خار و خاشاک، آب، برف، شن و ماسه و… می توانند در طول یک فعالیت کوهنوردی، وارد کفش شوند. گتر کوهنوردی می تواند حد فاصل بین کفش و شلوار را بپوشاند و اجازه ورود چیزی به درون کفش را ندهد حال از خود میپرسید گتر کوهنوردی چیست؟

در این مفاله بیشتر با گتر کوهنوردی و انواع آن آشنا خواهید شد.

در طول فعالیتهای روزانه آب برف و شن و ماسه می تواند از بالای کفش وارد ان شوند. گتر می تواند حدفاصل بین کفش و شلوار را بپوشاند و اجازه ورود چیزی را به درون کفش ندهد کوهنوردان در زمستان و تابستان گتر را همراه خود دارند چرا که باران شبنم گل و برف در تمام طول سال باعث خیس شدن شلوار جوراب و کفش می شوند. پاهای نمناک، انگشتان سرد، شلوار پاره یا حتی یک سوراخ در شلوار گرتکس شما می تواند فاجعه به بار آورد. برای اجتناب از سرمازدگی پاها انتخاب درست گتر اهمیت بسزایی دارد. پس چه وقت و کجا باید گتر پوشید و چگونه باید آن را به کار برد؟

گتر کوهنوردی چیست؟

گترهای کوهنوردی به‌طور خاص در میان ساق پا و کفش قرار می‌گیرند و ساق پا را از رطوبیت، خیسی و در کل سرما محافظت می‌کنند. اگر ساق پا خیس شود، فقط چند ساعت کافی  است تا درد را احساس کنید. تنها کاربرد آن‌ها بر روی ساق نیست و طراحی گترها به‌صورتی است که بر روی کفش قرار می‌گیرند و حتی مانع رفتن سنگ‌ریزه‌ها، قطرات باران و… به داخل کفش می‌شوند. این گترها با عایق بودن در برابر آب، سرما، سنگ‌ریزه و… باعث می‌شوند که گرمای بدن و پا حفظ شود و در طول کوهنوردی و طبیعت‌گردی پرانرژی باشید و حس خستگی کمتری را احساس کنید.

یقیناً متداولترین کاربرد گتر جلوگیری از خیس شدن پاها و کفشها است. گتر باید مانع ورود آب و برف آبکی به درون کفش شود. در واقع گتر باید خشکی پا در طول برنامه صعود را تضمین کند. گتر باید گرم هم باشد. پاهای سرد لذت صعود را از بین می برد و در موارد بیشماری به سرمازدگی منجر می شود. گتر باید ضدآب باشد. یک پای خشک از یک پای خیس گرمتر است. لایه اضافی گتر به نگهداری گرمای بدن کمک می کند و خطر سرد شدن پاها را تا حد زیادی کاهش می دهد. اگر پاها خیس شوند، خون از حد معمول سردتر خواهد شد و انگشتان را گرم نمی کند. همچنین گتر باید لباسها را از فرسایش محافظت کند. تجارب بسیاری داریم که سخمه کرامپون به یک شلوار کوه خوب گیر کرده و ان را پاره کرده است. گتری که محکم و خوب ساخته شده باشد مقاوم است و پاره نمی شود واگر پاره شود،بهای یک گتر کمتر از شلوار کوه یا یک روکش کفش است. از طرفی تقریباً در هر صعود خراشی روی کفش ایجاد می شود که وجود گتر مانع از این پیشامد می شود. در واقع ارزش گتر به اندازه کاهش قیمت کفش به علت خراشیدگی از رویه یک جفت کفش است.

خرید گتر کوهنوردی 

انواع گتر کوهنوردی بر اساس نوع فعالیت

گُلگشت و کوهپیمایی سبک:

گتر های مناسب این نوع فعالیت، سبک و قابل تنفس هستند و از شما در مقابل صخره ها، شن، باران کم و محیط مرطوب فعالیتهای گلگشت حفاظت می‌کنند.

فعالیت‌های آلپاین:

این نوع گترها مناسب فعالیت‌های کوهپیمایی، پیاده روی در برف، اسکی صحرایی و میدانی هستند و در مقابل سایش صخره ها و نفوذ آب حمایت و حفاظت مضاغف دارند.

اکسپدیشن:

این گترها برای فعالیتهای اکسپدیشن و طولانی و چند روزه کوهنوردی طراحی شده‌اند و ضد آّب، قابل تنفس و فوق العاده راحت می‌باشند.

اندازه گتر

گترهای کوتاه:

اندازه این گترها مابین 20 تا 30 سانتی متر است و معمولا تا بالای مچ پا را پوشش می‌دهند، این نوع گترها برای پیمایش های سبک و جلوگیری از نفوذ گرد و خاک و شن و ماسه و باران طراحی شده‌اند.

گترهای نرمال:

این دسته از گترها اندازه‌ای مابین 38 تا 46 سانتی متر دارند  و برای شرایط سخت آب و هوایی، برف عمیق و علفزارهای مرطوب طراحی شده اند.

جنس گترها

گترهای Gore-Tex

این پارچه چند لایه و مشهور قابل تنفس، ضد آب و ضد باد می‌باشد که برای استفاده در برف و محیط های مرطوب مناسب است. (متاسفانه بیشتر اجناسی که در ایران تحت عنوان گورتکس فروخته می‌شوند فقط از جنس نایلون می‌باشند.)

گترهای Cordura® nylon

این پارچه که بافت فوق العاده زمخت و محکمی دارد مقاوم در برابر سایش یخ، صخره و دندانه های کرامپون می‌باشد.

گترهای Coated nylon

تهیه شده از پارچه نایلون پوشش دار و سبک هستند، جنس گترهای ساده و غیرحرفه‌ای معمولا از این پارچه است که مناسب برای کوهپیمایی‌های سبک، سرعتی و در شرایط سنگریزها و یا علفزارهای مرطوب می‌باشند.

گترهای  Schoeller® fabrics

این نوع بافت انعطاف پذیری و قابلیت کشسانی بالایی دارد و برای استفاده در شرایط آب و هوایی نرمال مناسب است.

مقاله پیشنهادی :لیســــت کامل تجهیزات کـوهنوردی و کمپینگ

تنظیم گتر با کفش

غالب گترهای استاندارد دارای سایز بندی متناسب با کفش مورد استفاده می‌باشند. بنابراین موقع آزمایش پیش از خرید حتما تسمه های گتر را ببندید تا از تناسب آن با سایز کفش خود اطمینان حاصل کنید.

گتر ها اغلب توسط نوار چسبانکی، زیپ و گیره های سریع بسته می شوند اما نوار چسبانکی آسان ترین شکل در هوای سرد است. اگر از گتر های زیپ دار استفاده می کنید حتماً به خاطر داشته باشید که دندانه های زیپ قوی باشند. بند بالای گتر باعث می شود تا با کشیدن آن گتر به پا بچسبد و به پایین لیز نخورد. یک کش در قسمت ساق نیز باعث می شود تا گتر جمع شده و تیغه های کرامپون به آن برخورد نکند.

گتر باید کاملاً به دور کفش ثابت شده باشد تا از ورود برف و شن به درون کفش جلوگیری کند. خصوصاً در هنگام فرود آمدن، یک ریسمان یا بند که از زیر کفش رد می شود، گتر را کاملاً به کفش فیکس می کند. این قسمت می تواند به مرور زمان از بین رود، بنابراین هنگام خرید دقت کنید که می توانید در آینده آن را تعمیر کنید یا نه.

مشاهده فیلم آموزشی نحوه بستن گتر کوهنوردی

هنگام رفتن به برنامه کوهنوردی، گتر کوهنوردی مناسب را از یاد نبرید تا از آسوده خاطر از برنامه‌های کوهنوردی خود لذت ببرید.گترهای کوهنوردی از پاهای شما در برابر همه خطراتی که می‌تواند کوهنوردی، طبیعت‌گردی و… داشته باشند مراقبت میکند.

خرید گتر کوهنوردی را از لیست تجهیزات خود در اولویت قرار دهید تا پیاده‌روی‌های سالم‌تر و زندگی شاداب‌ تری را تجربه کنید.

منابع:
دالاهو
باشگاه کوهنوردان ایران

زمان مطالعه: 19 دقیقه

در این مقاله در ارتباط با راهنمای خرید کیسه خواب کوهنوردی گفته ایم تا به راحتی بتوانید کیسه خواب مورد نظرتان را انتخاب کنید. کیسه خواب یا Sleeping bag ،رختخواب مدرنی است که هم لحاف است و هم تشک، به صورتی که این دو به وسیله یک زیپ یا دکمه متصل هستند و فردی که از آن استفاده می کند، پس از خوابیدن درون آن و بستن زیپ یا تکمه ها در واقع لحاف و تشک را بهم وصل می کند.

از خصوصیات بهترین کیسه خواب، کم حجم بودن و همینطور قابل حمل بودن است و چون به طور کامل بسته می شود، به خوبی می تواند گرمای تولیدی بدن را حفظ کرده و بدن را گرم نگه دارد. کیسه خواب معمولا از جنس پارچه هایی با الیاف نایلونی و پر تولید می شود که هم دما را حفظ می کند و تا حدودی ضد رطوب نیز هست.

معمولا برای طبیعت گردی، کوهنوردی و تمام مواردی که نیاز به خوابیدن در طبیعت هست و فضاهایی که امکانات خوابیدن ندارند، نیروهای نظامی در عملیات نظامی و یا اردوها، در تمامی این موارد می توان از آن استفاده کرد.

این مقاله، راهنمای جامع شما برای انتخاب کیسه خواب، خرید کیسه خواب، شناخت بهترین مارک کیسه خواب کوهنوردی و در نهایت، یافتن بهترین کیسه خواب کوهنوردی برای نیازهای شماست. با ما همراه باشید تا به تمام سوالاتتان پاسخ دهیم و به شما کمک کنیم تا با یک انتخاب درست، همیشه در آغوش طبیعت، آسوده بخوابید.

| آیا می دانید وسایل لازم برای شب ماندن در کوه چیست؟ |

در مجله بریم کوه بخوانید : لیست وسایل کوهنوردی و کمپینگ | راهکارهایی برای کمپ زدن

مشخصات کیسه خواب خوب

برای راهنمای خرید کیسه خواب ،یک کیسه خواب خوب وسیله ای است که باعث میشود در طول برنامه احساس آرامش و امنیت لازم رو داشته باشید در ادامه این مقاله در مورد ویژگی هایی که یک کیسه خواب خوب باید داشته باشد، میگوییم تا بتوانید با دانش کافی کیسه خواب مناسب خود را تهیه نمایید.

این وسیله علاوه بر حفظ شما از سرما و گزند حشرات و حیوانات، از ملزومات سفر و کمپینگ به شمار می‌رود و در انواع خارجی و ایرانی در بازار یافت می‌شود.

انتخاب کیسه خواب کوهنوردی

انتخاب کیسه خواب مناسب، یک فرآیند شخصی است که باید بر اساس نیازها و شرایط خاص شما انجام شود. در این بخش از راهنمای خرید کیسه خواب، به شما یک نقشه راه عملی ارائه می‌دهیم تا بتوانید با دقت و آگاهی کامل، بهترین گزینه را پیدا کنید.

گام اول: هدف خود را مشخص کنید

قبل از هر اقدامی، به این سوال پاسخ دهید: «برای چه فعالیتی به کیسه خواب نیاز دارم؟»

• کوهنوردی و بک‌پکینگ: اگر قصد دارید کیسه خواب را برای مدت طولانی حمل کنید، وزن و حجم فشرده مهم‌ترین فاکتورها هستند. در این حالت، کیسه خواب‌های مومیایی با عایق پر بهترین گزینه به شمار می‌آیند.
• کمپینگ و طبیعت‌گردی: اگر با ماشین سفر می‌کنید و وزن و حجم اهمیت کمتری دارد، می‌توانید روی کیسه خواب‌های الیاف مصنوعی یا حتی مدل‌های مستطیلی تمرکز کنید.
• اکسپدیشن و صعودهای زمستانی: برای این شرایط، به کیسه خواب‌های تخصصی با دمای بسیار پایین (مانند کیسه خواب منفی ۳۰) و فیل‌پاور بالا نیاز دارید.

گام دوم: دمای مورد نیاز را تعیین کنید

دمای کیسه خواب باید با شرایط محیطی که قصد دارید در آن فعالیت کنید، همخوانی داشته باشد.

• کیسه خواب سه فصل: برای اکثر برنامه‌های کوهنوردی در ایران، یک کیسه خواب با دمای Comfort بین صفر تا ۵- درجه سانتی‌گراد کافی است.
• کیسه خواب زمستانی: اگر در فصول سرد و در ارتفاعات بالا کمپ می‌زنید، به دنبال کیسه‌ای با دمای Comfort زیر ۱۰- درجه سانتی‌گراد باشید.

نکته مهم: همیشه کیسه خوابی را انتخاب کنید که دمای Comfort آن حداقل ۵ تا ۱۰ درجه از دمای پیش‌بینی شده در منطقه مورد نظر پایین‌تر باشد. این کار به شما اطمینان خاطر بیشتری می‌دهد.

گام سوم: جنس را انتخاب کنید

همانطور که پیش‌تر توضیح دادیم، دو گزینه اصلی پیش روی شماست: پر و الیاف مصنوعی. انتخاب هر یک به شرایط شما بستگی دارد.

• پر: اگر اولویت شما حداکثر گرما در کمترین وزن و حجم است و در مناطق خشک فعالیت می‌کنید، کیسه خواب کوهنوردی پر بهترین انتخاب است.
• الیاف مصنوعی: اگر بودجه محدودی دارید یا در مناطق مرطوب و بارانی کمپ می‌زنید، کیسه خواب کوهنوردی الیاف انتخاب هوشمندانه‌تری است.

گام چهارم: اندازه و فرم کیسه خواب را بررسی کنید

اندازه کیسه خواب باید متناسب با قد و فرم بدن شما باشد. یک کیسه خواب بسیار بزرگ، فضای مرده زیادی دارد و گرمای کمتری تولید می‌کند. در مقابل، یک کیسه خواب بسیار کوچک، حرکت را محدود کرده و باعث می‌شود عایق‌بندی فشرده شود و کارایی خود را از دست بدهد.

• اندازه استاندارد: اکثر برندها کیسه خواب‌های خود را در دو سایز Small/Regular و Long/XL تولید می‌کنند. حتماً قبل از خرید، ابعاد را با قد خود تطبیق دهید.

گام پنجم: جزئیات و ویژگی‌های اضافی را چک کنید

جزئیات کوچک می‌توانند تجربه استفاده از کیسه خواب را بسیار بهبود ببخشند:

• زیپ: از روان بودن زیپ اطمینان حاصل کنید. زیپ‌های دوطرفه به شما امکان می‌دهند تا در صورت گرم شدن، از پایین تهویه کنید.
• بخش گردن و کلاه: وجود یک لایه محافظ (Draft Collar) در قسمت گردن و کلاهک قابل تنظیم، به جلوگیری از خروج گرما کمک می‌کند.
• جیب داخلی: برخی مدل‌ها دارای جیب داخلی برای نگهداری موبایل یا چراغ‌قوه هستند.
• کاور کیسه خواب: یک کیسه خواب خوب، معمولاً با کاور فشرده‌سازی عرضه می‌شود که حجم آن را به حداقل می‌رساند.

با پیروی از این گام‌ها، می‌توانید بهترین کیسه خواب کوهنوردی را برای ماجراجویی‌های خود پیدا کنید. همیشه به خاطر داشته باشید که بهترین برند کیسه خواب کوهنوردی برای شما، آن برندی است که به نیازهای واقعی شما پاسخ می‌دهد.

راهنمای خرید بهترین کیسه خواب کوهنوردی

مهم ترین فاکتور در راهنمای خرید کیسه خواب دمای محیطی است که باید با کیسه خواب درون آن بخوابیم بعد از اینکه با دمای محیط به صورت تقریبی آشنا شدیم باید به اعداد مندرج بر روی کیسه خواب مراجعه کنیم و کیسه خواب مناسب را انتخاب کنیم.

اما استاندارد هایی برای محاسبه دما های کیسه خواب وجود دارد. یکی از این استاندارد ها EN 13537 می باشد. تمامی کیسه خواب هایی که در اروپا به فروش می رسند ملزم به رعایت این استاندارد هستند. این استاندارد در دما های واقعی توسط مانکن محیط کوهستان را شبیه سازی می کند و دماهای روی کیسه خواب را تعریف می کند. بر طبق این استاندارد ۴ دما روی همه کیسه خواب ها باید ذکر شود که هر یک مفهوم خاص خود را دارد.

Upper Limit حد بالا :

دمایی که در آن یک مرد استاندارد می تواند بدون تعرق بیش از حد به راحتی بخوابد. دست ها بیرون از کیسه خواب و زیپ کیسه خواب باید باز باشد.(این دما ممکن است روی برخی کیسه خواب ها ذکر نشود)

comfort دمای راحتی :

دمایی که در آن یک زن استاندارد می تواند خواب آسوده را تجربه کند.

Lower Limit یا comfort Limit حد پایین یا حد دمای راحتی:

دمایی که در آن یک مرد استاندارد می تواند به مدت ۸ ساعت بخوابد

Extreme دمای نهایی :

نهایت دمایی که در آن یک زن استاندارد می تواند به مدت ۶ ساعت بماند (خوابیدن مطرح نیست) بدون اینکه دمای عمومی بدنش افت کند و یا دچار هیپوترمی و مرگ شود(در این دما سرمازدگی اعضای بدن محتمل است)

(بر طبق این استاندارد منظور از مرد استاندارد ؛ مردی ۲۵ ساله با قد ۱۷۳ سانت و وزن ۷۳ کیلو می باشد و مظور از زن استاندارد زنی ۲۵ ساله با قد ۱۶۰ سانت و وزن ۶۰ کیلو می باشد.)

تشخیص کیسه خواب اصل از تقلبی

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌هایی که هنگام انتخاب کیسه خواب با آن روبه‌رو می‌شوید، اطمینان از اصالت محصول است. متأسفانه، بازار پر از نمونه‌های تقلبی و بی‌کیفیت است که نه تنها پول شما را هدر می‌دهند، بلکه در شرایط سخت کوهستان، جان شما را به خطر می‌اندازند. در این بخش از راهنمای خرید کیسه خواب، به شما می‌آموزیم که چگونه با بررسی دقیق چند نشانه کلیدی، کیسه خواب اصل را از نمونه‌های تقلبی تشخیص دهید.

بررسی برچسب‌ها و استانداردهای دمایی

بهترین مارک کیسه خواب کوهنوردی، همواره اطلاعات دقیق و کاملی را روی برچسب محصول ارائه می‌دهد. این اطلاعات شامل موارد زیر است:

• استانداردهای بین‌المللی: کیسه خواب‌های اورجینال دارای برچسب‌های استاندارد EN 13537 یا ISO هستند. این استانداردها نشان می‌دهند که کیسه خواب در آزمایشگاه‌های معتبر مورد تست قرار گرفته و دماهای درج‌شده (Comfort، Limit و Extreme) بر اساس معیارهای علمی و دقیق تعیین شده‌اند. اگر روی برچسب، تنها یک دما (مثلاً منفی ۱۰ درجه) بدون اشاره به استاندارد خاصی درج شده باشد، به احتمال زیاد محصول تقلبی است.
• جنس و وزن پر (Fill Power): در کیسه خواب‌های پر، عدد فیل پاور (Fill Power) بسیار مهم است. این عدد که معمولاً بین ۵۰۰ تا ۹۰۰ متغیر است، نشان‌دهنده کیفیت پر و توانایی آن در حفظ گرما است. برندهای معتبر این عدد را به صورت دقیق روی برچسب درج می‌کنند. در مدل‌های تقلبی، یا این عدد وجود ندارد یا به صورت غیرواقعی و بسیار بالا ذکر شده است.

کیفیت دوخت و جزئیات ظاهری

یک نگاه دقیق به کیفیت ساخت می‌تواند تفاوت را آشکار کند:

• دوخت‌ها: در کیسه خواب‌های اصلی، دوخت‌ها صاف، محکم و بدون نخ‌های آویزان هستند. در نمونه‌های تقلبی، دوخت‌ها معمولاً نامرتب، شل و با کیفیت پایین‌تر هستند.
• زیپ: زیپ‌ها در کیسه خواب‌های اورجینال روان، باکیفیت و اغلب از برندهای معتبر مانند YKK هستند. اگر زیپ به سختی حرکت می‌کند، گیر می‌کند یا از جنس پلاستیک بی‌کیفیت است، به اصالت آن شک کنید.
• لوگو و برچسب: لوگوی برندهای معتبر با دقت و کیفیت بالا دوخته یا چاپ می‌شود. نمونه‌های تقلبی اغلب دارای لوگوهای نامرتب، ناقص یا با غلط املایی هستند.

 بررسی بسته‌بندی و کاور

بسته‌بندی نیز می‌تواند سرنخ مهمی برای تشخیص کیسه خواب اصل باشد.

• کاور کیسه خواب: کیسه خواب‌های اصلی معمولاً دارای کاورهای فشرده‌سازی باکیفیت هستند که از مواد محکم ساخته شده و دارای بندهای قابل تنظیم برای فشرده‌سازی حداکثری هستند. کاورهای تقلبی اغلب نازک، بی‌کیفیت و بدون مکانیزم فشرده‌سازی مناسب هستند.
• بروشور و اطلاعات محصول: برندهای معتبر در بسته‌بندی خود بروشورهایی با اطلاعات کامل در مورد محصول، نحوه نگهداری و شستشو قرار می‌دهند.

قیمت و محل خرید

• قیمت: اگر قیمت یک کیسه خواب از بهترین مارک کیسه خواب کوهنوردی مانند The North Face یا Deuter بسیار پایین‌تر از قیمت معمول آن در بازار جهانی است، به احتمال زیاد با یک محصول تقلبی روبه‌رو هستید. کیفیت بالا هزینه دارد و قیمت‌های پایین معمولاً نشان‌دهنده کیفیت پایین هستند.
• محل خرید: برای خرید کیسه خواب اصل، حتماً به فروشگاه‌های معتبر و نمایندگی‌های رسمی برندها مراجعه کنید. خرید از فروشگاه‌های ناشناس، سایت‌های نامعتبر یا از طریق واسطه‌ها ریسک بالایی دارد.

با توجه به این نکات، می‌توانید با اطمینان بیشتری برای خرید اقدام کرده و بهترین کیسه خواب کوهنوردی را برای خود تهیه کنید.

مقاله پیشنهادی : اصول برقراری کمپ در کوهستان

بهترین مارک و برند کیسه خواب کوهنوردی : معرفی و مقایسه

برای انتخاب کیسه خواب مناسب، شناخت برندها و مدل‌های معتبر موجود در بازار از اهمیت بالایی برخوردار است. در ادامه این راهنمای خرید کیسه خواب، به معرفی و بررسی بهترین مارک کیسه خواب کوهنوردی در بازار جهانی و ایران می‌پردازیم تا به شما در یافتن بهترین کیسه خواب کوهنوردی کمک کنیم.

برندهای کیسه خواب آمریکایی و اروپایی

این برندها به دلیل سابقه طولانی، استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته و مواد اولیه باکیفیت، در صدر جدول بهترین‌ها قرار دارند.

• The North Face (آمریکایی): این برند پیشگام در صنعت تجهیزات کوهنوردی است. کیسه خواب‌های آن با بهره‌گیری از عایق‌بندی سینتتیک Heatseeker Eco و پر با فیل پاور بالا، برای برنامه‌های حرفه‌ای و شرایط آب و هوایی سخت ایده‌آل هستند.
• Deuter (آلمانی): یک برند آلمانی که به خاطر طراحی ارگونومیک، دوام فوق‌العاده و راحتی شناخته شده است. کیسه خواب‌های Deuter تعادل خوبی بین وزن، گرما و قیمت برقرار می‌کنند. مدل‌های Deuter Exosphere +2° برای کیسه خواب سه فصل و مدل Orbit +5° با عایق الیاف، گزینه‌هایی مقاوم در برابر رطوبت هستند.
• Ferrino (ایتالیایی): این برند به دلیل تولید تجهیزات تخصصی برای اکسپدیشن‌های بزرگ و صعودهای هیمالیا مشهور است. محصولات این برند، مانند مدل Ferrino Lightec 1200، برای شرایط بسیار سرد و دمای پایین طراحی شده‌اند.
• Mountain Hardwear (آمریکایی): این برند به نوآوری در عایق‌بندی و استفاده از مواد باکیفیت شهرت دارد. مدل‌های پر با فیل پاور بالا و کیسه خواب‌های سه فصل و زمستانی این برند، جزو محبوب‌ترین‌ها هستند.
• USA (Ultralight Stuff America – آمریکایی): این برند با تمرکز بر وزن کم و حجم فشرده، کیسه خواب‌هایی برای کوهنوردان حرفه‌ای تولید می‌کند که در ایران نیز یافت می‌شوند.

برندهای کیسه خواب چینی (آسیایی)

این برندها با ارائه محصولات باکیفیت و قیمت مناسب، توانسته‌اند جایگاه ویژه‌ای در بازار ایران کسب کنند و به عنوان گزینه‌های اقتصادی و کارآمد شناخته می‌شوند.

• Naturehike: این برند به دلیل ارائه تجهیزات سبک و باکیفیت با قیمتی رقابتی، به سرعت محبوب شده است. مدل‌های کیسه خواب پر و الیاف این برند، مانند مدل Naturehike LW180 که یک گزینه اقتصادی و سبک است، به ویژه برای کوهنوردان تازه‌کار و متوسط، گزینه‌های بسیار مناسبی هستند. این برند همچنین کیسه خواب دو نفره برای کمپینگ‌های خانوادگی تولید می‌کند.
• کله‌گاوی (Pekynew): یک برند پرطرفدار که محصولات آن به دلیل قیمت مناسب و عملکرد قابل قبول در بازار ایران بسیار محبوب است. مدل‌هایی مانند Pekynew 300 برای کمپینگ و کوهنوردی سبک گزینه‌های خوبی هستند.
• اسنوهاک (Snowhawk): این برند نیز مانند کله‌گاوی، تعادل خوبی بین کیفیت و قیمت دارد. مدل‌هایی مانند Snowhawk 1000g که با پر برای عایق‌بندی ساخته شده، انتخابی مناسب و مقرون‌به‌صرفه به شمار می‌رود.

برندهای کیسه خواب ایرانی

تولیدکنندگان داخلی نیز توانسته‌اند با ارائه محصولات باکیفیت و رقابتی، بخش قابل توجهی از بازار را به خود اختصاص دهند. این برندها اغلب محصولات خود را با توجه به شرایط آب و هوایی ایران طراحی می‌کنند.

• قایا (Gaya): قایا یکی از باسابقه‌ترین و معتبرترین برندهای ایرانی است. محصولات قایا به دلیل دوخت بسیار تمیز، استفاده از مواد باکیفیت و طراحی ارگونومیک شهرت دارند. مدل‌های پر سری Comfort Pro و مدل‌های الیاف سری Nite Lite از جمله پرطرفدارترین محصولات این برند هستند که تعادل خوبی بین وزن، گرما و قیمت برقرار کرده‌اند.
• قارتال (Qartal): این برند به تولید کیسه خواب‌های پر باکیفیت معروف است. کیسه خواب‌های قارتال با طراحی مومیایی و وزن مناسب، برای برنامه‌های کوهنوردی گزینه‌های خوبی محسوب می‌شوند. مدل‌هایی مانند E900 و GES1000 از جمله محصولات پرطرفدار قارتال هستند که برای شرایط سرد و برنامه‌های زمستانی مناسب به شمار می‌روند.
• زاگرس (Zagros): این برند نیز از تولیدکنندگان باسابقه در صنعت تجهیزات کوهنوردی ایران است. کیسه خواب‌های زاگرس به دلیل دوام بالا، مقاومت در برابر پارگی و طراحی کاربردی شناخته شده‌اند. سری Z PRO با عایق‌بندی الیاف و مدل‌هایی با عایق پر، گزینه‌های مناسبی برای کوهنوردان در سطوح مختلف هستند.
• ساکو (Sacco): این برند با تولید کیسه خواب‌های باکیفیت و مقرون‌به‌صرفه، به ویژه برای کمپینگ و طبیعت‌گردی، شناخته شده است.
• صخره (Sakhreh): صخره نیز یکی از برندهای قدیمی ایرانی است که محصولات متنوعی را به بازار عرضه می‌کند و کیسه خواب‌های آن نیز طرفداران خود را دارند.

در نهایت، بهترین کیسه خواب کوهنوردی برای شما، آن کیسه خوابی است که به نیازهای واقعی شما پاسخ می‌دهد و تعادل مناسبی بین وزن، گرما و بودجه شما برقرار می‌کند. هنگام خرید، حتماً از فروشگاه‌های معتبر خرید کنید تا از اصالت کالا مطمئن شوید.

روکش کیسه خواب

در مبحث جنس روکش کیسه خواب دو شاخصه اصلی مورد بررسی قرار میگیرد که حتما در هنگام خرید باید به این دو مورد توجه داشته باشیم:

1.خاصیت ضد آبی

2.تنفس پذیری پارچه

خاصیت ضد آبی :

کیسه خواب ها بسته به کارایی آن ها ، روکش های مختلفی دارند  که بیشترشان از جنس نایلون مقاوم و پلی استر می باشند ، بعضی کیسه خواب های مستطیلی دارای روکش پنبه ای وبرزنتی بوده که کاملا ضد آب هستند اما این کیسه خواب ها به خاطر وزن سنگینی که دارد برای ورزش هایی که با کوله جابجا می شوند کمتر مورد استفاده قرار می گیرد اما در رشته هایی که با خودرو و یا موتور جابجا می شوند می تواند بسیار پرکاربرد باشد. اگر قصد دارید شب خارج از چادر بخوابید حتما کیسه خوابی انتخاب کنید که ضد آب باشد.

خاصیت تنفس پذیری:

بعضی از پارچه ها از خاصیت تنفس پذیری بالایی بهره مند هستند به گونه ای که تعرق بدن و رطوبت را به لایه بیرونی انتقال داده و با کاهش رطوبت و تعرق از هدر رفتن گرما نیزجلوگیری کرده و باعث می شوند که بدن در مدت زمان طولانی تر گرم بماند. استفاده از یک لاینر داخل کیسه خواب علاوه بر تمیز نگه داشتن و جذب تعرق بدن موجب حفظ دمای بیشتر در کیسه خواب نیز می شود.

روکش هایی که از جنس نایلون می باشد ، موجب افزایش تعرق بدن شده و تعریق زیاد ، باعث سرمای بدن نیز می شود.  اما روکش هایی که از جنس کتان بوده از تنفس پذیری بالایی بهره مند هستند و تعرق را به میزان زیادی کاهش میدهند اما روکش های نایلونی ارزان تر از روکش های کتانی می باشد.

نگهداری از کیسه خواب

کیسه خواب یک سرمایه ارزشمند است و با کمی مراقبت و نگهداری می توان از آن سال ها استفاده کرد.توصیه های لازم برای نگهداری از کیسه خواب را به کار ببندید.

1-کیسه خواب را در زمانی که از آن استفاده نمی کنید، در حالت آویخته نگه دارید.
2-با یک آستری درونی مجزا، از چرک شدن کیسه خواب بر اثر تماس چربی بدن خودداری کنید.
3-نقاط کثیف شده کیسه خواب را به صورت موضعی توسط مواد تمیز کننده تمیز کنید.
4- هر چند یکبار وقتی کیسه خواب را بشویید.
5- هیچ گاه برای شستن کیسه خواب از خشکشویی استفاده نکنید.

شستن کیسه خواب

کیسه خواب را با استفاده از پودری ملایم و یک ماشین لباسشویی بزرگ با سرعت چرخش کم شسته و چند بار آبکشی نمایید و آن را با حرارت یک دستگاه خشک کن خشک کنید. بعد ازهر بار شستن، آن را از دستگاه بیرون آورده و با کوبیدن نقاط گلوله شده، پرهای آن را پخش کنید و یا با قرار دادن یک توپ تنیس در کیسه خواب در دقایق نهایی خشک شدن باعث پخش شدن پرهای آن بشوید، پس از پایان کار با فشردن و لمس کردن لایه درونی آن، مطمئن شوید که کاملا خشک شده است.

لوازم جانبی کیسه‌خواب

کیف حمل

خیلی از کیسه‌ها با خود یک کیف حمل هم به همراه دارند(گاهی اوقات به صورت جداگانه فروخته می‌شوند)، که حمل و نقل آن را آسان می‌کنند. کیف‌های حمل جدید یا تعویضی در حال حاضر علاوه بر ابعاد عرض و طول، بر اساس ظرفیت (لیتر) درجه‌بندی می‌شوند.

کیف‌ محافظ

اگر قرار است در طولانی مدت کیسه‌خواب را در جایی نگه دارید که به آن آسیبی نرسد، می‌توانید آن را درجایی از گاراژ خانه‌تان آویزان کنید یا بهتر اینکه آزادانه آن را در کیف‌های محافظ نخی در یک گوشه از انبار نگه‌دارید. این کیف‌ها از ایجاد فشار دائمی بر روی بخش‌های عایق کیسه جلوگیری می‌کند، چرا که این فشار‌ها به مرور خواص عایق را از بین می‌برند.

آستری کیسه خواب

برای راهنمای خرید کیسه خواب آستر از مهم ترین بخش های یک کیسه خواب خوب است ،یک آستر کیسه‌خواب (که به صورت جداگانه به فروش می‌رسد) بین ۸ تا ۱۵ درجه فارنهایت به دمای کیسه‌خوابتان  اضافه می‌کند. علاوه بر آن اگر جایی توقف کرده‌اید که هوا گرم است، می‌توانید با کنار گذاشتن کیسه‌خواب، تنها از همین آستر برای گرم نگه‌داشتن خود استفاده کنید‌.

همه نکات ذکر شده در این مقاله هنگام انتخاب بک کیسه‌خواب مناسب اهمیت دارند. رعایت همه این نکات ممکن است سخت باشد،اما لازم است این نکات را رعایت کنید تا بتوانید بهترین کیسه خواب را انتخاب کنید، شما چه نکات دیگری را برای خرید کیسه خواب کوهنوردی در نظر میگیرید؟

پرسش‌های متداول در مورد کیسه خواب کوهنوردی

آیا کیسه خواب پر بهتر است یا الیاف مصنوعی؟

اگر وزن و حجم برایتان مهم است و بودجه بیشتری دارید، پر انتخاب بهتری است. اما اگر مقاومت در برابر رطوبت و قیمت پایین‌تر اولویت شماست، الیاف مصنوعی را انتخاب کنید.

چگونه کیسه خواب خود را بشوییم؟

برای شستشوی کیسه خواب پر، از مواد شوینده مخصوص استفاده کرده و آن را با آب سرد و در چرخه ملایم ماشین لباسشویی بشویید. برای خشک کردن، از خشک‌کن با حرارت کم و یا در هوای آزاد استفاده کنید. کیسه‌های الیاف مصنوعی را نیز می‌توانید به همین شیوه بشویید.

نتیجه گیری

برای راهنمای خرید کیسه خواب بستگی به شرایط آب و هوایی و منطقه ای که می خواهید کوهنوردی داشته باشید متفاوت است و باید به ویژگی های دمایی ، نوع پارچه ، مقاومت کیسه خواب در مقابل پارگی و غیره دقت کنید برای مثال اگر می خواهید در مناطق سردسیر کوهنوردی کنید از کیسه خواب های مخصوص سرما که عایق مناسب دارند استفاده کنید تا دچار سرمازدگی نشوید و کوهنوردی دلنشینی به همراه داشته باشد .

در نهایت، انتخاب کیسه خواب مناسب یک سرمایه‌گذاری حیاتی برای آسایش، ایمنی و لذت بردن از ماجراجویی‌های شما در طبیعت است. این راهنمای خرید کیسه خواب جامع، به شما کمک کرد تا از مفاهیم اولیه مانند استاندارد دما و انواع عایق‌بندی گرفته تا شناخت دقیق بهترین مارک کیسه خواب کوهنوردی و روش تشخیص کیسه خواب اصل، به درک درستی از نیازهای خود برسید.

همانطور که دیدید، بهترین کیسه خواب کوهنوردی برای هر فرد متفاوت است و بستگی به عواملی چون نوع فعالیت، شرایط آب و هوایی و بودجه دارد. اگر به دنبال یک کیسه خواب سبک، گرم و کم‌حجم برای صعودهای حرفه‌ای هستید، مدل‌های پر با فیل پاور بالا از برندهای معتبر جهانی مانند The North Face یا Deuter گزینه‌های عالی هستند. در مقابل، برای برنامه‌های کمپینگ و طبیعت‌گردی سبک، کیسه‌های الیاف از برندهای چینی مانند Naturehike یا کله‌گاوی می‌توانند انتخابی هوشمندانه و مقرون‌به‌صرفه باشند.

فراموش نکنید که برندهای داخلی مانند قایا و قارتال نیز با ارائه محصولات باکیفیت و رقابتی، گزینه‌های قابل اعتمادی محسوب می‌شوند. با توجه به تمام این اطلاعات، حالا شما به دانش لازم برای تصمیم‌گیری آگاهانه و خرید بهترین کیسه خواب مجهز هستید. یک انتخاب درست، نه تنها به شما کمک می‌کند تا در دل طبیعت گرم بمانید، بلکه خاطرات ماندگاری را برایتان رقم خواهد زد.

منبع : rei.com 

زمان مطالعه: 3 دقیقه

دلایل مختلفی وجود دارد که موجب می‌شود برخی کوهنوردان به کوهنوردی شبانه تمایل و علاقه پیدا کنند. در اینجا به برخی از این دلایل و همچنین راه‌کارهای مناسب برای لذت بردن از یک کوهنوردی شبانه و بی‌خطر اشاره می‌شود.

اگر به کوهنوردی شبانه علاقه دارید و میخواهید صعود شبانه داشته باشید، باید پیش از حرکت اطلاعات دقیقی از برنامه را در اختیار خانواده یا دوستان قرار دهید. در صورت نیاز، آن ها به کمک این اطلاعات می توانند نیروهای امدادی را هرچه سریع تر و دقیق تر به شما برسانند.

چرا کوهنوردی شبانه؟

•  زیبایی شب، دیدن کهکشان راه شیری و شهاب سنگها و به طور کلی زیبایی‌های شب بویژه در شبهای مهتاب کامل.
•  دوری جستن از گرمای طاقت فرسای روز بویژه اگر در نقطه‌ای از جهان زندگی می‌کنید که طبیعت گرمی دارد.
•  استفاده از سایر حواس، در واقع وقتی بینایی انسان کمتر شود سایر حواس او همچون شنوایی قوی‌تر می‌شود.
•  نبود زمان کافی برای صعود در روز یا خطرناک بودن صعود بویژه در ساعات ابتدایی روز مانند آبشار خومبو که با تابش نور خورشید احتمال ریزش دارد، همچنین غالب کوهنوردان از کمپ آخر اورست به سمت قله را شبانه طی می‌کنند.

ابزارهای لازم برای کوهنوردی شبانه

•  هنگام تهیه چراغ قوه یا چراغ پیشانی توجه داشته باشید که از چراغی استفاده کنید که دارای “red-light” باشد. همینطور پیش از اجرای برنامه شبانه استفاده از آن را فرا بگیرید.
•  از چراغ پیشانی استفاده کنید که زوم و پرتاب نور و شدت نور آن قابل تنظیم باشد.
•  نور چراغ خود را به سمت صورت دیگران نگیرید و هرگاه کوهنورد دیگری از روبرو می‌آمد به احترام او چراغ را خاموش کنید.

برنامه های باشگاه ها و گروه های کوهنوردی موجود در سامانه بریم کوه را مشاهده فرمایید و در صورت تمایل برنامه گروه خود را به رایگان ثبت نمایید. سامانه بریم کوه

نکات و بایدها و نبایدها کوهنوردی شبانه

•  پیمایش در شب تجربه و توان خاصی را می‌طلبد که باید از آن برخوردار باشید. تجربه و توانایی‌های گروه‌تان را بسنجید آیا توان پیمایش و تجربه کافی برای این کار را دارند یا خیر. اگر کوچکترین شکی در این کار دارید از انجام آن خودداری نمایید.
•  پیش از رفتن دیگران را از مسیر خود مطلع کنید.
•  تلفن همراه با شارژ کامل داشته باشید.
•  از گزارش وضع هوا اطلاع و لباس اضافی همراه داشته باشید.
•  آهسته کوهپیمایی کنید و از مسیر بازگشت خود مطلع باشید.
•  مسیر مناسب و غیر پیچیده‌ای برای کوهپیمایی شبانه انتخاب کنید و آمادگی مقابله احتمالی با جانوران را داشته باشید.
•  تا حد امکان تنها صعود شبانه نداشته باشید و به نحوی برنامه‌ریزی کنید تا مسیر بازگشت شما در روز باشد.
•  ابزار جهت‌یابی مناسب همراه داشته باشید.
•  امکانات گروه برای پیمایش در شب (پوشاک مناسب ، آب ، غذا ، امکانات کمپ اضطراری ، چراغ قوه و باطری اضافه ، نقشه ، قطب نما و…) را بررسی کنید.
•  سازماندهی کردن گروه . هر شخصی باید در گروه مسئولیتی داشته باشد و نسبت به آن توجیه باشد . برای هر چهار نفر یک سرپرست انتخاب کنید (این به این معنی نیست که از گروه جدا شوند) . در نهایت تمامی اعضای گروه باید در یک ستون منظم حرکت کنند.
•  فاصله افراد از یکدیگر یک و نیم تا دو متر باشد و سعی شود در هیچ شرایطی اعضا از گروه جدا نشوند .
•  از لباسهای تیره رنگ در شب استفاده نکنید

منابع:

سلوچ راهنمای کوهنوردی و طبیعت گردی

کانال باشگاه کوهنوردان ایران

زمان مطالعه: 5 دقیقه

شاید شما هم با افرادی روبرو شده باشید که هنگام صعود، دست به سنگ شدن و یا حتی فرود دچار اضطراب و تشویش فراوان شده و در بدترین حالت حتی دیگر قادر به ادامه حرکت در مسیر نیستند. این وضعیت ناشی از بروز عارضه‌ای است که در اصطلاح ترس از ارتفاع نام دارد و مانع از این می‌شود تا شخص بتواند در برخی ورزش‌ها مانند سنگ‌نوردی، کوه‌نوردی و حتی بعضی مشاغل  فعالیت کند، ترس از ارتفاع چیست و آیا قابل درمان و مقابله است؟

ترس از ارتفاع در کوهنوردی چیست؟

ترس از ارتفاع در کوهنوردی یک مشکل رایج است که می‌تواند برای کوهنوردان، به ویژه در مسیرهای دشوار و مرتفع، چالش‌برانگیز باشد. این ترس، که به آن آکروفوبیا یا هیپسوفوبیا نیز گفته می‌شود، می‌تواند باعث ایجاد علائمی مانند تعریق، افزایش ضربان قلب، لرزش و حتی حملات پانیک شود.

 از نشانه‌های بروز و وجود چنین حالتی در فرد می‌توان به تنگی نفس، نفس نفس زدن، بی‌نظمی ضربان قلب، تعریق زیاد و تهوع اشاره داشت. یکی از خطرات موجود برای این افراد حمله عصبی ناگهانی در حالی است که در ارتفاع قرار دارند؛ در برخی از این افراد حالتی ایجاد می‌شود که تمایل به پرت کردن خود از ارتفاع پیدا می‌کنند که البته این حالت هیچ ارتباطی با خودکشی ندارد.

راهکارهایی برای درمان ترس از ارتفاع در کوهنوردی

برای درمان آکروفویبا یا ترس از ارتفاع راهکارهای متفاوتی از جمله رفتار درمانی، مواجهه با واقعیت، و حتی درمان دارویی وجود دارد. اساس درمان بر این مبنا قرار دارد که ترس از ارتفاع بر مبنای “پاسخ به موقعیت” شکل می‌گیرد و همانطور که شما می‌آموزید که در موقعیت خاص پاسخی خاص ارائه کنید، به همان شکل هم می‌توانید این آموختن را به فراموشی بسپارید.  همچنین یک درمانگر می‌تواند به شخص دچار این عارضه نحوه و چگونگی مدیریت ترس در لحظه را بیاموزد. این شیوه شامل یادگیری و آموختن رفتارهایی که موجب ایجاد هیجان و اضطراب می‌شود، آموختن راه‌های افزایش اعتماد بنفس و مهارت‌های رفتاری و در نهایت پیاده کردن این آموزه‌ها در مواجهه با موقعیت‌های حقیقی است.
روش دیگری که برای درمان این عارضه بکار می‌رود استفاده از تکنیک‌های “کاهش حساسیت” است. به این معنی که ابتدا شخص برخی از تکنیک های آرامش “relaxation” شامل تنفس صحیح، شل کردن عضلات و گفتگوی درونی با خود را فرا می‌گیرد، سپس می‌آموزد که چگونه ترس را به اجزای آن تقسیم کند و در نهایت و بصورت تدریجی در مواجه با موقعیت‌های عملی این تکنیک‌ها را بکار می‌بندد. نتایچ تحقیقات بیانگر این نکته بوده‌اند که بیش از 75% ترس‌ها از این طریق درمان شده‌اند.
درمان‌های دارویی  برای مقابله با اضطراب و هیجان نیز در مورد این عارضه بکار برده می‌شوند، هرچند که این درمان‌ها مشکل فرد را بصورت ریشه‌ای و اصولی برطرف نخواهند کرد.

• توانایی
  سعی کنید با انجام تمرینات قدرت بدنی و تکنیک خود را بالا ببرید. صعود از سنگ های کوته به شما ضمن بالا برن توانایی احساس توانایی در صعود مسیر بلند را هدیه می کند. سعی کنید برای صعود سر طناب از مسیرهایی پایین تر از درجه صعود قرقره خود شروع کنید . احساس اعتماد به نفس ه مرور در شما شکل می گیرد. استراح به موقع در مسیر و تنفس عمیق همیشه می توند مفید باشد.
• تمرکز
  مسیر را ذهن خود مجسم کنید . خود را در حتالی تصور کنید که دارید براحتی مسیر را صعود می کنید همه حرکات را مرور کنید البته در حالی که خود دارید در ذهنتنان بطور هیچ مشکلی از مسیر بالا می روید.
• تکرار
  اگر صعود تمام مسیر بصورت سر طناب برایتان مشکل است مسیر را به بخش های گوناگون تقسیم کنید و هر بار هدف خود را رسیدن به آن بخش تعیین کنید. در مسیر به خودتان قوت قلب بدهید با صدای بلند با خودتان صحبت کنید و به خودتان بگویی : توانش را داری برو…… و در خاتمه سعی کنید از صعود قرقره ای تا جای ممکن اجتناب کنید برای پیشرفت در سنگنوردی باید سرطناب صعود کرد.

راهکارهایی برای کنترل ترس از ارتفاع در کوهنوردی

1- به آرامي و بطور منظم نفس بكشيد. نفس خود را در سينه حبس نكنيد. در قسمتي از مرحله آموزش به يوگا بپردازيد كه آگاه شويد در كدام قسمت بدنتان هنگام ترس گرفتگي بيشتري داريد. براي مثال اگر در شانه ها و گردن است ياد بگيريد كه چگونه مي توانيد در خلال صعود يا هنگام صحبت در جلوي جمع آن را آرام كنيد.

2- به خوبي استراحت كنيد، آب كافي بنوشيد، خوب بخوريد و خود را گرم نگه داريد. شب قبل نيز به اندازه كافي بخوابيد.

3- براي صعود، صحبت در جلوي جمع و يا مسابقه به درستي خود را آماده كنيد. نقشه را مطالعه كنيد، مسير را بدانيد و تجهيزات مناسب را همراه خود بياوريد. همانطور كه مشغول خواندن مسير هستيد آن سفر يا مسابقه را در ذهن خود مجسم كنيد و آن را با نقشه جلوي وريتان مقايسه كنيد. با كساني كه به تازگي آن مسير ار صعود كرده اند صحبت كنيد تا خود را با شرايط موجود به روز كنيد. اگر مي خواهيد در جلوي جمع صحبت كنيد درباره مستمعين خود آگاهي كسب كنيد. اگر براي اولين بار مسابقات سه گانه را انجام مي دهيد از قبل مرحله گذار را در ميان مراحل تمرين كنيد.

4- آنچه را كه ترس شما را به انجام آن ترغيب مي كند انجام دهيد . مراقب خود و امنيت جاني تان باشيد.

5- با ديگر هم تيمي هايتان درباره ترس صحبت كنيد.آنها شايد بتوانند مقداري از ترس شما را تخفيف بدهند اگر در گروهي كه هستيد همگي احساس ترس مي كنند پس شما يك علت كاملا معتبر داريد كه برگرديد و يا بطور ساده مسير ديگري انتخاب كنيد. اگر مي خواهيد در جلوي جمع صحبت كنيد، از قبل جلوي جمعي كه به شما بازخوردهاي مثبتي مي دهد تمرين كنيد. اگر خود را براي يك مسابقه زير نظر يك مربي آماده مي كنيد از جريان پيشرفت خود آگاه باشيد و چند هفته قبل در يك مسابقه ساختگي شركت كنيد تا روي هر آنچه كه ممكن است بطور اتفاقي پديدار شود كار كرده باشيد.

مقاله پیشنهادی :۱۰ دلیل برای اینکه با دوستانتان به کوهنوردی بروید

منابع :

باشگاه کوه‌نوردان ایران – پویا سلیمانی

کوهنـــــــــــــــوردی

نشاط کوهستان

زمان مطالعه: 7 دقیقهشاید بهترین واژه معادل فارسی برای بیواک Bivouac عبارت “بیتوته” کردن باشد. اقامت موقتی و احتمالاً اضطراری در نقطه یا مکانی تا برطرف شدن مانع، حال این مانع هوای بد یا گم شدن یا فرارسیدن شب باشد. به این منظور ابزاری به نام کیسه بیواک (Bivy Sacks) و البته در طرح‌ها و اشکال گوناگون طراحی و در اختیار کوه‌نوردان و طبیعت‌گردان قرار داده شده است.

بیواک چیست؟ در حقیقت، بیواک به توقف موقت در شرایط خاص اطلاق می‌شود، جایی که ادامه مسیر به دلایل مختلف ممکن نیست و فرد نیاز به مکانی برای استراحت یا پناه گرفتن دارد. در کوهستان، مانند بسیاری از موارد دیگر نظیر صعودهای انفرادی یا صعودهای سرعتی، بیواک نیاز به مطالعه و گاهی فرهنگ‌سازی دارد. بسیاری بیواک را یک عمل انتحاری، دیوانه‌وار و غیرمعقول می‌دانند یا حتی آن را حرکتی برای خودنمایی و هیجان‌خواهی می‌پندارند، در حالی که واقعیت چیز دیگریست. در کتاب Climbing Dictionary بیواک این‌طور معنی شده است:

چگونه پناهگاه بیواک بسازیم

پناهگاه‌های بیواک مصنوعی را می‌توان با استفاده از مواد مختلفی مانند ورق‌های فلزی موج‌دار، تخته‌های سه‌لایه، ورق‌های محافظ یا پناهگاه‌های مخصوص (باشا) ساخت. این پناهگاه‌ها سریع و کم‌هزینه هستند، اما عایق‌بندی خوبی ندارند.

برای ساخت پناهگاه بیواک روش‌های مختلفی وجود دارد. رایج‌ترین روش استفاده از یک ورق بیواک به عنوان سقف و یک ورق دیگر به عنوان کف است. سقف پناهگاه به وسیله بندهایی که بین دو درخت به هم گره خورده، آویزان می‌شود. چهار گوشه سقف نیز یا به زمین میخ می‌شود یا به درختان دیگر بسته می‌شود. باید دقت کنید که فاصله‌ای بین سقف و زمین باقی بماند تا هوا به‌طور کافی جریان یابد و از تراکم رطوبت جلوگیری شود.

باشا نوعی چادر ساده است که از یک یا دو ورق پارچه ضدآب و بندهای محکم ساخته می‌شود. معمولاً از نایلون تقویت‌شده ساخته شده و دارای حلقه‌ها یا بندهایی در گوشه‌ها و وسط ورق‌ها است. باشا پناهگاهی چندمنظوره است که می‌توان آن را به شیوه‌های مختلف بسته به شرایط محیط نصب کرد. (این واژه گاهی به کیسه بیواک خاصی نیز اشاره دارد که در ادامه توضیح داده شده است).

انواع بیواک چیست؟

به طور کلی بیواک را میتوان به دو دسته تقسیم بندی نمود:

1-     بیواک برنامه ریزی شده: 

بسیاری از کوهنوردان زمانی که قصد انجام یک صعود سرعتی و سبکبار را دارند ,در مورد بیواک چیست  مطالعه می کنند و بیواک را برای خودشان برنامه ریزی می کنند.  اگر شما یک بیواک را برای خودتان برنامه ریزی کرده اید , می توانید ضروریات را با خودتان بردارید و بنابراین شب گرم و راحتی را خواهید داشت . این ضروریات می تواند شامل : کیسه خواب سبک یا کیسه بیواک , لباس اضافی  , یک چراغ خوراک پزی سبک مثل JetBoil ، غذا و حتی یک زیر انداز سبک باشد.

2-   بیواک برنامه ریزی نشده(ناخواسته):

ممکن است در حین صعود یک مسیر طولانی و یا پس از صعود یک قله، در فرود به تاریکی برخورد کنید و مجبور شوید یک شب را در فضای باز بگذرانید. این نوع بیواک در کوهنوردی به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد: سرعت کم هم‌طناب، گم کردن مسیر، هوای نامساعد، تخلیه انرژی، تاخیر در شروع صعود، مشکلات فنی مسیر مانند طنابی که لاخ شده یا گیر کرده، آسیب‌دیدگی‌های مختلف در حین صعود یا فرود، حوادث غیرمترقبه مانند پاره شدن طناب و یا…

آمادگی برای یک بیواک برنامه ریزی نشده (ناخواسته)

اگر شما از قبل به این نوع بیواک فکر کنید و همیشه حداقل لوازم و ابزار ضروری را با خود به همراه داشته باشید، حتی بیواک‌های ناخواسته هم نمی‌توانند مشکل‌ساز باشند. بیواک در کوهنوردی اگر از قبل برنامه‌ریزی شده باشد، می‌تواند تجربه‌ای ایمن و راحت باشد. اما اگر برای این بیواک تدارک ندیده باشید، آنگاه ممکن است یک شب سخت و عذاب‌آور و حتی مرگ‌آور پیش رو داشته باشید. بیواک در ارتفاعات پایین و در فصول گرم می‌تواند خیلی خوب و راحت باشد، اما اگر در ارتفاعات بالا در طوفان، باران، باد و برف باشید، آنگاه بیواک ناخواسته می‌تواند خیلی سخت و پر ریسک باشد.

لوازم اصلی برای یک بیواک برنامه ریزی نشده

اگر می خواهید بدونید پوشاک ضروری برای  بیواک چیست؟ شامل شلوار و لباس گرم (مثلاً پلار) ، جوراب اضافه،  کلاه گرم یا کلاه طوفان چراغ پیشانی  با باطری اضافه کبریت و فندک و چند عدد قرص الکل جامد مقداری  مواد غذایی شامل: تنقلات، شکلات های انرژی زا  , آب اضافه (ترجیحا گرم)  پتوی نجات یا کیسه بیواک

تمامی این لوازم و کیت بقا را داخل کوله تان قرار دهید . سعی کنید پوشاک را جهت خشک ماندن عایق بندی کنید و هیچگاه آنها را از خود دور نکنید.

مزایای استفاده از کیسه بیواک

 کیسه بیواک چیست؟ در واقع، کیسه بیواک یک نوع پناهگاه سبک و جمع‌وجور است که معمولاً برای مواقع اضطراری یا زمانی که به فضای کم نیاز دارید، استفاده می‌شود.یافتن جا و مکان برای استفاده از کیسه بیواک بسیار ساده است، زیرا برای استفاده از کیسه بیواک فقط به فضایی به اندازه بدن خود احتیاج دارید. شما می‌توانید کیسه بیواک را به راحتی روی زمین پهن کرده و داخل آن استراحت کنید، برعکس چادر که سنگین بوده و برپایی آن زمان‌بر است.

هیچ دستورالعمل خاصی برای برپایی و استفاده از کیسه بیواک وجود ندارد و با توجه به اشغال فضای بسیار کم، می‌توانید از آن در فضاهای تنگ و کوچک استفاده کنید. سطح زیرین کیسه بیواک‌های استاندارد از جنس ضدآب طراحی شده‌اند و همین امر موجب حفاظت از شما در برابر رطوبت می‌شود.

معایب استفاده از کیسه بیواک

برعکس چادر، کیسه بیواک به دلیل نوع طراحی دارای فضای بسیار کوچک و محدود و تنها برای استفاده یک نفر می‌باشد. همین محدودیت فضا موجب می‌شود که ابزار و وسایل شما در طول شب خارج از کیسه و در معرض فضای آزاد قرار بگیرند.

ورود و خروج به کیسه بیواک، بویژه در فضا و شرایط نامساعد جوی مانند هوای بارانی بسیار مشکل است  و حتی می‌تواند موجب ورود رطوبت به داخل آن شود.
در مقایسه با چادر به علت وجود فضای محدود، فضای داخل کیسه بیواک مستعد و آماده دَم کردن و تعریق می‌باشد. در نتیجه ممکن است برای تبادل هوا مجبور شوید تا صبح چندین بار اقدام به باز و بسته کردن زیپ کیسه کنید که البته همین امر مشکلات خود را به همراه خواهد داشت.

راهنمای خرید کیسه بیواک

در هنگام خرید کیسه‌های بیواک که معمولاً در دو نوع bivy sack و bivy shelter طراحی و عرضه می‌شوند، حتماً دقت کنید که جنس خریداری شده ضد آب بوده و تمامی درزهای آن آب‌بندی شده باشد. قابلیت تنفس و ضد آب بودن، بویژه در bivy shelter که سطح بالایی آنها از توری ساخته شده است، برای استفاده مناسب از آنها در جنگل و غارهای مرطوب بسیار مهم است.

ممکن است برای بعضی‌ها سوال باشد که بیواک چیست؟ در واقع، بیواک به توقف موقتی و اضطراری در طبیعت اطلاق می‌شود که برای استراحت یا پناه گرفتن از شرایط بد جوی یا خستگی به کار می‌رود.

توجه داشته باشید که کیسه بیواک را برای استفاده در چه نوع برنامه‌ای لازم دارید. مثلاً اگر برای استفاده در فضا و محیط گرم به دنبال تهیه کیسه بیواک هستید، حتماً کیسه‌ای تهیه کنید که قسمت روی سر شما از جنس توری باشد؛ به این شکل علاوه بر تنفس در طول شب، از شر حشرات نیز در امان خواهید بود.

هنگام خرید کیسه بیواک به اندازه پاها و شانه‌های خود و فضای مربوط به آن در کیسه بیواک دقت فراوان کنید. همچنین برای راحتی بیشتر و تبادل هوای بهتر، می‌توانید از کیسه‌هایی استفاده کنید که در دو سمت آنها زیپ‌های بلند وجود دارد. وزن کیسه و فضایی که در هنگام جمع شدن اشغال می‌کند نیز گزینه مهمی است که باید به آن توجه کنید.

بهترین زمان برای بیواک

چگونه شناخت ردپاها و آثار جانوران به بیواک کردن ایمن کمک می‌کند

جمع بندی

راه‌های مختلفی برای ایجاد  بیواک وجود دارد، مانند استفاده از یک ورق بیواک به عنوان سقف و دیگری به عنوان دیوار اصلی. کیسه بیواک نوع کوچکتری از پناهگاه است که سبک، ضد آب و قابل حمل است. این کیسه به سرعت راه‌اندازی می‌شود و برای کوهنوردان و دوچرخه‌سوارانی که در فضاهای محدود کمپ می‌زنند، مناسب است. کیسه بیواک معمولاً روی کیسه خواب کشیده می‌شود و عایق اضافی ایجاد می‌کند، در برابر باد و باران محافظت می‌کند.

زمان مطالعه: 7 دقیقه

صاعقه در کوهنوردی یکی از خطرناک ترین حوادث کوهستان است که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت تا با آگاهی بخشیدن بخشی از این حوادث را کاهش دهیم.

صاعقه نوعی تخلیه الکتریکی قابل رویت است تخلیه الکتریکی می تواند بین ابر و ابر، ابر و زمین ، داخل یک ابر، یا بین ابر و هوا ایجاد شود. که معمولا تخلیه الکتریکی چندین بار بطور متناوب صورت میگیرد در نتیجه صاعقه بصورت جرقه لرزان دیده میشود که در فصل بهار و پاییز احتمال برخورد صاعقه بسیار بیشتر است.

شدت جریان الکتریکی در رعد و برق ممکن است بین ۱۰۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰ آمپر باشد. تخلیه الکتریکی که از یک ابر به ابر دیگر و یا به زمین بوجود می‌آید، می‌تواند قلب انسان را از کار بیاندازد؛ شش‌ها را پاره کند و سبب سوختگی جدی در بدن شود. هوایی که نور برق از میان آن می‌گذرد به شدت گرم می‌شود. جریان الکتریکی شدید میزان حرارات هوا را در کانالی که برق از آن عبور می‌کند برای مدت یک میلی‌ثانیه تا ۳۰۰۰۰ درجه سانتی‌گراد بالا می‌برد.

هوایی که بطور ناگهانی این میزان گرم می‌شود به سرعت منبسط شده و ضربه‌ای به هوای اطراف می‌زند و امواجی را با فشار بین ۱۰ تا ۳۰ اتمسفر به وجود می‌آورد.بر اساس مطالعات و بررسی‌های به عمل آمده توسط متخصصین امر تعداد رعد و برق در هر لحظه در سراسر دنیا بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ بار می‌باشد. به عبارت دیگر حدود ۶۰۰۰ جرقه الکتریکی در هر دقیقه در دنیا زده می‌شود.

رعد و برق و صاعقه در کوهنوردی چگونه بوجود می‌آیند؟

بر اثر برخورد ابرهای دارای بارهای غیر هم نام، واکنش‎‌های الکتریکی شدیدی به صورت نور و صدای شدید بنام صاعقه یا رعد و برق تولید می‎گردد که با نور و صدای شدید همراه است. تغییرات سریع در وضعیت و شرایط جوی یکی از عمده‌ترین خطرات طبیعت محسوب می‌شود. این تغییرات گاه بسیار آرام و خزنده و گاه چنان سریع و آنی روی می‌دهند که فرصت عکس‌العمل مناسب و به موقع را به انسان نخواهد دادو مشاهده آسمانی صاف و آفتابی در صبحگاه، هرگز نمی‌تواند تضمینی برای پایداری هوا و سپری نمودن روزی خوب و خوش در کوهستان محسوب گردد.

تخلیه الکتریکی در زمان کوتاه و ولتاژ بسیار بالا در اثر برخورد ۲ توده هوا با بار مثبت و منفی موجب ایجاد صاعقه می‌شود. «صاعقه» یا «آذرخش» در اثر تخلیه الکتریسیته بین ابر و زمین اتفاق می‌افتد درحالی که تخلیه الکتریسیته «بین دو ابر» و یا در حالت خاص به تخلیه الکتریسیته «درون یک ابر بسیار بزرگ» تند نامیده می‌شود.

اگر مابین دیدن و شنیدن رعد، یک ثانیه فاصله باشد، فاصله رعد از شخص در حدود ۳۳۰ متر است (سرعت صوت). هر چقدر فاصله میان ما و کانون آذرخش کمتر بوده و جهت حرکت ابرهای خطرناک نیز به سمت ما باشد؛ با شرایط دشوارتری مواجه خواهیم بود.

نشانه‌های شروع رعد و برق و صاعقه در کوهنوردی

نشانه‌های زیادی برای تشخیص شروع صاعقه و طوفان می‌توان در طبیعت مشاهده کرد که به شرح زیر هستند:

۱- جذب الکتریسیته، در تماس دست یا بدن با صخره‌ها و سنگ‌های تیز نوع خاصی از گزیدگی و برق گرفتگی ضعیف احساس می‌شود.

۲- استشمام بوی سیر مانند در هوا (به علت وجود گاز اوزون)

۳- مشاهده هاله نور آبی رنگ پیرامون اجسام فلزی یا نوک تیز

۴- شنیدن صدای وز وز در هوا

۵- مشاهده ابر گل کلمی شکل در آسمان (به ویژه ابر سندانی شکل)

۶- سیخ شدن موهای سر و بدن

۷- احساس نوع خاصی از گزش، خارش، سوزش و یا قلقلک نه چندان خوشایند در بخش‌هایی از پوست، که با لباس تماس مستقیم دارد مانند دکمه‌های فلزی، زیپ‌ها و سر زیپ‌های فلزی و …

۸- مشاهده جرقه‌های ریز یا شنیدن صدای آن جرقه‌ها در اثر تماس مستقیم بدن با لباس‌ها و یا اجسام فلزی

۹- احساس گزش یا گزیدگی بلافاصله پس از تماس دست یا بخشی از بدن با سنگ‌های تیز، میله‌ها، باتون، لوازم فنی، اجسام فلزی و …

۱۰- توجه به رفتار متفاوت پرندگان یا حیواناتی که در پیرامون ما قرار دارند (دقت داشته باشید فرار ناگهانی یا حرکت سریع آن‌ها به مناطق پایین دست؛ الزاماً جهت فرار از دست شکارچیان یا حیوانات وحشی نیست.)

۱۱- دریافت اختلال یا نویز خاصی روی تلفن‌های همراه، رادیو و …

۱۲- از کار افتادن ناگهانی دستگاه‌های الکتریکی و یا خراب شدن دائمی آن‌ها مانند: دستگاه جی‌پی‌اس (GPS)، دوربین عکاسی یا فیلم برداری، تلفن همراه، رادیو، پخش‌کننده‌های موسیقی نظیر MP3 Player، چراغ قوه، چراغ پیشانی و …

گونه‌های مختلف برخورد با صاعقه

حالات برخورد صاعقه به سه دسته‌ی زیر تقسیم می‌شود:

•  برخورد مستقیم
•  برخورد القائی در محل اصابت
•  جریان زمینی

آسیب‌های ناشی از برخورد مستقیم صاعقه در کوهنوردی

برخورد مستقیم صاعقه با انسان موجب ایجاد آسیب‌های بسیار جدی‌ جسمانی در افراد می‌شود که می‌توان از میان آن‌ها به موارد زیر اشاره کرد:

• انقباض عضلانی ناگهانی، پارگی عروق، شوک و افزایش سموم بافت‌های بدن
•  آسیب عضلانی و نارسایی کلیه
•  وقفه در دستگاه تنفسی و قلب، انقباض عروقی (عرق سرد)
•  افزایش فشار خون بطور موقت
•  سکته قلبی، انسداد عروق و ترومبوز (بروز لخته‌های خونی در عروق)
•  آسیب ارگان‌های شکمی، پارگی طحال و کلیه (موارد نادر)
•  آسیب سیستم مغز و نخاع
•  آسیب روانی (شایع)
•  آب مروارید چشم
•  آتروفی عضلات
•  پارگی پرده گوش

با توجه به آسیب‌های جدی و گاها جبران ناپذیزی که برخورد مستقیم صاعقه در کوهنوردی سبب آن می‌شود، ضروری است که طبیعت‌گردان و کوهنوردان اصول ایمنی و راه‌های مقابله با صاعقه در کوهنوردی را فرا گیرند تا از صاعقه زدگی در کوهستان و طبیعت تا درصد زیادی در امان بمانند.

رنگ صاعقه نمایان‌گر چیست؟ 

درواقع رنگ صاعقه میزان حرارت آن را بیان می‌کند، رنگ بنفش خنک‌ترین و صاعقه سرخ داغ‌ترین نوع در کوهستان و طبیعت هستند. صاعقه در رنگ‌های دیگری نیز اتفاق می‌افتد که هر چه این رنگ به سرخ نزدیک‌تر باشد میزان دمای آن بیشتر است. علاوه بر درجه حرارت، رنگ صاعقه می‌تواند نشانه یک تغیرات آب و هوایی خاص نیز باشد که به شرح زیر هستند:

۱- بروز صاعقه آبی به معنی شرایط رگبار و تگرگ در کوهستان است.
۲- بروز صاعقه قرمز به معنی بارش باران است.
۳- بروز صاعقه زرد به معنی وجود گرد و غبار در هوا است.
۴- برزو صاعقه سفید به معنی خشکی و عدم رطوبت هوا است و اغلب باعث آتش‌سوزی در جنگل‌ها می‌شود.

اقدامات لازم هنگام مقابله با صاعقه در کوهنوردی

اگر در شرایط غیرمنتظره گرفتار شدید و حرکت،‌ خودش کاری غیر ایمن بود (مثلاً گروه در یک مکان مسطح و باز گیر افتاده بود) اعضای گروه می‌بایست با فاصله‌ی حداقل ۱۵ متری از یکدیگر، پخش شوند تا در صورت برخورد صاعقه با فردی، دیگران صدمه نبینند. حالت صاعقه را به خود بگیرید (نشستن به صورت چمباتمه بر روی یک عایق روی زمین و قرار دادن دست‌ها بر روی گوش و دور کردن کلیه‌ی اجسام فلزی و رسانای الکتریسیته و همچنین وسایل خیس از خود.). پاهای‌تان را کنار هم قرار بدهید و به صورت چمباتمه روی زیرانداز عایق‌تان یا یک عایق دیگر چندلا شده بنشینید. اشیاء نزدیک‌تان یا وسایل رسانای الکتریسیته را لمس نکنید.

مقابله با صاعقه در فضای باز

۱ـ در زمان ایجاد صاعقه، از ایستادن در مناطق مرتفع همچون تپه، کوه یا روی ساختمان های بلند بپرهیزید.
۲ـ بعد از دیدن نور حاصله از رعد و برق تا شنیدن غرش آسمان حداکثر۳۰ ثانیه فرصت دارید تا خود را به منطقه ای امن برسانید. تا ۳۰ دقیقه بعد از شنیدن آخرین غرش در همان مکان بمانید.
۳ـ از پناه گرفتن زیر درختان بلند بپرهیزید، زیرا در اثر برخورد برق و حرارت حاصله از آن، امکان آتش سوزی یا دونیم شدن درخت وجود دارد.

۴ـ از سیم های برق هوایی (کابل های فشار قوی)، لوله ها یا سازه های فلزی، مخازن، شیشه ها، میله و حصار فلزی باغات و آب رودخانه فاصله بگیرید.
۵ـ از تجهیزاتی که هادی جریان الکتریسیته هستند همچون تراکتور، موتورسیکلت، دوچرخه و بیل های فلزی دوری کنید.

۶ـ اگر در جنگل هستید در صورت امکان از آن ناحیه دور شوید. در غیر این صورت زیر درختان کوتاه و تنومند پناه بگیرید.
۷ـ از قرار گرفتن در آلونک یا ساختمان های تک و منفرد در فضای باز خودداری کنید.
۸ ـ اگر در داخل قایق یا در حال شنا کردن هستید بلافاصله از آب خارج و بدن تان را خشک کنید.

۹ـ اگر در اتومبیل هستید از دست زدن به قسمت های فلزی خودرو اجتناب کنید. خودرو را در مکانی امن و به دور از درختان بلند پارک کنید. موتور را خاموش کرده، آنتن ماشین را پایین بکشید و از وسیله نقلیه خارج نشوید.
۱۰ـ هنگام صاعقه می توانید به ایستگاه مترو بروید.
۱۱ـ به محض شروع رعد و برق، موبایل خود را سریع خاموش و از بدنتان دور کنید. تلفن همراه روشن، یکی از قوی ترین و خطرناک ترین وسایلی است که در فضای باز، خطر برق گرفتگی را دوچندان می کند.

وضعیت هوا در کوهستان یه یکباره تغییر می‌کند و ممکن است شما هرگز احساس نکنید که در یک ابر باردار گرفتار شده‌اید اما با غرّش انفجار گونه‌ی یک رعد که در نزدیکی‌ شما روی داده است، وضعیت روانی شما به سرعت تغییر خواهد کرد و منقلب می‌شوید. در این‌گونه شرایط، توان تفکر به شدت کاسته می‌شود و تنها آموخته‌های قبلی شما و آمادگی ذهنی‌ای که از قبل در خود برای مواجه شدن با صاعقه و رعد و برق ایجاد کردید، به کارتان می‌آید و واکنش‌های مناسب در ذهن‌تان مرور می‌شود.

واکنس افراد هنگام مقابله با صاعقه در کوهنوردی

1.  به شدّت مضطرب و پریشان می‌شوند و حتی ممکن است دچار شوک نیز بشوند. به این افراد اطمینان خاطر بدهید که با انجام کارهایی ساده می‌توانند ایمن باشند. آن‌ها ممکن است کنترل خود را از دست بدهند و دست به انجام کارهایی بزنند که کل گروه را تهدید می‌کند. اطمینان این افراد به سرپرست یا فردی که پیش‌تر بواسطه‌ی اطلاعات و مهارت‌هایش، اطمینان سایرین را جلب کرده بیش‌تر است و نسبت به صحبت‌های سایرین که تنها سعی در آرام کردن شرایط با حرف‌هایی کلیشه‌ای دارند، واکنش منفی نشان می‌دهند. لذا بهتر است فرد با تجربه‌تر و دارای مهارت و دانش بیشتر مستقیماً با آن‌ها صحبت کند و شرایط را برای‌شان تفهیم کند.
2. افرادی هستند که هیچ‌گونه احساس خطری نمی‌کنند و به همان کاری که قبلاً می‌پرداخته‌اند، می‌پردازند. این افراد بیشتر در زمره‌ی کسانی قرار می‌گیرند که کوه‌نوردی یا طبیعت‌گردی را به صورت غیر حرفه‌ای انجام می‌دهند و به تجربیات شخصی خودشان (هرچند اندک) اکتفا می‌کنند. آن‌ها که معمولاً در ابرهای باردار و رعد و برق گیرنکرده‌اند یا اگر هم تجربه‌ای داشته‌اند، چندان جدی نبوده، با شوخی گرفتن قضیه جان خودشان را در معرض خطر جدّی قرار می‌دهند. شاید صحبت‌‌های منطقی با آن‌ها چندان سودمند واقع نیفتد اما از آن‌ها بخواهید که این کار را ولو هرچقدر که بیهوده می‌دانند صرفاً به خاطر همراهی با گروه انجام دهند. اکثر قریب به اتفاق این افراد وقتی شرایط خیلی جدّی می‌شود به گونه‌ای که قبلاً آن را تجربه نکرده‌اند، ترس و اضطراب جدّی در بر می‌گیردشان و چنانچه شما پیش‌تر برای توجیه فرد، خطرات صاعقه را بیشتر برای‌شان روشن کرده باشید، احتمالاً واکنش‌هایی همچون گروه اول از خود نشان می‌دهند. لذا هرگز این قبیل افراد را به خاطر خونسردی بیش از حدّشان پیش از شرایط بحرانی، فراموش نکنید و هرگز روی آن‌ها به عنوان فردی که می‌تواند در این شرایط به خوبی بیندیشد و کنترل خودش را از دست نداده حساب باز نکنید.

منابع :

گروه کوهنوردی ام اس سنتر

سلوچ، راهنمای طبیعت گردی و کوهنوردی

زمان مطالعه: 5 دقیقه

در این مقاله میخواهیم درباره تاثیر کوهنوردی بر زنان صحبت کنیم، تاثیرات مفید کوهنوردی  بر زنان به دلایل متفاوت است. زنان به دلیل آناتومی خاصی که از نظر استخوان‌ها و عضلات دارند نسبت به مردان بیشتر نیازمند پرداختن مستمر به برخی ورزش‌ها از جمله کوه‌نوردی یا کوه پیمایی و پیاده‌روی هستند.

کوهنوردی برخلاف بسیاری از رشته‌های ورزشی دارای طیف و تنوع وسیعی می باشد؛ از کوهپیمایی ساده روزهای تعطیل تا هیمالیانوردی و درگیری با سنگ و یخ، که بر اساس نوع فعالیت کوهنوردی تاثیرات فیزیولوژیک و جسمی و روانی این ورزش بر افراد می تواند بسیار متنوع باشد.

در پزشکی کوهستان آنچه بیشتر مورد توجه قرار می گیرد تاثیر ارتفاع و فعالیت شدید در ارتفاعات بالا بر جسم و روان افراد می باشد که این تاثیرات در زنان با توجه به ویژگیهای خاص آنها بررسی می گردد.

علی رغم تاثیر کوهنوردی سنگین همانند دیگر رشته های ورزشی، در تغییرات هورمونی و ایجاد بی نظمی در دوره های ماهیانه زنان، این امر نمی تواند مانع توصیه این ورزش مفید و مفرح به زنان و دختران شود.

تاثیر کوهنوردی بر زنان: دوران قاعدگی

ارتفاع باعث قطعی، طولانی شدن مدت آن، کوتاه تر شدن مدت آن یا بینظمی در قاعدگی زنان در کوهستان می شود. در این بین سایر عوامل و احتمالات مهمتر از ارتفاع، مثل تمرینات ورزشی، سرما، وزن و پرواززدگی روی دوران قاعدگی تاثیر دارند.

با وجود این موارد، به طور کل تمرینات ورزشی در دوران پریود، تاثیرات مثبتی هم دارد. به کاهش درد و گرفتگی عضلات در این دوران بسیار کمک می کند.

نکاتی در رابطه با کوهنوردی و دوران قاعدگی

1-در حین کوهنوردی استفاده از تامپون بر نوار بهداشتی ارجحیت دارد، تامپون ها بر خلاف شهر، در حین کوهنوردی و طبیعت گردی ورزشی راحت تر از نوار بهداشتی هستند و از طرفی نوار بهداشتی در طولانی مدت با سایشی که ایجاد می کند می تواند حس بدی را به شما منتقل کند و باعث التهاب پوستی شود. برخی دیگر از ورزشکاران نیز استفاده از کاپ های قاعدگی چندبار مصرف را در این مدت توصیه می کنند.

2– همواره دستمال مرطوب را در وسایل خود همراه داشته باشید تا با آن خود را پاک کنید. دستمال مرطوب گزینه چندان دوستدار محیط زیست نیست اما در این مورد بهترین گزینه برای استفاده است، پس آن را هیچ وقت از کوله پشتی خود جدا نکنید.

3-داروی مسکنی را که همیشه مصرف می کنید را همواره درون کیف کمک های اولیه خودتان داشته باشید تا در هنگام درد آن را مصرف کنید.

4-نواربهداشتی و تامپون را هرگز در طبیعت رها نکنید. برای حمل آن بهترین گزینه گذاشتن آنها در پلاستیک است، سپس پلاستیک را در یک زیپ کیپ پلاستیکی قرار دهید. از قبل اطراف زیپ کیپ را با چسب پهن آلومینیومی یا چسب پهن رنگی بپوشانید یا می تواندی یک فویل آلمینیومی نازک را در ابعاد زیپ کیپ آماده کرده و درون آن قرار دهید تا هم محتوای زیپ کیپ را از دیگران دور نگه دارید و هم برای خودتان آزار دهنده نباشد. می توانید درون زیپ کیپ یک عدد چای کیسه ای یا چند عدد قهوه بگذارید تا بوی نامطبوع هم ایجاد نکند.

5-همیشه این را در نظر داشته باشید که ممکن است در حین کوهنوردی و طبیعت گردی ورزشی پریود شوید بنابراین همواره تمهیدات لازم را در نظر بگیرید، فعالیت ورزشی سنگین همواره می تواند این سیکل را دچار تغییر کند. در روزهایی که خونریزی زیاد دارید قید استفاده از شلوارهای زیبا با رنگ روشن خودتان را بزنید تا احیانا حس اعتماد به نفستان را از دست ندهید و از شلوار مشکی رنگتان استفاده کنید.

مقاله پیشنهادی :فواید طبیعت گردی برای سلامت جسم و روح

پزشکی کوهستان و بانوان

بطور کلی زنان ۵/۶۵ درصد قدرت بدنی مردان را دارا هستند. این میزان در اندام فوقانی ۵۰ درصد و در اندام تحتانی ۶۰ تا ۷۰ درصد می باشد. اگر قدرت بدنی را براساس توده خالص بدنی (بدون احتساب چربی بدن) بسنجیم زنان در اندام تحتانی گاه حتی کمی قوی تر از مردان نیز می باشند. با بررسی نوع فیبرهای عضلانی زنان و مردان بیشتر بودن استقامت عضلانی زنان توجیه پذیر خواهد بود به طوری که عضلات زنان نسبت به خستگی مقاوم تر بوده و باعث بهتر شدن عملکرد زنان نسبت به مردان مثلا در دویدن در مسافتهای بالای ۴۲ کیلومتر می شود.

درحدود 25 تا 30 درصد وزن زنان را چربی تشکیل می دهد در حالی که این میزان در مردان 10 تا 14 درصد است. با توجه به فیزیولوژی بدن زنان و خونریزی های طبیعی ماهیانه، شیوع کم خونی ناشی از فقر آهن در زنان بسیار زیاد می باشد و نیز تغییرات هورمونی ماهیانه در زنان باعث افت توان روحی اغلب زنان در برخی روزها می شود. همچنین تاثیرات ارتفاع و کاهش اکسیژن بر زنان در دوران بارداری حائز اهمیت می باشد. مواردی که ذکر گردید می توانند جزو محدود کننده های فعالیت زنان در رشته کوهنوردی باشند.

تاثیر کوهنوردی بر زنان باردار

• دستورالعمل NICE می‌گوید، در سه ماهه اول بارداری از هرگونه سفر به مناطق مرتفع خودداری کنید و توصیه می‌شود پیش از سفر حداقل یک بار اسکن بدهید. این کار برای این است که از بارداری سالم درون رحمی اطمینان یابید. پس از آن این دستورالعمل، اقامت کوتاه تا ۲۵۰۰ متر را در صورتی‌که بارداری شما با مشکلی همراه نیست توصیه می‌کند.
• دستورالعمل CDC توصیه می‌کند که از سفر به ارتفاع بیشتر از ۳۵۰۰ متر خودداری کنید.
• از فعالیت پرتنش جلوگیری کنید، از جمله ورزش سنگین، اسکی، دوچرخه سواری و سنگ نوردی، یا این‌که حداقل این را بدانید که این فعالیت‌ها باعث می‌شود نیاز بسیار بیشتری به اکسیژن پیدا کنید.
• به تدریج بالا بروید. این کار باعث می‌شود هرگونه تاثیر احتمالی کاهش یابد.
• خوب استراحت کنید و زیاد آب بنوشید. مسافران این مناطق گفته‌اند کم آبی عوارضی را که تجربه کرده‌اند بدتر کرده است.
• اطمینان یابید در منطقه ای که به آن سفر کرده‌اید به کمک پزشکی دسترسی آسان وجود دارد.
• از همه مهم‌تر، پیش از برنامه‌ریزی برای سفر از پزشک خود اجازه بگیرید و با دقت سیاست بیمه‌ خود را مطالعه کنید تا اطمینان یابید که شما را پوشش می‌دهد.

مشکلات بهداشتی بانوان در کوهنوردی

یکی از مسائلی که دغدغه‌ی فکری بسیاری از بانوان کوهنورد است و همیشه به عنوان یکی از مشکلات بانوان در کوهنوردی مطرح می شود؛ مسئله‌ی سرویس بهداشتی می‌باشد که شاید جدی گرفته نشده؛ اما موجب آسیب روحی و حتی جسمی و بروز مشکلات زنان در کوهنوردی شده است. بانوان در کوهنوردی به علت رعایت عرف و فرهنگ جامعه و پیدا نکردن مکانی مطمئن، از دفع ادرار خودداری می‌نمایند و در راستای همین تصمیم، از خوردن آب نیز ممانعت می‌کنند؛ اما آگاه باشید که این بی‌آبی شدیداً به بدن شما آسیب می‌زند و خصوصاً در کوهنوردی که به میزان بالایی از آب برای تصفیه بدن نیاز دارید این آسیب شدید‌تر می‌شود و در کنار این موضوع، جلوگیری از رفتن به سرویس بهداشتی به کلیه‌های شما نیز آسیب می‌زند. البته مشکلاتی چون زباله‌های بهداشتی هم گریبان‌گیر بانوان می‌شود. کاغذ توالت و پد‌های بهداشتی که مورد استفاده بانوان قرار می‌گیرد بهتر است جمع آوری شود و از طبیعت خارج گردد.

پیشنهاد ما: مقاله حل مشکل دستشویی در طبیعت و کوهستان

در پایان این را اضافه کنم که، در آمارهای پزشکی که از تحقیقات دانشمندان بدست آمده است ثابت شده، بانوانی که در طول زندگی علاقمند به ورزش بوده اند و تمرینات مداوم ورزشی را به صورت‌های مختلفی انجام داده اند دارای طول عمری ۳۰ درصد بیشتر از زنانی بوده‌اند که کمتر تحرک داشته اند. همچنین بر اساس همین تحقیقات بروز بیماری‌های روحی و روانی و آترواسکروز عروق کرونرو قلب و دیابت و فشار خون و آرتروز اندام‌های بدن و بیماری های گوارشی، در زنان ورزشکار نادر و یا اصلا مشاهده نمی شود، در عوض در زنانی که از تحرکات ورزشی دوری جسته و تمایل به زندگی ماشینی و کم تحرک امروزی را دارند و یا اینکه آلوده به سیگار و سایر مواد مخدر و الکل هستند میزان شیوع بیماری‌های ذکر شده بسیار فراوان‌تر از زنان ورزشکار و پرتحرک است، زیرا در این گروه از بانوان مکانیسم تعادلی بین هیدرات های کربن و کلسترول و پروتئین‌ها و ویتامین‌ها مختل شده و حرکات دودی روده ها نیز به کندی صورت گرفته و آنان را به بیماری‌قلبی عروقی و گوارشی سوق می دهد.