنی برای کوهنوردی در فصل بهار :
اکثر مواقع در صعودتان در فصل بهار، شاهد آب شدن برف های زمستان و ریزش باران خواهید بود. این بدین معناست که پاهای شما اکثرا خیس خواهد بود و در مسیرتان شاهد گل و لای و لجن زار ، ریزش کوه ، فرسودگی سنگ ها ، سطح لیز جاده و بعضا صعب العبور بودن بعضی از آن خواهید بود .
برای جلوگیری از خیس شدن پاهایتان، سراغ کفش و بوت های ضد آبی بروید که تا ساق پا بالا می آیند. همچنین گترهای کوهنوردی، از شلوار و کفش های شما در برابر گل و لای و برف ها حفاظت می کنند. ( در مواجه با گل و لای ، سعی کنید از دور زدن آن جلوگیری کنید و با بوت های خود به صورت مستقیم از روی آن رد شوید. با دور زدن و رد شدن از کنار گل و لای ها ، حجم آن را گسترش می دهید ! )
زنجیر کفش های کوهنوردی را فراموش نکنید و در صورت نیاز حتما آن ها را به بوت های خود متصل کنید. اگر قصد صعود به مناطقی دارید که حشرات زیادی در آن نقطه ساکن هستید ، حتما یک قوطی حشره کش نیز با خود بیاورید. همچنین به علت وزن ناچیز پشه بند ها ، حتما یکی از آن ها را در کوله پشتی خود داشته باشید تا اگر قصد خوابیدن در طبعیت باز را داشتید ، بدون آزاد و اذیت حشرات این کار را انجام دهید.
عبور از رودخانه و آب ها :
قبل از صعودتان در فصل بهار، یک نقشه کلی از مسیرتان تهیه کنید و رودخانه های بدون پل و منطقی که نیاز به عبور از آب دارید را مشخص کنید. همیشه از لحاظ روحی و روانی آماده رویارویی با پل های فرسوده و صعب العبور باشید. به یاد داشته باشید اگر در نقشه شما نیز وجود پل تایید شده بود، این بدین معنا نیست که این پل هنوز کارایی قبل را داشته باشد !
اگر تجربه کافی ندارید و می خواهید از یک رودخانه خروشان عبور کنید ، به یاد داشته باشید که با هر بار قدم زدن در این آب های خروشان ، خودتان را در معرض غرق شدن قرار خواهید داد ! اگر مجبور به این کار هستید، حتما از باتوم های کوهنوردی استفاده کنید تا تعادلتان را در مسیر افزایش دهید. همچنین اگر احساس می کنید برای عبور از این آب های خروشان تجربه کافی ندارید ، خیلی راحت مسیر خود را بازگردید. نقشه خود را باز کنید و روخانه را علامتگذاری کنید. هر گاه احساس کردید مهارت و تجربه ی کافی برای عبور از این رودخانه ها را بدست آوردید ، دوباره این مسیر را انتخاب کنید.
برای افزایش مهارت در عبور از رودخانه ها ، از آب های کم عمق شروع کنید و کم کم سطح آن ها را برای عبور افزایش دهید. به یاد داشته باشید که یکی از مهم ترین موارد در عبور از رودحانه ها ، تخمین عمق و قدرت آب می باشد.
چند مورد ایمنی دیگر :
در فصل بهار، به علت بلند بودن روزها و متغیر بودن دما، صعود شما بیشتر و مقداری نیز سخت تر خواهد شد، پس به فکر آوردن غذا و آب بیشتری با خود باشید. همچنین باید مهارتی هرچند اندک در اندازه گیری دما و آب و هوا داشته باشید .
به یاد داشته باشید ممکن است در شروع صعودتان در فصل بهار، هوا آفتابی و صاف باشید اما به محض اینکه چند کیلومتر پیاده روی کردید و وارد مناطق کوهستانی شدید، هوا به سرعت ابری و بارانی شود. حتما قبل از صعودتان، گزارش های هواشناسی را بررسی کنید. هم چنین با مراجعه به سایت هواکوه می توانید از آخرین وضعیت آب و هوایی کوه ها با خبر شوید.
لذت کوهنوردی در فصل بهار :
حالا وقت آن رسیده است تا مقداری لذت و سرگرمی را نیز به لیست تجهیزات مورد نیاز خود برای صعود در فصل بهار اضافه کنیم ! بهار فصل زنده شدن دوباره طبعیت می باشد. پس سراغ طبیعت گردی بروید و از زیبایی های خلقت استفاده کنید. همچنین این فصل، فصل جفت گیری حیوانات نیز می باشد، پس حواستان به حیوانات کوچکی که تازه متولد شده اند نیز باشد.
سعی کنید یک لیست راهنما از گیاهان و جانواران آن منطقه تهیه کنید . آن ها را در مسیرتان شناسایی کنید و با مراجعه به لیست راهنما، اطلاعاتی مفید راجع به آن ها مطالعه کنید . همینطور سعی کنید مقداری از وقتتان را نیز به هوا خوری در طبیعت، گوش کردن به موسیقی و شاید یک ضیافت ساده در کنار دوستانتان اختصاص دهید !
روی یک صخره بشینید و مقداری ذهنتان را آزاد کنید. ده دقیقه سکوت کامل در طبعیت را به همه شما کوهنوردان توصیه می کنیم ! همچنین پیدایش رنگین کمان در طبعیت یکی از محتمل ترین پدیده های آسمان است . پس حتما یک دوربین عکاسی با خود داشته باشید تا این مناظر زیبا را ظبط کنید. حواستان باشد حتما یک قاب ضد آب و ضربه گیر برای دوربین و گوشی خود تهیه کنید.
موارد دیگر برای راحتی و ایمنی بیشتر در مسیر :
هر کوهنوردی ، ممکن است یک لیست از تجهیرات مهم برای احساس راحتی و ایمنی بیشتر در مسیر با خود داشته باشد. حتما آن ها را به کوله پشتی خود اضافه کنید ، اما حواستان به وزن کوله پشتی نیز باشد !
مثال :
شاید از آن دسته افرادی باشد که یک صندلی تاشو برای کمپ با خود می آورید ! درست است که مقداری به وزن کوله پشتی اضافه می کنید اما اگر احساس راحتی بیشتری می کنید حتما آن را به کوله پشتی خود اضافه کنید ! ( همچنین می توانید از بالشتک های بادی برای استراحت روی سنگ و محیط ناهموار کمپ استفاده کنید. )
شاید دلتان می خواهد یک فلاسک چای و یا قهوه داغ نیز با خود داشته باشید تا اگر احساس سرما کردید ، سریعا سراغ آن ها بروید.
تغذیه برای صعود :
شاید تعجب کنید که بدن شما چه مقداری کالری برای ثابت نگه داشتن دمای بدنتان می سوزاند ! همین سوزاندن کالری بدن، هرلحظه شما را گشنه تر می کند ! پس به فکر یک ناهار مقوی و مفصل باشید. همچنین در مسیر کوهنوردی، چند خوراکی انرژی زا و مقوی نیز با خود داشته باشید ، مثل شکلات ها و آبنبات های انرژی زا. هرگاه احساس گشنگی و خستگی کردید، یک آبنبات کوچک را درون دهان خود بگذارید و با راه خود ادامه دهید تا به زمان ناهار برسید.
حداقل یک لیتر آب برای صعود روزانه خود کنار بگذارید و هر گاه احساس تشنگی کردید از آن استفاده کنید . اگر منابع آبی در مسیر شما وجود دارد، می توانید مقداری کمتری آب با خود داشته باشید و بجای آب، چند بطری خالی با خود داشته باشید . ( حتما آب را تصفیه کنید )
به یاد داشته باشید تا با نوشیدن آب در هوای گرم ، خطر گرمازدکی را به شدت کاهش می دهید. سعی کنید آبرسانی به بدنتان را به موقع و بسیار انجام دهید . ( حتی اگر تشنه نیستید ، هر از چندگاهی سراغ بطری های آب خود بروید ! )
از صعود خود لذت ببرید !
اینجا پایان کار است ؟ مگر نه ؟؟ از آب و هوای متغیر، محیط سرسبز، صدای جیک جیک پرندگان و بوی مطبوع طبعیت پس از زنده شدن دوباره ، لذت ببرید ! با دوستان خود صعود کنید و زیاد بخندید ! با اینکار علاوه بر تقویت عضلانی خود، از لحاظ روحی و روانی نیز تقویت می شوید. استوار و محکم از روی گل و لای های مسیر رد شوید . اگر لباستان نیز کثیف شد به آن فکر نکنید ! خیلی راحت می توانید آن را در خانه تمیز کنید ! کلی عکس بگیرید و خاطرات شیرین برای خود بسازید . با دوستان خود در مسیر صحبت کنید و از تجربیات آن ها نیز استفاده کنید .
درآخر ، یک قانون را نیز فراموش نکنید ! ” با هر بار صعود ، طبیعت و محیط زیست را تمیز تر از لحظه ی ورود خود بکنید ! ” پس دست به کار شوید و مقداری از زباله های مسیرتان را کاهش دهید تا این نعمت خدادادی برای نسل های دیگر نیز باقی بماند .
بسیاری از افرادی که به طبیعت گردی می پردازند و برای گشت و گذار و سفر، مناطق طبیعی را انتخاب می کنند، در حقیقت وارد محل زندگی دیگر حیوانات می شوند. بسیاری از این حیواناتی که در حیات وحش یک ناحیه زندگی می کنند، وحشی بوده و روبرو شدن با آن ها می تواند برای گردشگر خطرساز باشد. گرگ ها از جمله این حیوانات وحشی هستند که در تمام مناطق کویری، جنگل ها، دشت ها و تقریبا در تمام نواحی طبیعی یافت می شوند. بنابراین قبل از سفر به هر طبیعتی بهتر است که راه های مقابله با حمله گرگ را بدانید.
زمانی که قدم در طبیعت می گذارید باید خود را برای مواجه شدن با حیوانات وحشی که در آنجا زندگی می کنند، آماده کنید. گرگ ها از جمله این حیوانات وحشی هستند که می توان آنها را در هر نقطه از طبیعت پیدا کرد؛ چه در کویری خشک و چه در جنگلی سرسبز. بنابراین پیش از اینکه سفر خود را به طبیعت شروع کنید بهتر است راه حل های مقابله با این حیوان وحشی را بدانید. این نکته را هم اضافه کنیم که در مجموع گرگ ها حیواناتی باهوش هستند که به انسان ها نزدیک نمی شوند و حمله نمی کنند مگر اینکه شرایط بسیار خاصی اتفاق افتاده باشد. با ما همراه شوید تا در ادامه این مطلب راهکارهایی را برای مقابله با حمله گرگ ها در اختیار شما قرار دهیم.
از ورود به مناطق خطرناک دوری کنید
اولین لازمه سفر به طبیعت این است که قبل از اینکه پا به درون طبیعت بگذارید، راجع به حیوانات وحشی که در آنجا زندگی می کنند، اطلاعات کسب کنید. بهتر است از مناطقی که احتمال وجود گرگ در آن زیاد است دوری کنید و چنانچه گرگی را در آن منطقه مشاهده کردید سریعا از آنجا دور شوید چون بودن یک گرگ نشان دهنده حضور گله ای گرگ در آن منطقه است.
۱- تعداد:گرگ ها در دسته ده تایی و گروهی حمله می کنند.بنابراین حمله یک گرگ تنها نشان از گرگاس بودن آن است.(گرگاس حاصل آمیزش گرگ نر و سگ ماده است که وحشی تر و خطرناک تر از گرگ است و متاسفانه حوادث حمله آن به انسان در شمال شرق ایران زیاد اتفاق افتاده است.علت تنها بودن آن اینست که چون نژاد خالص نیست گرگ ها از ورود آن به گروه خودداری می کنند و از طرفی چون چوپان ها این امیزش را انجام داده اندو به علت ناتوانی در تربیت آن را رها کردند نسبت به انسان نترس می باشد). ۲- سر : سر گرگ در امتداد بدن آن است اما سگ سر خود را بالا می گیرد وگرگاس مابین این دو است. ۳- رنگ بدن :رنگ گرگ از سفید و زرد و خاستری تا مشکی متغیر است و ملاک خوبی برای شناسایی نیست. ۴- حمله گرگ به انسان بیشتر در زمستان است،در این فصل به علت افزایش آدرنالین خون وحشی تر میشوند،اما گرگاس بیشتر در بهار وتابستان حمله می کند. ۵- گرگ ها در شرایط عادی مانند سگها پارس می کنندبه جز مواقع خبر کردن همدیگر برای شکار ،زمان مرگ هم نوعانشان و در هنگام جفت گیری زوزه می کشند! بنابر این گول نخورید و اگر از محیط روستایی فاصله دارید (در طبیعت) بدانید که صدای پارس برای گرگ است ونه سگ! ۶- اندازه رد پای گرگ از سگ بزرگ تر است و ناخن های آن تیز تر وبلند تر .البته گرگ جوان رد پای کوچکتری دارد. ۷- پینه های انگشتی گرگ بلند تر است و مانند پینه های انگشتی سگ به هم نزدیک نیست پس انگشتان میانی گرگ بیشتر از هم فاصله دارد.
چگونه رد پای گرگ ها را تشخیص دهیم؟
اگر چه تشخیص رد پای سگ ها و گرگ ها از یکدیگر بسیار مشکل است اما باز هم تمایز بین آن دو وجود دارد حرکت سگ ها به صورت مارپیچ و نامنظم است اما گرگها در یک خط راست به صورت مستقیم حرکت می کنند.از آنجایی که حرکت گرگ ها به صورت دسته جمعی است ممکن است چندین ردپای منظم از این حیوانات رامشاهده کنید. فاصله بین ردپاهای جلویی با ردپاهای عقبی گرگ ها بیش از ۶۵ سانتی متر است و در چندینقدم تغییر نمی کند اما فاصله بین ردپای سگ ها در هر قدم تفاوت دارد. امروزه در طبیعت ایران گونه ای ازآمیزش سگ و گرگ وجود دارد که بسیار خطرناک است بهتر است هنگام ورود به چنین نقاطی با گروه های حداقل ۴ نفره همراه باشید.
سروصدای شما می تواند قلمرویتان را تعیین کند
گرگ ها با زوزه کشیدن قلمروی خود را تعیین می کنند. اگر در منطقه ای هستید که احتمال حضور گرگ ها در آن زیاد است می توانید با ایجاد سروصدای قوی و ترسناک برای خود قلمرویی تعیین کنید. اگر به صورت گروهی باشید می توانید سروصدای بیشتری ایجاد کنید. اما مراقب باشید زمانی که گرگ ها زوزه می کشند سر و صدا نکنید چون آنها اغلب برای پیدا کردن گروه خود زوزه می کشند و با این کار شما آنها را به سمت خود جذب می کنید.
علاوه بر این برای مقابله با حمله گرگ ابزارهایی همانند ترقه کپسولی، چندین ترقه سیگاری یا سوت مخصوص دور کردن سگ سانان به همراه داشته باشید. با این وسایل به راحتی گرگ هارا از محل اتراق و کمپ خود دور می کنید
آتشی بزرگ و پر دود برپا کنید
گرگ ها بوی طعمه خود را از فاصله ۵ کیلومتری احساس می کنند اما به محض اینکه وجود دود یا آتش را احساس کنند از آن ناحیه دور می شوند. برای درست کردن آتش از شاخ و برگ درختان پر دود استفاده کنید و آتشی بزرگ بسازید. در صورت نزدیک شدن گرگ ها می توانید آنها را با دود و آتش از آن ناحیه دور کنید.
اگر با گرگ رو به رو شدید چه کنید؟
بهترین راه حل برای مقابله با حمله گرگ این است که به چشمان گرگ زل بزنید و همینطور که ارتباط چشمیتان را با او حفظ می کنید آرام آرام به عقب گام بردارید. اگر اقدام به فرار کنید برای گرگ حکم طعمه را پیدا می کنید و در نتیجه به شما حمله خواهد کرد. در ضمن گرگها سریع تر از آنچه که فکر می کنید می دوند پس بهتر است فکر فرار را از سرتان بیرون کنید. به چشمان گرگ زل بزنید و از خود صداهای بلند و خشن تولید کنید. حتی بهتر است که داد بزنید. دستان خود را محکم به هم بکوبید. و در نهایت یک قدم پرخاشگرانه و پر قدرت به سمت گرگ بردارید. تنها بیش از یک قدم محکم به سمت گرگ نروید و فاصله خود را با او حفظ کنید. از هر ابزاری که دارید برای تولید صدا استفاده کنید. در نهایت در مقابله با حمله گرگ همانطور که به او نگاه می کنید، آرام آرام از او فاصله بگیرید. گرگها میتوانند ترس شما را حس کنند. اگر هول شوید یا از ترس بلرزید یا فرار کنید، شانس فرار از دست گرگ را از دست میدهید.
درگیر شدن با گرگ
اگر هیچ یک از روش های بالا جواب نداد در نهایت مجبور هستید که با گرگ درگیر شوید! از هر چیزی که دم دستتان است به عنوان یک اسلحه استفاده کنید.چوب درختان، سنگ، اسپری، چاقو و وسایلی که بتوانید به سمت گرگ پرتاب کنید. اجازه ندهید گرگ از پشت سر به شما حمله کند. بهتر است به یک درخت یا صخره تکیه دهید و با قدرت به گرگ ضربه بزنید.
۱- ابتدا سعی کنید به آرامی و بدون توجه کردن به گرگ عقب نشینی کنید تا اگر وارد قلمروی آن شده اید منصرف شود و اگر منصرف نشد،با تکان دادن مشعل و پرت کردن سنگ و چوب و داد و فریاد برای شروع مبارزه خود را قدرتمند نشان دهید. سپس خنجر را در دست راست بگیرید( اگر راست دست هستید) به شکلی که خم نوک آن به سمت پایین باشد.(در قسمت خرید خنجر گفتم کمی نوک آن خم باشد .زیرا برای مبارزه با حیوان مناسب تراست، چون مبارزه با حیوانات بیشتر تن به تن است و با فرو کردن خنجر در بدن حیوان با این فرم خنجر و این روش به دست گرفتن خنجر (خم خنجر به پایین)شما تسلط و قدرت بیشتری خواهید داشت). ۲- دست دیگر خود را (دست چپ) در کوله فرو کنید و انتهای کوله را از داخل بگیرید و یا لباسی به دور دست خود بپیچید و با نزدیک شدن گرگ دست چپ را جلوی دهانش بگیرید(مانند سگ که آستین و پاچه را می گیرد گرگ هم همین کار را خواهد کرد) و زمانی که حیوان در گیر دست چپ شما است ،حالا با خنجر (که نوک آن به سمت پایین است)در گردن حیوان فرو کنید(در اینجا تفاوت مارک خنجر را خواهید فهمید!). ۳- اگر با خنجر نتوانستید کاری کنید و یا نداشتید تنها راه شما اینست که با تمام قدرت کوله را یا پارچه دور دست را در دهان گرگ فرو کنید تا خفه شود.باید بگویم کار بسیار سختی است.اما راه دیگری ندارید. تمام کسانی که با گرگ درگیر شدند از این دو طریق توانستند نجات یابند. روش مبارزه تن به تن با گرگاس و سگ هم همین است. ۴- فراموش نکنید که هوشمندی و قدرت در آن نیست که با حیوانات درگیر شوید، بلکه در رعایت کردن سه مرحله قبل است تا مجبور به مبارزه نشوید.
به ارتفاع پناه ببرید
زمانی که شانس فرار پیدا کردید و تا حدودی از گرگ دور شدید، سعی کنید که خود را به بالای درخت یا مکانی امن همانند کلبه ای جنگلی یا محل زندگی انسان ها برسانید. فراموش نکنید منظور از ارتفاع بالا رفتن از کوه نیست چون گرگ خیلی بهتر از شما می تواند در آنجا حرکت کند.
کاهش وزن و تناسب اندام ، یکی از مهمترین اهداف کوهنوردان برای صعود می باشد . اما بدون شک برای رسیدن به این هدف مانند دیگر فعالیت ها به یک الگو و چرخه ی منظم نیاز خواهید داشت.
سوالی که امروز در این مقاله قصد جواب داریم این است :
” آیا با قدم زدن ساده در کوهنوردی، امکان کاهش وزن وجود دارد؟ “
پاسخ ما ” مثبت می باشد . با رعایت موارد زیر حتی با یک قدم زدن ساده در کوهنوردی، می توانید وزن خود را کاهش دهید !
موارد بالا به شما کمک می کنند تا در کنار صعود، وزنتان را نیز کاهش دهید. اما اگر قصد دارید فقط برای کاهش وزن سراغ کوهنوردی بروید ، به یک برنامه ی منظم غذایی نیاز دارید تا مطمئن شوید تا تغذیه و آبرسانی به بدنتان به موقع و کافی انجام می شود.
اگر قصدتان تنها کاهش وزن با کوهنوردی می باشد ، باید نکات زیر را نیز به خاطر داشته باشید :
خودتان را از آب و غذا محروم نکنید!
بدن تمام انسان ها از تجمع واحدهایی به نام سلول ساخته شده است . وقتی تریلیون سلول در کنار یکدیگر قرار بگیرند، بدن انسان تشکیل خواهد شد. هر یک از این سلول ها نیازمند مقدار مشخصی آب، مواد غذایی و اکسیژن و هم چنین دفع صحیح برای زنده ماندن هستند.
همچنین هرکدام از این سلول ها کار خاصی در بدن ما انجام می دهند. اگر قصدتان کاهش وزن با کوهنوردی می باشد، باید سعی کنید تا سلول های آدیپوز ( سلول های چربی ) را کوچکتر کنید. خیلی از افراد فکر می کنند با گشنگی و تشنگی می توانند به کاهش وزن برسند، اما تغییر ناگهانی در میزان کالری ورودی به بدن، بسیار خطرناک می باشد !
چرا نمی توانیم با گشنگی ، وزن خود را کاهش دهیم ؟
در این مواقع ، سلول های چربی شما به شکل سازمندهی شده عمل خواهند کرد و به مرور زمان نیز در ذخیره ی مولکول های غذایی بهینه تر عمل می کنند ! به معنای دیگر، سلول های چربی، انرژی مواد غذایی را در خود دخیره می کند ! این بدین معنی می باشد که شما در یک سطح مشخص وزن خواهید ماند و تغییری در وزن شما حاصل نخواهد آمد !
لازم نیست برای کاهش وزن، گرسنگی بکشید !
یک راه حل بهتر برای کاهش وزن این است که سلول های چربی را به شکلی سازمندهی کنید که از سوخت های ذخیره بدن شما ( همان اضافه وزن شما ) استفاده کنند! با انجام این کار، وقتی روی ترازو می روید و یا شلوارتان را بالا می کشید، خیلی زود متوجه تغییرات خواهید شد!
اگر برای کاهش وزن خودسرانه میزان غذایی خود را کاهش می دهید ، شاید بهتر باشد خودتان را قانع کنید که استفاده از یک خوراکی مخصوص در مسیر کوهنوردی و آبرسانی به موقع به بدنتان ، ثاثیری در افزایش وزن شما نخواهند داشت، زیرا بدن شما در حال سوخت و ساز است و به این مقدار انرژی نیاز خواهد داشت ! هیچ گاه خودتان را برای گرسنگی سرزنش نکنید! بدن شما در کوهنوردی در حالت سوخت ساز شدیدی قرار می گیرد و تشنگی و گرسنگی یکی از علائم بدن برای درخواست انرژی بیشتر برای سوخت و ساز عضلات می باشد.
به یاد داشته باشید تشنگی و گرسنگی در کوهنوردان امری کاملا طبیعی می باشد!
به بازخورد بدن خود گوش دهید !
تشنگی و گرسنگی امری طبیعی در میان کوهنوردان می باشد، اما این بدین معنی نمی باشد که شما می توانید هرچیزی که دلتان می خواهد در مسیر کوهنوردی مصرف کنید ! در حقیقت اگر کوهنوردی را، دلیلی برای زیاده روی در تغذیه خود قرار دهید ، به هیچ وجه به هدف نهایی خود یعنی کاهش وزن نخواهید رسید ! پس سعی کنید به دقت به درخواست های بدن خود در هنگام تشنگی و گرسنگی گوش کنید.
به درخواست بدن خود پاسخ مثبت دهید اما تنها با 2 شرط زیر:
فقط زمانی که گرسنه هستید چیزی بخورید.
زمانی که حس کردید سیر شده اید، از غذا خوردن دست بکشید. بدون شک چندین مکان استراحت دیگر پیش روی شما می باشد و می توانید از خوراکی های انرژی زا نیز استفاده کنید. ( ناهار را نیز فراموش نکنید ! )
برای کاهش وزن در کوهنوردی، باید هوشمندانه عمل کنید!
در مطلب زیر به چندین راهکار برای کاهش وزن در کوهنوردی اشاره خواهیم کرد.
فیزیکی :
مسیری را انتخاب کنید که از نظر فیزیکی شما را به چالش بکشد اما آنقدر هم سخت نباشد که در میان راه از صعودتان صرف نظر کنید ! سعی کنید مسافت زیادی را قدم بزنید و اگر امکان آن وجود دارد به ارتفاعات بلند نیز سری بزنید.
جاه طلبی خود را به عنوان یک کوهنورد با انتخاب مقصد های دیدنی و مناظر عالی پاداش دهید ! اگر می توانید به قله صعود کنید و یک عکاسی پانورامیک از مناظر داشته باشید ، حتما این کار را انجام دهید ! ( اگر قصد صعود به قله را دارید ، حتما از پوشش های مناسب و لایه ای استفاده کنید . سعی کنید همیشه تجهیزات بارانی خود را به همراه داشته باشید زیرا معمولا در ارتفاعات بارش باران امری طبیعی است. ) مطمئن باشید خیلی زود به دلایلی غیر از کاهش وزن به کوهنوردی اعتیاد پیدا خواهید کرد !
همچنین می توانید از راهکار های زیر در زندگی رومزه خود برای کاهش وزن استفاده کنید :
از آسانسور و پله برقی ها استفاده نکنید.
سعی کنید اتوموبیل خود را مقداری دورتر از محل کار پارک کنید تا مقداری پیاده روی روزانه نیز داشته باشید.
از میز های ایستاده برای انجام کارهای کامپیوتری استفاده کنید.
سعی کنید هر یک ساعت از صندلی خود بلند شوید و تمرینات کشش انجام دهید.
یک مسیر پیاده روی کوتاه را برای خود انتخاب کنید و سعی کنید هر روز مقداری پیاده روی انجام دهید.
یک گام شمار همراه خود داشته باشید تا هم میزان مسافت و هم میزان کالری مصرفی را به شما نشان دهد.
هر روز یک هدف برای خود انتخاب کنید و سعی کنید به صورت تدریجی آن را گسترده تر کنید تا به میزان وزن دلخواه خود برسید.
روانی :
زمانیکه به اهداف روزانه خود رسیدید ، موفقیت خود را جشن بگیرید! همچنین سعی کنید دیدگاه خود را نسبت به غذاها عوض کنید. غذاها سوخت بدن شما می باشند ! آن ها انرژی لازم را برای بکارگیری عضلات بدن تامین کنید. پس تغذیه نقشی اساسی در سلامت یک کوهنورد ایفا میکند. پس سعی نکنید با تشنگی و گرسنگی بدنتان را مجبور به کاهش وزن کنید زیرا با این کار فقط در یک وزن مشخص خواهید ماند !
سعی کنید خوردن و آشامیدن را به اندازه کافی و با نگرشی مثل تشکر از بدنتان بعد از انجام یک فعالیت دشوار انجام دهید. همچنین به هیچ وجه غذا را به عنوان پاداش فعالیت خود قرار ندهید !
سعی کنید شکلات مورد علاقه خود را بجای مصرف روزانه در خانه، برای مسیر کوهنوردی نگه دارید تا با یادآوری مزه آن، به یاد کوهنوردی و اهداف لاغری خود برسید ! کارشناسان زیادی توصیه می کنند طعم غذا ها و خوراکی هایی که در مسیر کوهنوردی مصرف می کنید را به یاد داشته باشید و به این فکر کنید که چگونه بدن شما با استفاده از انرژی و سوخت این غذاها، شما را به مقصد نهایی و مناظر دیدنی طبیعت میرسانند !
یک دفترچه خاطرات تهیه کنید و سعی کنید حس وحال هر یک از صعود های خود را در آن بنویسید . سعی کنید بجای اینکه روی کاهش وزن خود تمرکز کنید ، به تجربه ها و خاطرات به یادماندنی صعودتان فکر کنید ! این نکته را به یاد داشته باشید که کوهنوردی یک چرخه از فعالیت های شدید می باشد که توام با پاداش و لذت خواهد بود. تنها به عدد روی ترازو اکتفا نکنید و مطمئن باشید در کنار کوهنوردی ، سلامت بدن شما نیز تامین خواهد شد.
کوهنوردی یکی از بهترین فعالیت ها برای کاهش وزن :
بدون شک کوهنوردی یکی از بهترین گزینه ها برای کاهش وزن می باشد. در واقع از نظر ما، کوهنوردی از تمام فعالیت های زیر عملکرد بهتری در تناسب اندام و کاهش وزن شما دارد !
کوهنوردی و دویدن :
در کوهنوردی عضلات بیشتری بکار گرفته می شوند و فقط تمرکز به عضلات پایین پا نمی باشد !
کوهنوردی و شنا :
در کوهنوردی سوخت وساز بیشتری دارید و مجبور نیستید برای یک تمرین در آب کلر دار و شاید کثیف بعضی از استخرها شنا کنید!
کوهنوردی و دوچرخه سواری :
در کوهنوردی خرج کمتری دارید و مجبور به خرید یک دوچرخه کوهستانی نیستید ! از همه مهمتر، ایمنی بیشتری در کوهستان نسبت به دوچرخه سواری در جاده های شلوغ وجود دارد !
کوهنوردی و باشگاه های بدنسازی :
در کوهنوردی خرج بسیار کمتری نسبت به ثبت نام در باشگاه های بدنسازی دارید، زیرا زمانیکه کفش و کوله پشتی خود را تهیه کنید، دیگر هیچ خرجی برای ادامه راه نخواهید داشت !
کوهنوردی و کلاس رقص :
در کوهنوردی عضلات بیشتری به کار گرفته می شوند و توان و تحمل شما نیز افزایش می یابد !
از دیگر مزیت های کوهنوردی می توان به دریافت اکسیژن در طبیعت و ترشح اندورفین اشاره کرد ! با ترشح این ماده ، خیلی زود احساس خوشحالی به شما دست خواهد داد ! همچنین کوهنوردی، توان و تحمل شما را افزایش عضلات شما را قوی تر و انگیزه شما را به محص یک تغییر کوچک در تناسب اندامتان، چندین برابر می کند !
سعی کنید سراغ فعالیت هایی بروید که نیازمند تحرک باشند . نشستن زیاد طول عمر را کاهش می دهد و باعث می شود تا عضلات قلب شما برای پمپاژ خون در دراز مدت دچار مشکل شوند ! پس اگر برای کاهش وزن خود عجله دارید ، چند فعالیت فیزیکی دیگر را به برنامه کوهنوردی خود اضافه کنید !
یک کروه کوهنوردی با اهداف یکسان پیدا کنید !
کاهش وزن، امری مشکل می باشد ! کوهنوردی نیز در ابتدای کار ،فعالیتی سخت و طاقت فرسا است . اگر این دو واقعیت را کنار یکدیگر قرار دهیم، ممکن است خیلی زود انگیزه خود را از دست بدهیم و از انجام کوهنوردی صرف نظر کنیم . برای همین به شما پیشنهاد می کنیم سراغ گروه های کوهنوردی بروید و از آن ها کمک بگیرید.
نکاتی راجع به کوهنوردی گروهی :
به نوبت مقصد ها را انتخاب و رهبری گروه را بر عهده می گیرید.
از تجربیات و نکات دیگر کوهنوردان در طول مسیر استفاده خواهید کرد.
تغذیه خود را در بین کوهنوردان دیگر تقسیم می کنید و فقط سراغ خوراکی های انرژی زا و کم چرب می روید.
از لحاظ روحی، وجود همنوردانی در کنارتان، کمک شایانی به شما خواهد کرد.
کاهش وزنتان را با دوستان خود جشن می گیرید.
مهم نیست شرایط آب و هوا چگونه باشد! اگر عضمتان را جذب کرده باشید و پوشش و تجهیرات مناسب داشته باشید، گروه شما همیشه آماده ی رویارویی با آب و هوای مختلف است .
برای تمام افرادی که در کشور عزیزمان به سفر و گردشگری به عنوان موضوعی جدی فکر می کنند، آشنایی با مفاهیم صنعت گردشگری اهمیت دارد. در این مطلب شما را با مفاهیم مطرح شده در صنعت گردشگری همانند گردشگری طبیعت و اکوتوریسم آشنا می نماییم. در این مطلب، مفاهیمی که بیشتر به محیط طبیعی و حیات وحش مربوط بوده را برای شما باز می کنیم و از پرداختن به مباحثی از جمله گردشگری فرهنگی، تجاری یا پزشکی دست می کشیم. اگر شما هم به دنبال اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، با ما همراه شوید.
گردشگری طبیعت و اکوتوریسم چیست؟
مفاهیم صنعت گردشگری در مورد طبیعت با مسافرت، ارتباط نزدیکی دارد. از زمان آغاز تمدن بشری، این موضوع پدیده ای انسانی بوده است. گردشگری در طبیعت، عاملی حساس در زنده ماندن انسان، کشف طبیعت و شناخت ناشناخته هاست. در اوایل دوران زندگی بشر، انسان ها به عنوان قبایل ابتدایی در جستجوی شکار و غذا به مسافرت رفتند. بعدها، با توسعه فعالیت های کشاورزی و یک جانشینی، مکان ها و پایگاهی ایجاد شد که خود مقصدی برای مسافران گردید. سپس جنبش انقلاب صنعتی باعث شد تا مقصد های مختلفی را برای سفر و گردشگری مطرح کنند. پس از آن شیوه مسافرت تغییر پیدا کرد و آسان تر و ایمن تر شد.
انواع مختلف گردشگری
گردشگری و خدمات این صنعت را برای کسانی که قصد تحصیل در این زمینه و یا کار در این زمینه دارند تعریف می نماییم. صنعت گردشگری، نوعی صنعت خدماتی است که ترکیبی از بخش های اقتصادی مختلف است که به ارائه خدماتی هم چون مسکن و اقامت، غذا، نوشیدنی، حمل و نقل و خدمات تفریحی می پدازد و با صنعت توزیع و خدمات فروش اجناس و خدمات همکاری می کند. صنعت گردشگری در کنار اصطلاحاتی همانند بهره وری، درآمدزایی و اشتغال، رشد اقتصادی، توسعه اجتماعی، و غیره استفاده می شود. اما هیچ کالایی مانند دیگر تولیدات صنعتی تولید نمی کند که بتوانید آن را خریده و با خود به خانه تان منتقل کنید.
از این رو، گردشگری یک صنعت مهمان نوازی و یک پل بین مردم مختلف دنیاست. صنعت گردشگری بیشترین استفاده را از مردم به نسبت دیگر صنایع دارد و سهم ارزشمندی را در اقتصاد جهان از آن خود کرده است.
مفاهیم مختلف در صنعت گردشگری
اکوتوریسم (Eco-tourism): صنعت گردشگری که تاثیر مینیمالیستی و کمی بر محیط طبیعی شکننده داشته باشد و بر فراهم نمودن طبیعتی بر پایه تجربیات گوناگون تمرکز استوار است.
گردشگری اخلاقی (Ethical Tourism): از دیگر مفاهیم صنعت گردشگری است. مفهوم گردشگری در یک مقصد مشخص که به مسائل اخلاقی می پردازد و برایش اهمیت دارد. برای مثال بی عدالتی اجتماعی، حقوق بشر، رفاه حیوانات و یا محیط زیست از جمله نقاط توجه گردشگری اخلاقی است.
گردشگری محیط زیست (Environmental tourism): گردشگری که در محیط های طبیعی اتفاق می افتد و تاکید بر فهمیدن و حفظ محیط طبیعی دارد.
ژئوتوریسم (Geotourism): مفهوم دیگری در بین مفاهیم صنعت گردشگری و توریسم است که ویژگی جغرافیایی یک مکان را مد نظر دارد. از محیط طبیعی گرفته تا میراث تاریخی، زیبایی شناسی، فرهنگ و رفاه ساکنان آن را هم در بر می گیرد. (بر پایه تعریف مجله نشنال جئوگرافیک)
گردشگری طبیعت (Nature Tourism): سفر مسئولانه به مناطق طبیعی، که محیط زیست را حفظ می کند و رفاه مردم محلی را بهبود می بخشد. (منبع: پارک تگزاس و حیات وحش)
گردشگری مبتنی بر طبیعت (Nature-based tourism): اصطلاح گسترده ای که تمام تجارب مفاهیم صنعت گردشگری را در محیط های وحشی و طبیعی در بر می گیرد. گردشگری مبتنی بر طبیعت شامل تمام اشکال گردشگری است که از محیط های طبیعی نسبتا دست نخورده با جاذبه های مختلف و محیط های اولیه، تشکیل شده است. این مفهوم از صنعت گردشگری می تواند شامل فعالیت های فکری، هیجانی و غیرمخربی باشد که به نوبه خود می تواند شامل اکوتوریسم و گردشگری حفاظتی (conservation tourism) نیز بشود.
گردشگری فقر زدا (Pro-poor Tourism): گردشگری که نتیجه آن افزایش سود خالص برای مردم فقیر در یک مقصد گردشگری است.
گردشگری مسئولانه (Responsible Tourism): گردشگری که منافع جوامع محلی را به حداکثر ظرفیت آن برساند؛ عوام منفی اجتماعی یا محیطی را به حداقل برساند و به مردم محلی کمک کند تا فرهنگ های شکننده و زیستگاه ها و گونه ها را حفظ نمایند.
گردشگری پایدار (Sustainable Tourism): گردشگری که تاثیرات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی کامل و جامعی برای زمان حال و آینده خود به همراه داشته باشد. به نیازهای بازدیدکنندگان، صنعت های مختلف، محیط زیست و جوامع میزبان نیز رسیدگی می کند. البته کسانی که در رشته گردشگری و جهانگردی تحصیل می کنند، در منابع مختلف تعریف متفاوتی را برای این نوع مفهوم صنعت گردشگری پیدا خواهند کرد. هر چند که مجموع مفاهیم هر یک از این تعاریف، یکسان است.
گردشگری حیات وحش (Wildlife tourism): از دیگر مفاهیم صنعت گردشگری است که ارتباط نزدیکی با حیات وحش و طبیعت را فراهم می کند.
اصول اکوتوریسم
اکوتوریسم در مورد ادغام حفاظت، جوامع مختلف و سفرهای پایدار است. این مفهوم در بین مفاهیم صنعت گردشگری بدان معنی است که افرادی که در فعالیت های اکوتوریسمی شرکت می کنند، باید اصول اکوتوریستی زیر را بپذیرند و رعایت کنند:
به حداقل رساندن اثرات فیزیکی، اجتماعی، رفتاری و روانی در محیطی که به آن وارد می شوند.
ایجاد آگاهی و احترام نسبت به محیط زیست و فرهنگ منطقه مورد نظر.
ارائه تجربیات مثبت برای هر دو طرف بازدید کننده و میزبان.
ایجاد کننده مزایای مالی مستقیم برای حفاظت آن منطقه.
تولید مزایای مالی هم برای مردم محلی و هم برای صنایع کوچک و تولید کنندگان خصوصی.
تجربیات به یاد ماندنی را برای بازدیدکنندگان به وجود می آورد. در نتیجه به افزایش حساسیت افراد نسبت به محیط زیست اطرافشان، فرهنگ مورد بازدید و اجتماع میزبان، کمک می کند.
طراحی، ساخت و بهره برداری از تأسیساتی که کمترین اثر را در محیط به جای بگذارد.
حقوق و اعتقادات معنوی مردم بومی در جامعه بازدید شونده را به رسمیت بشناسد و با همکاری آن ها برای ایجاد توانمندسازی افراد کار کند.
تفاوت میان اکوتوریسم و گردشگری طبیعت، گردشگری پایدار و گردشگری مسئولانه
اکوتوریسم یکی از مفاهیم صنعت گردشگری این گونه تعریف می شود: “سفری مسئولانه به مناطق طبیعی است که محیط زیست را حفظ می کند و زندگی مردم محلی را بهبود می بخشد”. در حالی که “گردشگری طبیعت” به سادگی سفر به مناطق طبیعی را توصیف می کند. اکوتوریسم نوعی از گردشگری مبتنی بر طبیعت است که از جوامع محلی و مقصد های زیست محیطی، فرهنگی و اقتصادی بهره مند می شود. اکوتوریسم نشان دهنده مجموعه ای از اصول و قوانین است که در جوامع مختلف جهانی موفقیت آمیز بوده و توسط صنایع گسترده و پژوهش های علمی پشتیبانی می شود. اکوتوریسم، زمانی که بر اساس این اصول، به درستی اجرا می شود ، مزایای توسعه گردشگری اجتماعی و محیط زیستی را نشان می دهد.
همانند اصطلاح اکوتوریسم، کلماتی مانند گردشگری پایدار و گردشگری مسئولانه در بین مفاهیم صنعت گردشگری و در مفهوم توسعه پایدار با کلمه “پیشرفت” هم ریشه اند. با این حال پیشرفت با معنی “به نیازهای حال حاضر رسیدگی شود، بدون اینکه به توانایی و نیازهای نسل های آینده فکر شود” (کمیسیون برونتلند، ۱۹۸۷) استفاده می شود. با توجه به این مفهوم، گردشگری پایدار در سال ۱۹۹۲ با مفهوم زیر در دستور کار قرار گرفت: “نیازهای گردشگران حاضر و مناطق میزبان را در حین حفاظت و افزایش فرصت ها برای آیندگان تعیین می کند”.
تعریف مفهومی که در UNWTO برای گردشگری پایدار ارائه شده
در بین تمام مفاهیم صنعت گردشگری که بیان شد، رهنمودهایی که برای توسعه گردشگری پایدار و شیوه های مدیریتی آن ارائه می شود، قابل تعمیم به همه ی انواع گردشگری در همه نقاط جهان است. اصول گردشگری پایدار به جنبه های زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی توسعه صنعت گردشگری اشاره دارد و باید تعادل مناسبی بین این سه شاخه برای تضمین ثبات دراز مدت آن ایجاد کرد.
بنابراین گردشگری پایدار، باید تمام کارهای زیر را در بر بگیرد:
استفاده بهینه از منابع زیست محیطی که یک عنصر کلیدی در توسعه گردشگری است. همچنین باید به حفظ فرآیندهای مهم زیست محیطی یک منطقه و کمک به حفظ میراث طبیعی و تنوع زیستی آن محیط زیست کوشید.
احترام به فرهنگ و روابط اجتماعی جوامع میزبان را باید جدی گرفت. جامعه میزبان باید میراث فرهنگی منطقه و زندگی بومی خود را حفظ کند و ارزش های سنتی را نگاه دارد. همچنین به درک متقابل و بالا بردن ظرفیت بین فرهنگ های مختلف کمک نماید.
اطمینان از صرفه اقتصادی طولانی مدت، ارائه مزایای اجتماعی و اقتصادی را برای تمام سهامداران، توزیع مساوی اقتصادی بین جوامع مختلف، از قبیل اشتغال پایدار و فرصت های کسب درآمد و خدمات اجتماعی بهتر برای تمام جوامع میزبان و افراد موجود در آن و به طبع این موضوع کمک به کاهش فقر.
توسعه گردشگری پایدار نیاز به مشارکت آگاهانه همه کسانی دارد که در این وسط سود می برند و با آن مرتبط هستند. همچنین نیاز به رهبری قوی سیاسی برای تأمین مشارکت گسترده و ایجاد نظم عمومی دارد. دستیابی به نمود مفهوم گردشگری پایدار یک فرآیند مداوم است و نیاز به نظارت مستمر بر روی اثرات آن دارد. هر زمان که لازم باشد، باید سریع اقدامات پیشگیرانه و یا اصلاحی لازم برای تغییر روند کار آن انجام گیرد.
در بین مفاهیم صنعت گردشگری که داریم، گردشگری پایدار باید سطح بالایی از رضایت گردشگران را هم حفظ کند. تجربیات معنادار و به یاد ماندنی را برای گردشگران فراهم آورد. آگاهی بیشتری به گردشگران، در مورد مسائل انرژی و زندگی پایدار بدهد و ترویج شیوه های گردشگری پایدار را در میان آن ها فراهم سازد
دسترسی به کوهستان و قلههای سر به فلک کشیده یا به عبارت بهتر کوهپیمایی در هر کشوری اغلب با عبور از زمینهای کم ارتفاع، درهها، خط القعرها همراه است و طبیعتاً در این گذرگاهها، رودخانهها نقش حساسی در دسترسی به این مناطق دارند. روش های عبور از رودخانهها و تاثیرات عمق آب، سرعت جریان آب و عرض رودخانه یکی از مسایل پیش روی کوهنوردان است که قبل از یک برنامه کوهنوردی باید به آن توجه کرد و آموزش های لازم در این زمینه را فرا گرفت.
در هر برنامه کوهنوردی یا طبیعت گردی شما می بایست قبل از حرکت از شرایط محیطی و طبیعی آن منطقه اطلاعات کسب کنید و با توجه به نوع برنامه و محیط خود را آماده سازید. اگر در برنامه شما رودخانه ها یی وجود دارد و شما برای رسیدن به مقصد مجبور به عبور از آن هستید خواندن این مقاله را به شما توصیه می کنیم.
بررسی مسیر، شیب، شدت جریان آب رودخانه ها، پلهای موقت محلی، پیچ و خم رودخانه ها و نحوه عبور از آنها مواردی است که باید با دقت و هماهنگ با تعداد و قدرت و کارایی اعضای گروه به سرپرستی فردی شایسته انجام گیرد تا برنامه مورد نظر با موفقیت به پایان رسد. توجه داشته باشید اجرای برنامه موفق فقط رسیدن به مقصد نیست بلکه برگشتن به سلامت به مبداء نیز مورد نظر است.
هنگام بارش شدید باران، جریان رودخانهها قویتر شده و میتوانند مشکلات بسیار زیادی برای کوهپیمایان و افرادی که برای طبیعت گردی به کوهستان میروند، فراهم آورند. عبور از جریان شدید رودخانهها میتواند مشکلاتی فراتر از خیس شدن کفش یا لباس و حتی لغزیدن پا و افتادن در آب را ایجاد نمایند. راه حل اصولی اجتناب از برخورد با این نوع جریانهای شدید، هنگام کوهپیمایی و اجرای برنامههای گلگشت است.
دقت در برنامهریزی همراه با بررسی دقیق وضعیت و موانع طبیعی تقریباً میتواند از مواجهه با مشکلات و بروز حوادث جلوگیری نماید. در هر حال جاری شدن سیل در رودخانهها ی محلی همیشه قابل پیشبینی نیست و گاهی نیز عبور از مسیر رودخانهها الزامی است. جریان شدید رودخانهها دارای قدرت بالقوه زیادی است و عبور از آن نیاز به مهارت دارد. در صورت نداشتن مهارتهای اولیه، بروز مشکلات قطعی خواهد بود.
آب رودخانهها سرد و کف آنها لغزنده و ناهموار و پوشیده از سنگهایی با ابعاد مختلف است. هر کدام از موانع موجود در مسیر جریان آب مانند درختها، آبشارها، سنگهای بسیار بزرگ که آب از روی آنها و یا از کنار آنها عبور میکند میتواند برای شخصی که هنگام عبور از رودخانه پایش لغزیده و در داخل آب افتاده است خطرناک و حتی کشنده باشد. وسایل و ابزار آلات کوهنوردی برای عبور از آبهای جاری رودخانه ساخته نشدهاند و معمولاً این وسایل هنگام عبور از رودخانهها بیشتر بازدارنده و مشکلساز هستند تا کمک کننده.
اگر هنگام عبور از رودخانه کاری اشتباه صورت پذیرد، میتواند مشکلات بسیار جدی برای اعضای گروه بوجود آورد؛ پخش و پراکنده شدن اعضای گروه و قطع ارتباط با یکدیگر و ابتلای بعضی از اعضای گروه به بیماری هیپوترمی، افتادن و مفقود شدن.وسایل در آب به هنگام عبور از آب، مجروح شدن اعضای گروه در اثر برخورد آنها با موانعی که در مسیر رودخانه وجود دارد و غیره از این دست مشکلات است.
انتخاب محل عبور ازرودخانهها
اگر انتخاب جایگزینی برای عبور از جریان خروشان رودخانهها وجود نداشته باشد مانند عبور از روی پلهای دایم یا موقت و شما مجبور هستید از رودخانه عبور کنید. در اینصورت انتخاب محل عبور باید با دقت و توجه به دو مورد مهم یعنی نقطه عبور و جریان پایین دست مسیر رودخانه باشد. محل عبور افراد بومی و یا محلی که افراد کمتری ممکن است در آن مسیر بلغزند؛ مناسبترین محل و نقطه عبور، جایی است که جریان آب کم عمق و آهسته میشود. مسیرهای کم عرض، زمان عبور از آب را کاهش میدهند و ارتباط بین افراد را قابل اجرا و عملیتر میسازد. ولی شدت جریان بیشتری دارند. بستر تقریباً آرام و یکنواخت رودخانه هیچ نقاط مشکوک و گودیهای ناشناخته نخواهد داشت.
متاسفانه معیارهای فوق اغلب منحصر به شرایط خاص میباشد. مثلاً گاهی در مسیرهای تنگ، آب رودخانهها شتاب بیشتری دارد و برای عبور از آن مشکلات مختلف ایجاد میکند. در هر حال حتی از مسافت دور نیز میتوان مسیر مناسب برای عبور از رودخانه را تشخیص داد. عموماً باید از عبور در پیچ و خم رودخانه اجتناب نمود زیرا جریان آب در کنارههای مسیر رودخانه فرورفتگیهایی را ایجاد کرده و سبب فرسایش و برشهای ناهماهنگ شده است بطوریکه جریان در داخل فرورفتگیها آرام و در قسمتهای بیرونی آن شتاب پیدا میکند و با سرعت عبور مینماید. هنگام عبور در امتداد مسیر آب باید مراقب درختها، کنده درختهای کنده شده و شناور در آب، خرده آشغالهای جمع شده در نقاط ساکن مسیر بود چراکه میتوانند مشکلساز و خطرآفرین باشند. توجه به شاخههای بزرگ و کوچک درختان که میتوانند نقش یک صافی را ایفا کنند و آب از میان آنها عبور میکند ولی شخص شناور را به زیر آب فرو میبرند، لازم است. حتی در زمانی که هیچ مشکل و خطری در مسیر عبور آب به نظر نمیرسد. علاوه بر موارد ذکر شده، ممکن است موارد دیگری نیز وجود داشته باشد که عبور از رودخانه را مشکل و خطرساز نماید مانند شتاب جریان آب که در بعضی از مکانها بهعلت موقعیت زمین و گودیهای ناشناخته شتاب داشته و سبب افزایش سرعت آب میشود.
نکته ی اولی که باید آن را بدانید این است که وقتی دو رود با هم حالت تلاقی پیدا می کنند، در نتیجه ی آن سطح آب کمی بالا می آید و جریان آب نیز آرام تر است و در نهایت صدای ملایم آب را می توانید تا بشنوید.
یادتان باشد که از محل اتصال رودخانه ها با یکدیگر تا جایی که امکانش هست اصلا و ابدا عبور نکنید بلکه برعکس، جایی که رودخانه تقسیم می شود را برای نقطه ی گذر کردن خود انتخاب نمایید.
اگر از جنگل عبور می کنید به یاد داشته باشید که در جنگل، از درختانی که حالا به هر دلیلی که به روی رود افتاده اند شما می توانید تا از آن ها به عنوان پل استفاده کنید و از آن ها برای رد شدن استفاده کنید.
آمادهسازی برای عبور از رودخانه:
تمام وظایف و نقشها را در یک گروه باید برای اعضا بسیار روشن و مفهوم باشد. هماهنگ کننده باید قبل از عبور از رودخانه مکان آرامی پبدا کند و در آنجا برای اعضای گروه وظایف و نقش هریک را توضیح دهد، این عمل حتی برای اعضای گروههایی که تصادفاً گرد هم جمع شدهاند نیز انجام شود. یکی از اعضای گروه باید نقش یا وظیفه هماهنگکننده را داشته باشد و موقعیتها و شرایط خطر را برای دیگران بطور جدی توضیح دهد تا هنگام بروز مشکلات از ایجاد سوء تفاهمها و تشتت تصمیمگیریها جلوگیری شود. قبل از اقدام به عبور از رودخانه باید پوشاک مناسب و لازم درنظر گرفته و پوشیده شود. تسمه کوله پشتی باید شل شود، سگکهای تسمههای سینه و قسمت پایین کوله هر دو باز شوند. حال اگر شخصی هنگام عبور از رودخانه بلغزد و در آب افتد، کوله میتواند مهرههای پشت و ستون فقرات را حفاظت کند و اگر کوله از جنس پولیستر یا ضد آب باشد شناور میشود و میتواند برای شخص کمک خوبی باشد.
هرگز نباید کفش یا چکمهها را بدون جوراب پوشید. پوشیدن جوراب خیس نامناسب است ولی تهدیدکننده نیست. شلوارهای گشاد مانند شلوار کردی یا شلوارهای گشاد محلی مانع حرکت مناسب میشود ولی گتر میتواند اینچنین شلوارها را در وضعیت مناسب نگه دارد. در بعضی از موارد مشاهده شدهاست که افراد گروه حتی با دمپایی یا کفشهایی نظیر آن اقدام به عبور از رودخانه میکنند، این نوع کفشها شرایط لغزندگی شخص روی سنگهای صیقلی کف رودخانه را افزایش میدهد. توصیه میشود پای برهنه از رودخانه عبور نکنید زیرا در کف رودخانه ممکن است اشیاء تیز و برنده وجود داشته باشد و سبب بریدگی کف پا و ایجاد جراحتهای عمیق و عدم توانایی شخص برای ادامه برنامه بشود.
روش و تکنیک عبور از رودخانه
اصل بر این است که انتخاب هر نوع روش برای عبور از رودخانه باید همراه با جرأت و جسارت باشد. لغزش پا بزرگترین خطر هنگام عبور از رودخانه است و اگر شخص هنگام گذر از رودخانه به پشت بیفتد در حالیکه پایش در میان دوقطعه سنگ بزرگ گیر کرده باشد، فشار و جریان آب میتواند سر او را به زیر آب فرو برده و در همان جا نگه داشته و او را خفه کند. هنگام حرکت باید پاها روبه جریان بالای مسیر آب قرار گیرد و باید با دقت و اطمینان قدمها را در جای محکم قرار داد. اگر شخص در امتداد جریان آب بلغزد مطمئنترین روش شناوری در آب آن است که پاهای خود را در امتداد جریان آب و رو به بالا قرار داده تا بتواند بدن را محافظت و از غلتیدن در آب جلوگیری کند. ضمناً در همین فرصت دیگر اعضای گروه نیز باید به سرعت به پایین دست رودخانه رفته تا بتوانند به او کمک کنند. یکی از مناسبترین روشها، ارائه چوبدست کوهنوردی یا چوبدست بلند به شخص شناور در آب است تا او بتواند آن را آسانتر بگیرد. این روش شانس نجات او را زیاد میکند.
عبور شخص تنها از رودخانه
زمانی پیش میآید که شخص مجبور است به تنهایی از رودخانه عبور کند، در این صورت تنها شانس او استفاده از چوبدستها برای حمایت و عبوری مطمئن است. (دو چوبدست کوهنوردی یا یک یا دو چوب بلند و محکم) زمانی که بر چوبدستها تکیه میکنید، باید رو به جریان بالا دست آب باشید و در هر زمان فقط یک نقطه از چهار نقطه تکیهگاه خود را حرکت دهید. نظیر همان اصلی که در سنگنوردی نیز رعایت میشود. یک پا را در جهت حرکت رودخانه یا پایینتر از پای دیگر قرار دهید. شبیه حرکت خرچنگ در زیر آب یعنی کمی مورب و کمی مستقیم به جلو، ضمناً موقعیت بدن باید کمی نیمرخ یا مورب در مقابل نیروی جریان آب باشد و با این عمل میتوان فشار جریان آب بر سطح بدن را تا حد ممکن کاهش داد. هنگام حرکت، پا باید تقریباً به شکل کشیدن بر زمین باشد، شبیه به جستجو برای یافتن محلی خوب و مناسب برای قرار دادن پا، البته امتیاز تنها عبور کردن در آن است که فرد برای عبور دیگران و مراقبت از آنها انرژی از دست نمیدهد ولی در مقابل، امکان حمایت از سوی دیگران هم برای او وجود ندارد
عبور گروهی از رودخانه
هنگام عبور چند نفر از رودخانه اعضای گروه باید روشی را درنظر گیرند که همراه با حمایت متقابل باشد. در هر حال هرچه تعداد بیشتری در یک زمان در آب قرار گیرند امکان حمایت افراد از یکدیگر نیز بیشتر خواهد بود. هنگام عبور گروهی از آب تا آنجا که ممکن است ضمن آنکه در یک خط حرکت میکنید، نسبت به جریان آب، سطح برخورد کوچکی ایجاد کنید. در این روش شخص راهنما یا جلودار بوسیلة نفرات پشتسر حمایت میشود و این عمل تسلسلوار تا انتهای گروه ادامه مییابد. نفر پشتسر باید دستهای خود را بر شانه یا باسن نفر جلویی قرار داده و با فشار دادن به پایین موقعیت او را در آب بیشتر تثبیت کند. این عمل امکان لغزش در امتداد جریان آب را کم میکند. چرخشهای کوچک آب که بوسیلة نفر جلویی ایجاد میشود نشانه کاهش فشار آب بر اعضای پشت سر است
حرکت گروه به شکل گوه یا سه گوش:
در این روش بزرگترین و قویترین فرد در نوک و رأس این مثلث قرار میگیرد در جایی که میتواند چرخشهای کوچک آب در پشت سر خود ایجاد کند تا دیگر اعضای گروه از نیروی اصلی فشار آب در امان بوده و بتوانند تقریباً در ایمنی لازم از رودخانه عبور کنند. در این روش عبور از رودخانه، حداقل اعضا باید سه نفر باشند. در صورت حضور سرپرست رسمی در گروه بهتر است سرپرست گروه به همراه هر گروه سه نفره مسیر را طی کند. البته این بهشرطی است که امکان بازگشت یک نفر وجود داشته باشد و خطری متوجه سرپرست نشود. عبور از رودخانه بدون آنکه تمامی لباسها خیس شود شرط احتیاط اولیه و روش خوبی است به شرط آنکه همگی اعضای گروه به وظیفه خود بهخوبی آگاه باشند.
استفاده از طناب:
استفاده از طناب آخرین چاره برای عبور از رودخانه است. زیرا اگر طناب بصورت نامناسب استفاده شود امکان غرق شدن شخص در آب زیاد است. در بررسی روشهای مختلف عبور از رودخانهها نشان میدهد که ایمنی عبور از رودخانه با استفاده از طناب اغلب مبهم است. روش طناب نسبت به دو روش مثلثی (گوهای) و مورب (زیگزاگ) کاربرد کمتری دارد.
– با توجه به مطالب فوق آیا عبور از رودخانه الزامی است؟ باید توجه داشت که عبور از رودخانه همراه با مشکلات و گاهی خطرناک است. تصمیم عبور از آن هنگام اجرای برنامه بسیار مهم است. زیرا تصمیمگیری نسنجیده سبب عدم موفقیت برنامه و پراکنده شدن افراد گروه میشود بنابراین باید روش جایگزین همیشه مدنظر باشد.
– آیا عبور از رودخانه راه حل نهایی است یا با طولانیتر کردن مسیر میتوان به راه مطمئنتر نیز دسترسی پیدا کرد. اگر در استفاده از روش جایگزین نیاز به طی مسافت بیشتر ولی مطمئن و ایمنی است، آن را انتخاب کنید.
عبور از پل همیشه راه حل مطمئن و ارزشمندی است حتی اگر همراه با یک راهپیمایی طولانی باشد. قبل از اجرای برنامه محل پلها را از روی نقشه محلی بررسی کنید. در صورت امکان از افراد محلی سئوال کنید و هنگام اجرای برنامه بررسیهای لازم را به عمل آورید. برای اینکار میتوانید با اعزام یک یا دو نفر در مسیرهای بالادست و پایین دست رودخانه به منظور شناسایی، پلهای محلی و یا محل مناسب برای عبور را بیابید. جریانهای رودخانه در کوهستان همیشه همراه با ریزشهای تند و بلند است و حتی در طی روز جریان آب رودخانهها در بعدازظهر تندتر از صبح زود یا اوایل صبح است.
لذا در مواردی که مجبور به عبور از رودخانه هستید توجه داشته باشید پس از بارش باران و اوایل غروب مواجه با جریان شدید رودخانه خواهید شد و اگر تصمیم به برپایی اردو دارید توصیه میشود صبر کنید و حتی اردوی موقت برپا کنید تا زمان مناسب فرا رسد و یا روش بهتری برای عبور از رودخانه پیدا کنید.
حتما لباس ها و کیسه خوابتان را در بسته های ضد آب قرار دهید. مطمئن شوید که کوله ی همراهتان تعادل کافی داشته باشد. آن را محکم ببندید به طوری که لوازم داخل آن به هیچ عنوانی بیرون نریزد.
به یاد داشته باشید که در یک رودخانه نوردی موفق شما باید حتما با اطمینان در آب قدم بگذارید. مطمئن شوید که خطر پرش با پاهای لیز، ایستادن روی سنگ ها و رگ به رگ شدن قوزک پا در صورتی که محکم و با اطمینان قدن بردارید برای شما وجود ندارد.
حتما به مناطق پر حباب پشت صخره ها دقت کنید. ترکیب آب و هوا خاصیت شناوری هر موجودی را در نهایت از بین می برد. اگر در ناحیه ی پر تلاطمی به آب افتادید، به یاد داشته باشید که حتما بدنتان هم به زیر آب می رود.
درهنگام افتادن درون جریان تند رو به یاد داشته باشید که:
اولین کاری که باید انجام دهید این است که کوله پشتی تان را سریعا در آورده و بیاندازید.
به هیچ عنوان صبر نکنید. به کمک پاهایتان تعادل خود را حفظ کنید. به یاد داشته باشید که از پاهایتان برای خارج و دور کردن موانع از بدنتان استفاده نمایید تا تعادلتان حفظ گردد.
در حرکت آخر در هنگام رودخانه نوردی به سمت ساحل، حاشیه ی رود و یا جایی که جریان آب آرام است بروید تا بتوانید تعادل خود را به دست آورده و در نهایت بتوانید محکم بایستید.
وقتی میخواهید روش جایگزین انتخاب کنید به نقشه نگاه کنید و تمامی موارد مربوط به: امکان عبور از پلها، نقاط قابل دسترسی به محل عبور مناسب، چند شاخه شدن رودخانه، شاخهها و انشعابات کوچک رودخانه، مکانهایی از رودخانه که امکان کاهش شدت جریان آب موجود است را ارزیابی کنید. سرعت جریان آب در محلهای ورود به دریاچهها و حتی اگر سطح دریاچه کمعمق باشد از محل خروج آب میتوان با احتیاط عبور کرد
چند نکته اضافی: ۱- ترجیحاً با کفش از رودخانه عبور کنید. کفش شما محافظ شما در برابر سنگهای تیز و برنده، مارهای زهرآلود در بعضی از مناطق، سر خوردن در آب و پیچخوردن پا در وسط سنگها خواهد بود. البته راه رفتن با کفش خیس میتواند سبب تاول زدن پای بعضی از افراد تیم شود. لذا قبل از ادامه طریق به نحو مناسب اقدام به خشک کردن کفش و تعویض جوراب کنید. (آموزش عبور از رودخانه و جریانهای آب) ۲- قبل از وارد شدن در آب نسبت به آببندی بودن وسایل خود اطمینان حاصل کنید، بهویژه کبریت، اسناد و مدارک، نقشه، پول، کیسهخواب، لباسهای خشک اضافی، غذا و وسایل صوتی و دیجیتالی خود و غیره. ۳- در کف بعضی از رودخانهها امکان وجود تورهای ماهیگیری وجود دارد، توجه داشته باشید که گیر کردن پای شما در تور میتواند باعث گرفتن جان شما شود. در صورتی که عبور از رودخانه ریسک بالایی دارد، مبادرت به اینکار نکنید و برگشتن را بر به خطر انداختن جان خود و دوستانتان ترجیح دهی
جنگل نیز مانند کوهستان ، نیازمند تجهیزات و پوشش خاص خودش می باشد . این تجهیزات و پوشش ها باید در کنار راحتی ، کاربردی و موثر باشند. شاید مهم ترین نکته در میان انتخاب پوشش ها برای جنگل، لباس هایی هستند که تهویه خوبی دارند و دیر تر بو می گیرند .
ما به شما پیشنهاد می دهیم بجای چمدان های سنگین سراغ کوله های سبک و یا ساک های ورزشی بروید . بخصوص برای تعطیلات، یک کوله پشتی راحت و یا ساک ورزشی بسیار کاربردی می باشند. اگر قصدتان سفر و اقامت در هتل می باشد، چمدان ها گزینه بهتری می باشند اما یک کوله پشتی سبک و راحت نیز برای طبیعت گردی روزانه با خود بیاورید.
کوله پشتی و ساک هایی را انتخاب کنید که با داشتن بند های شانه بتوانید آن ها را روی دوش خود حمل کنید.
برای جنگل و طبیعت گردی ، بدلیل اینکه معمولا بارش در جنگل ها زیاد می باشد سعی کنید از ساک های ضد آب استفاده کنید و با تهیه کاور ضدآب برای کوله پشتی، آن را روی دوش خود حمل کنید.
چه پوششی مناسب جنگل می باشد؟
اگر قصدتان اقامت در هتل می باشد و بیشتر سفر را در قایق های گردشگری و در دریا می گذرانید ، پس بهتر است سراغ پوشش های سبک ، آستین بلند و لباس هایی بروید که در مقابل تابش آفتاب از پوست شما بخوبی حفاظت می کنند.یک سویشرت و یا کاپشن ضد آب نیز برای هوای سرد شب و باران احتمالی با خود بیاورید. اگر یک جفت کفش پیاده روی و یا یک جفت کفش رانینگ راحت دارید ، از آن ها استفاده کنید، در غیر این صورت سراغ بوت های سنگین نروید و از صندل ها استفاده کنید. به هیچ وجه سراغ جنس های کتان نروید، زیرا خیلی زود خیس می شوند و خشک شدن آن ها نیز به زمان زیادی احتیاج دارد . بجای کتان ها، سراغ پوشش های مصنوعی که خیلی زود خشک می شوند.
مایوی شنا و حوله را نیز فراموش نکنید . یک کلاه لبه دار و یک تیوپ کرم ضد آفتاب با خود داشته باشید . وسایل شخصی خودتان را داخل چمدان قرار دهید و به شما توصیه میکنیم یک پاور بانک نیز برای شارژ وسایل الکتریکی خودتان داشته باشید زیرا در بعضی از اقامتگاه ها، امکان شارژ آن ها را ندارید .
سیســــــتم چرخشــــی :
اگر قصدتان گردشگری با پای پیاده در جنگل می باشد و می خواهید روی هموک شخصی خود نیز بخوابید ، باید یک کیسه لباس جایگزین و یک سیستم شستشو / خشک کردن برای لباس های خود داشته باشید . هدف شما این است که در پایان روز یک دسته لباس تمیز و خشک برای تعویض با پوشش های فعلی خود داشته باشید و لباس های خیس و کثیف خود را نیز برای استفاده در روز بعد در رودخانه بشویید. پس لباس هایی با خود بیاورید که زود خشک می شوند .
در طول روز می توانید با یک جفت تی شرت ، شلوارک ، شلوار های پیاده روی، صندل های بسته و یا کفش های ورزشی سبک با یک جفت جوراب در جنگل گردشگری کنید. برای جلوگیری از سایش پوست می توانید از شلوارک های دوچرخه سواری بجای لباس های زیر کتان استفاده کنید. اگر دلتان می خواهد می توانید بجای جوراب های ضد زالو از جوراب های بلند ورزشی استفاده کنید . همچنین می توانید از کفش های پلاستیکی سبک برای جنگل استفاده کنید اما این کفش ها در استفاده طولانی مدت در روز می تواند باعث تاول پای شما شوند.
پوشــــــش خــــواب :
برای خوابیدن در جنگل به یک کیسه خواب سبک و یا یک لاینر ( ملافه ) کتان و یا ابریشمی نیاز خواهید داشت . معمولا در اقامتگاه ها می توانید یک تشک، یک پتو ، یک توری ضد پشه و یا یک هموک همراه با توری ضد پشه قرض بگیرید . معمولا افراد محلی جنگل برای برپایی هموک و استفاده از برگ های درختان به عنوان پوشش باران به شما کمک خواهند کرد . ملافه ها و لاینر های خواب را فراموش نکنید .
همچنین به دلیل صدای زیاد در شب به شما توصیه می کنیم یک گوش گیر نیز همراه خود داشته باشید . هنگام خوابیدن می توانید با تی شرت در جنگل بخوابید اما حتما تور های ضد پشه را نصب کنید . سعی کنید صندل و کفش هایتان را هنگام خواب نزدیک خود نگه دارید تا اگر در شب نیاز به دستشویی داشتید ، مشکلی بابت پیدا کردن کفش های خود نداشته باشید .
نکات مهم راجع به پوشش شما در جنگل :
از سارونگ ها می توانید برای حمام کردن ، قرار گرفتن زیر آبشار ها و یا به عنوان پوشش های روزمره در جنگل استفاده کنید . همچنین از سارونگ ها می توانید به عنوان پتو هایی سبک و نازک در شب استفاده کنید.
به دلیل رطوبت جنگل ، این امکان وجود دارد که در اطراف درز های جوراب ، تاول سراغ شما بیاید . پیشنهاد ما به شما این است که از جوراب های بدون درز استفاده کنید . همچنین برای جلوگیری از نیش زالو ها ، لازم نیست که حتما از جوراب های ضخیم و عذاب آور ضد زالو استفاده کنید . تنها یک جفت جوراب ورزشی بلند ، نیاز شما را برطرف خواهد کرد . اگر زالو ها شما را نیش زدند ، سعی کنید اطراف زخم را به خوبی تمیز کنید تا عفونت پیدا نکند .
لباس های خیس خود را از روز قبلی بپوشید و چند دست لباس آستین بلند تمیز در ساک خود داشته باشید تا با رسیدن به محیط کمپ، آن ها را جایگزین لباس های خیس کنید. یک جفت شلوار بلند معمولا نیاز شما را برای یک گرشگری 6 روزه در جنگل برطرف می سازد، اما سعی کنید چند جفت لباس بالاتنه با خود داشته باشید زیرا پوشش های بالاتنه، بیشتر در معرض خیس و کثیف شدن قرار دارند .
به هیچ وجه زباله های خود را در جنگل رها نکنید . یک کیسه پلاستیکی با خود داشته باشید تا زباله های خود را در آن بریزید و با رسیدن به روستا ، از افراد محلی بپرسید تا کجا می توانید آن ها را دفع کنید .
نکات بیشتر :
شلوارک ها برای پیاده روی در جنگل گزینه خوبی هستند و اکثر افراد محلی نیز از آن ها استفاده می کنند، اما به یاد داشته باشید که شلوارهای بلند از پاهای شما در برابر خار و خاشاک ، حشرات و زالو ها محافظت می کنند.از شلوار های کتان خودداری کنید و در کل سعی کنید به دنبال پوشش های باشید که خیلی زود خشک می شوند. از لباس های زیر مخصوص دوچرخه سواری، زیر شلوارک / شلوار خود استفاده کنید . تاپ های رانینگ و ورزشی برای استفاده در روز ایده آل هستند . به یاد داشته باشید که همیشه پوشش های مصنوعی به دلیل خشک شدن سریعتر، عملکرد بهتری نسبت به کتان ها دارند .
کفش های رانینگ و ورزشی، عملکرد خوبی در جنگل دارند و به دلیل جنس پلاستیکی آن ها، می توانید به راحتی با آن ها از رودخانه ها عبور کنید . شاید تنها مشکل آن ها، ناراحتی پاهای شما در ابتدای کار باشد، اما با کمی پیاده روی، کاملا به آن ها عادت می کنید. در هر صورت باز هم می توانید از صندل های پیاده روی و یا یک جفت کفش ورزشی سبک و ساده استفاده کنید .
اگر قصد شما صعود و کوه پیمایی می باشد، حتما از یک جفت بوت کوهنوری با کیفیت استفاده کنید. همچنین به علت بارندگی بیشتر در ارتفاعات، حتما از ضد آب بودن بوت ها اطمینان حاصل کنید . بوت ها را با جوراب ها و شلوار های بلند بپوشید تا حشرات در تاریکی شب آسیبی به پای شما نزنند . اگر قصدتان تنها گردشگری در جنگل و دیدن مناظر حیات وحش می باشد، یک جفت کفش ورزشی سبک و راحت نیاز شما را برطرف خواهد ساخت .
دســـــترسی به بـــرق در جنگل :
اکثر کلبه ها در اطراف جنگل که به منظور اقامتگاه توسط گردشگران کرایه می شوند ، دارای برق می باشند، اما به یاد داشته باشید که در اطراف جنگل، جایی برای تهیه باطری و شارژ دستگاه الکتریکی شما وجود ندارد ، پس حتما یک جفت باطری اضافه برای دوربین و یک پاور بانک نیز با خود داشته باشید . اگر از گوشی همراه خود به عنوان دوربین استفاده می کنید ، حتما آن را در حالت هواپیما قرار دهید تا شارژ بیشتری برای عکس گرفتن داشته باشید .
همینطور به هیچ وجه وسایل الکتریکی خود را در معرض رطوبت و آب قرار ندهید. حتما یک قاب پلاستیکی و با کیفیت برای آن ها پیدا کنید و یا آن ها را در کوله پشتی خود قرار دهید .
چه مواد غذایی را می توانم با خود به جنگل ببرم؟
چند خوراکی و شکلات انرژی زا تهیه کنید و با خود به جنگل بیاورید. همچنین قبل از صعود ، رودخانه و نهر های نزدیک جنگل را شناسایی کنید . اگر می توانید به آن ها دسترسی پیدا کنید ، تنها چند بطری آب خالی با خود داشته باشید و نیازی به حمل بطری های آب ندارید . بجای آن چند قرص تصفیه آب با خود داشته باشید . سعی کنید همیشه در نزدیکی آب کمپ کنید تا بتوانید نیاز های آشامیدنی ، شستشو و … خود را به راحتی برطرف سازید .
اگر در مناطق پیشرفته تری که هتل وجود دارد، گردشگری می کنید ،می توانید از آب های لوله کشی مناطق استفاده کنید اما در کل پیشنهاد ما به شما این است که از آب های بطری و یا آب هایی که از قبل جوشانده اید، استفاده کنید.
واکسیناسیون برای حضور در بعضی از مناطق :
ممکن است وجود بعضی از باکتری ها و ویروس ها در بعضی از مناطق جنگل، به سیستم ایمنی بدن شما آسیب جدی وارد کند . پس فراموش نکنید قبل از شروع سفر خود حتما با پزشک خود راجع به این مناطق خاص مشورت کنید. از دکتر خود راجع به داروهای ضد مالاریا مشورت بگیرید و اگر نسخه ای به شما تجویز کرد، حتما داروهای مورد نظر دکترتان را تهیه کنید و از مصرف موارد مشابه خودداری کنید.
موارد بهداشـــــتی و ایمنی در جنگل :
در جنگل نیز مانند دیگر مناطق گردشگری مثل کوهستان، باید موارد بهداشتی را رعایت کنید. در پایین به چند نکته کلیدی برای ایمنی و بهداشت شما در جنگل اشاره خواهیم کرد :
دستان خود را ضدعفونی کنید :
توالت های اطراف جنگل همگانی می باشند و معمولا از نظر بهداشتی در سطح بسیار پایینی قرار دارند . حتما یک ژل ضدعفونی کننده با خود داشته باشید. اگر از دستمال های توالت در جنگل استفاده می کنید ، مطمئن شوید از برندهای قابل بازیافت می باشند و آن ها را به طرز صحیحی دفن می کنید.
از پوستتان در برابر خورشید محافظت کنید :
میزان اشعه فرابنفش در نزدیکی خط استوا بسیار بالا می باشد و پوست شما خیلی راحت می سوزد. از کرم های ضدآفتاب قوی استفاده کنید و پوشش های آستین بلند و یک کلاه لبه دار با خود داشته باشید تا صورت ، گردن و گوش های شما را بپوشاند.
گرما زدگی :
جدا از آفتاب سوختگی، دما و حرارت بالا در بعضی از جنگل ها می تواند باعث گرمازدگی و حتی بروز سکته های قلبی شود . این دو موارد، معمولا با بالارفتن بیش از حد دمای بدن اتفاق می افتند و جان شما را تهدید می کنند. اکثر جنگل های گرم و مرطوب می باشند ، به همین دلیل بهتر است تا وسط ظهر، از نور آفتاب دوری کنیم تا گرمازدگی سراغمان نیاید. همچنین باید به طور مرتب به بدنتان آب برسانید تا در گرمای جنگل، خنک بمانید . وجود یک کلاه لبه دار در جنگل ، امری ضروری می باشد ، پس حتما یک کلاه لبه دار با کیفیت تهیه کنید .
معمولا بدن شما با گذشت یک هفته و یا بیشتر با گرما و رطوب جنگل وقف خواهد شد . توصیه ما به شما این است که در جنگل، اکثرا زیر سایه درختان و در نزدیکی رودخانه ها گردشگری کنید.
کنترل مواد غذایی مصرفی :
می دانیم که استفاده از غذاهای محلی و خیابانی در اطراف جنگل ها، جزوی از صعود و سفر می باشد اما مطمئن شوید مواد غذایی که می خورید کاملا پخته شده باشند . فقط غذاهای گرم سفارش دهید که در حرارت بالا پخته شده اند و از غذاهای سرد به شدت خودداری کنید . سعی کنید میوه هایی را در جنگل مصرف کنید که یک پوست روکش غیر خوراکی روی خود داشته باشند ( مثل موز ) . برای آشامیدن، سراغ نوشیدنی های جوشیده و یا با بطری های دربسته بروید و از چفت بودن درب بطری ها اطمینان حاصل کنید.
صبر داشته باشید تا بدنتان با دما و رطوب جنگل وقف پیدا کند :
شاید وقتی برای بار اول پا در جنگل می گذارید ، حرارت و رطوبت جنگل برایتان غیر تحمل باشد . اما تنها با گذشت یک هفته بدنتان با این وضعیت دما و رطوبت سازگار خواهد شد . به همین منظور سعی کنید در ابتدای کار به خود تلقین ناتوانی نکنید و تا حد امکان نیز زیر سایه و در نزدیکی آب قدم بزنید .
تاول و زخمهاي سطح پا كه ناشي از اصطكاك قسمتهايي از پوست پا و كفش ميباشند غالباً در جريان يك برنامه كوهنوردي و در ميان راه ايجاد شده و با ادامه راهپيمايي تا بازگشت از كوه تشديد ميشوند. اين ضايعات پوستي در هنگام صعود غالباً در ناحيه پاشنه پا و در مرحلا فرود از كوه به واسطه اعمال فشار زياد به جلوي پا در نواحي انگشتان پا ايجاد ميشوند.
هنگام طبیعتگردی هیچچیز نمی تواند به اندازهی تاول زدن پا دردناک باشدهم دردناک است و هم ناراحتکننده، حتی یک تاول کوچک نیز میتواند شما از ادامهی مسیر باز دارد. تاول یکی از شایعترین آسیبهای تجربه شده توسط کوهنوردان است. با داشتن اقدامات درست، میتوان از آنها اجتناب کرد. این مقاله به شما کمک میکند تا از بروز آنها حین پیادهروی، کوهنوردی و طبیعتگردی جلوگیری کنید
تاول یک منطقه دردناک و متورم پوست است که در آن مایع در زیر لایه بیرونی پوست جمع شده است.
تاول به طور شایع در نتیجه اصطکاک ناشی از کفشی که اندازه پا نیست یا مالش جوراب بر روی پوست پا به وجود میآیند.
علت بروز تاول :
در واقع تاولها، محافظی مهم برای پوست هستند. چه چیزی باعث تاول میشود؟ اصطکاک، عامل اصلی آن است. تصور کنید یک جفت پوتین نامناسب دارید، بعد از کمی راه رفتن، پاشنهی شما با پشت پوتین برخوردی دارد که باعث آسیب رسیدن به پوست میشود. این آسیب بدن شما را وادار به نشاندادن واکنش دفاعی میکند که نتیجهی آن تاول است. برای جلوگیری از تاول پا، باید اقداماتی در رابطه با کاهش اصطکاک و تعریق پا داشته باشیم.عواملي چون كاهش فشار اكسيژن محيط در ارتفاعات، سرما و كاهش جريان خون محيطي پوست را آسيبپذير نموده و موجبات گسترش ضايعات پوستي را فراهم ميسازند.
اين در شراطي است كه كوهنورد آسيب ديده امكان استراحت مناسب و لازم براي بهبود آسيب پوستي را ندارد و مجبور به ادامه مسير و پيمودن سطوح ناهموار و نامساعد مسر كوهنوردي است. بنابراين در يك جمعبندي كلي مشخص ميگردد كه كوهنوردا به آساني در معرض ايجاد ضايعات پوستي و تاول خصوصاص در نواحي پاشنه پا قرار دارند.
پيشگيري از بروز اين ضايعات در درجه اول در گرو انتخاب كفش مناسب با سايز مناسب است، همچنين توصيه ميشود تا با پوشيدن كفش و پيمودن مسيرهاي كوتاه، به پوست پا در نواحي حساس فرصت داده شود تا با افزايش ضخامت خود و ايجاد پينه از قوام مقاومتري برخوردار گردد و سپس پيمودن مسيرهاي طولاني و سنگين در برنامه كار قرار گيرد. در واقع ايجاد پينه در نواحي حساس پا، نشان از تمرينات مناسب، تطبيق و آمادگي كوهنورد براي فعاليتهاي حرفه اي دارد.
نواحي حساس و آسيبپذير پاشنه پا را ميتوان با نواربندي محافظت نمود. استفاده مناسب از پوشش نوار اكسيد روي در منطقه اصطكاك، از تماس مستقيم كفش با سطح پوست جلوگيري نموده و به كاهش آسيب پوست كمك ميكند
بهترین جوراب برای جلوگیری از تاول کدام است؟
جورابهایی که برای استفاده در راه انتخاب میکنید، باید اصطکاک درون کفش را کاهش دهد. اگر پای شما با نقاط گرم در ارتباط مستقیم است، پس جورابی که انتخاب میکنید باید ضخیمتر باشد. نقاط گرم و داغ، تحریککنندهی عالی برای تاول هستند.
از پوشیدن جوراب پنبهای نیز خودداری کنید زیرا احتمال تاول زدن را افزایش میدهد. پنبه آب را جذب میکند و برای خشک شدن نیاز به زمان بیشتری دارد. این محیط مرطوب برای تاول بسیار مناسب است. جورابهای دو لایه نیز میتواند گزینهی انتخابی خوبی باشند، زیرا اصطکاک را کاهش میدهد، همچنین از تماس پا با رطوبت جلوگیری میکنند.
باید اطمینان حاصل کنید که پوتین انتخابی دارای کیفیت بالایی است. هنگامی که مسافتی طولانی را طیکنید، پاهای شما تفاوت میان نوع مناسب و نامناسب را حس خواهد کرد. به عنوان مثال، اگر کفش هایتان ضدآب نباشد، پاها خیس میشود و پای خیس مستعد تاول زدن است.
کفش ها نباید بزرگ یا کوچک باشند، باید کاملا اندازه باشند. زیرا کفش بزرگ باعث لغزش پا و کفش کوچک باعث فشار زیادی به پا میشود که در هر دو صورت پای شما تاول میزند.
جوراب و کفش مناسب تنها راه کاهش رطوبت و اصطکاک نیست، بلکه استفاده از پودر و ژلهای موجود در بازار نیز به شما کمک خواهد کرد. پودرهای ضد تعریق باعث خشک ماندن پا میشوند و ژلهای روان کننده باعث لغزش پا در جوراب میشوند، در نهایت از اصطکاک سایشی جلوگیری میکند. با گذشت زمان این پودر و ژل جذب پا میشوند، پس باید آنها را تجدید کرد.
تفاوت انواع جوراب در جلوگیری از تاول پا:
جوراب های دارای بافت نایلونی در جلوگیری از تاول پا بهتر از انواع کتانی هستند. به گزارش هلث دی محققان دانشگاه های میسوری کلمبیا دریافته اند که در واقع همه جوراب های ورزشی کتانی معمولا خوب نیستند و انواع گران قیمت آن الزاما بهترین نیستند. این اطلاعات علاوه بر کمک به ورزشکاران برای بیماران دیابتی با مشکلات جریان خون جدی و کسانی که اندام های مصنوعی دارند حائز اهمیت است.
بر اساس این تحقیق جوراب های ۱۰۰ درصد کتان معمولا بدترین نوع جوراب بودند و انواع گران قیمت بر ارزان قیمت ها ارجحیتی نداشتند. آنچه اهمیت داشت ماده بکار رفته در بافت بود که نتایج جنس نابلون در این مورد بهتر از کتان بود. جوراب ها ی غیر کتانی و دارای ماده سنتتیک نه تنها به جلوگیری از ایجاد تاول در پای ورزشکاران کمک می کند بلکه در پیشگیری از ناراحتی پوستی ایجاد شده در دیابتی ها نیز موثرند.
تاولها ضایعات آزاردهندهای هستند که کار و فعالیت فرد را مختل میکنند و ممکن است در هر جایی پیدا شوند ولی شایعترین محل ظهور آنها روی دست و پاست. تاول هنگامی پیدا میشود که پوست به حدی ساییده شود که لایه سطحی پوست (اپیدرم) از لایه پشتیبان خود (درم) جدا گردد. این تاولها معمولا آکنده از مایع بافتی شفاف هستند ولی گاهی نیز با پاره شدن عروق خونی کوچک به داخل ضایعه خون آلود میشوند، برای پیشگیری از بروز تاول از کفشهای مناسب و اندازه استفاده کنید و هرگز و هرگز با کفشهایی که موجب درد و سوزش پاهایتان میشوند از مغازه کفشفروشی خارج نشوید.
یک کفش نو هرگز نباید به زور به پا برود بلکه از ابتدا باید راحت و اندازه باشد. پوشیدن جورابهای نخی ضخیم، پیچیدن بانداژهای آماده، پودرزدن و پوشیدن جورابهای تمیز و خشک همگی از پیدایش تاول جلوگیری خواهند نمود. اگر تاول ایجاد شده کوچک و بدون علامت باشد میتوان آن را دست نزد و نترکاند ولی اگر تاول بزرگ و علامتدار بود میتوان آن را تخلیه نمود در صورت لزوم بافت نرم روی آن را برداشت. به خاطر احتمال افزوده شدن عفونت ثانویه بر روی تاول بازشده باید از کرمهای آنتیبیوتیک استفاده کرد. در صورت بروز علایمی چون تورم یا قرمزی شدید باید با یک پزشک مشورت نمایید. گاهی تاولهای مکرر عودکننده که در اثر مختصر سایشی ایجاد میگردند ناشی از یک بیماری زمینهای مانند دیابت شیرین رنج هستند. در این موارد باید سریعاً پزشک را در جریان گذاشته و با وی مشورت نماید
جوراب باعث به وجود امدن یک لایه در زیر پا می شود و پا را گرم می کند و از اصتحکاک بین پا و کفش جلوگیری می کند. جوراب هایی که از پشم یا مواد مصنوعی درست شده اند می توانید این وظایف را انجام دهند ولی جوراب های نخی نمی توانند. جوراب های نخی خیس و از اب اشباع می شوند و به پا می چسبند و پوست پا را نازک می کنند و باعث بروز تاول می شوند. جوراب باید عرق پا را جذب کند. جوراب های از الیاف مصنوعی (مثل: پولیستر و نایلون و اکریل) سریعتر از جوراب های پشمی خشک می شوند.
خیلی از کوهنوردان دو جفت جوراب روی هم می پوشند. جوراب مجاور پا یک جوراب نازک نخی است که عرق را از پا دور می کند و به نوعی در جریان کار خشک باقی می ماند. جوراب دوم کلفت و ضخیم تر انتخاب می شود تا بتواند رطوبت عرق پا را از جوراب دیگر جذب کند و تشکیل لایه ای در زیر پا بدهد. بعضی ها هم یک جفت جوراب نیمه کلفت یا کاملا کلفت از جنس پشم یا مواد مصنوعی را ترجیح می دهند. البته استثناهای زیادی وجود دارند. یک سنگ نورد دوست دارد کفش ها با انعطاف کامل به پای او چسبیده باشند.
از این رو اصلا جوراب به پا نمی کند و یا یک جوراب نازک به پا کند. هر شیوه ای که به کار می گیرید سعی کنید که طوری جوراب بپوشید که بتوانید پاهای خود را در کفش تکان بدهید. اگر جوراب اضافی باعث محدودیت گردش خون شود گرمای اضافی تولید نمی کند. قبل از اینکه جوراب خود را به پا کنید نقاطی که در انجا خطر تاول زدگی وجود دارد مثل پشت پاها را با نوار چسب زخم بپوشانید. این کار بخصوص هنگامی که کفش نو خریده اید و هنوز ان جا باز نکرده است و نیز در اغاز فعالیت های کوهنوردی که پاهای شما هنوز قوی نشده اند بسیار موثر است. یک راه موثر دیگر علیه تاول زدن پودر به پا روی جوراب و درون کفش است .
قبل از کوهنوردی چیدن ناخنها را نباید فراموش کرد؛ چون بلند بودن آنها سبب فشردگی و ناراحتی پا خواهد شد. اگر میخواهید پس از بازگشت از کوه، آرامش در پاهایتان حس کنید و لذت ببرید، بهتر است پاهایتان را با یک پارچه خیس شده در آب سرد، تمیز و بلافاصله آن را خشک کنید و جوراب خشک بپوشید.
درمان تاول :
اگر تمام موارد گفتهشده را رعایت کردید و باز هم پاها تاول زد، از کرم زینک اکسید استفاده کنید. تاول را با لایهای از این کرم بپوشانید. در طول راهرفتن مرتب پاها را چک کنید تا قبل از زیادشدن تاولها، چارهای برای آن بیندیشید. اگر نیاز دارید جورابهایتان را عوض کنید یا دوباره از پودر و ژل استفاده کنید. برای جلوگیری از توسعه تاول میتوانید حتی آن را با باند پوشش دهید.
تاولهای بزرگ را میتوان با دقت بوسیله یک سوزن استریل خالی کرد، و سپس ناحیه را با پماد آنتیبیوتیکی و بانداژ پانسمان کرد.
تاولها معمولا بدون درمان به خودی خود بهبود پیدا می کنند. اما شما باید محل تاول را خشک و تمیز نگه دارید. تاول را با یک بانداژ محافظت کنید و کفش هایی را که منطقه تاول را تحریک می کنند نپوشید.
کوهنوردی در فصل بهار، تصویر ظریف درختان جنگل، آبشار های خروشان و کوهنوردانی که در جستجوی طبیعت هستند را، در برابر دیده ما مجسم می کند ! حالا وقت آن رسیده است که زیباترین حالت طبیعت را با چشمان خود نظاره کنیم و از کوهنوردی خود لذت دوچندان ببریم !
همینطور برای کوهنوردانی که تمام زمستان را از سرما و سختی راه در خانه مانده اند، شروع فصل بهار، مانند سوت آغازی برای ادامه ی ماجراجویی آن هاست ! شاید خیلی ها صعود اول خود را در بهار انجام می دهند . در این صورت، باید مراقب باشید که تمام وسایل مورد نیاز را با خود آورده اید . همینطور باید زمان شروع و اتمام صعودتان را از قبل مشخص کرده باشید تا موجب نگرانی اطرافیان خود نشوید.
در این مقاله قصد داریم نکاتی را راجع به صعود در فصل بهار با شما بازگو کنیم . فرقی نمی کند این صعود اولتان و یا صعود هزارم شما باشد ! همیشه سعی کنید تا این نکات ایمنی در صعود را در ذهن خود تکرار کنید تا صعودی آسوده و بی خطر را تجربه کنید !
آماده باشید :
فراموش کردن وسایل مورد نیاز در میان کوهنوردان، امری بسیار متداول می باشد . این مسئله بخصوص در فصل بهار که مدتی از کوهنوردی هم دور بوده اید، شایع تر است . هر کوله پشتی که می خواهید برای صعود آماده کنید، باید دارای 10 وسیله اصلی باشد . این وسایل عبارتند از : نقشه توپوگرافی ، قطب نما ، غذای اضافی ، پوشش یدکی ، آتش زن ها ، کبریت ، ضد آفتاب ، چاقوی جیبی ، جعبه کمک های اولیه و چراغ قوه !
بعضی از موارد بالا، اهمیت بیشتری از دیگری دارند :
پوشش یدکی :
شاید در ابتدای صعودتان، هوا بسیار گرم باشد، اما به یاد داشته باشید دما می تواند به سرعت در مسیر کاهش پیدا کند ! معمولا بادها، نشانه ای از سرد شدن هوا هستند و اگر در نزدیکی دریاچه کمپ خواهید کرد، مطمئن باشید که دما در آن نقاط پایین تر از مسیر شما می باشد. به صورت لایه ای لباس بپوشید و سعی کنید از پوشش هایی که رطوبت و تعرق را از بدن جذب می کنند ( مثل پشم و پروپلین ها ) استفاده کنید . مهم نیست چقدر هوا صاف و گرم باشد، تجهیزات بارانی خود را ( کفش و پوشش های ضد آب ، چتر ، کلاه ، دستکش و… ) هیچ گاه فراموش نکنید . سعی کنید حتما یک گتر برای خود تهیه کنید تا در هنگام گذر از رودخانه ها و گل و لای مرطوب، پای خود را خشک نگه دارید .
نقشه و قطب نما :
کوهنوردان در همه حالت باید این دو آیتم با ارزش را با خود داشته باشند. اما در بهار، وجود این دو وسیله به دلیل خطراتی مثل ریزش بهمن و یا سقوط درختان در مسیر و انسداد راه، بسیار ضروری می باشد ! حتما آن ها را تهیه کنید و از همه مهمتر طرز کار کردن با قطب نما و خواندن نقشه های توپوگرافی را یاد بگیرید !
جعبه کمک های اولیه :
آخرین باری که سری به جعبه کمک های اولیه خود زده اید، چه زمانی بوده است ؟ بهار فصلی است که باید آن ها را باز کنید و آیتم های مصرفی آن را با وسایل جدید جایگزین کنید ! زمانیکه که اولین تاول در پای شما پدیدار شد، از وجود این جعبه با ارزش خوشحال خواهید شد !
غذا و آب :
کوهنوردی شما را گشنه و تشنه خواهد کرد . پس سعی کنید مرتبا چیزی بخورید و آبی بیاشامید تا سوخت بدنتان در راه تکمیل شود .
سوال همیشگی در کوهنوردی در فصل بهار این است که : برف کجا است ؟ یا اگر بخواهیم بهتر بگوییم: در چه مناطقی برف وجود ندارد ؟ بعد از اتمام ماه های زمستان و برف و بوران، حالا جواب این سوال می تواند کمی مشکل باشد ! مسیر و مقصدتان را به دقت انتخاب کنید و در صورت وجود برف و خطر ریزش بهمن، تجهیزات مناسب با خود داشته باشید .
گزارشات صعود دیگر کوهنوردان را بخوانید :
می دانیم این نکته در بیشتر مقالات ” بررسی گزارش هواشناسی ” می باشد ، اما توجه داشته باشید که با دریافت اطلاعات و جزئیات از کوهنوردانی که چند هفته پیش به مقصد شما صعود داشته اند، اخبار موثق تر و قابل اطمینان تری را نسبت به شرایط آب و هوایی و مسیر دریافت خواهید کرد .
با ایستگاه ها و گروه های کوهنوردی تماس بگیرید :
سعی کنید با اطلاعات مفید و کامل راجع به مسیر و مقصدتان، صعودتان را شروع کنید. در غیر این صورت با ایستگاه ها و گروه های کوهنوردی مختلف تماس بگیرید و از آن ها بخواهید تا شما را در گروه خود جای دهند !
وضعیت آب و هوا و برف مسیر را بررسی کنید :
امروزه ایستگاه های هواشناسی و وب سایت های زیادی راجع به آب و هوای ارتفاعات کشور وجود دارد . شما می توانید با مراجعه با وب سایت هواکوه، از آخرین شرایط آب و هوایی و میزان بارش ها در ارتفاعات ایران آگاه شوید. همچنین در این صفحه 10 قله ی پربازدید اخیر ایران نشان داده است و به راحتی می توانید یکی از آن ها را انتخاب و از وضعیت آب و هوایی آن آگاهی پیدا کنید.
خطر ریزش بهمن و یا طوفان را جدی بگیرید و با تجهیزات کامل سراغ این مسیر ها بروید. سعی کنید به اطرافیان خود زمان تقریبی صعود و اتمام آن را اطلاع دهید تا موجب نگرانی خانواده خود نشوید. در صورت امکان، حتما با یک همنورد ( بخصوص اگر تازه کار هستید )، صعودتان را انجام دهید .
خطرات کوهنوردی در فصل بهار :
برف، باران، گل و لای و باتلاق ها، سقوط درختان، جاده های ناهموار و … همگی از خطرات کوهنوردی در فصل بهار هستند . اما خبر خوب این است که با گذشت هر هفته، این خطرات در مسیر کم رنگ تر می شوند ! برف ها آب می شوند ! آسمان بارانی جای خودش را به آسمان آفتابی خواهد داد ! شهرداری درختان قطع شده را از مسیر بر می دارد و باتلاق های عذاب آور نیز از مسیر حذف می شوند ! پس اگر کمی خوش شانس باشیم و اندکی صبر نیز پیشه کنیم، مسیر صعودمان هموار تر از دیروز خواهد بود ! پس حالا این سوال مطرح می شود که برای ایمن بودن در مسیر و خوش گذرانی در بهار به چه چیزی احتیاج خواهیم داشت ؟
برف :
برف ها چهره ی کوهستان را بسیار زیبا تر می کنند ! اما باعث لغزندگی مسیر نیز خواهند شد ! ( مخصوصا اوایل صبح که سرمای شب، برف ها را تبدیل به یخ کرده است ) این یخ ها می توانند نرم و شکننده باشد و یا باعث ناهمواری و انسداد مسیر شوند ! در بعضی از مواقع نیز تغییر ناگهانی آب و هوا، باعث ریزش بهمن خواهد شد !
کوهنوردانی که می خواهند در مسیر های برفی حرکت کنند، باید دارای تجهیزات ایمنی برای بوت و کفش های خود باشند و مهارت خوبی در مسیریابی داشته باشند. تمام کوهنوردان باید در طول مسیر، از عقل خود کمک بگیرند . همانطور که ادامه و به اتمام رساندن صعود بسیار وسوسه انگیز است، باید در هنگام وضعیت بحرانی از ادامه ی کار صرف نظر کنند و مسیر خود را بازگردند !
آب :
وضعیت آب و هوایی در هر روز سال کوهستان، بسیار متغییر است، اما در فصل بهار، این تحولات بسیار بیشتر می باشد ! تمام کوهنوردان، باید تجهیزات بارانی با خود حمل کنند و با پوشش چند لایه ای در مسیر حاضر شوند . با پوشش چند لایه ای می توانید به راحتی با باران، برف، گرمی و سردی هوا مقابله کنید . پس آن ها را فراموش نکنید !
علاوه بر این، همانطور که هوا گرم تر می شود و برف ها شروع به آب شدن می کنند، آب بیشتری به رودخانه و دریاچه ها منتقل می شود و گذر از این منابع آبی بسیار سخت تر و خطرناک تر خواهد شد . سعی کنید یک جفت باتوم کوهنوردی برای خود تهیه کنید تا برای گذر از رودخانه ها و مسیر های ناهموار، از آن ها کمک بگیرید.
گل و لای مسیر و سقوط درختان در اثر طوفان :
این دو مورد، یکی از شایع ترین مشکلات در مسیرهای کوهنوردی می باشد. هر ساله در تمام کشورها، افرادی بابت رفع این مشکلات در مسیر، داوطلب می شوند تا تجربه لذت بخش تری به کوهنوردان منتقل شود . سعی کنید در صورت مشاهده هر کدام از این مشکلات در مسیر، به نزدیکترین ایستگاه کوهنوردی و امداد کوهستان خبر دهید !
اگر امکان آن وجود دارد، خودتان دست به کار شوید و درخت را جابجا کنید. زمانیکه کوهنوردان یکی پس از دیگری از اطراف گل و لای و باتلاق عبور می کنند، همین کار باعث گشاد شدن باتلاق خواهد شد و کار را برای دیگر کوهنوردان سخت تر خواهد کرد. سعی کنید تعادلتان را در این مسیرها با باتوم های کوهنوردی افزایش دهید .
جاده های ناهموار :
سعی کنید وضعیت مسیر خود را قبل از صعود به خوبی بررسی کنید . بسیاری از جاده ها در زمستان بسته شده اند و ممکن است هنوز هم باز نشده باشند . بعضی از آن ها نیز بسیار لغزنده و پوشیده از برف هستند و استفاده از آن ها می تواند بسیار خطرناک باشد. همچنین چند مورد نیز ممکن است بر اثر آسیب های سیل و یا وضعیت کلی آن بسته شده باشد . سعی کنید اخبار مربوط به جاده و راه های کشور را به خوبی بررسی کنید تا صعودی آسوده را تجربه کنید .
لذت های کوهنوردی در فصل بهار :
حالا که کارمان با خطرات کوهنوردی در فصل بهار تمام شده است ، بگذارید مقداری از لذت های آن بگوییم :
برگ های سرخس که با بادهای ملایم در طول مسیرتان جابجا می شوند
مشاهده ی قطرات باران روی درختان در زمان طلوع آفتاب
بوی مطبوع درختان و گیاهان در طول مسیر
آبشار ها با آب شدن برف ها پر آب و خروشان شده اند
شکوفه های درختان، گل ها و گیاهان رنگارنگ، مسیرتان را درخشان تر کرده اند
کوهنوردی در بهار، تصویر ظریف درختان جنگل، آبشار های خروشان و کوهنوردانی که در جستجوی طبیعت هستند را، در برابر دیده ما مجسم می کند ! حالا وقت آن رسیده است که زیباترین حالت طبیعت را با چشمان خود نظاره کنیم و از کوهنوردی خود لذت دوچندان ببریم !
همینطور برای کوهنوردانی که تمام زمستان را از سرما و سختی راه در خانه مانده اند، شروع فصل بهار، مانند سوت آغازی برای ادامه ی ماجراجویی آن هاست ! شاید خیلی ها صعود اول خود را در بهار انجام می دهند . در این صورت، باید مراقب باشید که تمام وسایل مورد نیاز را با خود آورده اید . همینطور باید زمان شروع و اتمام صعودتان را از قبل مشخص کرده باشید تا موجب نگرانی اطرافیان خود نشوید.
در این مقاله قصد داریم نکاتی را راجع به صعود در فصل بهار با شما بازگو کنیم . فرقی نمی کند این صعود اولتان و یا صعود هزارم شما باشد ! همیشه سعی کنید تا این نکات ایمنی در صعود را در ذهن خود تکرار کنید تا صعودی آسوده و بی خطر را تجربه کنید !
آماده باشید :
فراموش کردن وسایل مورد نیاز در میان کوهنوردان، امری بسیار متداول می باشد . این مسئله بخصوص در فصل بهار که مدتی از کوهنوردی هم دور بوده اید، شایع تر است . هر کوله پشتی که می خواهید برای صعود آماده کنید، باید دارای 10 وسیله اصلی باشد . این وسایل عبارتند از : نقشه توپوگرافی ، قطب نما ، غذای اضافی ، پوشش یدکی ، آتش زن ها ، کبریت ، ضد آفتاب ، چاقوی جیبی ، جعبه کمک های اولیه و چراغ قوه !
بعضی از موارد بالا، اهمیت بیشتری از دیگری دارند :
پوشش یدکی :
شاید در ابتدای صعودتان، هوا بسیار گرم باشد، اما به یاد داشته باشید دما می تواند به سرعت در مسیر کاهش پیدا کند ! معمولا بادها، نشانه ای از سرد شدن هوا هستند و اگر در نزدیکی دریاچه کمپ خواهید کرد، مطمئن باشید که دما در آن نقاط پایین تر از مسیر شما می باشد. به صورت لایه ای لباس بپوشید و سعی کنید از پوشش هایی که رطوبت و تعرق را از بدن جذب می کنند ( مثل پشم و پروپلین ها ) استفاده کنید . مهم نیست چقدر هوا صاف و گرم باشد، تجهیزات بارانی خود را ( کفش و پوشش های ضد آب ، چتر ، کلاه ، دستکش و… ) هیچ گاه فراموش نکنید . سعی کنید حتما یک گتر برای خود تهیه کنید تا در هنگام گذر از رودخانه ها و گل و لای مرطوب، پای خود را خشک نگه دارید .
نقشه و قطب نما :
کوهنوردان در همه حالت باید این دو آیتم با ارزش را با خود داشته باشند. اما در بهار، وجود این دو وسیله به دلیل خطراتی مثل ریزش بهمن و یا سقوط درختان در مسیر و انسداد راه، بسیار ضروری می باشد ! حتما آن ها را تهیه کنید و از همه مهمتر طرز کار کردن با قطب نما و خواندن نقشه های توپوگرافی را یاد بگیرید !
جعبه کمک های اولیه :
آخرین باری که سری به جعبه کمک های اولیه خود زده اید، چه زمانی بوده است ؟ بهار فصلی است که باید آن ها را باز کنید و آیتم های مصرفی آن را با وسایل جدید جایگزین کنید ! زمانیکه که اولین تاول در پای شما پدیدار شد، از وجود این جعبه با ارزش خوشحال خواهید شد !
غذا و آب :
کوهنوردی شما را گشنه و تشنه خواهد کرد . پس سعی کنید مرتبا چیزی بخورید و آبی بیاشامید تا سوخت بدنتان در راه تکمیل شود .
سوال همیشگی در کوهنوردی در فصل بهار این است که : برف کجا است ؟ یا اگر بخواهیم بهتر بگوییم: در چه مناطقی برف وجود ندارد ؟ بعد از اتمام ماه های زمستان و برف و بوران، حالا جواب این سوال می تواند کمی مشکل باشد ! مسیر و مقصدتان را به دقت انتخاب کنید و در صورت وجود برف و خطر ریزش بهمن، تجهیزات مناسب با خود داشته باشید .
گزارشات صعود دیگر کوهنوردان را بخوانید :
می دانیم این نکته در بیشتر مقالات ” بررسی گزارش هواشناسی ” می باشد ، اما توجه داشته باشید که با دریافت اطلاعات و جزئیات از کوهنوردانی که چند هفته پیش به مقصد شما صعود داشته اند، اخبار موثق تر و قابل اطمینان تری را نسبت به شرایط آب و هوایی و مسیر دریافت خواهید کرد .
با ایستگاه ها و گروه های کوهنوردی تماس بگیرید :
سعی کنید با اطلاعات مفید و کامل راجع به مسیر و مقصدتان، صعودتان را شروع کنید. در غیر این صورت با ایستگاه ها و گروه های کوهنوردی مختلف تماس بگیرید و از آن ها بخواهید تا شما را در گروه خود جای دهند !
وضعیت آب و هوا و برف مسیر را بررسی کنید :
امروزه ایستگاه های هواشناسی و وب سایت های زیادی راجع به آب و هوای ارتفاعات کشور وجود دارد . شما می توانید با مراجعه با وب سایت هواکوه، از آخرین شرایط آب و هوایی و میزان بارش ها در ارتفاعات ایران آگاه شوید. همچنین در این صفحه 10 قله ی پربازدید اخیر ایران نشان داده است و به راحتی می توانید یکی از آن ها را انتخاب و از وضعیت آب و هوایی آن آگاهی پیدا کنید.
خطر ریزش بهمن و یا طوفان را جدی بگیرید و با تجهیزات کامل سراغ این مسیر ها بروید. سعی کنید به اطرافیان خود زمان تقریبی صعود و اتمام آن را اطلاع دهید تا موجب نگرانی خانواده خود نشوید. در صورت امکان، حتما با یک همنورد ( بخصوص اگر تازه کار هستید )، صعودتان را انجام دهید .
خطرات کوهنوردی در بهار
همانطور که هوای سرد زمستان، کم کم رو به گرما می رود و برف ها نیز از خیابان ها آب می شوند، خیلی از کوهنوردان و طبیعت گردانی که در زمستان به دلیل سرما و برودت هوا از کوهنوردی صرف نظر کرده اند، دوباره وسوسه می شوند که بازگشتی شیرین به طبیعت داشته باشند. با خود می گویند: ” حالا دیگر بهار رسیده است و هیچ عذری پذیرفته نیست ! “
وزلی تریمبل، مدیر ارتباطات انجمن کوهنوردی آمریکا می گوید : ” وقتی راجع به کوهنوردی در فصل بهار صحبت می کنیم، باید به خطرات بیشتر آن در مسیر نیز اشاره کنیم ! بنابراین همیشه توصیه من این است که تمام کوهنوردان در فصل بهار با تجهیرات کامل صعودشان را آغاز کنند تا از وقوع این خطرات، پیشگیری کرده باشند “
او می گوید : حتما قبل از صعودتان راجع به مسیر و مقصدتان اطلاعاتی کسب کنید . دفاتر پارک های ملی، صاحبان زمین و یا حتی ایستگاه های محلی کوهنوردی، از بهترین منابع کسب اطلاعات راجع به مسیر و مقصدتان می باشد. از آنجایی که شرایط و وضعیت مسیر کوهنوردی در فصل بهار، غیر قابل پیش بینی می باشد، حتما اطلاعاتی موثق راجع به آن ها کسب کنید .
قبل از این که کوله پشتی خودتان را جمع کنید، مطمئن شوید که با این 8 خطر کوهنودی در فصل بهار کاملا آشنا هستید ! با ما همراه باشید.
1 – دمای متغیـیـــر :
در فصل بهار، تغییرات دمای محیط بسیار گسترده تر از دیگر فصل ها می باشد. این بدین معنی می باشد که در این فصل، خیلی زود هوای سرد به هوای گرم، ( و یا بالعکس ) تبدیل می شود. ( بخصوص در تغییر ارتفاعات )
با افزایش ارتفاع، دمای محیط پایین تر می آید و همین باعث می شود که کوهنوردی در این وضعیت، تنها با یک لایه پوششی، بسیار سخت و عذاب آور شود ! بهترین نوع پوشش، پوشش های چند لایه ای در فصل بهار هستند. تریمبل توصیه می کند از سه لایه پوششی ( لایه اصلی و یا زیرین، لایه میانی و لایه بیرونی که شامل کاپشن و یا سویشرت های پشمی می شود ) استفاده کنید . اگر در گزارش هواشناسی، اشاره ای به بارش باران شده است، حتما از یک لایه بیرونی ضد آب استفاده کنید.
تریمبل توصیه می کند که بجای استفاده از کت های حجیم و سنگین، از پوشش های چند لایه ای سبک استفاده کنید. ” با استفاده از این پوشش ها، نگرانی بابت تغییرات دما و آب و هوا ندارید و به راحتی می توانید آن ها را کم و یا زیاد کنید . “
2 – بهار، فصلی برای حیات وحش :
بهار،عموما فصلی برای جفت گیری حیوانات محسوب می شود. اگر در مسیرتان به حیوانات مختلف برخوردید ، آرامش آن ها را بهم نزنید . بیش از حد به آن ها نزدیک نشوید و سعی کنید ساکت باشید. اگر در حال جفت گیری بودند، کاملا از آن ها دور شوید و به مسیر خودتان ادامه دهید . خیلی از حیوانات هنگام نزدیک شدن به شما به توله هایشان، حالت تهاجمی به خود می گیرند، پس سعی کنید تنها از دور نظاره گر آن ها باشید.
از گرفتن سلفی و عکاسی خیلی از نزدیک از حیوانات مسیر خودداری کنید . به قلمرو آن ها احترام بگذارید و سعی کنید تنها با دوربین های عکاسی آن ها را شکار کنید !
3 – خطر آفتاب سوختگی :
با اینکه خطر آفتاب سوختگی در فصل تابستان، بسیار بیشتر از بهار می باشد، اکثر کوهنوردان فراموش می کنند تا مقداری ضد آفتاب در فصل بهار با خود داشته باشند ! تریمبل توصیه می کند حتما از ضد آفتاب های با کیفیت و برند های معتبر استفاده کنید .
گرمازدگی، یکی از اصلی ترین مشکلات کوهنوردان در فصل بهار و تابستان می باشد . پس سعی کنید آب رسانی به بدنتان را صحیح و به موقع انجام دهید !
4 – جریان سریعتر رودخانه و دریاچه ها :
معمولا رودخانه ها و نهرها در فصل بهار، بسیار پر آب تر و خروشان تر از دیگر فصل ها می باشند. دلیل این پر آبی، آب شدن برف های زمستان می باشد.
این رودخانه و نهر ها در ابتدای بهار، بسیار پر آب می شوند و گذر از آن ها بسیار خطرناک می باشد. تریمبل توصیه می کند قبل از صعود به مقصدتان، رودخانه و نهر های مسیر را به خوبی شناسایی کنید. گزارش هواشناسی و اخبار را به خوبی بررسی کنید و اگر امکان طغیان این رودخانه ها و خطر سیل وجود دارد، صعودتان را کنسل کنید.
5 – مسیر های برفی و یخ زده :
تریمبل می گوید : ” زمانیکه در فصل بهار کوهنوردی می کنم، دیگر کوهنوردان را به استفاده از یخ شکن ها، گتر و … ترغیب میکنم !”
شاید خیلی ها فکر می کنند جاده های یخی و برفی، فقط در ارتفاعات بلند دیده می شود، اما در فصل بهار ممکن است در ارتفاعات پایین نیز به جاده های یخی و یا باتلاق ها برخورد کنید !
زنجیر های یخ شکن، ابزاری سبک و کاربردی برای گام برداری در برف می باشند. این زنجیر ها به راحتی روی کفش و یا بوت های شما وصل می شود . سعی کنید حتما از برند های معتبر استفاده کنید. تریمبل می گوید : ” همیشه در فصل بهار، این زنجیر ها را داخل کوله پشتی خودم قرار می دهم و همیشه نیز با خودم میگویم شاید پشت این درختان انبوه، جاده ای برفی در انتظارم باشد ! ”
باتوم های کوهنوردی نیز از دیگر تجهیرات کاربردی در مسیر می باشند که به شما تعادل بیشتری می بخشند.
6 – خطر ریزش بهمن :
در بعضی از مناطق کشور، برف هنوز هم مشکل خیلی از کوهنوردان در فصل بهار می باشد.
با وجود برف ها، امکان ریزش بهمن نیز در کوهستان ها وجود دارد. حتی اگر برفی نیز در مسیرتان مشاهده نکردید، ممکن است در ارتفاعات بالاتر، تکان و یا آب شدن تکه یخ ها، موجب ریزش بهمن شود. تریمبل توصیه می کند حتما قبل از صعودتان، با چند ایستگاه کوهنوردی مشورت کنید تا از عدم ریزش بهمن در مسیر، اطمینان حاصل کنید .
7 – مصدومیت به دلیل عدم فعالیت :
اولین صعودتان در فصل می تواند بسیار جذاب و خاطره انگیز باشد، اما تریمبل توصیه می کند اگر مدتی از کوهنوردی کناره گیری کرده اید، برای اولین صعودتان سراغ مسیر های آسان تر و کوتاه تر بروید .
تریمبل می گوید : “من به کوهنوردان توصیه می کنم کمی انتظار خود را پایین تر بیاورند و در ابتدا با انتخاب مسیرهای کوتاه و آسان تر، به بدنشان اجازه دهند تا با فصل جدید کوهنوردی سازگار شوند !”
تریمبل می گوید همانطور که در روز های فصل جلوتر می روید، می توانید سختی و میزان مسافت مسیر را افزایش دهید .
حشرات و کنه ها، از مواردی هستند که اکثر کوهنوردان پس از یک دوره عدم فعالیت در کوهنوردی، آن ها را از یاد می برند !
تریمبل می گوید : در مناطق جنوبی و گرم تر، با شروع فصل بهار، حشرات و کنه ها نیز فصل جدید خود را جشن می گیرند ! “
تریمبل می گوید حتما یک قوطی اسپری حشره کش را داخل کوله پشتی خود قرار دهید .سعی کنید از برند ها معتبر و سازگار با محیط زیست استفاده کنید تا آسیبی به طبعیت نزنید .
این دو مورد، یکی از شایع ترین مشکلات در مسیرهای کوهنوردی می باشد. هر ساله در تمام کشورها، افرادی بابت رفع این مشکلات در مسیر، داوطلب می شوند تا تجربه لذت بخش تری به کوهنوردان منتقل شود . سعی کنید در صورت مشاهده هر کدام از این مشکلات در مسیر، به نزدیکترین ایستگاه کوهنوردی و امداد کوهستان خبر دهید !
اگر امکان آن وجود دارد، خودتان دست به کار شوید و درخت را جابجا کنید. زمانیکه کوهنوردان یکی پس از دیگری از اطراف گل و لای و باتلاق عبور می کنند، همین کار باعث گشاد شدن باتلاق خواهد شد و کار را برای دیگر کوهنوردان سخت تر خواهد کرد. سعی کنید تعادلتان را در این مسیرها با باتوم های کوهنوردی افزایش دهید .
10 – جاده های ناهموار :
سعی کنید وضعیت مسیر خود را قبل از صعود به خوبی بررسی کنید . بسیاری از جاده ها در زمستان بسته شده اند و ممکن است هنوز هم باز نشده باشند . بعضی از آن ها نیز بسیار لغزنده و پوشیده از برف هستند و استفاده از آن ها می تواند بسیار خطرناک باشد. همچنین چند مورد نیز ممکن است بر اثر آسیب های سیل و یا وضعیت کلی آن بسته شده باشد . سعی کنید اخبار مربوط به جاده و راه های کشور را به خوبی بررسی کنید تا صعودی آسوده را تجربه کنید .
لذت های کوهنوردی در فصل بهار :
حالا که کارمان با خطرات کوهنوردی در فصل بهار تمام شده است ، بگذارید مقداری از لذت های آن بگوییم :
برگ های سرخس که با بادهای ملایم در طول مسیرتان جابجا می شوند
مشاهده ی قطرات باران روی درختان در زمان طلوع آفتاب
بوی مطبوع درختان و گیاهان در طول مسیر
آبشار ها با آب شدن برف ها پر آب و خروشان شده اند
شکوفه های درختان، گل ها و گیاهان رنگارنگ، مسیرتان را درخشان تر کرده اند
انتخاب تجهیزات و پوشش مناسب در فصل بهار به دلیل تغییرات آب و هوایی سریع و وضعیت متنوع جاده ها، اهمیت دو چندانی دارد. جدا از اینکه در کجای دنیا قصد کوهنوردی دارید ، فصل بهار در همه جای دنیا پیام آور باد و طوفان های شدید ، بارش های رگباری ، گل و لای در مسیر و مه می باشد.
لیست تجهیزات کوهنوردی در فصل بهار : اصول اولیه
راحتی، ایمنی و لذت از اصول اولیه و اساسی کوهنوردی در فصل بهار هستند ! برای شروع کار، از راحتی و ایمنی شروع خواهیم کردو در پایان هم لذت و سرگرمی را به آن اضافه می کنیم. بالاخره در هر فعالیتی باید ” لذت و سرگرمی ” نیز وجود داشته باشد !
برای شروع لیستمان ، به چند مورد تجهیزات اساسی در آب و هوای سرد و خنک اشاره خواهیم کرد.
اصول اولیه برای کوهنوردی لذت بخش در فصل بهار :
اگر شما جزو آن دسته از افرادی باشید که در تمام طول سال کوهنوردی می کنند،احتمالا با آب و هوای سرد و خنک فصل بهار کاملا آشنایی دارید. اما اگر تنها در فصلی خاص کوهنوردی می کنید و برای اولین بار می خواهید کوهنوردی در فصل بهار را تجربه کنید، حواستان باشد که با آب و هوای سرد و طوفان های شدید در مسیر متعجب نشوید ! ( مخصوصا در مکان هایی که توسط درختان سبز احاطه شده اند و یا ابرهایی نزدیک به زمین مشاهده می کنید )
همچنین شاید برایتان جالب باشد با هر 1000 فیت افزایش ارتفاع ( 304 متر ) ، دمای هوا 3.5 درجه کاهش می یابد. پس این نکته ها را به خوبی به خاطر بسپارید تا هم از لحاظ فیزیکی و هم روانی آمادگی رویارویی با شرایط جوی فصل بهار را داشته باشید.
نکته ی آخر، نوسانات دمایی در فصل بهار و رطوبت شدید آن می باشد. برای حل این مشکل، باید سراغ پوشش های خود برویم !
پوشش راحت برای کوهنوردی در فصل بهار :
توصیه ما برای پوشش مناسب در فصل بهار ، انتخاب پوشش لایه ای ( حداقل 3 لایه ) می باشد. لایه ی اولیه ، لایه میانی و لایه ی بیرونی .
لایه اولیه : نیازی به لباس های زیر بلند نیست اما سعی کنید یک جفت ساق پوش و یک لباس زیر راحت داتشه باشید . اگر احساس می کنید نیازی به پوشیدن ساق پوش ندارید و از ناحیه پاها ، احساس سرما نمی کنید ، می توانید از پوشیدن آن ها صرف نظر کنید.
لایه میانی : یک تی شرت ویا پیراهن که رطوبت را به خوبی جذب می کند و یک شلوار نایلونی ضد آب. سعی کنید یک سویشرت و یا هودی پشمی نیز در کوله پشتی خود در صورت کاهش شدید دما با خود داشته باشید .
لایه بیرونی : یک کاپشن ضدآب و یک شلوار بارانی اضافه در کوله پشتی خود داشته باشید .
تجهیزات یدکی با خود داشته باشید !
اگر سرمایی هستید ، حتما قبل از صعودتان یک دستکش و کلاه پشمی نیز به لیست پوشش های خود اضافه کنید و زمانیکه که در مسیر توقف کرده اید و بدنتان تحرکی ندارد ، کلاه و دستکش های پشمی را به تن کنید. همچنین برای گرم ماندن بالاتنه خود ، سراغ یک جلیقه ضخیم بروید و هر زمانی احساس گرما کردید به راحتی آن را در آورید.
پوشش های ضدآب برای بدن ، کوله پشتی و وسایل الکتریکی خود را فراموش نکنید. به محض اینکه اولین قطره باران را روی پوست خود حس کردید، سریعا جایی توقف کنید و پوشش های ضد آب را رو کوله پشتی و بدنتان بکشید. کلاه خود را نیز فراموش نکنید.
اصول ایمنی برای کوهنوردی در فصل بهار :
اکثر مواقع در صعودتان در فصل بهار، شاهد آب شدن برف های زمستان و ریزش باران خواهید بود. این بدین معناست که پاهای شما اکثرا خیس خواهد بود و در مسیرتان شاهد گل و لای و لجن زار ، ریزش کوه ، فرسودگی سنگ ها ، سطح لیز جاده و بعضا صعب العبور بودن بعضی از آن خواهید بود .
برای جلوگیری از خیس شدن پاهایتان، سراغ کفش و بوت های ضد آبی بروید که تا ساق پا بالا می آیند. همچنین گترهای کوهنوردی، از شلوار و کفش های شما در برابر گل و لای و برف ها حفاظت می کنند. ( در مواجه با گل و لای ، سعی کنید از دور زدن آن جلوگیری کنید و با بوت های خود به صورت مستقیم از روی آن رد شوید. با دور زدن و رد شدن از کنار گل و لای ها ، حجم آن را گسترش می دهید ! )
زنجیر کفش های کوهنوردی را فراموش نکنید و در صورت نیاز حتما آن ها را به بوت های خود متصل کنید. اگر قصد صعود به مناطقی دارید که حشرات زیادی در آن نقطه ساکن هستید ، حتما یک قوطی حشره کش نیز با خود بیاورید. همچنین به علت وزن ناچیز پشه بند ها ، حتما یکی از آن ها را در کوله پشتی خود داشته باشید تا اگر قصد خوابیدن در طبعیت باز را داشتید ، بدون آزاد و اذیت حشرات این کار را انجام دهید.
عبور از رودخانه و آب ها :
قبل از صعودتان در فصل بهار، یک نقشه کلی از مسیرتان تهیه کنید و رودخانه های بدون پل و منطقی که نیاز به عبور از آب دارید را مشخص کنید. همیشه از لحاظ روحی و روانی آماده رویارویی با پل های فرسوده و صعب العبور باشید. به یاد داشته باشید اگر در نقشه شما نیز وجود پل تایید شده بود، این بدین معنا نیست که این پل هنوز کارایی قبل را داشته باشد !
اگر تجربه کافی ندارید و می خواهید از یک رودخانه خروشان عبور کنید ، به یاد داشته باشید که با هر بار قدم زدن در این آب های خروشان ، خودتان را در معرض غرق شدن قرار خواهید داد ! اگر مجبور به این کار هستید، حتما از باتوم های کوهنوردی استفاده کنید تا تعادلتان را در مسیر افزایش دهید. همچنین اگر احساس می کنید برای عبور از این آب های خروشان تجربه کافی ندارید ، خیلی راحت مسیر خود را بازگردید. نقشه خود را باز کنید و روخانه را علامتگذاری کنید. هر گاه احساس کردید مهارت و تجربه ی کافی برای عبور از این رودخانه ها را بدست آوردید ، دوباره این مسیر را انتخاب کنید.
برای افزایش مهارت در عبور از رودخانه ها ، از آب های کم عمق شروع کنید و کم کم سطح آن ها را برای عبور افزایش دهید. به یاد داشته باشید که یکی از مهم ترین موارد در عبور از رودحانه ها ، تخمین عمق و قدرت آب می باشد.
چند مورد ایمنی دیگر :
در فصل بهار، به علت بلند بودن روزها و متغیر بودن دما، صعود شما بیشتر و مقداری نیز سخت تر خواهد شد، پس به فکر آوردن غذا و آب بیشتری با خود باشید. همچنین باید مهارتی هرچند اندک در اندازه گیری دما و آب و هوا داشته باشید .
به یاد داشته باشید ممکن است در شروع صعودتان در فصل بهار، هوا آفتابی و صاف باشید اما به محض اینکه چند کیلومتر پیاده روی کردید و وارد مناطق کوهستانی شدید، هوا به سرعت ابری و بارانی شود. حتما قبل از صعودتان، گزارش های هواشناسی را بررسی کنید. هم چنین با مراجعه به سایت هواکوه می توانید از آخرین وضعیت آب و هوایی کوه ها با خبر شوید.
لذت کوهنوردی در فصل بهار :
حالا وقت آن رسیده است تا مقداری لذت و سرگرمی را نیز به لیست تجهیزات مورد نیاز خود برای صعود در فصل بهار اضافه کنیم ! بهار فصل زنده شدن دوباره طبعیت می باشد. پس سراغ طبیعت گردی بروید و از زیبایی های خلقت استفاده کنید. همچنین این فصل، فصل جفت گیری حیوانات نیز می باشد، پس حواستان به حیوانات کوچکی که تازه متولد شده اند نیز باشد.
سعی کنید یک لیست راهنما از گیاهان و جانواران آن منطقه تهیه کنید . آن ها را در مسیرتان شناسایی کنید و با مراجعه به لیست راهنما، اطلاعاتی مفید راجع به آن ها مطالعه کنید . همینطور سعی کنید مقداری از وقتتان را نیز به هوا خوری در طبیعت، گوش کردن به موسیقی و شاید یک ضیافت ساده در کنار دوستانتان اختصاص دهید !
روی یک صخره بشینید و مقداری ذهنتان را آزاد کنید. ده دقیقه سکوت کامل در طبعیت را به همه شما کوهنوردان توصیه می کنیم ! همچنین پیدایش رنگین کمان در طبعیت یکی از محتمل ترین پدیده های آسمان است . پس حتما یک دوربین عکاسی با خود داشته باشید تا این مناظر زیبا را ظبط کنید. حواستان باشد حتما یک قاب ضد آب و ضربه گیر برای دوربین و گوشی خود تهیه کنید.
موارد دیگر برای راحتی و ایمنی بیشتر در مسیر :
هر کوهنوردی ، ممکن است یک لیست از تجهیرات مهم برای احساس راحتی و ایمنی بیشتر در مسیر با خود داشته باشد. حتما آن ها را به کوله پشتی خود اضافه کنید ، اما حواستان به وزن کوله پشتی نیز باشد !
مثال :
شاید از آن دسته افرادی باشد که یک صندلی تاشو برای کمپ با خود می آورید ! درست است که مقداری به وزن کوله پشتی اضافه می کنید اما اگر احساس راحتی بیشتری می کنید حتما آن را به کوله پشتی خود اضافه کنید ! ( همچنین می توانید از بالشتک های بادی برای استراحت روی سنگ و محیط ناهموار کمپ استفاده کنید. )
شاید دلتان می خواهد یک فلاسک چای و یا قهوه داغ نیز با خود داشته باشید تا اگر احساس سرما کردید ، سریعا سراغ آن ها بروید.
تغذیه برای صعود :
شاید تعجب کنید که بدن شما چه مقداری کالری برای ثابت نگه داشتن دمای بدنتان می سوزاند ! همین سوزاندن کالری بدن، هرلحظه شما را گشنه تر می کند ! پس به فکر یک ناهار مقوی و مفصل باشید. همچنین در مسیر کوهنوردی، چند خوراکی انرژی زا و مقوی نیز با خود داشته باشید ، مثل شکلات ها و آبنبات های انرژی زا. هرگاه احساس گشنگی و خستگی کردید، یک آبنبات کوچک را درون دهان خود بگذارید و با راه خود ادامه دهید تا به زمان ناهار برسید.
حداقل یک لیتر آب برای صعود روزانه خود کنار بگذارید و هر گاه احساس تشنگی کردید از آن استفاده کنید . اگر منابع آبی در مسیر شما وجود دارد، می توانید مقداری کمتری آب با خود داشته باشید و بجای آب، چند بطری خالی با خود داشته باشید . ( حتما آب را تصفیه کنید )
به یاد داشته باشید تا با نوشیدن آب در هوای گرم ، خطر گرمازدکی را به شدت کاهش می دهید. سعی کنید آبرسانی به بدنتان را به موقع و بسیار انجام دهید . ( حتی اگر تشنه نیستید ، هر از چندگاهی سراغ بطری های آب خود بروید ! )
از صعود خود لذت ببرید !
اینجا پایان کار است ؟ مگر نه ؟؟ از آب و هوای متغیر، محیط سرسبز، صدای جیک جیک پرندگان و بوی مطبوع طبعیت پس از زنده شدن دوباره ، لذت ببرید ! با دوستان خود صعود کنید و زیاد بخندید ! با اینکار علاوه بر تقویت عضلانی خود، از لحاظ روحی و روانی نیز تقویت می شوید. استوار و محکم از روی گل و لای های مسیر رد شوید . اگر لباستان نیز کثیف شد به آن فکر نکنید ! خیلی راحت می توانید آن را در خانه تمیز کنید ! کلی عکس بگیرید و خاطرات شیرین برای خود بسازید . با دوستان خود در مسیر صحبت کنید و از تجربیات آن ها نیز استفاده کنید .
درآخر ، یک قانون را نیز فراموش نکنید ! ” با هر بار صعود ، طبیعت و محیط زیست را تمیز تر از لحظه ی ورود خود بکنید ! ” پس دست به کار شوید و مقداری از زباله های مسیرتان را کاهش دهید تا این نعمت خدادادی برای نسل های دیگر نیز باقی بماند .
سرپرستی، مهمترین مسئولیت در یک گروه کوهنوردی است. اهمیت نقش و جایگاه آن وقتی برای ما روشنتر می شود که بدانیم تمام تصمیمهای اصلی و مهم بوسیلهی سرپرست یا تایید او انجام می شود و سلامتی و جان افراد گروه در گروی این تصمیمات است. با این اوصاف مشخص است هر فردی نمیتواند سرپرست یک برنامه کوهنوردی باشد. یک سرپرست مانند مدیر ارشد یک شرکت باید از شرایط ویژهای برخوردار باشد که تجربه، دانش، توان (روحی و جسمی) و مسئولیت پذیری بخشی از آنها است. اما آنچه در این یادداشت به آن پرداخته میشود بیان شرایط احراز مسئولیت سرپرستی نیست، بلکه به شرح وظایف یک سرپرست در زمانهای، قبل، حین و بعد از اجرای یک برنامه میپردازد.
از لحظه اي كه برنامه به ذهن يك فرد مي رسد و با اجراي برنامه به عهده يك شخص گذاشته مي شود، مسؤوليت سرپرستي او نيز آغاز مي شود و شروع به برنامه ريزي و طراحي برنامه مي كند.
بعبارت دیگر سرپرست : یعنی کسی که نقطه نظر افراد شرکت کننده در برنامه را می گیرد و با جمع بندی و حسن انتخاب بهترین آنها را بر می گزیند و به اجرا درمی آورد .
او منعكس كننده نكات و نظرات مثبت و رفع كننده مشكلات و نظرات منفی است . او نقاط قوت وافرادی قوی ومبتكر را برای بهتر شدن برنامه و اجرای آن بكار می گیرد. تقسیم كار می كند و نظارت، نه اینكه نظاره گر باشد . او در بطن قرار دارد قویها را به كمك ضعیفها می گیرد و ماشین و موتور تیم را با درایت و تیز هوشی براه می اندازد و در حین حركت هم اگر با مشكلی برخورد نماید با كمك دیگر اعضاء صاحب نظر به رفع مسائل می پردازد .
وظایف سرپرست به سه قسمت تقسیم می شود : وظایف قبل از اجرای برنامه وظایف در حین اجرای برنامه وظایف بعد از اجرای برنامه
وظایف سرپرست قبل از اجرای برنامه: قبل از طراحی برنامه باید هدف از اجرای آن مشخص گردد و طبق آن برنامه ریزی گردد. هدف از این گونه طراحی، سازماندهی و انجام پیش بینی های لازم جهت اجرای موفقیت آمیز و لذت بخش یک برنامه کوهنوردی و اجتناب از خطرات بالقوه کوهستان می باشد. می توان ۳ عامل اصلی را برای طراحی و برنامه ریزی در نظر گرفت: ۱ – طبقه بندی افراد ۲ – طبقه بندی برنامه ۳ – هزینه برنامه وظایف سرپرست در حین اجرای برنامه: – در آغاز برنامه اوضاع روحی و جسمی نفرات و همچنین کوله و وسایل آنها و نیز وسایل عمومی را باید کنترل کرد تا در حین اجرای برنامه مورد و یا مشکلی برای گروه پیش نیاید. – آگاهی از کل اوضاع در حال جریان و کنترل آنها می تواند جلوی خسارتهایی به برنامه را بگیرد. – در برخی موارد گرفتن راهنمای محلی و با خبرشدن از اوضاع کنونی منطقه ضرورت پیدا می کند ولی همیشه نمی توان به گفته ها و اطلاعات محلیان اطمینان کرد به خصوص از بابت زمان بندیهای برنامه. اما در عین حال باید به عقاید و رسوم آنها احترام گذاشت و افراد گروه را از این بابت توجیه کرد. – مسیریابی و شناسایی معابر از روی نقشه و اطلاعات قبلی گاه در برنامه ضرورت پیدا می کند و ازآن جهت یک سرپرست باید به این فنون آگاهی داشته باشد. – پیدا کردن محلهایی مناسب برای زمانهای استراحت و نیز شب مانی و کمپینگ در احیای انرژی و رفع خستگی گروه مؤثر است و نیز تنظیم زمانهای استراحت به موقع و کنترل آنها در این مورد نقش مهمی را داراست. – انتخاب صحیح نفراتی برای مسؤولیت جلوداری و عقب داری گروه بدین صورت که این نفرات از افراد برجسته و قوی گروه باشند تا بتوانند ریتم مناسبی برای حرکت گروه به وجود آورند و نیز این امکان را به سرپرست بدهند تا نظم خوبی برای تیم به وجود آورد و بتواند ابتدا و انتهای گروه را کنترل نماید. – یک سرپرست باید در طول برنامه اطلاع دقیقی از وضعیت روحی و جسمی افراد داشته باشد و نیز از وضعیت امکاناتی آنها از بابت کوله، مواد غذایی و آشامیدنی ها و … با خبر باشد تا در موقع لزوم تدابیر لازم را به کار برد. – ایجاد نظم و هماهنگی و کنترل ریتم حرکت گروه و نظارت بر حرکت فرد و جلوگیری از پراکندگی آنان بهترین صعود را به وجود خواهد آورد – برخورد مناسب سرپرست با افراد گروه بر روحیه تیم تأثیر بسیاری خواهد داشت. هر عکس العملی از جانب او در نظر افراد جلب توجه خواهد کرد مانند چهره ی شاد، عبوس، نگران، گرفته و یا آرام و …. که تیم بر آن تأثیر می گیرد و می تواند احساس شادمانی، نگرانی ، دلهره و یا آرامش خاطر را در گروه به وجود آورد، به خصوص در موقع دشوار و خطرناک که توان روحی و جسمی افراد ممکن است تقلیل یابد، نقش سرپرست بسیار مهم و تعیین کننده خواهد بود. تشویق ها و روحیه دادن ها و آرام کردن گروه در مواقع بحرانی باعث خواهد شد تیم، سلامت و شاداب برنامه را به اتمام رساند. وظایف سرپرست بعد از اجرای برنامه: معمولاً وظایف سرپرست با خاتمه برنامه تمام نمی شود، بلکه برخی کارها است که بعد از اجرای برنامه، سرپرست باید بدانها توجه داشته باشد. دادن گزارش برنامه با نقشه و کروکی دقیق و پیگیری کار گزارش نویس برنامه از آن جمله است. پیگیری موارد مالی و برخی تصمیمات در باب آنها و نیز برخی تدارکات باقی مانده، اطلاع حاصل کردن از اوضاع و سلامت افراد بعد از خاتمه برنامه، پیگیری وسایل فنی و عمومی برنامه و کنترل کردن آنها و بازگرداندنشان به گروه و یا صاحبانشان، در صورت تمایل برگزاری جلسه پیشنهادانتقادات و بحث در مورد برنامه .
| اگر علاقهمند به یادگیری طراحی مسیر کوهنوردی با استانداردهای حرفهای هستید، این دوره میتونه فرصتی عالی برای شما باشه تا به دنیای جدیدی از چالش و ماجراجویی وارد بشید. |
خصوصیات یک سرپرست :
برنامه ریزی در هر کاری بخصوص در اداره امور حائز اهمیت خاص است ، سرپرست باید از روشهای بهبود کار مطلع باشد و برای حل مشکلات راه حلهای مطلوب را جستجو کند .
سرپرست باید بداند که چگونه کار کند و اصول و چگونگی کار محوله را که برای آن جمع شده اند به نحو مطلوب بداند و اطلاعات جامع در آن زمینه دارا باشد .
باید بداند که چگونه می توان افراد را آموزش داد و میزان اطلاعات آنها را بالا برد .
همچنین باید قادر باشد افراد را برای پذیرش مسئولیتهای لازم توجیه و انتخاب نماید .
او باید بداندکه چگونه صحبت کند ، چطور گوش بدهد ، و چطور بخواند و چگونه نظرات خود را برشته تحریر در آورد و مبادله افکار و عقاید بنماید .
او باید بداند چطور حجم کارها را مورد بررسی قرار دهد و دستور کار خود را تنظیم کند.
آشنایی با راهبری و سرپرستی در کوهنوردی نیز از ویژگیهای سرپرست کوهنوردی می باشد که به او این امکان را میدهد تا تیم را بهخوبی هدایت کرده، تصمیمهای مناسب بگیرد و ایمنی اعضا را حفظ کند.
حال با توجه به آنچه گفته شد می توان خصوصیات یک سرپرست را بطورخلاصه به صورت زیربیان کرد :
شناخت از خود ( نقاط قوت و ضعف ، جسمی ، روحی و. . . . )
انعطاف پذیری :
مشورت با افراد و یا برخی از آنها و تصمیم گیری توسط خودش ، اصرار نورزیدن بی مورد بر اجرای کامل برنامه در صورت غیر ممکن بودن و یا خطر ریسک ننمودن
در هنگام خطر خونسرد ، قاطع و سریع باشد
باید آمادگی تحمل سخترین شرایط را داشته باشد
واقع گرایی و تابع احساسات نشدن
برخوردار بودن از توانایی روحی و جسمی بالا
تا حدودی توان خلاقیت و مدیرو مدبر بودن و قدرت کنترل
قابلیت پذیرش انتقاد و یا پیشنهاد ازجانب افراد گروه
در آخر باید این مورد را در نظر بگیریم که همیشه نمی توان یک سرپرست کامل بود و امکان خطا و اشتباه وجود دارد و نباید به خود غره شد و برنامه هایی اجرا کرد و افرادی را با خود برد که از حد توان ما خارج است . باید حد و حدود تواناییهای خود را بدانیم و آن را قبول کنیم و بر طبق آن برنامه ریزی کنیم ، زیرا اگر خدای نکرده اتفاقی در برنامه ای که ما سرپرست آن هستیم بیفتد موجب پشیمانی ها و مسائل جبران ناپذیری خواهد شد ، چه بسا که کوهنوردان خوبی به همین دلایل کوهنوردی را کنارگذاشته اند .