هواشناسی کوهستان: معرفی وب سایت های هواشناسی کوهستان

زمان مطالعه: ۸ دقیقه

جواب این سوال که ” آیا هم اکنون زمان مناسبی برای ترک محیط کمپینگ و صعود به قله است ؟ “، می تواند در بسیاری از اوقات، واضح باشد . مثل زمانی که با طلوع خورشید ، نسیمی صبحگاهی زیر پاهایتان می وزد و با روشن شدن هوا ، صورت همنورد خود را همانطور که در کیسه خواب هستید، مشاهده می کنید.

اما در بعضی از شرایط ، تشخیص ترک کمپ برای صعود به قله ، می تواند کمی چالش برانگیز باشد . اگر صبح از خواب پا شدید و شاهد توده ی عظیمی از ابر با وزش باد بودید، کمپ را برای صعود به قله ترک می کنید؟ در صبح هایی که وزش باد وجود ندارد اما مه عظیمی سرتاسر چادر شما را گرفته است چطور ؟

توجه به هواشناسی کوهستان ودر نظر گرفتن آب و هوا و شرایط جوی ، اولین و مهم ترین عامل برای صعود به قله می باشد . شما باید این کار را قبل از صعود خود به قله انجام دهید ، زیرا تغییرات شدید جوی و آب و هوا درکوهستان ها، غالبا بسیار سریع تر از واکنش ما می باشند و در بسیاری از موارد می توانند بسیار خطرناک باشند .

دانش کافی از ابرها داشته باشید:

 

شما تنها با داشتن دانش مختصری راجع به ابرها ، هواشناسی و برنامه ریزی درست و مسیر صحیح ، نه تنها امنیت خود را در صعود بالاتر می برید بلکه صعود خود را بسیار مطمئن ترو هموارتر کرده اید . (در ادامه مطلب ،توضیح مختصری راجع به ترکیب دانش هواشناسی و مهارت های مسیریابی، دانش نجات خویشتن و گرفتن تصمیم های درست و صحیح در مواقع ضروری، خواهیم داد .) برای اطلاعات بیشتر در این زمینه مقاله ی ” شناخت آب و هوا در کوهنوردی ” را مطالعه فرمایید.

الگوی اقلیم و آب و هوا از رشته کوهی با کوهی دیگر تفاوت دارد . بعضی از آن ها هشدار و اطلاعات مفیدی راجع به آب و هوای پیش رو و تغییر آن می دهند در حالیکه در بعضی از این کوه ها نیز ، خبری از این هشدارها نیست . متاسفانه معرفی و آشنایی با تک تک این نوع الگوهای آب و هوایی در کوهستان ، از بحث در این مقاله خارج است . اما کتاب های راهنمای زیادی راجع به شکل های مختلف ابرها و توضیحاتی راجع به آب و هوای کوهستان، برای خرید وجود دارند . با یکی از این کتاب های هواشناسی شروع کنید و با شکل و نوع ابرها ، آشنا شوید . بدون توانایی در تشخیص نوع ابرها ، شناسایی آب و هوای پیش رو مقداری سخت و دشوار می شود.

آماده باشید و گزارش هواشناسی دقیقی از مقصدتان، داشته باشید:

آماده بودن یکی از مهم ترین بخش های صعود و کوهنوردی شما می باشد . برنامه صعود شما باید شامل گزارش هواشناسی مقصد باشد. خود من علاوه بر این که آخرین گزارش آب و هوایی مقصد خود را قبل از صعود از طریق هواکوه بررسی میکنم، با حمل یک رادیو کوچک از آخرین وضعیت های آب و هوایی مقصدم نیز، با خبر می شوم .

یک نکته مهم دیگر راجع به هواشناسی های مرسوم، این است که آن ها معمولا پیش بینی از نقاط پرجمعیت کشور دارند و عموما توضیحات چندانی راجع به مقصد شما که در ارتفاعات بلند واقع شده است، نمی دهند به همین دلیل چک کردن هواکوه را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

همچنین گزارش آب و هوایی از رشته کوه ها و ارتفاعات بلند، می تواند سخت باشد . حتی اگر گزارشی از آب و هوای نقاط کم ارتفاع دارید ، به خاطر داشته باشید که حرکت توده ی هوا و برخورد آن بارشته کوه ها، باعث بالا رفتن توده ی ابرها و سرد شدن هوا می شود. اگر دمای توده هوا به درجه ی اشباع برسد، ابر تشکیل می شود و اگر توده های ابر سردتر شوند و با یکدیگر برخورد داشته باشند ، باران شکل می گیرد. آب و هوای ابری اما خشک، در نقاط کم ارتفاع ، ممکن است با رسیدن به کوهستان تغییر شکل دهد و موجب ریزش باران و برف شود.

تجهیزات هواشناسی ( فشارسنج و ارتفاع سنج ها ):

علاوه بر داشتن یک رادیو کوچک، عموما یک بارومتر ( هواسنج) نیز با خودم حمل می کنم . تغییر در فشار هوا می تواند نشانه ی تغییرات آب و هوایی باشد . بالارفتن فشار هوا می تواند باعث آب و هوایی ثابت و خشک شود . پایین آمدن آن نیز معمولا پیامی جز رطوبت بیشتر در هوا و سردشدن آن، ندارد .

در نیمکره ی شمالی ، فشار هوا بالا به سمت عقربه ی ساعت و فشار هوای پایین برخلاف عقربه ی ساعت حرکت می کند . این نکته را زمانی که قبل از صعود خود به عکس های ماهواره ای مقصد خود نگاه می کنید به یاد داشته باشید . دانستن اینکه چه فشار هوایی در چه سمتی حرکت می کند و چه رابطه ای با سطح ساحل ، دریا ها و … دارد، کمک زیادی به تشخیص آب و هوای پیش روی شما در مسیر می کند .

به خاطر داشته باشید ، ارتفاع سنج ها، ارتفاع را توسط فشار هوا اندازه گیری می کنند . افزایش ناگهانی ارتفاع در ارتفاع سنج شما حاکی از پایین آمدن فشار هوا می باشد . برای مثال ، اگر صبح از خواب بیدار شوید و متوجه شدید که ارتفاع سنجتان ، شما را ۲۰۰ فوت ( ۶۰ متر ) نزدیکتر به قله ی کوهی که برای صعود انتخاب کرده اید نشان می دهد، حاکی از این دارد که فشار هوا در خلال شب کاهش پیدا کرده است .

همیشه توجه به فشارسنج و مراجعه ی مکرر به آن در طول صعودتان، کار مفیدی می باشد . همچنین توجه داشته باشید که ارتقاع سنج خود را مرتبا در ارتفاعات کالیبره کنید ! جی پی اس ها نیز ارتفاع را برا اساس فشار هوا و یا چرخش ماهواره های آن به دور زمین، دریافت می کنند. پس یاد بگیرید که جی چی اس شما چگونه ارتفاع را اندازه گیری می کند و از آن استفاده کنید .

نشانه های تغییرات جوی و آب و هوا:

غالبا ، طوفان و بادهای شدید می تواند حاکی از تغییرات شدید آب و هوا در بازه ای کم باشد . ابر های عدسی شکل که بالای قله کوه تشکیل می شوند ، نشانگر حرکت توده هوای مرطوب توسط باد، در بالای قله کوه هستند. ریزش دانه های برف از دامنه های مرتفع کوه نیز به شما می گویند در قسمت های بالاتر کوه و یا در دامنه کوه ها، وزش باد شدیدی وجود دارد .

حتی اگر دانش کافی در شناسایی آب و هوا دارید و تقریبا از تجهیزات کافی برای صعود برخوردارید، تصمیم ترک کمپ برای صعود به قله ، هنوزم یک تصمیم دشوار است ! اولین چیزی که در این شرایط از خودم می پرسم ، وضعیت جاده و راه ها می باشد . اگر هوا به طور ناگهانی خراب شد ، رسیدن من به پایین کوه چه قدر سخت خواهد بود ؟ اگر جاده ی مسیر ، برای پایین آمدن سخت باشد ، باید راه دیگری برای پایین آمدن انتخاب کنم و یا منتظرم بمانم تا آب و هوا بهتر شود ؟

برنامه ای کامل و جایگزین برای صعود خود، داشته باشید:

کوهنوردی، برای کسانی که نمی توانند برنامه ای انعطاف پذیر داشته باشند، وزرش مناسبی نیست. در تابستان امسال، در صعود خود به قله ی Mt. Baker ، چندین گزارش هواشناسی و پیش بینی آب و هوا را در دامنه ی شمالی رشته کوه، مطالعه کرده بودم و شب ها نیز شاهد کاهش فشار هوا در فشارسنج بودم .

صبح ، در آسمانی آبی، با وزش بادی معتدل و دمای بسیار گرم هوا، بیدار شدم . اگرچه تمام این نشانه ها به ما می گفت که نسبت به برنامه ی از قبل تعیین شده خود برای صعود به قله، اقدام کنیم اما بررسی های هواشناسی که قبل از صعود خوانده بودیم، ما را از صعود از دامنه ی شمالی قله، منصرف کرد .

بجای آن ، مسیر دیگری برای صعود انتخاب کردیم. زمانیکه به قله ی کوه رسیدیم ، شرایط جوی به سرعت تغییر کرد و در پناهگاهی مصون از کولاک، توقف کردیم . اگر مسیر رشته کوه های شمالی را برای صعود انتخاب کرده بودیم ، هیچ راهی جز ادامه ی مسیر در این شرایط هولناک و سخت نداشتیم !

اگر در برنامه ریزی صعود خود به مشکلی برخوردید، حتما مقاله “چگونه برای صعود های بزرگ ، آماده شویم؟ ” را در سایت مطالعه فرمایید.

پیش بینی درستی از آب و هوای مسیر خود داشته باشید:

آب و هوای مشکوک، همیشه نشانه ای برای خراب شدن و بدتر شدن شرایط جوی نیست ! من تقریبا سر موقع از خواب بیدار می شوم و با اینکه شب ها با شک و تردید هایی راجع به آب و هوای پیش رو، به خواب می روم، همیشه آماده ی صعود هستم . اغلب اوقات، تیم کوهنوردی ما می تواند در دامنه کوه های هموار در شرایط جوی دشوار نیز، به صعود خود ادامه دهد و نگرانی بابت این موضوع نداریم.

سال ها قبل در دامنه های جنوبی North Cascades ، چشم های خود را در شرایطی که آب و هوا بسیار متغیر و بد بود، از خواب باز کردم . با اینکه می دانستم در صورت ادامه ی صعود، در نقطه ای مجبور به بازگشت هستیم، به راه خود ادامه دادیم. در طول مسیر، هیچ کدام مطمئن نبودیم آیا شرایط آب و هوای و جوی بهتر خواهد شد یا خیر . تقریبا برای نیم ساعت در پناهگاهی توقف کردیم و منتظر ماندیم تا ببینم آب و هوا چگونه خواهد شد. در کمال تعجب، هوا به شکل تدریجی بهتر شد ، پس تصمیم گرفتیم برای صعود به قله، قدم بر داریم. منظره های زیبای قله ی آن در روز، هنوز هم یکی از بهترین خاطراتم از صعود به North Cascades می باشد .

هواشناسی کوهستان :

 

هواشناسی کوهستان، امری بسیار سخت و پیچیده می باشد و حتی بدون کوچکترین نشانه ای از آب و هوای بد، کوهنوردان باید احتیاط لازم را بجا آورند و تجهیزات کافی با خود داشته باشند . درست مانند هر رشته ی دیگری، در کوهنوردی نیز، هرچه قدر دانش بیشتری داشته باشید ،، امنیت بیشتری در مسیر خواهید داشت . سعی کنید با مطالعه این نکات و فراگرفتن توضیحاتی مختصر در مورد ابرها ، به همراه داشتن بارومتر و رادیو و … ، امنیت خود را برای رسیدن به قله ، افزایش دهید .

علاوه بر این، بررسی و مشاهده ی مکرر وضعیت آب و هوایی رشته کوه هایی که برای صعود انتخاب کرده اید، بهترین شاخص شما برای صعود و دور ماندن از طوفان و کولاک های ناخواسته می باشد .

درآخر، همیشه احتمال وقوع پدیده های طبیعی را در کوهستان بدهید و برنامه ی منظم برای صعود داشته باشید. مسیر پایین آمدن خود را بشناسید تا احتمال گیر افتادن در طوفان ها و کولاک های ناخواسته را کاهش دهید. در واقع بخشی عمده ای از صعود شما ، قرار نگرفتن در وضعیت های ناخواسته و شرایط سهمگینی مثل طوفان و شرایط جوی بد ،می باشد.

صعود به کوهستان، با تجهیزات و دانشی کامل و قدرت تصمیم گیری در شرایط سخت، بهترین ابزار شما برای صعود می باشند و خطرات مسیر را نیز، به شدت کاهش می دهند .

منبع : Alpineinstitute