لیست معروف ترین کوه های ایران+عکس و آدرس

شاید برای شما سوال شود که اسم کوه های ایران چیست؟ یا معروفترین آنها کدام است؟ در این مقاله در رابطه با تقسیم بندی کوه های ایران و طرح سیمرغ و معروف ترین کوه ها صحبت میکنیم.

 ایران دارای ۴۱۷۸۸ کوه نامگذاری شده می باشد که نام بردن از آن ها در یک مقاله غیر ممکن است پس در این مقاله فقط از تعدادی از این کوه ها نام برده شده است.

نحوه تقسیم بندی کوه های ایران

رشته کوه های ایران را می‌توان از دیدگاه کوهشناسی به ۸ قسمت کاملاً مجزا از یکدیگر تقسیم کرد.

که این تقسیم بندی عبارت است از:

• رشته کوه البرز
• رشته کوه زاگرس یا لرستان بزرگ
• قلل ممتد مرکزی
• کوههای خراسان
• کوههای نوار مرزی آذربایجان غربی
• کوههای کردستان و کرمانشاه
• کوههای کرمان
• قلل منفرد یا مجموعه‌های منفرد

رشته کوه البرز

رشته کوههای البرز از شرق به غرب پنج قسمت متفاوت به اسامی البرز شرقی، کوههای فیروزکوه، البرز مرکزی، البرز غربی و کوههای گیلان را شامل می‌شوند.

در شمال کشور ایران سلسله جبالی ست به نام البرز که این رشته کوه از غربی‌ترین نقطه سواحل دریای خزر آغاز و تا شمال خراسان شمالی امتداد پیدا می‌کند. بلندترین قله آن به نام دماوند، بلند‌ترین قله ایران نیز می‌باشد. 

تقسیم بندی رشته کوه البرز به شکل زیر می باشد:

• کوه های فیروزکوه
• البرز شرقی
• البرز مرکزی
• البرز غربی
• کوههای گیلان

قله‌های بسیاری برای کوهنوردی در این رشته کوه وجود دارند که می‌توان از میان آنها دماوند، علم‌کوه، سماموس، خلنو، آزادکوه، شاه‌البرز، سیالان، دوبرار، توچال و پهنه‌حصار را نام برد.

کوه های معروف ایران

قله دماوند

کوه دماوند در قسمت مرکزی رشته کوه البرز و در جنوب دریای خزر و در بخش لاریجان شهرستان آمل قرار دارد. ارتفاع قله دماوند به ۵,۶۱۰ متر میرسد که باعث شده بلند ترین قله خاورمیانه شناخته شود.

قله دماوند که به عنوان بام ایران شناخته می شود ، بلندترین آتشفشان در آسیا و خاورمیانه است ،در صورت تمیز بودن آب و هوا می توان این قله را از بسیاری از شهرهایی مثل قم ، تهران ، ورامین و استان هایی مثل گیلان اصفهان (ارتفاعات نطنز) و حتی در صورت کاملا پاک بود هوا از بخش هایی در ترکمنستان مشاهده کرد.

و برای صعود به قله دماوند ۴ مسیر اصلی وجود دارد: مسیرجنوبی، مسیر شمالی، مسیر شمال شرقی، مسیر غربی

علم کوه

علم کوه با ۴۸۵۰ متر ارتفاع بعد از قله دماوند، دومین بام ایران شناخته می شود اما علت اصلی محبوبیت این کوهستان زیبا دامنه شمالی آن است، دیواره ای عظیم که فنی ترین و سخت تری مسیر های صخره نوردی و سنگ نوردی در ایران را دارد.

قله علم کوه یکی از قله های رشته کوه البرز است که در جنوب دریای خزر واقع شده ، این قله در منطقه تخت سلیمان، ۲۰ کیلومتری شهرستان کلاردشت استان مازندران واقع شده اما از طریق شهرستان های پراچان و طالقان استان البرز هم میتوان به علم کوه رسید. 

قله سماموس

قله سماموس یا قله سمام نام قله‌ایست که، مرتفع‌ترین قلهٔ مشرف به دریای خزر و بلندترین قلهٔ گیلان است. سمام نام عمومی منطقه‌ای در سمت شمال غربی چکاد است که چند پارچه آبادی در آن قرار دارد و در صورت نسبت سمامی خوانده می‌شود. 

ارتفاع این قله ۳۷۲۶ متر است و در رشته کوه های البرز غربی قرار دارد.

قله خلنو

قله خلنو، از جنوب به شمشک و رودبار قصران، از شمال به درهٔ رودخانهٔ وارنگرود، از شرق به دشت لار (محدوده لواسانات) و از غرب به وسیلهٔ خط‌الرأس هرزه‌کوه به درهٔ رودخانه کرج متصل می‌شود. این قله سرچشمه اصلی رودخانهٔ وارنگرود بوده که سرچشمه و منبع اصلی دریاچهٔ سد کرج است.

این قله با ارتفاع ۴۳۷۴ متر یکی از قلل رشته کوه البرز مرکزی میباشد.

قله شاه البرز

قله شاه البرز با ارتفاع ۴۱۷۰ متر بلندترین قله از خط الراس طولانی و شامخی است که در شمال شهرک طالقان و بین دو دره طالقان در سمت جنوب و الموت در سمت شمال قرار گرفته‌است. این خط الراس از جنوب به روستای دره طالقان و روستاهای حسنجون، آرتون، بزج و شهراسر، از شرق به پراچان و دیزان، از شمال به دینه رود، کلان، سیلیکان، اوانک، بالا روچ ، پایین روچ و دره الموت و از غرب به روستای آوه منتهی می‌شود. شاه البرز از سمت غرب به قله زیورچال می‌رسد و از جناح شمالی محدود به دیواره‌ها و سنگ‌های بلند حدوداً ۶۰۰ متری و یخچال‌های دائمی است.

قله آزادکوه

آزاد کوه نام یکی از بلندترین قله‌های مرکزی البرز در استان مازندران است. اسم آزادکوه توسط محلیان ساکن اطراف برای این کوه گذاشته شده‌است.

به صورت کلی چهار مسیر برای صعود به آن وجود دارد که مسیر نزدیک آن از روستای کلاک بالا آغاز می‌شود. این قله تنها به وسیله یال جنوبی به دیگر قلل منطقه متصل است  و ارتفاع آن ۴۳۵۵ متر است.

قله سیالان

قله سیالان ، نام کوهی است که قله آن در مرز استان‌های مازندران و قزوین قرار گرفته‌است. قله سیالان ۴۱۷۵ متر از سطح دریا ارتفاع دارد.

این کوه از جنوب به منطقه رودبار الموت از استان قزوین و از شمال به دره دوهزار از شهرستان تنکابن در مازندران مشرف است. برای این قله یک جانپناه در سمت شمالی و یکی در سمت جنوبی وجود دارد و به صورت کلی می‌توان از سه مسیر یه سیالان صعود است.

قله سیالان

قله دوبرار

ارتفاع این قله ۴۰۸۰ متر است و برای رسیدن به این قله باید از انتهای روستای هویر در مسیر رودخانه به چشمه ای برسید و سپس از انجا به گردنه ی دو برار برویدو از طریق گردنه هم به قله ی دوبرار شرقی برسید.

قله توچال

قله توچال با ۳۹۶۴ متر ارتفاع در کوهستانی به همین نام در شمال شهر تهران و قسمتی از دامنه رشته کوه البرز مرکزی واقع شده است. کوهستان توچال به صورت خط الراسی شرقی-غربی در جناح جنوبی رشته کوه البرز قرار دارد. کوه توچال از سمت شمال به دره رودخانه های شهرستانک و جاجرود و از سمت غرب با اتصال به خط الراس های نسبتا کم ارتفاع تری به قلل کوه های استان البرز متصل میشود.

قله پهنه حصار

قله پهنه حصار به ارتفاع ۳۳۷۵ متر در منطقه البرز مرکزی و در شمال غرب تهران واقع می‌باشد. به این قله “پهنه حصار” ، “پهن حصار” و “پشته بند” هم گفته می‌شود و نام رسمی آن در برخی منابع و سایت‌ها “گندم چال” می‌باشد. پهنه سار از شرق به دره و روستای سنگان، از غرب به روستای خور و از جنوب به روستای واریش منتهی می‌شود.

رشته کوه زاگرس یا لرستان بزرگ

محدوده رشته کوه زاگرس حدود ۱۶۰۰ کیلومتر طول و بیش از ۲۴۰ کیلومتر عرض دارد. این منطقه مرز غربی فلات ایران را تشکیل می دهد. دامنه های آن در شمال و غرب به کشورهای مجاور امتداد می یابد، تقریباً از دریاچه وان ترکیه آغاز و تا جنوب و جنوب شرقی ایران امتداد پیدا کرده است.

این رشته کوه افسانه ای و عظیم استان های زیادی را در بر می گیرد که شامل استان‌های آذربایجان غربی،لرستان، همدان، مرکزی،اصفهان، فارس، کردستان، کرمانشاه،ایلام، کهکیلویه و بویر احمد، چهارمحال و بختیاری، خوزستان، کرمان، بوشهر، هرمزگان می شود. 

دنا

اولین رشته بلند سلسله جبال زاگرس کوه دنا است. رشته کوه دنا سراسر شمال و شرق استان کهکیلویه و بویراحمد را در بر می گیرد. شرق و جنوب شرقی این رشته کوه به استان فارس، غرب آن به چهارمحال و بختیاری و در قسمت شمالی به استان اصفهان محدود می شود. به طور کلی بیشتر این رشته کوه از جمله بلندترین قله آن در استان کهکیلویه و بویراحمد واقع شده است.

ارتفاع بلندترین کوه مجموعه دنا یعنی قاش مستان ۴۴۵۹ متر می باشد. در طول این رشته بیش از ۴۰ قله یا به عبارتی ۴۹ قله بالای ۴۰۰۰ متری قرار گرفته است. در واقع کوه دنا مجموعه بیشترین تعداد قلل بالای چهارهزار متر در کشور است.

زردکوه

زرد کوه را بایست پس از کوه دنا دومین رشته بلند سلسله جبال زاگرس دانست. این رشته کوه با طول تقریبی ۱۲۳ کیلومتر و عرض متوسط ۲۰ کیلومتر، از منطقه شهرکرد شروع شده و تا روستای کاج واقع در منطقه کوهرنگ پایان می یابد. بلندترین قله زردکوه، کلونچی به ارتفاع ۴۲۲۵ متر، نام دارد.

قلل ممتد مرکزی

اگر به نقشه ایران بنگریم، در فاصله‌ای نه چندان دور از زاگرس نواری کوهستانی منقطع و در عین حال با امتداد شمال‌غربی به جنوب‌شرقی، از جنوب قم تا حوالی رفسنجان به پیش می‌رود. این قسمت از کوههای ایران از سمت غرب به دشت‌های وسیعی تا حدود یکصد کیلومتر با بدنه اصلی کوههای زاگرس و از سمت شرقی محاط به کویرهای پهناور نمک و درانجیر هستند.

این رشته کوه‌ها را می‌توان به نام قلل ممتد مرکزی شناخت 

این کوهها توسط بیابان‌ها و دشت‌ها و کویرهای کوچک و بزرگی در سر راه خود از یکدیگر جدا شده، لیکن در همان مدار شمال‌غربی به جنوب‌شرقی تا نزدیکی کوههای کرمان امتداد می‌یابند. این کوهها بسیار متفاوت با توده زاگرس بوده، از آب و هوای گرم و بعضا معتدل صحرایی برخوردارند.

کوه های خراسان

این قسمت از کوههای ایران را اگرچه باید از دیدگاه کوهشناسی، در برگیرنده مردم و سرزمین متفاوت خراسان به حساب آورد، لیکن از جمله کوههای منفرد و جزء دسته ارتفاعات پراکنده و منفرد ایران نیز می‌توانند به حساب آیند. زیرا هر یک از آنها در نقاط گوناگون جغرافیایی و دور از یکدیگر و جدا شده توسط دشت‌ها و بیابان‌ها قرار دارند.

در دیدگاه عمومی می‌توان از آنها تحت عنوان کوههای خراسان نیز نام برد.

 کوههای نوار مرزی آذربایجان غربی

بسیاری از کوهنوردان اصلاً از وجود این کوهها در مجاورت مرزهای ترکیه مطلع نیستند و اگر هستند اطلاعات بسیار اندکی از آن دارند. رشته کوههای «دیار بکر» ترکیه و «آغری» یا همان آرارات با ارتفاع ۵۱۲۵ متری در نزدیکی مرزهای ایران و رو به جنوب، رشته‌ای از کوههای منحصر به فرد و فوق‌العاده جالب و البته بسیار متفاوت با البرز و زاگرس و یا حتی کوههای منفرد آذربایجان را تشکیل می‌دهد.

این رشته از کوهها با جهت شمال به جنوب، بر روی نوار مرزی ایران و ترکیه امتداد یافته، با رسیدن به کوه موسوم به شیخان و توسط دره آلواتان سردشت و رودخانه زاب کوچک که از ایران به داخل عراق جاری است، از کوههای کردستان جدا می‌شود.

این کوهها که قسمت عمده‌ای از آن در داخل خاک ترکیه واقع شده تا حوالی دریاچه وان و کوههای موسوم به ارجیس امتداد دارند و مجموعه کوهستانی و پر از انواع دریاچه‌های کوهستانی و برفچالی را در خود جای داده‌اند.

 کوههای کردستان، کرمانشاه و لرستان

این قسمت از کوههای ایران نیز بسیار شبیه کوههای خراسان است. اگر چه می‌توان آنها را جزء کوههای منفرد و جدا از یکدیگر محسوب کرد، اما به دلیل ارتباطات انسانی و طبیعی به منطقه کردستان، کرمانشاه و لرستان مرتبط می‌گردند.

این ناحیه از مرزهای ایران و عراق آغاز شده تا نزدیک مناطق و شهرهای هرسین، قروه، دیواندره و کرند به پیش می‌رود و از مناطق کوهستانی مشخصی شامل ۶ منطقه زیر تشکیل می‌شود:

1. کوهستان بَرانان
2. کوهستان قَندیل و چهل چشمه
3. کوهستان پَراو
4. رشته یا به قولی خط‌الرأس «شاهوی» پاوه
5. گرین
6. سفیدکوه

مجموعه‌های فوق‌الذکر از جمله مرتفع‌ترین قله این نواحی به حساب می‌آیند.

کوه های کرمان

کوههای کرمان یا جنوب‌شرقی ایران یکی از منحصر به فردترین رشته کوههای ایران به لحاظ مواردی شامل برفگیری و سرسبزی از یکسو و خشکی یکدست و محاط بودن به کویرهای موحشی چون لوت و نمک سیرجان و ابرکوه و هامون جازموریان از سوی دیگر است.

این شاخصه ایده‌آل به منطقه حالت واقعا منحصر به فرد بخشیده است، به گونه‌ای که سرسبزی و طراوت کوهساران شاه یا جبال بارز و هزار و لاله زار در میان آنان مثال‌زدنی است. رشته کوههای کرمان به صورت یک مثلث وارونه از شمال‌شرقی شهر کرمان تا جنوب‌شرقی آن امتداد دارد.

قلل منفرد

مجموعه قلل منفرد کوهستانی ایران از دیدگاه کوهشناسی به ارتفاعاتی گفته می‌شود که حول محور یک ارتفاع بلند و شاخص به گونه‌ای قرار گرفته باشند که اطراف آنها تقریباً از تمامی جناح‌های جغرافیایی به دشت‌ها، تپه ماهورها، بیابان‌ها و یا کویرها برسد.

این عوارض باعث فاصله انداختن بین این کوهها با رشته‌های دیگر می‌شود. از این گونه ارتفاعات در کوههای ایران فراوان یافت می‌شوند که برای مثال می‌باید از یکی از شاخص‌ترین آنها یعنی کوهستان سبلان نام برد.

از این نوع قلل منفرد کوهستانی در ایران می‌توان ۳۰ کوهستان مهم و مشهور را نام برد که عبارتند از:

1. کوهستان سبلان اردبیل
2. کوه عَلمدار و کیامَکی‌داغ مرند
3. خط‌الرأس بُزقوش سراب
4. کوهستان سهند مراغه
5. رشته قافلانکوه زنجان
6. کوه بلقیس تکاب
7. شهباز اراک
8. الوند همدان
9. گَرین نهاوند
10. بُرقروه
11. دالاخانی سنقر
12. نای‌بند بیرجند
13. دالانکوه داران
14. تَمَندر الیگودرز
15. هشتاد و قبله فریدونشهر
16. کربَوش کوه فارسان
17. چُلیچِه و جهان‌بین شهرکرد
18. کَبیرکوه ایلام
19. سفیدکوه خرم‌آباد
20. تفتان بلوچستان
21. بَزمان بلوچستان
22. بِل اقلید
23. خَرمن‌کوه فسا
24. وُل ارسنجان
25. سفیدکوه داراب
26. هِماگ هرمزگان
27. گِنو هرمزگان
28. کوه شب فارس
29. بَمو فارس
30. گاوبَست بوشهر

کوه های معروف ایران

شاید برای شما سوال شده باشد که معروف ترین کوه های ایران کدام کوه ها هستند و در کجا قرار دارند؟

در این قسمت از مقاله کوه های ایران، میخواهیم معروف ترین کوه های کشورمان را به شما معرفی کنیم از سهند که عروس کوه های ایران است تا دماوند که بلندترین قله آتشفشانی خاورمیانه است برای شما بگوییم.

دماوند

قله دماوند که نماد کشور ایران است، یکی از مرتفع ترین قله های ایران است و بلندترین قله آتشفشانی خاورمیانه به حساب می آید.

ارتفاع این کوه ۵۶۱۰ متر است.

این قله در ۲۶ کیلومتری شمال غربی شهر دماوند، ۶۲ کیلومتری جنوب غرب آمل و ۶۹ کیلومتری شمال شرقی تهران واقع شده‌است. کوه دماوند از جانب شمال توسط رودخانهٔ تینه، از سمت جنوب و شرق توسط رودخانهٔ هراز و از سمت غرب نیز توسط رودخانهٔ لار محصور شده‌است.

دماوند دارای چشمه های آب گرم به نام های اسک، وانه و لاریجان می باشد. حتما می دانید هر ساله در فصول مختلف، شاهد جمعی از کوهنوردان هستیم که برای صعود به یکی از معروف ترین کوه های ایران حرکت می کنند. اما اگر شما هم دوست دارید این حس ناب را تجربه کنید، بهترین زمان برای صعود به قله دماوند، فصول گرم سال یعنی تیرماه و مردادماه می باشد.

نکته: چیدمان کوله کوهنوردی برای صعود به این قله و حتی قلل دیگر مسئله ای بسیار مهم است و باید قبل از صعود، این مورد را آموزش ببینید.

سبلان

سبلان یا به ترکی آذربایجانی «ساوالان»، با ارتفاع ۴,۸۱۱ متر پس از قله دماوند و علم کوه، سومین قله بلند ایران به شمار می‌رود.

کوه سبلان از جاهای دیدنی مشگین شهر به شمار می‌رود و در استان اردبیل، ۳۵ کیلومتری شهر اردبیل، ۲۵ کیلومتری شهرستان مشگین شهر قرار دارد. 

سبلان درمجموع سه قله مشهور دارد. بزرگ‌ترین قله سبلان، به «سلطان» شهره است. دو قله‌ دیگر نیز «هرم» و «کسری» نامیده می‌شوند. یکی دیگر از جاذبه‌های این منطقه که می‌توان آن را به‌نوعی نماد سبلان هم دانست، سنگی طبیعی به‌شکل یک عقاب است. این سنگ که با نام قارتال نیز شهرت دارد، در جبهه غربی قله سبلان و در کنار جان‌پناه واقع شده است.

فقط توجه داشته باشید: گردشگران و کوهنوردان هنگام حضور در کوه سبلان از نزدیک شدن به خرس قهوه‌ای و توله‌هایش خودداری کنند چراکه این‌کار می‌تواند خطراتی را به دنبال داشته باشد.

به شما پیشنهاد میکنم برای مقابله با حمله خرس و جانوران دیگر و حتی دانستن اینکه هنگام حمله سگ باید چه کنیم؟ حتما فیلم دوره مقابله با حمله جانوران با تدریس استاد هاب چراغی رو مشاهده کنید.

سهند

کوه سهند با ارتفاع ۳۷۰۷ متر، یکی از بلندترین کوه‌های آذربایجان و یکی از مهم‌‌ترین کوه‌های آتشفشانی خاموش ایران به ‌شمار می‌رود و از جاذبه های گردشگری تبریز محسوب می‌شود.

برای رفتن به کوه سهند ابتدا باید به مراغه و از آنجا به روستاهای قراتلو و کرده ده بروید، سپس وارد یک جاده خاکی خواهید شد که پس از طی کردن هفت کیلومتر از آن به ارتفاع ۲۵۹۰ متری روی دامنه سهند می رسید. این مکان گوران بولاغی نام دارد.  گوران بولاغی یک چشمه آب و محل های مسطحی دارد که شرایط را برای چادر زدن کوهنوردان فراهم می کند.

پیست اسکی سهند علاوه بر این که به عنوان بزرگ‌ترین پیست اسکی شمال غربی ایران شناخته می‌شود، یک پیست اسکی بین المللی است و بسیاری از مسابقات کشوری و بین المللی در این پیست انجام می‌شود.  این پیست دارای ۱۲ بالابر، هتل ویلایی، تله اسکی و مدرسه اسکی است.

پیست اسکی سهند در ۳۰ کیلومتری جنوب تبریز قرار دارد و بعد از روستای ایرانق وارد این پیست می‌شوید. از تبریز تا پیست سهند تقریبا ۲۰ دقیقه فاصله است.

علم کوه

دومین قله مرتفع بعد از دماوند که در لیست قله‌های ۴۰۰۰ متری می‌درخشد، قله علم کوه با ارتفاع ۴۸۵۰ متر است. این کوه از جبهه شمالی به کلاردشت و از جبهه جنوبی به طالقان مشرف است. رودبارک و کلاردشت نزدیکترین شهرها به این منطقه در استان مازندران و پراچان و طالقان نزدیک‌ترین شهرها به این منطقه در استان تهران هستند.

علم کوه دیواره ای دارد که این دیواره از گذشته‌های دور مورد توجه کوهنوردان جهان بوده و کوهنوردان آلمانی، فرانسوی، انگلیسی، ایتالیایی و … بر روی مسیرهای متعدد این دیواره صعود انجام داده اند. مسیر گرده آلمان ها-فرانسوی ها از اولین مسیرهای روی گرده این دیواره گرانیتی است.

اشترانکوه

اشترانکوه که به آلپ ایران شهرت دارد، بلندترین نقطه استان لرستان به شمرا می‌رود که از جنوب شرقی دورود تا شمال غربی الیگودرز امتداد دارد. مرتفع‌ترین قله این رشته‌کوه به نام سنبران به ارتفاع ۴,۱۵۰ متر است که یکی از ۱,۵۱۵ قله بسیار برجسته جهان محسوب می‌شود. این رشته‌کوه سرچشمه یکی از سرشاخه‌های اصلی رود دز به نام ماربره است. 

قله های طرح سیمرغ

طرح سیمرغ کوه‌های ایران به مجموعه صعود به ۳۱ قله‌ی بلند ایران در ۳۱ استان ایران اطلاق می شود که در سال ۱۳۹۵توسط فدراسیون کوهنوردی وصعود های ورزشی به عنوان یک طرح ملی و اقدام توسعه گرا در صنعت گردشگری به  تصویب رسید. بر اساس این  طرح ، افرادی که بر مبنای اهداف و شرایط لازم مطرح‌شده توسط فدراسیون کوهنوردی هرزمان بتوانند به این مجموعه قلل صعود نمایند و مدارک و مستندات لازم را به فدراسیون ارائه نمایند مفتخر به دریافت نشان سیمرغ کوهنوردی هستند. از مهم‌ترین اهداف طرح سیمرغ کوهنوردی، سفر و گردش کوهنوردان به نقاط مختلف ایران عزیز است که به واسطه آن بتوانند با فرهنگ و اخلاقیات مردمان سرزمینمان ایران، آشنایی یابند.

لیست کوه های طرح سیمرغ

لیست برخی از کوه های ایران از بلندترین به کوتاه ترین

لیست این کوه ها را از طریق فایل زیر میتوانید مشاهده کنید.

در رابطه با کوه های دیگری مثل چین کلاغ، الوند، کلکچال ، قله طلا و برف انبار در مقالات دیگر میتوانید مطالعه کنید، شما تاکنون به کدام یک از این قله ها صعود داشته اید؟

کوه های ایران