قله توچال در شمال شهر تهران و کوهستان پیرامون آن به صورت یک خط الراس شرقی- غربی در جناح جنوبی رشته کوه‌های البرز مرکزی قراردارد. این کوه از شمال به دره رودخانه‌های جاجرود و شهرستانک و از غرب توسط خط الراس کم ارتفاع‌تری به قلل شمالی کوه‌های استان البرز (کرج) متصل می‌باشد. دامنه ی جنوبی توچال مجاور با شهر تهران و بلندترین نقطه شهر تهران محسوب میشود که به بام تهران شهرت دارد.
قله توچال بلندترین ارتفاع شمال تهران از طریق شانه غربی خود موسوم به هومند به ارتفاع ۳۹۰۰ متر به گردونه ۳۷۰۰ متری شهرستانک و سپس به قله شاه نشین بزرگ به ارتفاع ۳۸۵۰ متر متصل میشود و از سمت شرق توسط خط الراس قوسی شکلی پس از تشکیل قلل پیازچال و لزون از طریق گردنه کوتاه لوپهنه به قلل دارآباد ارتباط می‌یابد. قله از طریق جناح شمالی هومند به قله قزقونچال و یال‌های فرعی منطقه آهارفشم و شهرستانک منتهی می‌گردد. این خط الراس شمال توچال را از طریق قله قلعه دختر و سی چال به گردنه دیزین و سپس به سایر بلندی‌های البرز مرکزی متصل می‌سازد.
توچال به معني چال آبگير و درياچه‌ي كوچك است. چون قله‌ي توچال در كنار درياچه ای از یخچال طبیعی قرار دارد آن را بدين نام خوانده‌اند. توچال در تقسیمات کشوری جزو استان تهران و شمال شهر تهران به عنوان بلندترین ارتفاع نزدیک به تهران است.
دربند، دوراهی اوسون، دره اوسون، جان پناه اسپیدکمر، ایستگاه هفتم تله کابین، قله توچال (قدیمی ترین مسیر)
همچنین از دامنه ی شمالی و از شکراب هم امکان صعود به توچال وجود دارد که کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد
دامنه های امامزاده داوود، شهرستانک، چین کلاغ مسیرهای دیگر دسترسی به قله توچال هستند
مسافت پای کار تا قله
9 کیلومتر
دسترسی به آب
از مسیر میدان سر بند تا پناهگاه شیر پلا چند چشمه وجود دارد
وضعیت آنتن دهی موبایل
در کل مسیر آنتن دهی وجود دارد
محل شب مانی
۱ – پناهگاه شیرپلا دارای ۳ طبقه – سرویس- خوابگاه – سالن غذاخوری- تراس در ارتفاع ۲۷۵۰ متری شمال آبشار دو قلو و در کنار رودخانه پس قلعه ساخته شده و متعلق به فدراسیون کوهنوردی است . ۲ – جانپناه امیری( سیاه سنگ) این جان پناه سنگی در دو طبقه فاقد امکانات رفاهی به یادبود علی امیری که در این مکان فوت نموده و توسط خانواده نامبرده ساخته شده و در یال اصلی توچال و در ارتفاع ۳۵۰۰ متری قرار دارد .
۳ – جان پناه فلزي مدور جانپناه سوم ساخته شده بر فراز قله توچال توسط زنده یاد مرحوم محمد داوودی دبیر پیشین فدراسیون کوهنوردی و کمک های فدراسیون به نحو جالبی طراحی و ساخته شده و برای مواقع اضطراری و طوفان بسیار موثر می باشد. بنای آن فلزی و از نوع دو جداره می باشد .
نزدیک ترین مرکز درمانی
مرکز فوریت‌های پزشکی هلال احمر
مشخصات کلی
ارتفاع قله : ۳۹۶۴
ارتفاع پای کار : ۱۸۰۵
موقعیت جغرافیایی : تهران- میدان تجریش- خیابان دربند- میدان سربند
مختصات قله : 51.599164 ، 35.954799
بهترین فصل صعود :تابستان
وجه تسمیه : توچال به معني چال آبگير و درياچه‌ي كوچك است. چون قله‌ي توچال در كنار درياچه ای از یخچال طبیعی قرار دارد آن را بدين نام خوانده‌اند.
پوشش گیاهی : شامل پوشش گیاهی متنوع ارتفاعات شمال تهران که عبارتند از ازگیل وحشی، بادام کوهی، سیب وحشی، زالزالک، انواع درختان آلو و درختچه‌هایی مانند زرشک وحشی و تمشک.گیاهان دارویی و خوراکی منطقه نیز مانند والک، زالزالک، سیرک یا تره کوهی، آویشن، ریواس، کاکوتی، مرزه کوهی، کنگر، چای کوهی و بالاخره قارچ وحشی
گوناگونی جانوری : گفته می شود گونه‌های جانوری منطقه به خاطر حضور زیاد گردشگران یا صید غیرمجاز ، برخی دیگر از این گونه‌ها در‌خطر انقراض قرار دارند. دیگر بندرت می‌توان پستاندارانی نظیر قوچ و میش، گرگ، روباه یا خرگوش را در این منطقه مشاهده کرد. پرندگانی همچون شاه بوف یا کبک دری که پرنده‌ای متعلق به ارتفاعات ۲۰۰۰ متری است، به ندرت در منطقه دیده میشود.
یکی از محبوب ترین مقاصد گردشگری مسافران داخلی و خارجی جزایر جنوب ایران به ویژه خلیج فارس می باشد.در این منطقه بیش از سی جزیره وجود دارد که جزایر زیبایی مانند کیش با مدرن ترین و متفاوت ترین امکانات رفاهی آماده پذیرایی از گرشگران هستند و در مقابل بعضی از آن ها در طول تاریخ و برخی دیگر از ابتدا غیر مسکونی بوده اند. هر یک از جزایر جنوب ایران ویژگی های منحصر به فرد و پیشینه مختص خود را دارند .
جزیره کیش
جزیره کیش با مساحت ۹۱ کیلومتر مربع، خط ساحلی ۴۳ کیلومتر و شکل بیضی در خلیج فارس قرار گرفته است این جزیره مقصدی محبوب برای سفر به جنوب کشور در فصل‌های پاییز و زمستان است. این جزیره که در فصول سرد سال از آب و هوایی مطبوع برخوردار است، به عنوان توریستی‌ترین جزیره در حوزه آبهای خلیج فارس شناخته شده و سالانه گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند. جدای از تفریحات دریایی و آبی کیش که جذاب‌ترین بخش سفر است، این جزیره جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بسیاری را در خود جای داده است. از اسکله تفریحی کیش، پارک دلفین‌ها، کشتی یونانی، پارک ساحلی مرجان، کلبه هور و شهر زیرزمینی کاریز می‌توان به عنوان معروف‌ترین و مهمترین جاذبه‌های گردشگری کیش نام برد. همچنین اگر اهل خرید کردن هستید در جزیره زیبای کیش بازارهای متعددی وجود دارند. در کیش می توانید تقریبا با هر بودجه ای مکانی برای اقامتتان پیدا کنید. البته نباید از کارتینگ، پلاژ، پارک دلفین، سافاری، آکواریوم و دیگر جاذبه های تفریحی آن غافل ماند. تفریحات آبی در کیش جایگاه ویژه ای دارند، از نمونه تفریحات آبی پرطرفدار می توان به شاتل، اسکوتر زیردریایی، فلای بورد، کیبل اسکی، بنانا، پاراسل اشاره کرد.
بزرگ ترین جزیره از جزایر جنوب ایران که ۱۵۰۰ کیلومتر مربع وسعت دارد و آن را از ۲۲ کشور مستقل جهان بزرگتر می کند. وسعت و محل قرار گیری جزیره موجب شده است که از سده های پیش از میلاد مسیح در جنگ های زمان عیلامی ها تا اسکندر، امویان، عباسیان، پرتغالی ها و انگلیسی ها نقش مهمی داشته باشد. برای رسیدن به آن می توانید از خطوط هوایی و یا مسیرهایی دریایی از بندرعباس و بندر پل در ۷۰ کیلومتری آن استفاده کنید.
جزیره هنگام
در سفر به جنوب ایران با شگفتی‌های بسیاری مواجه می‌شوید که جزیره هنگام یکی از آن‌هاست. از اوایل آبان تا آخر زمستان بهترین فصل سفر به جزیره هنگام است، چرا که در این ایام از آب و هوایی معتدل و مطبوع بهره می‌برد. در این جزیره کوچک فرصت‌های زیادی برای خوش گذرانی و تفریح وجود دارد و نخل‌های سر به فلک کشیده و سواحل زیبا تنها گوشه‌ای از طبیعت بکر و تماشایی آن هستند. جزیره بکر هنگام در دو کیلومتری جنوب شرقی جزیره قشم قرار دارد و گردشگران بسیاری که قصد سفر به جنوب در پاییز و زمستان را دارند راهی آن شده و در سواحل زیبا و شگفت انگیزش آرام می‌گیرند. هنگام با دلفین‌های دوست داشتنی و بامزه‌ای معروف است که از اواسط پاییز مهمان جزیره می‌شوند و یکی از محبوب‌ترین جاذبه‌های هنگام به حساب می‌آیند .
جزیره هرمز
جزیره رویایی هرمز که به جزیره رنگین خلیج فارس هم معروف است در ۸ کیلومتری بندر عباس قرار گرفته و چشم اندازهای بی‌نظیری دارد. از آنجایی که جاذبه‌های گردشگری جزیره هرمز در فاصله کمی از هم قرار دارند به راحتی طی یک روز می‌توانید از همه یا حداقل بیشتر این جاهای دیدنی بازدید کنید. قلعه پرتغالی‌ها، دره رنگین کمان، دره سکوت، دره مجسمه‌ها، بازار محلی و موزه دکتر نادعلیان تعدادی از مهمترین جاذبه‌های گردشگری این جزیره هستند.
و اما در میان سواحل تماشایی جزیره، ساحل سرخ معروف‌ترین آن است، ساحلی که شن‌ها و موج‌هایی به رنگ سرخ دارد و تماشای آن هوش از سر هر گردشگری می‌برد. خیلی از افرادی که به هرمز سفر می‌کنند شب را به قشم یا بندرعباس برمی‌گردند و از امکانات اقامتی این دو شهر استفاده می‌کنند. اما توصیه ما این است که یک شب را در سواحل زیبای هرمز چادر بزنید و با گوش سپردن به صدای امواج آرامشی کم‌نظیر را تجربه کنید. سواحل محیط زیست و مفنق برای کمپینگ مناسب‌تر هستند.
اگر در فصل‌های پاییز و زمستان دلتان هوای سفر به جنوب را کرد، به شما اطمینان می‌دهیم یکی از بهترین مقاصد برای مسافرت می‌تواند جزیره قشم باشد. این جزیره در فصول سرد سال از آب و هوایی مطبوع و معتدل برخوردار است و آغوش گرم خود را به روی مسافرانی که می‌خواهند چند روزی را از سرمای هوا دور باشند باز می‌کند. ضمن این که جزیره قشم معمولا در نیمه دوم سال به خصوص زمستان خلوت‌تر از نیمه اول سال است و می‌تواند گوشه دنجی برای استراحت و به آرامش رسیدن شما باشد.
علاوه بر لذت بردن از تفریحات دریایی و ساحلی قشم در سفر به این جزیره می‌توانید از جاذبه‌های گردشگری فراوان آن مانند دره ستارگان، غار خربس، جنگل‌های حرا، تنگه چاهکوه و بندر لافت دیدن کنید. همچنین برای اقامت در قشم گزینه‌های متنوعی شامل اقامت در هتل، اقامتگاه بوم گردی، اجاره سوئیت و آپارتمان شخصی پیش روی شماست.
جزیره علاوه بر زیبایی های طبیعی فوق العاده دارای آثار باستانی، تفریحات آبی و مراکز خرید متعدد نیز می باشد که آن را تبدیل به یکی از مقاصد گردشگری محبوب تبدیل کرده است. قشم نخستین ژئوپارک خاورمیانه است و تحت حمایت یونسکو قرار دارد.
جزایر ناز
به نوعی به آن یکی از عجایب هفتگانه ی قشم هم می گویند. این جزایر در ساحل جنوب شرقی جزیره قشم، جایی در مسیر جاده ساحلی جنوبی و نرسیده به اسکله ساحلی روستای سوزا قرار گرفته است . شاید باورتان نشود اما منطقه ای در جنوب ایران و در حاشیه خلیج فارس وجود دارد که می توانید بر روی آب راه بروید و هنگام جزر دریا به اندازه یک کیلومتر در دریا پیاده روی کنید و تا بلندی های جزایر ناز را بدون آن که خیس شوید تماشا کنید. . همچنین از سکوی صخره‌ای جزایر می‌توانید منظره متفاوت خلیج فارس، تنگه هرمز، جزیره لارک و ساحل قشم را تماشا کنید. البته برای این کار باید به ساعات جزر آب توجه داشته باشد. علاوه بر پیاده روی در این منطقه ورزش های آبی بی نظیری هم وجود دارد که می توانید سفرتان را بی نظیرتر از همیشه بنمایید. هنگام جزر، باریکه‌ای از شن‌های درخشان، سه صخره بیرون آمده از آب را به قشم وصل می‌کنند. این جزایر را محلی‌ها دو کَردَه می‌نامند و در نقشه‌ها به نام جزایر ناز ثبت شده‌اند و با همین نام نیز برای گردشگران شناخته شده هستند. در زمان جزر با پس‌روى کامل آب دریا، براى مدت کوتاهى، باریکه‌اى از خشکى جزیره ناز را به ساحل قشم وصل مى‌کند. هرچند زمان این اتفاق کوتاه است، اما در همین مدت مسافران با ورود به جزایر ناز می توانند از بالای ارتفاعات، تنگه هرمز، جزیره لارک را تماشا کنند.
تفریحات هوایی در جزایر ناز اما اگر می توانید بابت تفریحات خود هزینه نسبتا زیادی را به نسبت پیاده روی و اسب سواری داشته باشید، می توانید تفریحات هوایی را در این مجموعه انتخاب کنید که عبارت از پاراگلایدر، کایت بورد، پاراموتور، چتربازی و بادسواری هستند. قطعا دیدن جزایر ناز از فراز آسمان ها تجربه بس دلچسب و غیر قابل توصیفی است. در ساحل جزایر ناز چادرهای دایمی جهت اجاره تجهیزات و استفاده آموزشی یا تفریحی از پاراگلایدر برپاست که به‌صورت حضوری و با کمک مربیان می‌توانید به تفریح بپردازید .
جزیره لاوان
جزیره لاوان پس از قشم و کیش سومین جزیره بزرگ خلیج فارس است و چیزی حدود ۷۵ کیلومتر مربع وسعت دارد. این جزیره از شمال شرقی به بندر مقام و از شرق به جزیره شیدور منتهی میشود و از توابع دهستان لاوان در بخش کیش شهرستان لنگه استان هرمزگان است. جزیره لاوان به دلیل ذخایر عظیم نفتی از جزایر مهم خلیج فارس به حساب می‌آید و بخش گسترده‌ای از آن (حدود ۴۰ کیلومتر مربع) در اختیار سازمان‌های دولتی و وزارت نفت است. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت بخش محدودی در اختیار گردشگران است که برای مسائلی از قبیل اقامت در جزیره لاوان باید به این نکته توجه کنند.
برای رسیدن به جزیره لاوان چند راه پیش روی خود دارید. یکی از راه‌ها این است که از طریق دریا و سفر از بنادری مانند بندر آفتاب، جزیره کیش، چارک و دیگر بنادر می‌توان به خط ساحلی جزیره لاوان رسید
راه دیگر که شاید بتوان گفت بهترین راه است و از طریق آن بیشتر می‌توان ماجراجویی کرد، رفتن به جزیره لاوان از طریق بندر مقام است. بندر مقام شهری کوچک در جوار جزیره لاوان و نزدیک‌ترین راه ارتباطی برای رسیدن به این جزیره است
برای شب ماندن و اقامت در جزیره لاوان باید حواستان به این موضوع باشد که بخش گسترده‌ای از جزیره و سواحل آن در اختیار دولت است. بنابراین اگر قصد کمپینگ در طبیعت و اقامت در جزیره را دارید باید کمی از شهر دور شوید و به سمت سواحلی مانند ساحل گرت بروید. گزینه دیگر پیش روی شما اجاره سوئیت‌هایی است که بنا به بودجه خود و هزینه‌ای که برای اقامت در نظر گرفته‌اید می‌توانید از میان آنها انتخاب کنید.
جزیره مارو
مارو یا همان شیدور جزیره‌ای نزدیک به جزیره لاوان است که طبیعت بسیار بکری دارد و خالی از سکنه است. در زمان قدیم این جزیره پر از مار بوده و به همین خاطر به این نام معروف شده اما امروزه اثری از مارها در آن مشاهده نمی‌شود پس نترسید و با خیال راحت سفر کنید. از شگفتی‌های این منطقه این است که با ایستادن روی تپه‌های وسط جزیره می‌توانید کل جزیره را با یک نگاه تماشا کنید و در برابر چشمان خود بیاورید.
خیلی از مسافران و حتی محلی‌های لاوان معمولا برای گردش و تفریح چند ساعته به جزیره مارو می‌آیند و شب را در آنجا نمی‌مانند. اما اگر شما قصد اقامت در جزیره مارو را دارید، باید بدانید که امکانات و جای مناسبی برای اقامت ندارد و تنها گزینه پیش روی شما کمپ در طبیعت است.
اگر از آن‌هایی که اهل سفر و عاشق طبیعت بکرند از تجارب سفرهایشان بپرسید، بدون شک به شما می‌گویند که سفر به جنوب و جزایر و شهرهای زیبای آن یکی از بهترین تجربه‌هایشان است. شما هم می‌توانید با سفر به جنوب، این سرزمین گرم که مردمانی خونگرم و بی اندازه مهربان دارد خاطرات خوش و نابی را برای خود رقم بزنید.
غارنوردی یکی از فعالیت‌های تقریبا نوپا در ایران است که توانسته در چندین سال اخیر طرفداران زیادی به خود جذب کند. در حال حاضر بخشی از هیئت کوهنوردی در ایران نیز شاخه غارنوردی را به فعالیت‌هایش اضافه کرده است. غارنوردان می‌توانند در دو سطح مبتدی و حرفه‌ای فعالیت خود را ادامه دهند.
برای انجام این ورزش هیجان انگیز باید قابلیت های یک کوهنورد را داشته باشید و از فضاهای بسته و تنگ نترسید.
دسته بندی غارها:
غارها از نظر تقسیم بندی به دو دسته تقسیم می شوند:
الف – غارهای طبیعی
ب – غارهای مصنوعی: غارهایی که توسط انسان بصورت حفره هایی در دل صخره ها بوجود آمده اند.
غارهای طبیعی خود به ۶ گروه نیز تقسیم می‌شوند.
غارهای بوجود آمده بر اثر نفوذ آبهای اسیدی در لایه های آهکی (که ۹۸ درصد غارهای موجود از این روش بوجود می آیند)
غارهای بوجود آمده بر اثر فرسایش امواج
غارهای بوجود آمده براثر زلزله و چین خوردگی های لایه زمین
غارهای آتشفشانی
غارهای بادی
غارهای یخی
غارنوردان آماتور
غارنوردان آماتور کسانی هستند که به این فن بیشتر از جنبه ورزشی نگاه می‌کنند. امروزه تعداد این غارنوردان از غارنوردان حرفه‌ای بیشتر است و اکثر غارهای جدید توسط این افراد کشف میشود. به طور کلی غارنوردی آماتور بیشتر در میان کوهنوردان رایج است. بسیاری از غارنوردان آماتور به خاطر علاقه خاصی که در طی سال‌ها غارنوردی به این فن پیدا می‌کنند تبدیل به غارنوردان حرفه‌ای می‌شوند و در بعضی از رشته‌های آن تجربه‌های زیادی کسب می‌کنند.
از نگاه غارنوردان آماتور غارنوردی ورزش تفریحی نوردیدن و اکتشاف غارهاست.چالش‌های مربوطه به نوع و گونه غاری که نوردیده میشود بستگی دارد ولی معمولاً بهره‌گیری از میخ و طناب و گذر از تنگراه‌ها، دهلیزها و چالاب‌ها را شامل میشود. در ایران غارنوردی را یکی از گرایش‌های کوهنوردی می‌دانند ولی در برخی کشورها رشته‌ای جداگانه شمرده میشود.
غارنوردان حرفه‌ای
غارنوردان حرفه‌ای کسانی هستند که برای اهداف خاصی بجز جنبه ورزشی آن پا به اعماق غارها می گذارند. این اهداف که جنبه علمی دارند به رشته‌های زیر تقسیم میشود: زمین شناسی، دیرین شناسی، باستان شناسی، انسان شناسی، آب شناسی و زیست شناسی.
در میان رشته های مختلفی که برای طبیعت گردی و بازدید از طبیعت های مختلف زمین وجود دارد، غارنوردی یکی از جذاب ترین و البته پر خطرترین نمونه های گشت و گذار در طبیعت است. اگر می خواهید در این زمینه به فعالیت بپردازید، باید وسایل مورد نیاز برای غارنوردی را بشناسید و برای شروع پیمایش غارهای مورد نظرتان آن ها را تهیه کنید. بسیاری از افرادی که از از نظر جسمانی و بدنی توانایی مناسب و خوبی دارند همانند ورزشکاران و کوهنوردان، می توانند غارنوردی را هم تجربه کنند. در دنیا می توانید عجیب ترین غارها را پیدا کنید. حتی درون کشورمان ایران نیز پر از غارهایی است که بتوانید به دیدن آن ها بروید.
اگر قصد دارید تا این حرفه را بسیار حرفه ای تر دنبال کنید یا به درون غارهایی قدم بگذارید که صعب العبور هستند، باید وسایل مورد نیاز برای غارنوردی را با خود به همراه داشته باشید. به این نکته توجه داشته باشید که به همراه داشتن وسایل حرفه ای و تخصصی غارنوردی لازم هست اما کافی نیست. شما باید مهارت های استفاده از این وسایل را نیز بدانید. باید نکات و مهارت های غارنوردی را بدانید و در کل اگر برای اولین بار است که به این حرفه می پردازید، با افراد حرفه ای همراه شوید. اگر آماتور هستید، به همراه افراد حرفه ای به درون غار بروید و از آن ها اصول و نکات غارنوردی را بیاموزید. پس از آموزش می توانید با تکیه بر مهارت های کسب کرده و وسایل مورد نیاز برای غارنوردی به کشف غارهای مخفی و سخت بروید. حتی غارهایی را بپیمایید که کمتر افرادی توان گذر از آن ها را داشته اند.
همچنین به دلیل اینکه درون بسیاری از غارها آب، دریاچه یا رودخانه وجود دارد و گاهی مجبور به عبور از آن ها می شوید، باید شنا کردن را بدانید. برای بالا رفتن از صخره های سخت و دیواره های درون غار، باید یک صخره نورد باشید تا بتوانید درون غارهای گوناگون با شرایط مختلف به حرکت ادامه دهید. برای اینکه غارنوردی کنید، باید مناسب ترین و بهترین وسایل را به همراه داشته باشید. سعی کنید وسایلی را خریداری کنید که کیفیت بسیار خوب و مطلوبی به همراه داشته باشند. چرا که جان شما بسته به کیفیت وسایلی خواهد بود که از آن ها استفاده می کنید. بسیاری از وسایلی که برای غارنوردی استفاده می شوند، همان وسایلی هستند که برای صخره نوردی، کوهنوردی و یا غواصی استفاده می شوند.
پوشیدن لباس گرم غارنوردی و خشک به همراه چراغ قوه، کلاه ایمنی با چراغ قوه ای که بر روی سر و کلاه نصب می شود (headlamp) از لوازم واجب و ضروری برای شروع غار نوردی است.
نحوه تهیه وسایل غارنوردی
گیره های مخصوص غارنوردی هم باید از بهترین نوع و جنس تهیه شوند. اگر نمی خواهید که برای غارنوردی خرج بسیار کنید یا اینکه جزو آماتورها و افرادی هستید که تازه می خواهند این رشته را شروع کنند، بهتر است از لباس های دسته دوم استفاده کنید. پوشیدن لباس های کهنه و قدیمی که معمولی اما گرم هستند، در این مواقع بسیار مناسب هستند. به سراغ لباس های ضد آبی بروید که اگر چه قدیمی هستند اما همین خوصیات ضد آب آن ها بسیار مفید تر از لباس های معمولی همانند جین و پیراهن است. ژاکت، شلوار و پیراهن های چند لایه اما گرم و ضد آبی را بخرید که در عین جمع و جور بودن، سبک و با دوام نیز باشند.
برای خرید وسایل مورد نیاز برای غارنوردی حتما لازم نیست تمام وسایل را نو بخرید. گاهی قرض گرفتن یا خرید وسایل دست دوم اما مناسب و با دوام می تواند بسیار کارساز باشد. حتی با کمی گشتن مکان ها، موسسات یا مغازه های را پیدا خواهید نمود که وسایل غارنوردی را می توانید از آن ها کرایه کنید. اگر هنوز نمی دانید که چه میزان از این رشته در طبیعت گردی خوشتان می آید یا تنها یک بار قصد غارنوردی و پیمایش غاری را دارید، می توانید وسایل کرایه ای بگیرید.
طناب هایی را که بر می دارید کاملا نگاه کنید تا سالم باشند و هیچ گونه پارگی نداشته باشند. لامپ هایی که بر می دارید، سالم باشند و روشن شوند. کمربندها سالم و محکم باشند و گیره هایشان درست جمع شوند. تمام وسایلی که به این شیوه بر می دارید را امتحان کنید. حتی بهتر است که با یک غارنورد حرفه ای برای خرید وسایل بروید.
این سوال ها را از خود بپرسید:
قبل از خرید وسایل، نوعی غاری را که می خواهید وارد آن شوید، مشخص کنید. آیا آن غار، جزو غارهای آبی یا غارهای خشک است؟ آیا در آن غارها آب آشامیدنی پیدا می شود یا آب درون غار غیر قابل آشامیدن است؟ حفره ها و راهروهای درون غار چگونه هستند؟ به چه میزان میخواهید درون غار پیش بروید؟ آیا تنها در دهانه غار می مانید یا اینکه وارد راهروهای اصلی و فرعی آن می شوید؟ غاری که می پیمایید برای اولین بار است که فردی وارد آن می شود یا اینکه بسیار پیموده شده است؟ قبل از خرید وسایل به این سوالات پاسخ داده تا نوع وسایل مورد نیاز برای غارنوردی را بدانید.
وسایل اساسی برای غارنوردی
کلاه
کلاه ایمنی که برای حفاظت سر استفاده می شود، در پیمایش تمام غارها لازم و ضروری است. در ضمن کلاه جایی است که چراغ قوه یا بعضی از دیگر وسایل مورد نیازتان را به آن متصل می کنید. همیشه کلاه ایمنی به سر داشته باشید.
هدلمپ یا همان چراغ پیشانی
از وسایل مورد نیاز و ضروری برای غارنوردیست. چرا که درون غارها بسیار تاریک هستند و شما نیاز دارید که بدون اینکه دست هایتان را درگیر نگهداری چراغ قوه نمایید ، روبرویتان را ببینید. از چراغ های پیشانی که بندهای لاستیکی دارند استفاده نکنید؛ چرا که احتمال پاره شدن آن ها وجود دارد. چراغ های پیشانی که با کش به دور کلاه ایمنی می افتند بهترین هدلمپ ها هستند.
بسته به مسافتی که درون غار حرکت می کنید، نیاز به روشنایی دارید. هد لمپ خود را با شارژ کامل به درون غار ببرید. با این حال باید احتیاط را رعایت کرد. در نتیجه دومین هدلمپ کامل شارژ شده را برای مواقع ضروری درون کوه پشتی غارنوردی خود بگذارید.
کفش
از آنجایی که درون غار با محیط های مرطوب و گل آلود، سنگ های لغزنده و مسیرهای متفاوتی روبرو هستید، باید کفش های محکم با کفی لاستیکی داشته باشید. کفش هایی که برای غارنوردی و کوهنوردی به بازار عرضه می شوند، مناسب هستند. اگر وارد غارهای آبی می شوید که نیاز به شنا و غواصی دارید، بهتر است که از کفش های پلاستیکی با ساق های بلند مخصوص عبور از مناطق گل آلود که با بندها و گیرهای مناسب تجهیز شده اند، استفاده کنید. اگر وارد غارهای خشک می شوید، چکمه های کوهنوردی و کوهپیمایی مناسب خواهند بود.
لباس های گرم و چسبان
برای حفظ گرمای بدن یک لایه لباس گرم نازک بپوشید
لباس های شنا
برای پیمایش بسیاری از غارهای باید از درون حوضچه های آب عبور کنید. برای این مواقع لباس های نازک و سبکی که به راحتی خشک می شوند بردارید. لباس های نانو یا لباس هایی از الیاف مواد پلاستیکی بسیار مناسب هستند.
روپوش
یک پلیور یا سوشرت یا روپوشی گرم برای مواقعی که سردتان می شود لازم دارید.
کمربند یا کیف کمری
با خود یک کمربند فانتزی که بتوانید چراغ قوه ها، باتری ها یا دیگر وسایل ضروریتان را از آن آویزان کنید، بردارید. یک کیف کمری کوچک نیز می تواند کار یک کمربند کوچک را انجام دهد.
جوراب و دستکش
برای شروع غارنوردی، جوراب های پشمی بپوشید. اما زمانی که می خواهید وارد آب شوید یا به مناطق حساس می رسید، جوراب خود را با جوراب های مخصوص پیمایش غار عوض کنید. برای گرم نگه داشتن و جلوگیری از زخم شدن دستانتان نیز دستکش بپوشید.
کلاه های پشمی یا پوشش سر
برای زیر کلاه ایمنی خود، یک کلاه پشمی یا کلاهی که کل سر و گردنتان را بپوشاند، بردارید.
محافظ زانو و آرنج
برای محافظت از پاها و مخصوصا زانوهایتان، زانوبند، محافظ آرنج و محافظ زانو بپوشید. با زانو بند از برخورد دردآور زانوهایتان با صخره ها پیشگیری می کنید.
کیف مخصوص غارنوردی
از وسایل مورد نیاز برای غارنوردی کیف و کوله غارنوردی است که برای خشک نگه داشتن و حمل وسایلتان باید داشته باشید.
لوازم مختلف کوهنوردی
وسایلی همانند طناب های مخصوص کوهنوردی، گیره ها و لنگر یا زنجیر به همراه داشته باشید.
برای تمام ساعت هایی که درون غار هستید، آب و غذا به همراه داشته باشید. سعی کنید بسیار بیشتر از آن چیزی که فکر می کنید غذا بردارید. همچنین تنقلات انرژی زا همانند آجیل ها و شکلات ها نیز، خوب هستند. نوشیدنی گرم بردارید.
فعالیت غارنوردی یکی از ورزش‌های هیجانی است که آدرنالین خونتان را بشدت افزایش می‌دهد. بنابراین در عین جذابیت احتمال بروز خطرات فراوان نیز وجود دارد .
آسیب استخوان در کوهنوردی مشکلی بزرگ و بسیار حساس است. در شهر تا نزدیک ترین بیمارستان در نهایت ترافیک، مصدوم با حداکثر 30 دقیقه تحت درمان های اولیه شکستگی یا در رفتگی ها قرار می گیرد اما در کوهستان شما با این نعمت روبرو نیستید. شرایط مصدوم و موقعیت بسیار پیچیده امدادی و فاصله واکنش تیم های امدادی بسیار زمان بر و مشکل تر است. پس باید خودمان بدانیم چه اقداماتی ضروری می باشد. واقعا اگر شکستگی استخوان اتفاق افتاد اولین اقدام ما چه باید باشد؟ بیایم با هم بیاموزیم که در این مواقع چه باید کرد .
استخوان های بدن و آسیب استخوان در کوه
در هنگام تولد، شما حدود 350 استخوان دارید، اما با توقف رشد، تعداد استخوان های شما به کمی بیش تر از 200 می رسد! پس بقیه ی استخوان ها کجا می روند؟ نترسید! نه بیرون می افتند و نه ناپدید می شوند. بلکه، هر قدر بزرگ تر می شوید، بعضی از استخوان های کوچک تر به هم وصل می شوند و استخوان های بزرگ تری تشکیل می دهند .
بیشتر سوانح مربوط به شکستن استخوان در کوهنوردی به دلیل سقوط ها، بخصوص در فرود کوهنوردان است. در حالت سقوط به دلیل میزان گرانش بر حسب ارتفاع، زاویه برخورد، سطح برخورد و محل برخورد میزان شکستگی ها تفاوت خواهد نمود
شکستگی استخوان های پنجه پا یا دست ها ممکن است کشنده به نظر نیاید اما به دلیل شرایطی که برای فرد یا گروه ایجاد می کند بسیار خطرناک می باشد، مثلا در شرایط سرما میزان این خطر چند برابر خواهد شد چون با توجه به عدم فرد در جابجایی احتمال سرمازدگی و هیپوترمی بسیار زیاد است. معمولا در کوهنوردی آسیب استخوان و در رفتگی ها بر اثر سقوط سنگ، یخ، بهمن یا هر جسمی بر روی کوهنورد یا سقوط و افتادن او ایجاد می شود و ممکن است باعث شکستگی شده و باید به سرعت رسیدگی شود. معمولا آسیب استخوان را به 2 بخش باز و بسته تقسیم بندی می کنند که شکستگی های باز متاسفانه میزان آسیب را بیشتر می کند و نیازمند سرعت بالای تیم امدادی می باشد.
دسته بندی امدادی برای آسیب استخوان
اگر همنورد ما دچار حادثه ای شد که در پی آن حادثه مشکوک به شکستگی یا هر پیش آمد دیگری شدیم بهترین محل، شروع امدادی در همان محل است. بعنی به هیچ وجه مصدوم را تا روشن شدن وضعیتش تکان ندهید مگر اینکه احتمال حادثه بدتری را بدهیم که در کوه می تواند احتمال ریزش بهمن باشد. پس اگر درصد احتمالات محیطی کم بود باید عملیات امداد و نجات را از همان محل شروع کنیم.
۱- با حفظ خونسردی، صحنه حادثه را ارزیابی و درخواست کمک می‌کنید.
۲- وضعیت تنفسی و هوشیاری مصدوم را کنترل کنید.
۳- تمامی زخم‌های باز را با گاز استریل بپوشانید و خونریزی را کنترل کنید.
۴- اگر آسیب یا علامت واضحی وجود ندارد، ولی مصدوم از درد شکایت دارد، همیشه مبنا را بر وجود شدیدترین آسیب اسکلتی یعنی شکستگی بگذارید و اقدامات لازم را انجام دهید.
۵- از اقدام برای جا انداختن موارد شکستگی یا در رفتگی به شدت پرهیز کنید . به علاوه اگر سر استخوان شکسته از زخم بیرون زده است، سعی در فرو بردن آن به درون زخم نداشته باشید. بلکه آن را با روش مناسب، پانسمان و بانداژ کنید و سپس عضو صدمه دیده را با روش صحیح آتل‌بندی و بی حرکت کنید.
۶- عدم توانایی یا عدم تمایل بیمار به حرکت دادن عضو
توجه: دربرخی موارد شکستگی که شدت ضربه باعث جدا شدن دو قطعه استخوان از یکدیگر می‌گردد، ممکن است علامت دیگری نیز علاوه بر علائم یاد شده وجود داشته باشد که این علامت شنیدن صدای سائیده شدن دو انتهای شکسته‌ی استخوان به یکدیگر یا احساس این حالت توسط خود است. این علامت به هنگام حرکت دادن عضو صدمه دیده توسط خود مصدوم یا دیگران ایجاد میشود و به طور معمول با درد بسیار شدیدی نیز همراه است. اما به هیچ وجه نباید از حرکت دادن عضو آسیب دیده و ایجاد چنین صدایی برای تأیید وجود شکستگی استفاده کرد. در این حالت احتمال صدمه به عروق، اعصاب، ماهیچه و دیگر بافت‌های اطراف استخوان شکسته بسیار زیاد می‌باشد و به همین علت باید عضو صدمه دیده را در اسرع وقت آتل‌بندی و بی‌حرکت کرد.
| برای آشنایی با علل، پیشگیری و درمان آسیب‌های مفصل زانو در کوهنوردی، دوره آنلاین آسیب‌شناسی مفصل زانو را از دست ندهید |
معاینه اندام آسیب دیده:
امدادگر ابتدا باید اندام را به طور کامل مشاهده و بررسی و شکل آن را با اندام طرف مقابل مقایسه کند. برای این کار ابتدا لباس‌های روی اندام را از محل درز لباس باز یا قیچی کنید و سپس آنها را از روی اندام صدمه دیده کنار بزنید. به هیچ وجه سعی در خارج کردن یا در آوردن لباس مصدوم به روش معمول را نداشته باشید. زیرا ممکن است باعث تشدید صدمه به مصدوم شود.
در مشاهده به دنبال علائم و نشانه‌های زیر بگردید:
۱- زخم باز ۲- زخم بسته یا کبودی ۳- تغییر شکل ۴- تورم
وجود هر کدام از این علائم را به‌عنوان آسیب قلمداد کنید و کمکهای اولیه مناسب را انجام دهید. برای معاینه‌ی سایر قسمت‌های مشکوک، اندام را از بالا تا پایین به صورت حلقوی و یا دو دست به ملایمت فشار دهید. احساس هرگونه درد به هنگام لمس، راهنمای مهمی جهت شک به امکان وجود آسیب است.
در مورد حس اندام از بیمار سئوال کنید. آیا احساس مورمور شدن یا کرختی دارد؟ این علائم می‌تواند نشانه آسیب یا عصب خونرسانی اندام باشد. اگر در نهایت هیچ کدام از علائم یاد شده مشاهده نشد، از بیمار بخواهید تا اندام را به آرامی و با احتیاط حرکت دهد. بروز درد به هنگام حرکت دادن عضو نیز می‌تواند نشانه‌ی وجود صدمه و آسیب اسکلتی باشد.
توجه: در صورت وجود هر کدام از علائم یاد شده، از تکان دادن عضو یا درخواست از مصدوم برای حرکت دادن عضو به شدت پرهیز کنید.
وضعیت گردش خون و حس اندام آسیب دیده به وسیله عوامل زیر بررسی میشود:
۱- نبض اندام
۲- پرشدگی مجدد مویرگی
۳- رنگ و حرارت اندام
۴- حس اندام
۵- حرکت اندام
انواع آسیب‌های وارده به دستگاه اسکلتی:
۱- ضربه مستقیم
۲- ضربه غیرمستقیم مانند افتادن روی بازو که باعث شکستگی ترقوه میشود.
۳- نیروی چرخشی: پیچ خوردن پا هنگام دویدن یا اسکی و آسیب به مفاصل و شکستگی استخوان‌ها
چگونگی آسیب‌های وارده به دستگاه اسکلتی:
۱- شکستگی ۲- دررفتگی ۳- پیچ خوردگی
انواع شکستگی
شکستگی باز: هرگاه در ناحیه‌ی دچار شکستگی زخمی وجود داشته باشد که با محل شکستگی استخوان مرتبط باشد، به‌طوری که باعث شود تا محل شکستگی با محیط بیرون ارتباط داشته باشد، به آن شکستگی باز اطلاق میشود. این مسئله باعث افزایش خطر عفونت در محل شکستگی می‌گردد.
شکستگی بسته: در این نوع شکستگی‌ها علیرغم شکسته شدن استخوان پوست سالم است (زخم بسته) و به این علت شکستگی بسته نام دارد.
در شکستگی باز به علت احتمال ورود میکروب، امکان بروز عفونت‌های شدید بیشتر از شکستگی بسته می‌باشد.
دررفتگی: هرگاه دو سطح استخوانی که در محل مفصل روبروی هم قرار می‌گیرند به‌طور کامل یا ناقص از محل خود جابجا می‌شوند، به این حالت دررفتگی گفته میشود. این حالت معمولاً با پارگی و آسیب به رباط‌های نگه دارنده اطراف مفصل همراه است. حرکت دادن محل دررفتگی همانند شکستگی بسیار دردناک و گاهی غیر عملی است. برای پیشگیری از آسیب به اعصاب و رگ‌های خونی و همچنین کاهش درد مصدوم باید مانع از حرکت مفصل شوید (آتل بندی)
پیچ خوردگی: آسیبی است که به علت کشیده شدن بیش از حد رباط‌های محافظ مفاصل به وجود می‌آید. در موارد پیچ خوردگی نیز برای کاهش درد مصدوم و جلوگیری ار ایجاد آسیب بیشتر، باید در اسرع وقت اقدام به بی‌حرکت کردن عضو صدمه دیده کنید (آتل بندی)
در همه ما این احساس وجود دارد که بتوانیم به هم کمک کنیم. پروسه یادگیری امداد و نجات آموزشی است که ما برای سلامتی هم و در مواقع ضروری یاری رسانی به هم، خواهیم آموخت.
سفر به کویر یکی از زیباترین و لذت بخش ترین سفرهایی است که می توان آن را تجربه کرد. آرامش و زیبایی و آسمان پر ستاره آن همیشه پذیرای طبیعت گردان و مسافرانی بوده است که از غوغای شهر و خستگی به دامان این پهنه زیبا پناه آورده اند. برای اینکه بتوانید در کویر به حفظ زندگی خود کمک کنید لازم نیست یک متخصص باشید چرا که تنها دانستن چند نکته ضروری می تواند در گرمای کویر نجات بخش شما باشد. اگر سفر به کویر و بیابان های خشک را در برنامه های سفر خود قرار داده اید بهتر است قبل از سفر راه های بقا در کویر را مطالعه کنید.
اگر گم شدیم یا هر حادثه‌ای برای ما و تیم‌مان پیش آمد مهمترین نکته این است که کمی بنشینید و شرایط را بپذیرید تا ضربان قلبتان آرام گیرد و بتوانید به دنبال راهکار بگردید.
1.از خود در مقابل سرما و گرما محافظت کنید
بزرگترین خطراتی که جان افراد را در کویر تهدید می کنند قرار گرفتن در برابر نور خورشید در طول روز، سرمای هوا در طول شب و کمبود آب بدن است. یکی از بهترین راه ها برای مراقبت از بدن در مقابل نور خورشید این است که همیشه یک کلاه بزرگ یا یک پوشش برای مراقبت از سر همراه خود داشته باشید. اگر قسمت بالای سر شما برای مدت طولانی در معرض نور مستقیم یا حتی غیر مستقیم خورشید باشد بدن شما باید سخت کار کند تا خودش را خنک نگه دارد بنابراین اولین قانون بقا در کویر این است که سر خود را در معرض نور خورشید قرار ندهید. اگر کلاه ندارید سعی کنید از وسایلی که دم دست شما هستند برای خود یک کلاه بسازید.
اگر تصمیم به شب روی کردید حتما باید در طول روز جان‌پناهی با بیشترین میزان سایه پیدا کنید، پشت تپه های رملی یا شکاف سنگی، زیر سایه درختچه ای، در هر حالت شما باید حتما یک سایه داشته باشید و در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرید.
اگر نتوانستید جانپناه پیدا کنید باید خودتان را در زیر شن مدفون کنید، مانند حیوانات بیابان باید تمام بدن جز سر را در زیر شن مدفون کرده و کلاه آفتاب گیر و چفیه را به دور سرتان پیچیده و کوله به عنوان سایه بان خود تنظیم کنید. این عمل در شرایط بسیار حاد یکی از حیاتی ترین روش های در امان ماندن از آفتاب سوختگی شدید، گرمازدگی و همچنین تعرق بالاست.
یکی از مهمترین کارهایی که باید در زمان پروسه نجات در کویر انجام دهید اعلان هشدار نوری یا نشانه ای است. در طول روز گاهی با آیینه ارسال پیام نمایید و 3 پیام نوری پشت سر هم یعنی کمک! در شب هم با روشن کردن آتش می توانید محل خود را گزارش دهید.
2.آب ننوشید
به محض اینکه تشنه شدید آب ننوشید. بهترین کار این است که آب را در طول روز برای خود جیره بندی کنید و آن را جرعه جرعه بنوشید. با مشاهده رنگ ادرار خود می توانید نیاز آب بدن را تشخیص دهید اگر ادرار شما کم رنگ باشد یعنی نیازی به نوشیدن آب ندارید و اگر پررنگ باشد باید کمی آب بنوشید. اگر به آب دسترسی پیدا کردید به سرعت از آن ننوشید و مطمئن شوید که آن آب مسموم نیست چرا که در صورت نوشیدن آب مسموم دچار اسهال و استفراغ می شوید و به سرعت آب بدنتان را از دست می دهید.
1)اگر در کنار یا نزدیکی محلی هستید که آب وجود دارد همانجا بمانید تا تیم های امداد به سراغ شما بیایند، اما اگر ذخیره اندک آبی دارید باید به فکر بدست آوردن آب باشید.
2) از لحظه ای که متوجه گم شدگی خود شدید در صورت داشتن بطری یک بار مصرف با درپوش مناسب، به هیچ وجه ادرارتان را دور نریزید.
3) اگر بیش از 3 لیتر آب دارید بهتر است که شب روی را انتخاب کنید اما اگر میزان ذخیره آب شما کم است باید حتما آب پیدا کنید، برای همین باید زمانی از روز را هم به عملیات پیدا کردن آب بپردازید.
4)اگر آب ندارید باید به چند نکته توجه کنید، مسیر رودخانه‌های بارشی که برجای مانده اند، عمق دره ها، مسیر حرکت پرندگان و یا حشرات، مسیر حرکت جانوران. این نکته بسیار کلیدی است که بدانید جانوران، پرندگان و حیوانات در عصر و هنگام غروب خورشید به سمت محلی که آب در آنجا وجود دارد حرکت می کنند و این می تواند جان شما را نجات دهد.
5)در بستر رودخانه های خشک شده خاکی، ممکن است هنوز چاله آب وجود داشته باشد
3.پیدا کردن آب در عملیات نجات در کویر
• بستر کف رودخانه‌های خشک و یا هر مکانی که نشانه ای از علف و گیاه است را به میزان 30 تا 40 سانتی متر گود کنید اگر رطوبت را دیدید می توانید با حفر بیشتر به مقداری آب برسید، ممکن است مقدار اندکی آب که بدست می آید گل آلود باشد سعی کنید آن را با قرص کلرضد عفونی کنید.
• شبنم‌ها یا قطرات صبحگاهی آب بر روی گیاهان را قدر بدانید، همین قطره ها می تواند جان شما را نجات دهد.
• در گودالی که خاک مرطوبی دارد می توان با استفاده از گرمای خورشید و یک سری فعالیت ها در چند ساعت مقداری آب برداشت کرد. در وسط گودال یک ظرف یا لیوان قرار دهید، بر روی دهانه گودال یک کیسه پلاستیکی بکشید و لبه های کیسه را کاملا سنگین چین کنید تا هوایی رفت و آمد نکند. در مرکز کیسه دقیقا بر روی ظرفتان تکه سنگی کوچک بگذارید، نم خاک با استفاده از گرمای خورشید بخار شده و بخارها به کیسه می رسد و سرمای کیسه آن ها را تبدیل به قطره های آب می کند، با شیء که با سنگ کوچک ایجاد کردید قطره ها به سمت لیوان یا ظرف شما حرکت می کند و می چکد. در مدت این عملیات شما می توانید در سایه ای جانپناه بگیرید.
4.خونسردی خود را حفظ کنید
وحشت و اضطراب خطرناک ترین دشمن نجات در کویر است. بنابراین اگر بتوانید به آرامی خونسردی خود را حفظ کنید می توانید گام های دیگر را بردارید. اگر دقیقا می دانید کجا هستید بهتر است با خونسردی و با برنامه ریزی مناسب مسیر خود را پیدا کنید.
5.علامت گذاری کنید
زمانی که تصمیم به حرکت گرفتید مکان و مسیر سفرتان را با استفاده از سنگ، چوب یا اشیای دیگر نشانه گذاری کنید و در صورت داشتن هر ابزار دیگری برای افرادی که ممکن است به آن بربخورند پیغام بگذارید. قبل از حرکت یک مکان را در دوردست برای خود انتخاب کنید و مسیر خود را در راستای همان مکان ادامه دهید. در فواصل معین سنگ یا چوب کوچکی قرار دهید تا با استفاده از این نشانه ها رد شما را پیدا کنند.
در کویر شما با پهنه عجیبی از ستارگان روبرو هستید پس در شب به راحتی می توانید با استفاده از ستاره‌ها جهت یابی کنید. مهمترین راه نجات شما پس از رعایت موارد بالا انتخاب یک مسیر و ادامه دادن آن تا رسیدن به یک نقطه درست و مناسب است، پس نشانه ها را به خاطر بسپارید تا بیهوده به دور خودتان نچرخید صبور باشید و با آهستگی و هوشیار قدم بردارید.
6.انرژی خود را هدر ندهید
زمانیکه به دنبال یافتن پناهگاه یا آب هستید سعی کنید کمترانرژی مصرف کنید به طوریکه رطوبت بدنتان و انرژی غذایی که مصرف کرده اید هدر نرود. به آرامی حرکت کنید تا عرق نکنید و هنگام تنفس دهانتان را بسته نگه دارید تا هنگام تنفس آب بدنتان کم نشود. با استفاده از یک تکه دستمال یا لباس جلوی دهانتان را بگیرید.
هر کوهنورد و طبیعتگرد باید در مواقع خطر بتواند از خود و همنوردان خود محافظت کند، برای این کار باید تکنیک های بقا در طبیعت را قبل از شروع سفر بیاموزد.
گرمازدگی در کوهستان یکی از شایع ترین حوادث پیش روی کوهنوردان در فصول گرم است. این حادثه نیز به راحتی با دانستن این که چه اقداماتی ضروری می باشد، قابل پیشگیری و درمان است. پس بیایید بدانیم گرمازدگی چیست، چه نشانه ها و عوارضی دارد و چگونه می توان به یک فرد گرمازده کمک کرد .
شرایط بروز گرمازدگی:
• این عارضه بیشتر در دمای بالاتر از ۴۰°C ایجاد می شود. • در گرمازدگی تا ۹۰% احتمال مرگ وجود دارد! • کم آبی پیش زمینه گرمازدگی است. • سالمندان، کودکان، افراد چاق و مبتلایان به بیماری های مزمن مانند: دیابت، بیماری های قلبی عروقی و پرکاری تیروئید به گرمازدگی حساس ترند. • گرمازدگی در ۲ طیف سنی سالمندان و اطفال، بسیار سریع و خطرناک است. • دامنه حرارت بدن باید بین ۳۶.۵ تا ۳۷.۵°C باشد، بیش از ۲°C تفاوت دما، در عملکرد دستگاه های بدن اختلال ایجاد کرده و احتمال مرگ وجود دارد!
پیشگیری از گرمازدگی در کوهستان
قبل از اینکه بگوییم اگر گرمازده شدیم، بهتر است بدانیم برای گرما زده نشدن چه کارهایی باید انجام دهیم. چرا که پیشگیری از گرمازدگی در کوهستان ، آن هم در شرایط سخت کوهستان بسیار ساده تر از درمان می باشد. 2 عامل مهم باعث گرمازدگی می شود که با رعایت کردن آنها، می توان در بروز این حالت پیشگیری بوجود آورد:
1) اولین عامل گرمازدگی در کوهستان ، فقدان آب و املاح مورد نیاز بدن می باشد، بدن ما در فعالیت های شدید مانند کوهنوردی در گرما به شدت دچار تعریق و از دست دادن آب به همراه املاح مورد نیاز بدن می شود. بهترین راه پیشگیری از این حالت خوردن آب با املاح یا خوردن ORS است.
ORS چیست؟
پودر ORS را می توان یک نوع سرم خوراکی دانست که جایگزین مناسبی برای مایعات و املاح از دست رفته بدن است. برای تهیه آن، یک بسته پودر را در یک لیتر آب سالم حل کنید و سپس جرعه جرعه مصرف کنید. این محلول نقش بسیار مهمی در پیشگیری و درمان گرمازدگی دارد. اگر پودر آماده نداشتید یک قاشق چایی خوری نمک به یک لیتر آب اضافه کنید. اگر بسته ORS استاندارد به همراه دارید، هیچ چیز (از جمله شکر، نمک یا نوشابه) به محلول اضافه نکنید، زیرا ترکیب محلول را به هم می زند. فقط می توانید برای بهبود مزه، مقدار بسیار اندکی آبلیمو به آن اضافه کنید. در میان مایعات طبیعی، دوغ جایگزین مناسبی برای محلول ORS است. مصرف محلول ORS محدودیتی در افراد بزرگسال ندارد.
بهترین آب برای مصرف یک کوهنورد آب معمولی نیست. بدن کوهنوردان باید املاح دفعی خود را به گونه ای جبران کنند، به همین دلیل آب به همراه قند و نمک بهترین برند مصرف مایعات کوه نورد در حالت فعالیت است. هنگام ورزش کردن نمک از دست رفته بدن را با انتخاب نوشیدنی‌های مناسب، دوباره جایگزین کنید.
2) عامل ثانویه به وجود آمدن گرمازدگی در کوهستان گرمای محیط است پس عامل دومی که باید نسبت به آن حساس باشید دمای هوای بیرون می باشد.
صعودتان را در روزهای گرم سال در ابتدا یا انتهای روز انجام دهید و از فعالیت شدید ما بین روز پرهیز کنید.
اگر در طول روز مشغول صعود هستید به ازای هر ساعت صعود ( می تواند بر اساس توان تنظیم شود ) حتما زمانی برای استراحت اختصاص دهید.
تا جای ممکن در زمان استراحت به سایه پناه ببرید.
استفاده از دستمال یا شال مرطوب برای خنک کردن بدن، سر و به خصوص مخچه در پیشگیری از گرمازدگی در کوهستان ، بسیار کمک کننده است.
ریسک نکنید! اگر دمای هوای محیط و بازتابش آن از زمین، زیاد است بهتر است کمی صعود را متوقف کنید و استراحت نمایید چون ممکن است تداوم و لجبازی با این شرایط به قیمت جان شما و یا همنوردانتان تمام شود.
لباس های تنگ، گشاد و با قابلیت تنفس بپوشید و بدانید که کلاه و دستکش های نازک به شما کمک بسیار خواهد نمود.
گرمازدگی در کوهستان حادثه ای اورژانسی
منظور از اورژانسی یعنی لزوم رسیدگی فوری. در صورت بروز گرمازدگی در کوهستان ، احتمال مرگ در مراحل حاد بسیار زیاد است پس اگر پیشگیری های لازم را انجام ندادید، باید حداقل اصول رفتار امدادی را بدانید تا از بحران جلوگیری کنید.
گرفتگی عضلات : به دلیل گرمای زیاد در بیرون و درون بدن تعرق زیاد شده و بدن آب و املاح فراوانی از دست می دهد. غالب کوهنوردان بدون جایگرین کردن املاح فقط آب معمولی مصرف می کنند. برهم خوردن توازن املاح درون بدنی باعث گرفتگی و دردهای عضلانی شده و این اولین مرحله از گرمازدگی در کوهستان است.
خستگی: با کاهش املاح درون خونی، گرمای بدن افزایش می یابد و آب بیشتری از بدن دفع می شود. در این شرایط سردرد و سرگیجه شروع می شود و بدن رفلکس های تازه ای می دهد و اعلام هشدار می کند. بی اختیاری در دفع مدفوع و ادرار، کمی اختلال ذهنی که حتی ممکن است بر روی تکلم هم تاثیر بگذارد، ممکن است اتفاق بیفتد.
حمله گرمایی: با افزایش حالت اول و دوم، دفع آب بدن و کمبود شدید آب و املاح درون خونی بخش هایی از قسمت های بدن از کار افتاده و فرد دچار شوک گرمایی، اختلال در دستگاه های مهم بدن مانند کلیه و کبد و در نهایت مرگ را به همراه دارد.
درمان و کمک های اولیه
• مصدوم را به محل سایه و خنک منتقل کنید. • مصدوم را بر روی زمین صاف درازکش کنید و کوله را زیر پاهای او بگذارید تا پاها بالاتر از سر قرار گیرد و خون رسانی به مغز راحت تر انجام شود. • دور مصدوم را خلوت کنید و از رسیدن هوای تازه به مصدوم مطمئن شوید. • تنفس مصنوعی (CPR) • پائین آوردن دمای بدن به طور تدریجی با ملافه خیس یا وسایل مرطوب.
توجه: اگر بیمار در معرض هوای خشک قرار گرفت و دمای بدن اون به ۳۸°C رسید، خنک کردن را متوقف کنید، سپس مصدوم را ارزیابی کنید و در صورت نیاز و بالاتر بودن دما از ۳۸°C خنک کردن را ادامه دهید. • از آب خیلی سرد استفاده نکنید! • مایعات کافی و مکرر به مصدوم بنوشانید.
درشرایط گرما زدگی با دو دسته مصدوم مواجه میشویم :
مصدومانی که هنوز هوشیار هستند: مصدومان هوشیار را به سرعت به سایه انتقال دهید. کمپرس سرد را بوسیله آب و پارچه شروع کنید. سعی کنید مصدوم حتما و به هر میزان، آب تقویت شده با املاح مصرف نماید. به ملایمت او را باد بزنید تا دمای بدن او کم شود.
مصدومانی که دچار بی هوشی شده اند را باید ابتدا به سایه انتقال دهید. راه های ورود و خروج هوایی را باز نموده و آماده عملیات CPR شوید و اگر مصدوم تنفس نداشت این عملیات را شروع کنید و بدن را به سرعت با آب و پارچه خنک کنید.
در هر دو حالت لزوم جا دادن مصدوم در زیر سایه یا محیطی کاملا خنک ضروری است.
به دلیل ضعف خونرسانی به مغز پاهای مصدوم را کمی بالاتر از سطح بدن قرار دهید تا خون رسانی به مغز راحت تر انجام پذیرد.
از آب معمولی برای سرد کردن بدن استفاده نمایید و با پارچه های خیس محل های شریان های اصلی مانند زیر بغل، ران ها، شکم، سر و گردن، می توانید دمای بدن را سریع تر پایین بیاورید. به آرامی بدن مصدوم را باد بزنید این عمل درصد سرعت خنک سازی بدن را بیشتر می کند.
بهترین زمان فعالیت، ساعات آغازین و پایانی روز است و از فعالیت در ساعات میانی روز باید پرهیز کرد. در بعضی شرایط نمی توان به فعالیت ادامه داد. در بعضی از آب و هواها بسیار گرم قرار گرفتن در آنها حتی بدون فعالیت هم می تواند خطرناک باشد .
